Шупашкарти Сӑнавлӑ театр хӑйӗн 29-мӗш сезонне хупнӑ. Иртсе кайнӑ сезонта театр ҫӗнӗрен тӑватӑ спектакль лартнӑ, пурӗ 241 спектакль кӑтартнӑ. Вӗсене курма 23 пин ытла ҫын пынӑ. Артистсене тӗрлӗ наградӑпа чыслани те вӗсен ҫӳллӗ шарйи пултарулӑхне ҫирӗплетсе парать.
Театр историйӗ 1986 ҫулта пуҫланнӑ. Ленинградри Культура аслӑ профсоюз шкулти режиссёр уйрӑменчен вӗренсе тухнӑ Валерий Проворов Агрегат заводӗнчи клубра пантомима шкулне йӗркеленӗ. Унтан вӗренсе тухнисем «Дождь» мим-театр труппин тӗп йышне кӗнӗ. 1996 ҫулта мим-театр ҫулталӑк маларах уҫӑлнӑ Чӑваш патшалӑх сӑнавлӑ театрӗн йышӗпе пӗрлешнӗ. Актерсен пӗрремӗш йышӗ Питӗрти театр ӳнерӗн патшалӑх академийӗнчен тата Шупашкарти Ф.П. Павлов ячӗллӗ музыка училищинчи эстрадӑпа джаз уйрӑмӗнчен вӗренсе тухнисем пулнӑ. Театр пантомимима клоунади жанрӗпе ӗҫленӗ май пантомимӑна, клоунадӑна, дель арте камите, драмӑпа балета пӗрлештерет.
Паян, утӑ уйӑхӗн 4-мӗшӗнче, Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче черетлӗ сезон хупӑнӗ. Ӑна культура учрежденийӗ Михаил Лермонтовӑн «Мцыри» романтикӑлла поэми тӑрӑх лартнӑ спектакльпе вӗҫлеме йышӑннӑ.
Асӑннӑ ӗҫе театр «Культура малой Родины» (чӑв. Пӗчӗк тӑван ҫӗршывӑн культури) федераци программипе килӗшӳллӗн хатӗрленӗ. Режиссёрӗ – Калмӑк Республикин искусствӑсен тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ тата Калмӑк Республикин халӑх артисчӗ Сергей Бурлаченко. Ӗҫӗн исценировкине Элистари ҫав ӑста хатӗрленӗ. Художникӗ – Питӗрти Мария Шуплецова. Пластика енӗпе режиссёр – Мускавра ӗҫлесе пурӑнакан ӑста, Бурят Республикин тата Тыва Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ Менгилен Сат. Ҫутӑ режиссёрӗ – Питӗрти Михаил Добрышин.
Мцыри ролӗнче – Николай Миронов, Старец – Сергей Никитин,
Дзанни, манахсем, каччӑсем – Никита Бондаренко, Александр Захаров, Никита Чукмарев, хӗрсем – Надежда Полячихина, Екатерина Чекушкина, Мария Благушина.
Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗн артисчӗсем Суздаль хулинче иртекен Раҫҫейри наци театрӗсен ҫуллахи пӗрремӗш фестивальне хутшӑннӑ.
Пин ҫулхи хулана вӗсем ӗмӗр каялла Константин Иванов ҫырма пуҫланӑ, 1967 ҫулта Ухсай Яккӑвӗ вӗҫленӗ «Шуйттан чури» хайлавӗ тӑрӑх лартнӑ мистикӑллӑ драмӑпа кайнӑ. Спектакле вӗсем Йывӑҫ ӑсталӑхӗн музейӗн уҫӑ сцени ҫинче кӑтартнӑ.
