Чӑваш Енӗн вӗренӳ тата ҫамрӑксен политики министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх кӑҫал республика шкулӗсенчен вӗренсе тухакансен каҫӗсем ҫӗртмен 17-мӗшӗнчен пуҫласа 26-мӗшччен пыраҫҫӗ. Вунпӗрмӗш класс пӗтерекенсене йӑлана кӗнӗ тӑрӑх шкул пӗтернине ҫирӗплетекен аттестата алла парӗҫ. Уява халалласа шкулсенче тӗрлӗрен концертсем ирттерме палӑртнӑ. Районсенче те шкултан вӗренсе тухакансем валли ятарлӑ балсем ирттерӗҫ. Канаш, тӗслӗхрен, «Шкултан вӗренсе тухакансен шествийӗ» иртӗ.
Кӑҫал шкултан вӗренсе тухнине ҫирӗплетекен хута 7,5 ытла ҫамрӑк илӗ. Вӗсенчен нумайӑшӗ хӑй вӑхӑтӗнче Раҫҫей тата республика шайӗнчи тӗрлӗ олимпиадӑсенче мала тухнӑ, конференцисене хутшӑннӑ. Вӗренӳминӗ палӑртнӑ тӑрӑх кӑҫал пӗрлехи патшалӑх экзаменӗнче математика предмечӗпе 100 балла — 46 ҫамрӑк, вырӑс чӗлхипе — 35 тивӗҫне пулнӑ.
Раҫҫей шайӗнче ҫамрӑксем хушшинче хими предмечӗпе иртекен чемпионатӑн пӗтӗмлетӗвӗсене палӑртнӑ. Ҫӗмӗрле хулари 2-мӗш шкул вӗренекенӗсем асӑннӑ ӑмӑртура хӑйсене самай тивӗҫле кӑтартма пултарнӑ.
I степеньлӗ федераллӑ ҫӗнтерӳҫӗ дипломне асӑннӑ шкулӑн 9 класс вӗренекенӗ Николаев Анатолий ҫӗнсе илнӗ пулнӑ. Регионсем хушшинчи ҫӗнтерӳҫӗ дипломне Шадрина Анна (I степеньлӗ диплом) тата Фролова Анна (II степеньлӗ) тивӗҫнӗ. Районта вара чи лайӑх кӑтартӑва 10 класс вӗренекенӗн Мартынова Мариян пулнӑ.
Етӗрне районӗнчи Тури Ачакри шкула Чӑваш Енри паллӑ хресченӗн Аркадий Айдак ятне парӗҫ. Кун пирки район администрацийӗн пуҫлӑхӗ В.Н. Кузьмин сумлӑ ҫынна асӑнса ирттернӗ мероприяти вӑхӑтӗнче пӗлтернӗ. Вырӑнти вӗренӳ заведенийӗ ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулӗнчен Айдак ячӗллӗ пулса тӑрӗ.
Пурӑннӑ пулсан Аркадий Павлович ӗнер 76 ҫул тултаратчӗ. Вӑл пӗлтӗрхи авӑн уйӑхӗнче куҫне хупрӗ. «Ленинская искра» хуҫалӑха чапа кӑларнӑ ҫынна асӑнса ӗнер Етӗрне районӗнче экочупу иртесси, ятарлӑ стелла уҫма палӑртни пирки эпир хыпарланӑччӗ.
Мероприятие тӗрлӗ шайри ҫынсем — ҫав шутра чӑваш парламенчӗн депутачӗсем, федераци канашӗн членӗ — таранах хутшӑннӑ.
Эпир ачарах чухне йӗрки-курки урӑхларахчӗ ҫав. Ун чухне ача-пӑчана пӗчӗкренех ӗҫе хӑнӑхтарма тӑрӑшатчӗҫ. Кӗркунне, сивӗ ҫумӑр витӗр, шкултан выльӑх кӑшманӗ кӑларма кайнисем асрах-ха. Эпир, ачасем, хамӑрпа пӗрле тӑрса ӗҫлекен икӗ учителе, вӗсем арӑмӗпе упӑшкиччӗ, питӗ юрататтӑмӑр. Ыттисем пухӑнса юмах ҫапни, эх, тарӑхтаратчӗ вара! Халӗ, ав, саккунсем ҫирӗпленчӗҫ те, пӗчӗклех куршанак ҫыпӑҫтарма пӑхни йӗркене пӑсни шутланать. Саккун ҫавӑн пек те, нимӗн те тӑваймӑн.
Кӑҫалхи ҫу уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Пӑрачкаври вӑтам шкулта 7, 8 тата 10-мӗш классенче вӗренекенсене ҫӗнӗрен тӑвакан стадиона тирпейлеме илсе тухнӑ. Вӗренӳ процессне татса ӗҫлеттерни пирки часах вырӑнти прокуратурӑна хыпар ҫитнӗ. Саккунсене пурнӑҫланине тӗрӗслекенсем ку факт тӗрӗссине палӑртнӑ. Шкул дирекцине ӳпкелеме тепӗр сӑлтав та тупӑннӑ — ачасем ӗҫленӗ вӑхӑтра стадионта строительсем те тар тӑкнӑ иккен. Апла тӑк, вӗренекенсем шар курас хӑрушлӑх та пулнӑ тесе палӑртнӑ тӗрӗслев. Яваплисене явап тыттарма хушса прокуратура район администрацийӗн пуҫлӑхӗ ячӗпе ҫыру шӑрҫаланӑ.
