Ҫак эрнере пирӗн республикӑна Якут Республикинчен самолет вӗҫсе килнӗ. Унта камсем пулнине калаймӑпӑр, мӗншӗн тесен Шупашкарти аэропортӑн Инстаграмри кӗске хыпарӗнче асӑнман. Ют регионтан вӗҫсе ҫитнӗ пассажирсене Роспотребнадзорӑн Чӑваш Енри специалисчӗсем тата тухтӑрсем кӗтсе илнӗ. Вӗсем пурте кӑшӑлвирусран хӳтӗленмелли тум тӑхӑннӑ. Вӗсем ҫеҫ мар, аэропорт ӗҫченӗсем те, экипаж та.
Самолетсем вӗҫме пуҫланӑ вӑхӑта лару-тӑру улшӑнасса шанннине пӗлтернӗ Шупашкарти аэропортра.
Аса илтерер: аэропорт хальлӗхе ӗҫлеме пуҫламан-ха. Якутирен чартер рейспа килнӗ суперджета кӗтсе илме ҫеҫ унтисем темиҫе сехетлӗхе тухнӑ. Чӑваш Енрен Мускава самолетсем ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен вӗҫме тытӑнмалла. Каярах ҫавӑн пекех авиарейссем Питӗре, Сочине, Симферополе пулмалла.
Туристсен инҫе похода каяс тесен Инкеклӗ ӗҫсен министерствин Чӑваш Енри тӗп управленине вӑхӑтра пӗлтермелле. Вӗсен ҫула тухиччен 10 кунран маларах хӑйсен маршручӗ пирки систермелле. Ҫакна туристсен хӑрушсӑрлӑхӑшӗн тунӑ йышӑну тесе пӗлтереҫҫӗ. Ҫулта-йӗрте тем сиксе тухсан шыраса тупса пулӑшу кӳрес тӗллевпе ҫапла ыйтаҫҫӗ.
Тристсен ушкӑнӗсен заявкӑсене МЧС сайтӗнче https://forms.mchs.ru/service/registration_tourist_groups хӑварма май пур. Унти ятарлӑ формӑра ҫула миҫе ҫын тухассине, ӑҫта каяссине, хӑҫан таврӑнассине, пӗлтерӗшлӗ ытти информацие ҫырмалла. Похода каякансене телефон номерӗсене те кӑтартма ыйтаҫҫӗ. Ку вӑл ҫыхӑнма кирлӗ.
ЧӑваштЕнре пурӑнакансем ӗнер харӑсах виҫӗ ҫӗршывран Мускава вӗҫсе килнӗ. Паян вӗсем республика правительстви уйӑрна машинӑпа Чӑваш Ене ҫитнӗ.
Ентешӗмӗрсене ют ҫӗршывран ятарлӑ авиарейссемпе илсе килнӗ. Ӗнер килнӗ йышра — пӗр ҫын Шри-Ланкӑран таврӑннӑскер, тепри – Грецирен, виҫҫӗн – Индирен.
Мускаври «Шереметьево» аэропортран тӑван тӑрӑха илсе килме Чӑваш Ен правительстви машина уйӑрнӑ. Еӗтешсене Муркаш районӗнчи «Алые паруса» санаторире йӗркеленӗ обсерватора ӑсатнӑ. Унта вӗсен икӗ эрне карантинта пулма тивӗ.
Паянхи кун тӗлне Чӑваш Енри 262 ҫын чикӗ леш енче тӑрса юлнӑ. Ҫав шутра ачасем те пур. Пурӗ 33-ӗн. Вӗсенчен чылайӑшӗ
– Таиландра, АПШра, Индире. Кӑҫалхи ака уйӑхӗн 10-мӗшӗ хыҫҫӑн республикӑри 74 ҫынна тӑван тӑрӑха илсе килнӗ.
Шупашкарти аэропорт ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗнче ӗҫлеме пуҫлӗ. Аса илтерер: ҫав уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче «Победа» (чӑв. Ҫӗнтерӳ) авиакомпани самолечӗсем Шупашкара Мускавпа ҫыхӑнтарӗҫ. Малтанхи вунӑ кунта – икӗ кунта пӗрре, каярах, билетсем, лайӑх сутӑнсан, кашни кун вӗҫме тытӑнасса шанаҫҫӗ. Ҫӗртме уйӑхӗн 14-мӗшӗнчен пирӗн республикӑран Сочине самолетпа кайма май килӗ, ҫӗртме уйӑхӗн 23-мӗшӗ хыҫҫӑн – Питӗре.