«Хыпар» издательство ҫурчӗ халӑх тетелӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, «декорацисем вырӑнне – йывӑҫ чиркӳсем, тарасасемпе ҫил арманӗсем, ешӗл ҫеремпе кӑвак тӳпе, хӗвел ҫути, ӗмӗрхи йӑласемпе чӑваш чӗлхи. Спектакль куҫ умӗнче пулса иртекен чӑн-чӑн япала пек туйӑннӑ куракана».
Чӑваш халӑх артисчӗ Борис Кукин театрта ӗҫлеме пӑрахӗ. Паян, ҫӗртме уйӑхӗн 29-мӗшӗнче, вӑл хӑйӗншӗн тӑван пулса тӑма ӗлкӗрнӗ Вырӑс драма театрӗнче «Леди на день» спектакльте сцена ҫине тухӗ. Унтан вӑл театртан кайӗ.
Борис Васильевич пултарулӑх ӗҫӗнче 1964 ҫултанпа тӑрӑшать. Ун чухне вӑл Чӑваш АССРӗн Министрсен Кабинечӗ ҫумӗнчи Радиовещани тата телевидени комитетӗнче дикторта ӗҫлеме тытӑннӑ. 1968 ҫулта Сарту хулинчи И.А. Слонов ячӗллӗ театр училищинчен вӗренсе тухнӑ. Училище хыҫҫӑн пӗр вӑхӑт Алтай крайӗнчи ҫамрӑксен театрӗнче (Барнаул хули) ӗҫленӗ.
1971 ҫулта ӑна Шупашкарти Вырӑс драма театрне чӗнсе илнӗ. Унта Борис Кукин 53 ҫул ытла тӑрӑшнӑ. Ҫав вӑхӑтрах темиҫе ҫул радиора ертӳҫӗ те пулнӑ.
<
Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче ҫӗнӗ оборудовани вырнаҫтарса пӗтернӗ. Ӑна «Культура» наци проекчӗпе килӗшӳллӗн туяннӑ.
«Театрсене асӑннӑ проектпа килӗшӳллӗн пуянлатма май килнипе усӑ курса эпир те заявка патӑмӑр. Ӑна ырларӗҫ, эпир 13 миллион тенкӗ ытла тенкӗллӗ пултӑмӑр. Кирлӗ оборудование ҫу пуҫламӑшӗнче туянтӑмӑр, вырнаҫтарса пӗтертӗмӗр. «Хӗрлӗ кӗпеллӗ телей» спектакль лартнӑ чухне ҫав оборудованипе усӑ куртӑмӑр», – пӗлтернӗ театр директорӗ Елена Николаева.
Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ Иосиф Дмитриев-Трера асра тытать. Паян, ҫӗртме уйӑхӗн 27-мӗшӗнче, 13 сехетре театрта «Иосиф Трер. Учитель – друг, наставник, вдохновитель» (чӑв. Иосиф Трер. Учитель — юлташ, вӗрентекен, хавхалантаркан) проектпа килӗшӳллӗн «Наследие. История чувашского театрального искусства и кинематографа» (чӑв. Эткерлӗх. Чӑваш театр ӳнерӗпе кинематографин историйӗ) лекци иртӗ.
Паллӑ актёр, режиссёр, театр педагогӗ, поэт, фольклор куҫаруҫи, этнотеатровед Иосиф Дмитриев пурӑннӑ пулсан паян 77 ҫул тултаратчӗ. Унӑн пурнӑҫ усал чире пула татӑлчӗ.
Лекцие кирек кам та кайса итлесе ларма пултарать. Унта тӳлевсӗр кӗртӗҫ.
Ҫертме уйӑхӗн 24-мӗшӗнче, Республика кунӗнче, Шупашкарти Хӗрлӗ тӳремре пӗтӗм чӑвашсен XII Акатуйӗ иртӗ. Ҫурхи ака-суха ӗҫӗ вӗҫленнине халалланӑ уява Чӑваш Енри тата ҫӗршывӑмӑрӑн тӑхӑр регионӗнчи чи лайӑх коллективсем килсе ҫитӗҫ. Уяв 17 сехет те 30 минутра пуҫланӗ.