Лаша пуласси тихаран паллӑ, ҫын пуласси — ачаран теҫҫӗ халӑхра. Тепӗр тесен вӗсем епле ӳсесси пирӗнтен, аслисенчен, килмест-шим вара?
Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ ачасене мӗн пӗчӗкрен театра хӑнӑхтарма тӑрӑшать. Ҫавна май вӑл «Театрӑн асамлӑ тӗнчи» конкурс ирттернӗ. Унта хутшӑнакансем хӑйсен ӑсталӑхне тӗрлӗ енпе — сӑмахран, сӑнӳкерчӗк, тӗрӗ, шӑрҫаран илемлӗ япаласем ӑсталаса — кӑтартнӑ. Сӑвӑпа сочинени ҫыракансем те тупӑннӑ. Кирек мӗн пулсан та ачасен театр тӗнчине кӑтартма тивнӗ.
Конкурсра Шупашкарти 1-мӗш пуҫламӑш шкулта вӗренекен Аркадий Ефимов, Шупашкарти 55-мӗш шкулти Ирина Андреева, Шупашкарти 4-мӗш ача-пӑча ӳнер шкулӗнчи Дмитрий Мальгин ҫӗнтернӗ. Кунсӑр пуҫне маттуррисене уйрӑм номинацисемпе те чысланӑ.
Конкурса хутшӑннисен чыславӗ «Амакайӑк ҫулӗпе» спектакльпе вӗҫленнӗ.
Республикӑри шкулсем ҫумӗнче кӑҫал 399 уйлӑх (лагерь) ӗҫлемелле. Вӗсем ачасене 21 кун хушши йышӑнӗҫ. Пӗтӗмпе ҫавсем 47 пин арҫын ачапа хӗрачана йышӑнӗҫ. Аслӑ классенче вӗренекенсенчен 13 пин ытла ача ӗҫпе кану лагерӗсене ҫӳрӗ.
Вӗренӳ министерстви хӑйӗн сайтӗнче хыпарланӑ тӑрӑх, ачасем уйлӑхра вӑхӑта кӑсӑклӑ та хаваслӑ ирттерессишӗн аслисем чунтан тӑрӑшӗҫ.
Ҫак кунсенче тӗнче тетелӗнче Ӗпхӳри чӑвашсен П.М. Миронов ячӗллӗ вырсарни шкулӗшӗн сасӑлав пырать. Вӗренӳ учрежденийӗ хӑй пек ытти заведенисем хушшинче «Чи лайӑх сайт» ята ҫӗнсе илесшӗн кӗрешӗве тухнӑ.
Конкурс пирки «Одноклассники» халӑх тетелӗнче Ӗпхӳ ҫынни Иван Тарасов ҫапла ҫырнӑ: «Калаҫҫӗ: чӑваш ҫынни ӑссӑр ҫын, чӑваш малтан кӗвӗҫет, чӑваша чӑваш ырӑ сунмасть, пулӑшма тӑрӑшмасть, хӗрхенсе хӗлле юр памӗ, такӑнтарас тӗлӗшпе ура хума ӳркенмӗ… Конкурс кӑтартса пачӗ: калани — ултав, суя сӑмах, эпир — ун пек халӑх мар! Чӑваш — ӑслӑ, илемлӗ, маттур, хастар, паттӑр, ӗҫчен, чи шанчӑклӑ тус! Чӑвашшӑн чӑваш — чи ҫывӑх тус, тӑван-хурӑнташ! Тав сире! Ǎнӑҫу ялан пултӑр Сирӗнпе пӗрле!»
Сӑмах май, сасӑлав ыран юлашки кун пырать. Апла тӑк эсир те Ӗпхӳри вырсарни шкулӗшӗн сасӑлама пултаратӑр. Хальлӗхе уншӑн 118 компьютертан сасӑланӑ иккен.
Мӑн Шетмӗ тӑрӑхӗнчен паллӑ ҫынсем сахал мар тухнӑ. Ҫав йышра литературӑпа ӳнерте палӑрнисем те. Вӗсен шутне Четрикре ҫуралса ӳснӗ Николай Петрович Петрова кӗртетпӗр. Вӑл учитель пулнӑ — шкулсенче ачасене вӗрентнӗ, директорта ӗҫленӗ. Ҫав хушӑрах поэзи пахчинче ырми-канми вӑй хунӑ. Ӑна эпир чӑннипех те поэт-публицист е гражданла лирика сӑвӑҫи тетпӗр.