Халӗ вара Крыма та Чӑваш Енрен самолетсем ҫӳреме пуҫлассине пӗлтӗмӗр. Шупашкарти аэропортра хыпарланӑ тӑрӑх, унта икӗ авиакомпани илсе ҫӳрӗ. «Smartavia» авиакомпани Симферополь хулине ҫӗртме уйӑхӗн 5-мӗшӗнчен эрнекунсерен вӗҫме тытӑнӗ, «Nordwind Airlines» – ҫӗртме уйӑхӗн 22-мӗшӗнчен. Юлашкинчен калани авиапассажирсене эрнере икӗ хут: тунтикунпа эрнекун – турттарма палӑртать.
Билетсене халех туянма май пур.
«Европа – Хӗвеланӑҫ Китай» трасса Чӑваш Енри ултӑ район территорийӗпе иртӗ. Пирӗн республикӑра ҫав ҫул тӑршшӗ 94 километр пулӗ. Кун пирки ЧР строительство министрӗ Владимир Осипов республика ертӳҫине Олег Николаева пӗлтернӗ. Транспорт отрасльне республикӑра ҫитес пилӗк ҫулта аталантармалли стратегие ҫав трассӑна та кӗртнӗ.
Машинӑсене хӑвӑрт ҫӳреме саракан трасса Ҫӗмӗрле, Вӑрнар, Йӗпреҫ, Комсомольски, Канаш тата Тӑвай районӗсемпе иртӗ.
«Европа – Хӗвеланӑҫ Китай» пӗтӗм тӗнчери транспорт коридорӗн «Мускав — Чулхула — Хусан» сыпӑкӗ пирӗн республикӑшӑн та меллӗ пулассине шанаҫҫӗ.
Халӗ яваплисем проект умӗнхи ӗҫсемпе тимлеҫҫӗ.
«Мускав — Чулхула — Хусан» трасса тӑршшӗ 729 км пулӗ, кашни енпе икшер полоса тума палӑртнӑ. Вӑл ҫулпа машинӑсем сехетре 120 километр хӑвалайӗҫ. Трассӑна тӑвассине тӑватӑ тапхӑрпа палӑртнӑ. Мӗнпур ӗҫе 2027 ҫул тӗлне вӗҫлесшӗн.
Йӑлӑмри Северный, Пролетарский, Первомайский, Сосновка, Октябрьский поселоксене, «Чувашия» санаторие, «Росинка», «Кувшинский» кану базисене, «Заволжье» сад юлташлӑхӗсене газ ҫитӗ. Чӑваш Ен территорипе 31 километр, Мари Эл ҫӗрӗ ҫинче 21 км хывӗҫ. Республика ертӳҫи Олег Николаев Фейсбукра пӗлтернӗ тӑрӑх, мӗнпур ӗҫе 2021 ҫулта вӗҫлемелле. Газпа 2 472 пин ҫурта тата 5 котельнӑя тивӗҫтермелле.
Газ кӗртессипе ҫыхӑннӑ ӗҫсемпе ҫу уйӑхӗн 5-мӗшӗнче Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев паллашнӑ. Вӑл пӗлтернӗ тӑрӑх, газ пӑрӑхне хальлӗхе 8 километр тӑршшӗ хунӑ. Ӗҫ графикпа килӗшӳллӗн пырать.
Газ кӗртнӗ хыҫҫӑн Вятка трассӑран пуҫласа Сосновка поселокӗ патне велоҫул тӑвасшӑн. Ку вӑл туристсене илӗртме пулӑшнипе пӗрлех велосипедист-спортсменсем валли тренировка ирттерме меллӗ пулӗ. Велоҫул тума 117 миллион тенкӗ кирлӗ пулӗ.
Чӑваш Енри полицейскисен Тӑвай районӗнчи Тӑрмӑшра пурӑнакан ӳсӗр водителе тытса чарассишӗн пӑшалпа усӑ курма тивнине эпир ӗнер пӗлтернӗччӗ. Пӑтӑрмах Канаш районӗнче пулса иртнӗ. Ӳсӗр водитель тӗлӗшпе пакунлисем протокол ҫырма пуҫланӑ. Ҫав самантра вырӑна ҫамрӑксемлӗ икӗ машина пырса ларнӑ. Вӗсенчен пӗринче водителӗн ывӑлӗ пулнӑ. Ҫак ушкӑн протокол ҫырнине хирӗҫ пулнӑ. Ӳсӗр водитель вырӑнтан тарас тенӗ, анчах полицейски ҫула пӳлнӗ. Ҫав самантра водителӗн ывӑлӗпе тепӗр ҫамрӑк пакунли ҫине сиксе ӳкнӗ, тапса, ҫапса пӗтернӗ. Инспектора вӗсем ҫӗр ҫине ӳкернӗ. Водитель тата унӑн ывӑлӗ каллех тарма пӑхнӑ. Ҫул-йӗр инспекторӗсенчен пӗри ӗҫри пӑшалпа асӑрхаттармалла малтан сывлӑша пенӗ, унтан машина кустӑрмине персе шӑтарнӑ.
