Республика лапамӗ каҫсерен йӑлтӑртатать

Ҫӗнӗ ҫул тахҫанах хыҫа юлчӗ ӗнтӗ, анчах Шупашкар урамӗсенче уяв савӑнӑҫӗ парнелекен сӗм ҫухалман-ха. Йывӑҫсем, администраци ҫурчӗсем ҫинчи ҫутӑсем юмаха аса илтереҫҫӗ.

ЧР официаллӑ порталӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, Шупашкар хулин ертӳлӗхӗ хушнипе Республика лапамӗнчи хырсем ҫине металлогалогенлӑ 10 прожектор ҫакнӑ. Вӗсем каҫхине йывӑҫсене илем кӳреҫҫӗ. Ҫакна пула лапам тата хитреленнӗ, вӑл уява аса илтерет.

Шупашкарти юханшыв порчӗ патӗнче, арҫынсен мӑнастирӗпе юнашар, юрҫӳрен хатӗрсене техосмотр кӑлармалли центр уҫнӑ. Вӑхӑтлӑх йӗркеленӗ центр нарӑс уйӑхӗнче, шӑматкунсерен, ирхи 10 сехетрен пуҫласа 15 сехетчен ӗҫлӗ.

Консультаци центрӗ епле ӗҫленипе Чӑваш Енӗн Гостехнадзорӗн пуҫлӑхӗ Владимир Димитриев тӗрӗслени пирки пӗлтерет асӑннӑ службӑн сайчӗ. Яваплисене вӑл юрҫӳренсене техосмотр кӑлармаллине тата хӑрушсӑрлӑх правилисене пӑхӑнмаллине ҫынсене ӑнлантармаллине аса илтернӗ.

Республикӑн тӗп хулинче ҫӳп-ҫап контейнерӗсене улӑштарас ӗҫ малалла пырать. Ӑна пӗлтӗр пуҫӑннине тӗп хулара пурӑнакансем асӑрхарӗҫ-тӗр.

Йӑлари хытӑ каяша турттаракан хулари чи пысӑк предприятисенчен пӗри, «Спецавтохозяйство» хӑйӗн балансӗ ҫинчи мӗнпур контейнертан 35-е яхӑн процентне ҫӗнетнӗ иккен, «Таса хула» — 38 процент ытларах, «Экоцентр» — 100 проценчӗпех.

Ҫав вӑхӑтрах «Эткер» тата «Вертикаль» предприятисем ылмаштарма та тытӑнман-мӗн.

Ҫакӑн пек кӑмӑл-туйӑм ҫуратнӑ тесе хыпарлать Шупашкарти «Элара» завод професси ӑсталӑхӗн конкурсӗ пирки. Ӑна иртнӗ нарӑсӑн 8-мӗшӗнче ирттернӗ. Ӑмӑртӑва асӑннӑ савутра тӑрӑшакансемсӗр пуҫне «Авионика» МНПК» акционерсен уҫӑ обществинче, «Темп» тата «Инстэл» фирмӑсенче вӑй хуракансем хутшӑннӑ. Професси ӑсталӑхӗн конкурсне «Элара» заводӑн ҫуралнӑ кунӗ тӗлне йӗркеленӗ.

Ӑмӑртура радиоэлектроника аппаратурин тата приборсен 32 монтажникӗ, 22 фрезеровщик, 16 токарь, хими анализӗн 18 лаборанчӗ, 17 водитель, 16 маляр. 14 инженер-конструктор, трафарет, шкаласемпе платӑсем хатӗрлекен 10 ӑста хӑйӗн пултарулӑхне кӑтартнӑ. Кун йышши конкурса хутшӑнакансен йышӗ ҫулсерен ӳссе пынине те палӑртаҫҫӗ. Унта студентсем те хаваспах тупӑшнӑ. Вӗсем — Шупашкарти электромеханика коллеждӗнче монтажника вӗренекенсем.

Ҫӗнтерӳҫӗсен шутне «Эларӑра» монтажникра ӗҫлекен С.Д. Фёдорова, В.Ю. Чернов фрезеровщик, Ю.Б. Смелов токарь, Т.Г. Андреева лаборант, С.Н. Козлов водитель, О.Г. Маркова маляр, М.А. Краснов инженер-конструктор, Л.В. Кузьмина трафарет ӑсти тата ыттисем кӗнӗ.

Шупашкар хула администрацийӗ аукционсене ӳлӗмрен он-лайн меслечӗпе ирттерме пуҫлать. Кун пирки республикӑн тӗп хулин Пурлӑх управленийӗн комитечӗ пӗлтерет. Ҫӗнӗлӗхе «Уҫӑ хула» проекта пурнӑҫа кӗртнӗ май хута ямалла иккен.

Аукционасене он-лайн меслечӗпе йӗркелени суту-илӗве уҫҫӑн ирттерме май памалла. Ун йышши пирвайхи аукцион ыран, ирхи 10 сехетре, пуҫӑнмалла.

Хӑҫан епле аукцион иртессипе ӳлӗмрен хулан сайтӗнче, www.чебоксары.рф, адреспа паллашма май килӗ.

Ҫӗмӗрле районӗнчи Турханта Афганистан вӑрҫине хутшӑннисен обществӑлла организацийӗн отчетпа суйлав пухӑвӗ иртнӗ.

Официаллӑ цифрӑсем вӑл вӑрҫӑра 15 051 совет салтакӗ вилнине пӗлтереҫҫӗ. 417 хыпарсӑр ҫухалнӑ е тыткӑна лекнӗ. Ҫӗмӗрле ҫар ӗҫ комиссариачӗ урлӑ Афган вӑрҫине лекнисенчен Иван Кириллов, Григорий Антонов, Владимир Маскин, Анатолий Максимов вилнӗ. Евгений Сергеев хыпарсӑр ҫухалнӑ.

