Республикӑри онкологи диспансерӗнче меланомӑна тупса палӑртас тӗллевпе акци ирттернӗ. Шупашкар ҫыннисем тур паллине ӳкернӗ сӑнсене ярса панӑ, специалистсем патне приёма килнӗ.

Ҫав кун специалистсенчен 138 ҫын пулӑшу ыйтнӑ. Вӗсенчен 4-шӗн усал шыҫӑ пулма пултарать. 9-шӗ тӗлӗшпе иккӗленнӗ. Специалистсем электронлӑ почтӑпа ярса панӑ тур паллин ӳкерчӗкӗсене те тишкернӗ. Вӗсем 164 анкета пӑхса тухнӑ. 40 ҫыннӑн меланома пулма пултарассине пӗлтернӗ. Вӗсене приема килме йыхрав янӑ.

Ку ыйту питӗ ҫивӗч пулнӑран акцие тӑсма палӑртнӑ. Онкологсем хӗвел ҫинче сахалрах пулма, унран хӳтӗлекен кремпа усӑ курма, соляри пирки манма сӗнеҫҫӗ.

«Про Город» хаҫат тунӑ сӑн

Ҫӗнӗ Шупашкарти пӗр ача пахчинче шӑпӑрлан вилнӗ. Ку ӑнсӑртран пулнӑ.

Ача виҫӗ ҫулта ҫу уйӑхӗн 19-мӗшӗнче ачасем урама уҫӑлма тухнӑ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, ачана никам та пусмӑрласа вӗлермен.

Воспитатель те унтах пулнӑ. Виҫӗ ҫулти арҫын ача верандӑн карлӑкӗ ҫинче тӑнӑ. Вӑл ӑнсӑртран ӳкнӗ.

Мӗн пулса иртнӗ? Хальлӗхе никам та пӗлмест. Анчах вырӑна ҫитнӗ васкавлӑ медпулӑшу пӗчӗкскере ҫӑлайман.

Халӗ ку ӗҫе уҫӑмлатаҫҫӗ.

Ӗнер, ҫу уйӑхӗн 18-мӗшӗнче, Питӗрти Национальноҫсен ҫуртӗнче "Изменение миграционного законодательства РФ и вопросы профилактики межнационального, межрелигиозного экстремизма на законодательном уровне" (чӑв. Раҫҫей Федерацийӗнче миграци законодательствине улӑштарасси тата религипе, наци ыйтӑвӗпе ҫыхӑннӑ экстремизм профилактикин ыйтӑвӗсем) темӑпа ҫавра сӗтел иртнӗ. Унта Питӗрти чӑвашсен наципе культура автономийӗн канашӗн ертӳҫи Владимир Живов хутшӑннӑ.

Ҫавра сӗтеле пухӑннисем умӗнче Питӗрте нацисем хушшинчи хутшӑнусемпе тата миграци политикине пурнӑҫа кӗртессипе ӗҫлекен комитечӗн ертӳҫи Олег Махно, РФ Патшалӑх Думин конституци законодательстви енӗпе ӗҫлекен комитечӗн ертӳҫи Владимир Плигин хутшӑннӑ. Канашлурисем миграци законодательствине сӳтсе явнӑ май таркӑнсен ыйтӑвне те хускатнӑ.

Капюсав программинче ҫырнине шанма хӗн

Нумай хваттерлӗ ҫуртсене юсас программа епле пурнӑҫланнине нумаях пулмасть республикӑри прокуратура органӗсем тӗрӗсленӗ те самай кӑлтӑк тупса палӑртнӑ.

Хӑш-пӗр муниципалитетра ҫук ҫуртсене те тӗплӗн юсамалли программӑна кӗртнӗ. Сӑмахран, ку списокра Ҫӗмӗрлери Красноармейски урамӗнчи 17/1-мӗш ҫурт шутланнӑ. Ҫуртсенчи хӑш-пӗр пайӗсен тӑрӑмӗ 70 процентран ытла япӑхса кайнӑ пулин те тӗплӗ юсав программине ҫӗнӗрен пӑхса тухман. Кун пек ҫуртсен шутӗнче Ҫӗмӗрлери МОПР урамӗнчи 29-мӗш тата Мир урамӗнчи 33-мӗш ҫуртсене тӗслӗх вырӑнне асӑнса хӑварма пулать. Шупашкарти Мускав проспектӗнчи 8-мӗш ҫуртра вара вӗри шыв тытӑмне 2014 ҫулта тӗплӗн юсама палӑртса хунӑ, анчах унта вӗри шыв ӗмӗрне те пулман.

Ҫӗмӗрле хулинчи кадетсем Ҫӗнтерӳ кунне лекеймен. Кун пирки Татьяна Молокова журналист хӑйӗн блогӗнче пӗр класра вӗреннӗ тусӗ пӗлтерни тӑрӑх хыпарланӑ.

«Ҫӑхав ҫырасшӑнччӗ, анчах преподавательсене усал тӑвас килмест», — тенӗ-мӗн лешӗ.