Ҫак пӑтӑрмаха пӗлсен Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев хайӗн шухӑшне пӗлтернӗ. Ӳсӗрле руль умне ларнине тата пакунлисемпе хирӗҫнине вӑл ырламан. Пуҫтахсен тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе епле тишкернине вӑл хӑй сӑнаса тӑма шантарнӑ.
Куславкка районӗнче пурӑнакан пӗр ҫын тӑванне хӗрхеннипе пӑтӑрмаха ҫакланнӑ.
Ҫу уйӑхӗн 1-мӗшӗнче Куславкка районӗнче пурӑнакан арҫын йӗркене административлӑ майпа пӑснӑ. Вӑл ӳсӗрле руль умне ларнӑ. Уншӑн хайхине йӗрке хуралҫисем тытса чарнӑ. Ҫавӑншӑн унӑн тӑванӗ кӑмӑлсӑрланнӑ. Кӑмӑлсӑрланнӑ ҫеҫ те мар, полицейскисем ҫине алӑ ҫӗкленӗ.
Йӗрке хуралҫисемпе «йӗрке» тума хӑтланнӑ ҫынна пуҫтахланма паман. Халӗ 31 ҫулти арҫыннӑн явап тытма тивӗ. Раҫҫейӗн Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗн тӗпчевҫисем ун тӗлӗшпе РФ Пуҫиле кодексӗн 318-мӗш статйин 1-мӗш пайӗпе ӗҫ пуҫарнӑ. Унӑн тӑванне вара (арҫын ҫавна хӳтӗлесе хирӗҫнӗ те ӗнтӗ) ӳсӗрле руль умне ларнӑшӑн административлӑ майпа явап тыттарма йышӑннӑ.
Чӑваш Енри полицейскисен Тӑвай районӗнчи Тӑрмӑшри ӳсӗр водителе тытса чарас тесе пӑшалпа пеме тивнӗ. Малтан сывлӑша, унтан — машина урапине.
Хӗрӗнкӗ водитель пакунлисенчен тарас тенӗ. Ӑна хӳтӗлесе унӑн тусӗсем ҫул-йӗр инспекторӗсем ҫине сиксе ӳкнӗ.
Шалти ӗҫсен министерствин Тӑвай районӗнчи пайӗн ӗҫченӗсем тревогӑпа ура ҫине тӑнӑ. Водителе тытса чарма май килнӗ. Ӑна транспорт рулӗ умне ӳсӗр пуҫпа ларнӑшӑн тата полици ӗҫченӗ ыйтнине пӑхӑнмашӑн явап тыттарма йышӑннӑ. Унпа пӗрле пулнӑ икӗ ҫын тӗлӗшпе РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗ пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Вӗсен влаҫ ҫыннине хирӗҫ тӑнӑшӑн явап тытма тивӗ.
Сӑмах май каласан, ҫу уйӑхӗн 1-мӗшӗ хыҫҫӑн Чӑваш Енре ӳсӗр 49 водителе тытса чарнӑ.
Ҫу уйӑхӗн 1-мӗшӗнче Чӑваш Ен ҫыннисене дачӑна муниципалитетсем хушшинчи автобуссемпе кайма ирӗк панӑ. Анчах салона лӑк туллм тултарма юрамӗ. Ҫур автобус ҫеҫ . Ҫакӑ —ҫынсем ҫывӑх ларасран тунӑ йышӑну. Мӗнпур пассажирӑн, ҫавӑн пекех водительсен маска тӑхӑнмалла. Автобуссене вӑхӑтра дезинфекцилемелле, водительсен аллинче ятарлӑ электрон ирӗк пулмалла.
Билет туянма пассажирсен кассӑна каймасан та. Шупашкарта автовокзал сайтӗнче билета онлайн туянма май пур.
Республика ертӳҫисем дачӑна каякансене уйрӑм ҫын машинипе усӑ курма сӗнеҫҫӗ. Кун пек тусан ют ҫынсемпе хутшӑнмӑн, чирлес хӑрушлӑх пулмӗ. Апла пулин те санитарипе эпидемиологи нормисене пӑхӑнса маска тӑхӑнмалла.
Транспорта мӗнпур муниципалитерах тӗрӗслӗҫ. Полици ӗҫченӗсем те, ятарласа йӗркеленӗ 20 ытла мобильлӗ бригада та. Шупашкартан тухнӑ ҫӗрте 12 пост ӗҫлӗ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (25.12.2024 21:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 760 - 762 мм, -7 - -9 градус сивӗ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Кӑлкан Александр Дмитриевич, чӑваш сӑвӑҫи, драматургӗ, тӑлмачӗ ҫуралнӑ. | ||
| Зайцев Юрий Антонович, чӑваш живописецӗ, фотографӗ вилнӗ. | ||
| Аслан Степан Степанович, чӑваш ҫыравҫи ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
Пулӑм хуш... |