Мӑн Шетмӗри вӑтам шкулта Николай Петрова асӑнса литература каҫӗ иртрӗ. Ку икӗ пулӑмпа сӑлтавланнӑ: ҫӑвӑн 19-мӗшӗнче учитель-сӑвӑҫ ҫуралнӑранпа 60 ҫул тултарчӗ тата ҫӗртмен 23-мӗшӗнче вӑл пирӗнтен уйрӑлса кайнӑранпа виҫӗ ҫул ҫитет. Питӗ шел, мал ӗмӗтлӗ ҫынӑн кун-ҫулӗ кӗске килчӗ, хӑйӗн сумлӑ юбилейне паллӑ тӑваймарӗ.
Тӗлпулӑва шкул директорӗпе А.И. Васильевпа С.М. Назарова вӗрентекен ертсе пычӗҫ, унта шкулти 5, 7, 8-мӗш классенче вӗренекенсем пухӑнчӗҫ. Районти Н. Янкас ячӗллӗ литературӑпа ӳнер тата культура пӗрлӗхӗн правлени пайташӗсем пиллӗкӗн килнӗ. Красноармейскинчи вӑтам шкулти чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентекен В.
Красноармейскинче Бавари Ҫӗрӗн Лапперсдорф общинин (районӗн) делегацийӗ пулса курчӗ.
Ун йышӗнче — 19-ӑн, ҫав шутра Эрих Доллингер бургомистр мӑшӑрӗпе — Йоханнапа тата Ханс Тодт альтбургомистр мӑшӑрӗпе — Каролинӑпа, ыттисем — община парламенчӗн депутачӗсем, хуҫалӑхсен, вӗрентӳ, культура, коммуналлӑ организацисен ертӳҫисем. Ҫулҫӳреве икӗ ен туслӑх кӗперне хывнӑранпа 20 ҫул ҫитнине халалланӑ.
Делегацине Трак вӑтам шкул вӗренекенӗсемпе вӗрентекенӗсем ҫӑкӑр-тӑварпа, чӑваш сӑрипе тата юрӑпа тарават кӗтсе илчӗҫ.
Шкул директорӗ, ЧР тава тивӗҫлӗ вӗрентекенӗ Г. Юлмасова вӗрентӳ учрежденийӗн ӗҫӗ-хӗлӗпе паллаштарчӗ. «Эпир чылай проекта пурнӑҫа кӗртессипе ӗҫлетпӗр, ҫав шутра нимӗҫ чӗлхине республикӑра анлӑрах сарас енӗпе те. Ку чӗлхене ачасем юратса вӗренеҫҫӗ, ҫӑмӑллӑнах калаҫма хӑнӑхаҫҫӗ. Пирӗн шкулта пӗлӳ илнӗ вунна яхӑн ҫамрӑк хӑйӗн пурнӑҫне Германипе ҫыхӑнтарнӑ. Ачасен пӗр ушкӑнӗ кӗҫех Англире ҫулҫӳревре пулса курать», — пӗлтерчӗ Галина Илларионовна.
Чӑваш апатне — хуран куклине — тутанса пӑхнӑ хыҫҫӑн инҫетри ҫывӑх туссем шкулпа паллашрӗҫ: пуҫламӑш классен пӳлӗмӗсене, этнопедагогика музейне кӗрсе курчӗҫ, «Ачасен Арбачӗн» ӗҫне хутшӑнчӗҫ, ачасене сувенирсем пачӗҫ.
Шкулсемпе техникумсенчен вӗренсе пӗтерекенсем паянхи куна пӗр пӗрлехи патшалӑх экзаменне — вырӑс чӗлхипе — тытнӑ ҫеҫ пулин те калаҫӑвӗ вара ун тавра Раҫҫей шайӗпех сарӑлнӑ. Пӗр регионта экзамен ӗҫӗсене Тӗнче тетелне кӑларса хунӑ, тепӗр вырӑнта карас телефонӗпе усӑ курнӑ. Ҫак ӗҫ-пуҫсене пула Раҫҫей вӗренӳ министерстви экзамен материалӗсем Тӗнче тетелӗ тӑрӑх ан сарӑлтӑр тесе ҫӗнӗ меслет шутласа кӑларнӑ.
Раҫҫей вӗренӳ министрӗ Дмитрий Ливанов палӑртнӑ тӑрӑх ҫӗртмен 3-мӗшӗнче математикӑпа иртекен ППЭ условисене самай ҫирӗплетме палӑртнӑ. Мӗнле майпа ҫирӗплетессине министр каласа пама васкамасть-ха, мӗншӗн тесен ултавҫӑсем те ҫӗнӗ улшӑнусене кура ҫӗнӗ меслетсем шутласа кӑларма пултарӗҫ.
Вӗренӳ министерстви хальхинче тата мӗн шутласа кӑларӗ-ши? Ку ыйту чӑнахах та кӑсӑклӑ. Хуравне вара ҫитес патшалӑх экзаменӗ иртнӗ хыҫҫӑн ҫеҫ пӗлме пултарӑпӑр.
+26.3 °C