Ҫӗмӗрлери кадетсене Шупашкарти Ҫӗнтерӳ парадне йыхравланӑ-мӗн. 10 сехетре вӗсен чечек хунӑ ҫӗре хутшӑнмалла, 12 сехетре Хӗрлӗ лапамри марша ҫитмелле, 13 сехетре «Ҫӗнтерӳ вальсӗнче», 15 сехетре ветерансем валли лартакан концертра ташламалла пулнӑ.

Ҫӗмӗрле ачисене Шупашкара илсе кайма 53 вырӑнлӑ автобус саккас панӑ, укҫине те тӳлесе хунӑ. Унпа кӗҫӗн тата аслӑ классенче вӗренекен кадетсем каймалла пулнӑ. Ачасемпе 2 преподаватель тата сакӑр ашшӗ-амӑшӗ ирхи ҫиччӗре ҫула тухнӑ. Анчах автобус хуларан тухса ӗлкӗреймен, вырӑнти ҫул-йӗр инспекторӗсем тытса чарнӑ. Вӗсем пӗрле ҫула тухмалли урапа ҫук тесе автобуса хуларан кӑларса яман.

Ашшӗ-амӑшӗпе вӗрентекенсем ҫул-йӗр инспекторӗн пуҫлӑхӗ патне кайса пӗрле ҫула тухмалли урапа уйӑрма ыйтнӑ, анчах транспорт енчен хӗсӗк тесе хирӗҫленӗ. Автобусра 2 сехет ҫурӑ ларнӑ хыҫҫӑн виҫҫӗмӗш класра вӗренекен кадетсене киле саланма хушнӑ.

Малалла...

Муркаш районӗнчи Купӑрля ялӗ паян хӑнасемпе тулчӗ — Николай Никольские сума суса республикӑран та ун тулашӗнчен те сахал мар ҫын ҫитрӗ.

Чи малтанах хӑнасене Ваҫкасси ялӗнчи музейпа тата вулавӑшпа паллаштарчӗҫ. Унтан хӑнасем Николай Никольскийӗн тӑван ялне — Купӑрляна ҫул тытрӗҫ. Кунта «Хыпар» издательство ҫурчӗҫ ӗҫтешӗсем хаҫата пуҫарса яракана ырӑ сӑмахпа асӑнчӗҫ, сӑмах каланӑ хыҫҫӑн чечек хучӗҫ. Вырӑнтисем хӑнасем валли кӗске программа та хатӗрленӗ — юрӑ юрларӗҫ, ачасем сӑвӑ каларӗҫ.

Чӑваш халӑх ӑс-хакӑлӗпе ӳнер академийӗ ҫу уйӑхӗн 19-мӗшне Чӑваш гуманитари ӑслӑлӑхӗсен кунӗ пек палӑртать, ҫавна май вӗсем паян Муркаш тӑрӑхӗнче «Халӑх медицини» ятпа ҫавра сӗтел ирттерчӗҫ. Вӑл кунтах, паркрах, уҫӑ сывлӑшра иртрӗ. Мероприятие шӳрпепе хӑналанни вӗҫлерӗ.

Сӑмах калакансем тӗрлӗ сӗнӳсем пачӗҫ: Чӑваш гуманитари ӑслӑлӑхӗсен кунне официаллӑ майпа ҫирӗплетме, Купӑрляри Никольский паркӗнче академиксемпе ял ҫыннисене пухӑнма уйрӑм ҫурт туса лартма. Сценӑпа куракансене ҫумӑр айне лекесрен пӗр-пӗр тӑрӑ вырнаҫтарсан лайӑх пулассине пӗлтерчӗҫ.

Малалла...

Тӑвай районӗнче пурӑнакан 22 ҫулти каччӑ эрех ҫитменнишӗн урса кайнипе амӑшне тата сусӑр йӑмӑкне хӗнесе пӗтернӗ.

Пуш уйӑхӗн 8-мӗшӗнче ҫакскер юлташӗпе Пӗтӗм тӗнчери хӗрарӑмсен кунне уявланӑ. Унпа вӗсем пӗр кӗленче шурӑ эрех тата литр ҫурӑ сӑра пушатнӑ. Анчах каччӑсене ку сахал пек туйӑннӑ. Каҫхине киле таврӑнсан амӑшӗнчен укҫа тапӑнма тытӑннӑ. Лешӗ хирӗҫленине кура 22-ри ывӑл тарӑхсах кайнӑ — амӑшне тапса пӗтернӗ. Хӗрарӑм кӑшкӑрнине кура каччӑн 14-ри сусӑр йӑмӑкӗ сиксе тухнӑ, хӗнекен пиччӗшӗпе шар куракан амӑшӗ хушшине тӑнӑ. Хӗрачана каччӑ ҫамкаран тапса панӑ. Лешӗ ҫавӑнтах айккинелле ывтӑнса кайнӑ. Кунпах лӑпланман-ха эрех ҫитменнипе алхасакан каччӑ. Йӑмӑкне хулпуҫҫинчен ярса илнӗ те йывӑҫ урайне ывӑтса янӑ. Сусӑр хӗр пӗрчӗк тӑрайманнине кура каччӑ килтен тухса тарнӑ.