Программӑна вӑйӑ карти илемлетӗ, авалхи чӑваш халӑх юррисем янӑрӗс. Профессилле пултарулӑх коллективӗсем халӑхӑмӑрӑн авалхи йӑли-йӗркине кӑтартӗҫ. Ҫав шутра —Чӑваш патшалӑх юрӑпа ташӑ ансамблӗ, Чӑваш патшалӑх академи симфони капелли, Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ пулӗҫ.
Мускаври, Питӗрти, Пушкӑртстан, Мари Эл тата Тутарстан республикисенчи; Ленинград, Мурманск, Оренбург, Чӗмпӗр облаҫӗсенчи коллективсем пулӗҫ.
Ҫӗртме уйӑхӗн 20-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх пукане театрӗнче «Шекспир. Сонеты» (чӑв. Шекспир. Сонетсем) ӗҫе кӑтартӗҫ. Ӑна культура учрежденийӗ шкул ачисемпе ҫамрӑксем валли тесе хатӗрленӗ.
«Шекспир. Сонеты» ӗҫре режиссёр Уильям Шекспир кам пулнин хуравне шырать.
Чӑваш патшалӑх пукане театрӗн репертуарӗнче акӑлчан поэчӗн «Король Лир» ӗҫӗ те пур.
Ҫӗнӗ ӗҫен режиссёрӗ – Питӗрти Светлана Дорожко, художникӗ – Мускаври Светлана Рыбина, композиторӗ – Питӗрти Татьяна Алешина, хореографӗ – Питӗрти Ольга Зайцева, ҫутӑ художникӗ – Питӗрти Андрей Олейник.
Ҫӗртме уӑхӗн 11-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче Арсений Тарасов пьесипе Валерий Яковлев лартнӑ «Хӗрлӗ кӗпеллӗ телей» спектакле кӑтартассине эпир унччен пӗлтернӗччӗ-ха.
Театрта хыпарланӑ тӑрӑх, ҫӗнӗ ӗҫе курма пӗтӗм республика пуҫтарӑннӑ тейӗн, халӑх лӑк тулли пулнӑ. Асӑннӑ театрта ҫӗнӗ спектакльсене курма халӑх, чӑн та, йышлӑн пуҫтарӑнать.
Пьеса авторӗ каланӑ тӑрӑх, пьесӑна ҫырас шухӑшпа вӑл нумай ҫӳренӗ. Унти истори ытла та хӑйсен тесе вӑл тӑхтаса-аптӑраса тӑнӑ. Спектакльти тӗп сӑнарти карчӑк Арсений Тарасов амӑшӗпе ҫыхӑннӑ иккен, унӑн ашшӗн сӑнарне Ҫирахви упӑшки урлӑ сӑнарланнӑ.
Ҫӗртме уйӑхӗн 6-мӗшӗнче, вырӑс халӑхӗн аслӑ поэчӗ Александр Пушкин ҫуралнӑранпа 225 ҫул ҫитнӗ кун, Чӑваш патшалӑх академи драма театрне экскурсине килнӗ хӑнасене Александр Сергеевич кӗтсе илнӗ.
Вӑл 1833 ҫулта Шупашкара килсе курни ҫинчен каласа кӑтартнӑ, чӑвашӑн мухтавлӑ ывӑлӗпе Никита Бичуринпа туслӑ пулнине пӗлтернӗ. «Сӑмахран, ҫак самант «Эп сӳннӗ чух – эс ҫун!» спектакльте те пур», – хыпарлать театрӑн пресс-служби.
«Сирӗн те театрпа ҫӗнӗ, ахаль чухне курман енчен паллашас килет пулсан, кашни тунтикун 18:30 сехетре театрта экскурсисем иртеҫҫӗ», — пӗлтереҫҫӗ театрта.
+6.3 °C