Суд ларӑвне кӗтекен Никита

Шупашкартан Владивостока велосипедпа ҫула тухнӑ Никита Васильев пирки илтнех ӗнтӗ эсир. Ҫак кунсенче вара унпа пӑтӑрмах сиксе тухнӑ — Никитӑна Казахстанран Узбекистана каҫнӑ чухне тытса чарнӑ. Чӑваш каччине Казахстанра вӑхӑт ирттернӗ май 10 кун хушшинче регистрациленме вӑхӑт тупманнишӗн айӑпланӑ.

Паян вара суд пулнӑ — каччӑна 31815 тенке (вӑл пирӗн тенкӗ ҫине куҫарсан 6700 тенкӗ патнелле пулать) штраф тӳлемелле тунӑ.

Никита Васильев ҫула пысӑк укҫапа тухман, ҫавна май унӑн штраф тӳлемелӗх ҫук. Ӗнер чикӗре тытса чарнӑ чухне ӑна пулӑшакансем те пулнӑ — Шымкентрисем хӑна ҫуртне вырнаҫтарнӑ.

Аса илтеретпӗр, Шупашкартан тухнӑранпа Никита 3 пин ҫухрӑм ытла парӑнтарма ӗлкӗрнӗ. Кашни ял-хулара вӑл кӗтнӗ хӑна. Казахсен килӗсенче те сахал мар пулса курчӗ. Ҫула май Байконура та экскурсине кайса килчӗ. Хӗле чӑваш каччи Вӑтам Азире ирттересшӗн. Ҫакӑн ҫинчен вӑл пӗтӗмпех халӑх тетелӗсенчи хӑйӗн страницисенче каласа парать.

Аслӑ Британире этем органӗсене чӗрчунсенче ӳстересшӗн. Кун пирки ҫӗршывӑн правительстви йышӑну тумалла.

Британи ӑсчахӗсен шухӑшласа кӑларнӑ технологие ҫӗршыв шайӗнче ырласан ҫӗнӗ меслетпе усӑ курма май килӗ. Ку хыпара The Telegraph ятлӑ кунсерен тухса тӑракан Британи хаҫачӗ хыпарланӑ.

Чӗрчунсем енӗпе ӗҫлекен ӑслӑлӑх комитечӗ ҫак эрне вӗҫӗнче пуҫтарӑнмалла. Парламентарисен тӗллевӗ ҫӗршыв ертӳҫисене ӑслӑлӑх ӗҫченӗсем сӗнекен ҫӗнӗлӗхе пурнӑҫа кӗртмеллине ӗнентерсе парасси. Этем органӗсене туса илме мӗнле чӗрчунсене усӑ курас шухӑшлине те пӗлтерӗҫ. Хӑш органсене ӳстересси пирки каласан, чӗре, пӗвер, пӳре тесе каланине палӑртмалла.

Ҫӗнӗ йышши технологие пурнӑҫа кӗртсен Великобритани донор органӗпе ыйтӑва татса пама пултарнӑ ҫӗршыв пулса тӑрӗ.

ЧР Наци вулавӑшӗнче кӑрлач уйӑхӗн тӑршшӗпех кино кӑтартӗҫ. Унта тӳлевсӗрех кӗртӗҫ — ачасене те, аслисене те.

Паян 17 сехетре «Вчера на хуторе близ Диканьки» (чӑв. Диканька патӗнчи хутӑрти каҫсем) фильм кӑтартнӑ. Ыран, кӑрлач уйӑхӗн 14-мӗшӗнче, 14 сехетре «Счастливая звезда» (чӑв. Телейлӗ ҫӑлтӑр) тата «Рождественская девочка» (чӑв. Раштав хӗр пӗрчи) фильмсене кӑтартӗҫ.

Кӑрлач уйӑхӗн 20-мӗшӗнче вара 17 сехетре «Морозко» юмах кӑтартӗҫ. Кӑрлачӑн 16, 23 тата 30-мӗшӗсенче вулавӑш хӑнисене «Щелкунчик и «Крысиный Король» (чӑв. Йӗкехӳре-патша), «Зима в Простоквашино» (чӑв. Простоквашинӑри хӗл) тата «Карнавальная ночь» илемлӗ фильмпа савӑнтарӗҫ.

ЧР Культура министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, республикӑри вулавӑшсенче «Книга+Кино» акци иртессине пӗлтереҫҫӗ. Ӑна Раҫҫейри Кино ҫулталӑкне халаллӗҫ.