Ҫӗмӗрлери уйрӑм — республикӑра йӗркеленнӗ 17 уйрӑмран пӗри иккен. Ӑна 2005 ҫулхи ҫу уйӑхӗнче пуҫарса янӑ. Ертӳҫӗ пулма малтанласа Ю.В. Кузьмин афганеца шаннӑ. Каярах ертӳҫӗ тивӗҫне С.Л. Калашников, Г.Л. Альцев, В.Г. Ефимов пурнӑҫланӑ. Хальхи вӑхӑтра ушкӑн 30 ытла ҫынна пӗтӗҫтерет.

Шӑматкунхи отчетпа суйлав вӑхӑтӗнче Александр Горбунов кандидатурине пӗр саслӑн ырланӑ.

«Ляпис Трубецкой» текен Белоруссири панк-ушкӑн Шупашкарта, «Олимп» концерт залӗнче, концерт кӑтартнӑ. Республикӑн тӗп хулине килнӗскерсем чӑвашсен ялавӗпе асӑнмалӑх сӑн ӳкерӗннӗ.

Концерта панк-ушкӑн нарӑсӑн 6-мӗшӗнче кӑтартнӑ. Килме вӑл иртнӗ ҫулхи кӗркуннех палӑртнӑ пулнӑ иккен, анчах ун чух солист чирлесе ӳкнипе ҫитеймен.

Республикӑн тӗп хули «МИПИМ–2014» текен курава пуҫласа хутшӑнма хатӗрленет. Асӑннӑ мероприяти кӑҫалхипе 25-мӗш хут иртет иккен, Шупашкар вара унта пуҫласа хутшӑнать.

Францире иртекен курава тӗрлӗ сферӑра ӗҫлекенсем — куҫман пурлӑх, инвестици рынокӗсенче тӑрӑшакансем, девелоперсем, архитекторсем, патшалӑх служащийӗсем, финансистсем — хутшӑнаҫҫӗ.

Шупашкар экспозицийӗ Раҫҫейӗн пӗрлештернӗ экспозицийӗпе пӗрле вырӑн тупӗ. Чӑвашсемсӗр пуҫне унта тата тепӗр 24 регион кӗнӗ.

Шупашкар кӑтартакан тӗп самантсен шутӗнче Йӑлӑма, Лакрей вӑрманӗпе Шупашкара 500 ҫул парка юсаса ҫӗнетмелли, Хӗрлӗ лапама, «Ҫӗнӗ хула» тата Сад микрорайонсене хӑтлӑх кӗртессин проекчӗсене тӑратасшӑн.

Лакрей паркне хула влаҫӗсем юсаса ҫӗнетме палӑртни пирки эпир хыпарланӑччӗ. Ку хыпара ҫак ӗҫе пуҫӑннин пӗрремӗш утӑмӗ вырӑннех йышӑнмалла мар пулӗ те, ҫапах та хула администрацийӗ Лакрей паркне ярӑнмалли ҫӗнӗ хатӗрпе пуянлатма хыснаран 4,5 миллион тенкӗ уйӑрассине хыпарлать. Юлашки 10 ҫулта Шупашкарта кун пекки пулман-мӗн.

4,5 миллион тенкӗ тӑракан оборудовани — «Вальс» аттракцион. Унчченхи кивелсе япӑхнӑ. Кунсӑр пуҫне паркра епле аттракцион кирлӗ пирки халӑхран ыйтса пӗлнӗ иккен. Ҫынсем «Вальс» аваннине палӑртнӑ. Сӑмах май, паян паркра «Хип-хоп», «НЛО», «Сюрприз», «Ҫавраҫил», «Хаваслӑ ту», «Бамперлӑ кимӗ», «Автодром» тата ытти аттракционсем пур.

Нарӑс уйӑхӗн 3-мӗшӗнче Кайбулка текен юханшывӑн сулахай енче, Калинин кӗперӗнчен 100 метр кӑнтӑрарах вырнаҫнӑ Ярославль урамӗнчи 29-мӗш ҫурт патӗнче ҫӗнӗ археологи палӑкне асӑрханӑ. Ҫакӑн пирки Чӑваш Енӗн гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗн хыпарлани тӑрӑх Культура министерстви пӗлтерет.

Строительство ӗҫӗсем пынӑ вӑхӑтра ҫав тӗлте 4 метр тарӑнӑшӗнче кирпӗчрен купаланӑ кӑмакасене асӑрханӑ. Вӗсем япӑхса та кайман-мӗн. Конструкци тӑршшӗ 4 метр та 65 сантиметр тӑршшӗ, ҫӳллӗшӗ 1 метра яхӑн имӗш. Кӑмака кирпӗчӗ тӑрӑх хакласан сооружение XVII-XVIII ӗмӗрсенче туса лартнӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Кӑмакасен тӗллевне хальлӗхе палӑртайман-ха. Археологсем шухӑшланӑ тӑрӑх, унта керамикӑран тӗрлӗ япала ӑсталама пултарнӑ. Архиври хутсем Сӑкӑт, Чебоксарка тата Кайбулка юханшывӗсен ҫывӑхӗнче ҫавӑн пек ӑсталӑх лаҫҫисем пулнине ӗнентерсе параҫҫӗ иккен.

Маларах асӑннӑ тапхӑрта, XVII-XVIII ӗмӗрсенче, сӑмах май, Шупашкарта чултан ҫурт-йӗр купалас ӗҫ пуҫӑнса кайнӑ. Шӑп та лӑп ҫав вӑхӑтра чылай чиркӳ туса лартнӑ.

Ытти сӑнсем (4)