Ӑнман ывӑл килтисене унччен те шар кӑтартнӑ. Амӑшне те хӗненӗ, ашшӗне те. Ӳсӗрле ҫӳренишӗн тата пуҫтахланнишӗн ӑна администартивлӑ майпа пӗрре кӑна мар айӑпланӑ.

Судра пӳтсӗр каччӑ хӑйне каҫарма ыйтнӑ-ха. Эрех ун чухлӗ ӗҫмен пулсан усалланман пулӑттӑм тесе ӑнлантарнӑ. Анчах вайпитти хӳтлӗхсӗр ҫынна хӗненине кура суд каччӑна пуҫиле майпа айӑплама йышӑннӑ, Тӑвай район прокурорӗ Оксана Ястребова 10 пин тенкӗлӗх штрафланӑ тесе пӗлтерчӗ.

Малалла...

Специалистсенчен ыйтмалли нумай

Пӳртшӗн е хваттершӗн ӳлемрен кадастр хакне кура налук тӳлеме тытӑнӑпӑр.

Теприсем асӑрханӑ тӑрӑх кадастр хакӗ ытла та пысӑк, ҫавна кура налукшӑн кӗсьене самай ҫӳхетме тивӗ. Росреестрӑн Чӑваш Енри управленийӗ кадастр хакӗпе тата налукпа ҫыхӑннӑ ыйтусене уҫӑмлатма акци ирттерессине пӗлтерет. Хак тивӗҫтермесен ӑна епле улӑштармаллине те ӑнлантарса парӗҫ.

Специалистсем ҫу уйӑхӗн 26-мӗшӗнче ҫынсене РФ Президенчӗн Чӑваш Енри йышӑну пӳлӗмӗнче 14 сехетрен пуҫласа 16 сехетчен кӗтӗҫ. Йышӑну пӳлӗмӗ — Шупашкарти Ленинград урамӗнчи 36-мӗш ҫуртри (унта нумай ӗҫ тӑвакан центр вырнаҫнӑ) 2-мӗш хутра. Хӑвӑрпа пӗрле куҫман пурлӑх пирки калакан хутсене илме сӗнеҫҫӗ. Йышӑнӑва 62-22-33 номерпе шӑнкӑравласа ҫырӑнмалла.

Шупашкарта Сергей Безруков актер каллех пулнӑ. Ку — иккӗмӗш визит. Артист пирӗн патра нумай вӑхӑт пулман пулин те кӳлмеке кайма, ӳнер галерейипе паллашма ӗлкӗрнӗ.

Унтан Сергей Безруков Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче «И жизнь, и театр, и кино» моноспектакльте вылянӑ. Артист ҫав кунах Мускава тухса кайнӑ.

Вӑл Шупашкарти илемлӗ вырӑнсенче сӑн ӳкерӗнме ӗлкӗрнӗ. Актер вӗсене Фейсбука кӑларса хунӑ, Шупашкар илемлӗ хула пулни пирки ҫырнӑ. Атӑл хӗрринче уҫӑлса ҫӳренӗ чухне Сергей Безруков тӑван хулине аса илнӗ. Вӑл Чулхула облаҫӗнчи Лысково хулинче ҫуралса ӳснӗ.

Спектакль ҫу уйӑхӗн 17-мӗшӗнче пулнӑ.

Осип Алексеев

Ҫу уйӑхӗн 6-мӗшӗнченпе чӑваш ҫыравҫине Алексеев Осип Алексеевича шыраҫҫӗ. Ҫав кун вӑл килтен тухса кайнӑ та таврӑнман. Мӗн те пулин пӗлсен ҫак номерсемпе ҫыхӑнма ыйтаҫҫӗ: 89176589139 (Марина), 89876662061 (Наталия), 89276478573 (Александр).

Осип Алексеев Красноармейски районӗнчи Санькасси ялӗнче 1944 ҫулхи нарӑсӑн 3-мӗшӗнче ҫуралнӑ. И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче аслӑ пӗлӳ илнӗ. Шкулта ачасене вӗрентнӗ, районти тата ытти хаҫатсенче ӗҫленӗ. 1985–2004 ҫулсенче «Коммунизм ялавӗ» тата «Ҫилҫунат» редакцийӗсенче вӑй хунӑ. Очерксем ҫырнипе ытларах палӑрнӑ. Унӑн тӗп кӗнекисем: «Чӑваш вӑрманӗ», «Ӑсан Уҫӑпӗ — сунарҫӑ», «Сатурн ҫинчи ӑсан», «Ӑсан Уҫӑпӗ сунарҫӑ курни-илтни» тата ыттисем.