«Про Город» хаҫат тунӑ сӑн

Кӑрлач уйӑхӗн 12-мӗшӗнче Шупашкарти икӗ пульница ӑшӑсӑр тӑрса юлнӑ. Ӑшӑ пӑрӑхӗ ҫурӑлса кайнӑран пулнӑ ку.

Пӑрӑх сиенленнӗрен Республикӑри клиника пульници тата Президент пепкелӗх центрӗ ӑшӑсӑр тӑрса юлнӑ. Пӑтӑрмах сиксе тухсанах кун тӗлӗшпе ӗҫлеме пуҫланӑ. Ҫав вӑхӑтра васкавлӑ медпулӑшу кӗтекен пациентсене хулари урӑх пульницӑсене куҫарнӑ.

Авари служби пӑтӑрмаха 13 сехет те 45 минут тӗлне сирнӗ. 19 сехет ҫурӑ тӗлне мӗн пур ӗҫе вӗҫленӗ те тытӑм туллин ӗҫлесе кайнӑ.

Чӑваш эстрада артисчӗ Типшӗм Сашук чылай вӑхӑт йывӑр чирлесе выртнӑ Жанна Фрискене юрӑ халалланӑ. Видеоролик ҫак кунсенче тӗнче тетелне тухнӑ.

— Жанна Фриске — манӑн тӑван. Маншӑн вӑл Раҫҫей эстрадинче чи лайӑх юрӑҫ пулнӑ, — тенӗ Типшӗм Сашук. — Вӑл питӗ хитре, пултаруллӑ. Жанна хавшанӑ сывлӑхне пӑхмасӑрах ывӑл ҫуратни тӗлӗнтерчӗ. Ача кӗтнӗ чухне вӑл сипленме, эмел ӗҫме пултарайман вӗт. Манӑн та ывӑл пур. Манӑн атте те усал шыҫҫа пула пурнӑҫран уйрӑлчӗ, ҫавӑнпа ку чирпе эпӗ куҫа куҫӑн тӑнӑ.

Типшӗм Сашук юррине тӗнче тетелӗнче итлеме май пур. Вӑл ӑна ҫуркунне иртекен хӑйӗн концертӗнче пӗрремӗш хут шӑрантарма палӑртнӑ.

Халӑх ырлӑхӗшӗн «пӗлтӗрхинчен те тухӑҫлӑрах тӑрӑшса» ӗҫлемеллине Чӑваш Ен Элтеперӗ ӗнер районсемпе хула администрацийӗсен, ял тӑрӑхӗсен пуҫлӑхӗсемпе ирттернӗ канашлура палӑртса хӑварнӑ.

Унта Элтепер пӗлтӗр авӑн уйӑхӗнчен пуҫласа раштав уйӑхӗ таран 21 муниципалитет ертӳҫине конкурс ирттерсе суйласа лартнине аса илнӗ. Пилӗк муниципалитетра тата пӗр хула округӗнче: Патӑрьелӗнче, Йӗпреҫре, Канаш хулипе районӗнче, Красноармейски тата Шӑмӑршӑ район администрацийӗсенче ҫӗнӗ пуҫлӑхсем ӗҫлеме пуҫланӑ. Ял тӑрӑхӗсен ертӳҫисене те конкурссемпе ҫӗнӗрен суйласа лартнӑ.

2016–2019-мӗш ҫулсенче тата та 62 ял тӑрӑх ертӳҫисен ӗҫлемелли вӑхӑчӗсем вӗҫленсе пыни пирки те аса илтернӗ. Вӗсенче те конкурс иртӗ. «Кам та кам хӑйне шанса панӑ ӗҫе тивӗҫлӗ, яваплӑха туйса пурнӑҫласа пырать, вӗсемпе паллах, ӗҫлеме кӑмӑллӑ», — тенӗ Элтепер. «Палӑртмалла, конкурссем питӗ уҫӑмлӑн иртнӗ. Влаҫ органӗсенче ӗҫлекенсем, обществӑлла организацисен членӗсем хастар хутшӑннӑ. Ҫӑхавсем пулманни пуриншӗн те пысӑк пӗлтерӗшлӗ, апла пулсан — влаҫа халӑх шанать», — тесе каланӑ Михаил Игнатьев.

Шупашкарти вулавӑшсенче чи вуланакан кӗнекесемпе журналсен танлаштарӑмне хатӗрленӗ. Рейтинга 2015 ҫулхи раштав уйӑхӗнче чи нумай вуланисем кӗнӗ.

Ӳсекен ӑру ытларах юмах вуланине палӑртнӑ. Лия Гераскинӑн «В стране невыученных уроков», Джоан Роулингӑн «Гарри Поттер и философский камень» кӗнекисене, Пушкин юмахӗсене ытларах ыйтнӑ. Ачасем ҫавӑн пекех Эдуард Успенскин кӗнекисене, Ганс Христиан Андерсен юмахӗсене килӗштернӗ.

Аслисем детективсем ытларах вуланӑ. Дарья Донцовӑн, Александра Марининӑн, Татьяна Устиновӑн хайлавӗсене тӑтӑшрах ыйтнӑ. Вӗренӳ кӗнекисем те ҫӳлӗк ҫинче тусанланса выртман.

Журналсен йышӗнче «Дисней», «Том и Джерри», «Играем с Барби», «Мир принцесс» мала тухнӑ. «Наука и жизнь», «Мир техники», «Здоровье», «Крестьянка» журналсене те нумаййӑн вуланӑ.

Шупашкарти пӗр колледжра стенасем кавакӑшнӑ. Кунашкал лару-тӑру педагогика колледжӗнче ҫапла.

Студентсем, паллах, кӑмӑлсӑр — общежитирен апатланӑша илсе ҫитерекен вырӑнта хура кӑвакӑш тупӑннӑ. Мачча ҫинче те, стена ҫине те пур вӑл. Ҫакна пӗлтӗрхи чӳк уйӑхӗнчех асӑрханӑ. Ара, унта яланах нӳрӗ, сивӗ теҫҫӗ. Паллах, кӑвакӑш сарӑлать.

Пӗлтӗр общежитире тӗп юсав ирттернӗ. Колледж ертӳлӗхӗ каланӑ тӑрӑх, апатланӑшпа общежитие ҫыхӑнтаракан вырӑнта ӑна хута янӑ чухнех строительсем йӑнӑшнӑ. Халӗ сивӗ ҫанталӑкра унта кӑвакӑш тухать, ҫавӑнпа кӑритура яланах пӑхса тӑма тивет.

Роспотребнадзор каланӑ тӑрӑх, колледжра кӑвакӑш пулмалла мар. Вӗсем студентсене управление ҫӑхав ҫырма сӗнеҫҫӗ.

Паян Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев спорт хатӗрӗсене кӑларакан «ЗИСО» савут пуҫлӑхне Григорий Васильева Раҫҫей Федерацийӗн Хӳтӗлев министерствин наградипе парса чысланӑ.

Михаил Игнатьев палӑртнӑ тӑрӑх, республикӑра спорт вӑййисен хатӗрӗсене кӑларакан савут тикӗс те лайӑх аталанса пырать. «ЗИСО» таварӗпе республикӑра кӑна мар, Раҫҫейри мӗнпур регионта, тӗнчери 18 ҫӗршывра анлӑн усӑ кураҫҫӗ.

Савут пуҫлӑхне чысланӑ май Михаил Игнатьев спорта аталантарассипе республикӑра мӗн тери ҫине тӑни пирки тӗплӗн каласа кӑтартнӑ.

Шупашкар хула пуҫлӑхӗ Леонид Черкесов вара савут кӑларакан продукци аслисем валли те, ачасене валли те ҫирӗппине палӑртнӑ. Савут пуҫлӑхӗ малашне те тӑрӑшса ӗҫлес шухӑшлине ӗнентернӗ.

«Ҫӗнӗ Шупашкарти Коммуналлӑ сетьсем» мунициаплитетӑн унитарлӑ предприятийӗ яхта туянасшӑн. Хӑйӗн ӗмӗчӗ пирки вӑл Ҫӗнӗ ҫул умӗн пӗлтернӗ.

Яхта илесси ҫинчен калакан хыпара муниципалитет предприятийӗ иртнӗ ҫулхи раштавӑн 31-мӗшӗнче Ростендер сайтӗнче вырнаҫтарнӑ.

Яхта 12 ҫын лармалӑх пултӑр тесе ӗмӗтленеҫҫӗ-мӗн асӑннӑ предприятире ӗҫлекенсем. Ӑна 5,9 миллион тенкӗ парса туянасшӑн.

Конкурс материалӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, яхтӑн 14−15-метр тӑршшӗ пулмалла (12 ҫын пӗчӗкреххи ҫине вырнаҫаймасть-тӗр ҫав), мотор хӑвачӗ 140 лаша вӑйӗпе танлашмалла. Двигатель Volvo Penta ятли пулмалла. Яхтӑн пӗр сехетре 20 километр ытла кайма пултармалла. Коммуналлӑ хуҫалӑх предприятине 12 ҫынран кая мар вырнаҫмалӑх яхта шыв пахалӑхне тӗрӗслеме кирлӗ-мӗн.

Халӗ ку шухӑша улӑштарнӑ — яхта туянмӗҫ.