|
Республикӑра
 cap.ru сайтри сӑн Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Шуршӑл ялӗнчи космонавтика музейне ҫӗнетсен унта 10 метр диаметрлӑ, 60 вырӑнлӑ планетари пулӗ. Ҫапла пӗлтернӗ ЧР Элтеперӗ Олег Николаев. Тӳре-шара ҫак кунсенче проектпа смета документаци экспертиза витӗр тухасса, унтан федераци инвестици программине кӗрессе кӗтет. Аса илтерер: Шупашкарти Николаев паркӗнче планетари тӑвасси пирки 2012 ҫултах калаҫнӑ. 2016 ҫулта ун валли 500 млн тенке яхӑн кирлине пӗлтернӗ, 2020 ҫулта 800 ытла млн тенкӗ каяссине каланӑ. Кайран планетари пирки вуҫех калаҫма пӑрахнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Хулара
 cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ Ака уйӑхӗн 30-мӗшӗнче Шупашкарти "Байконур" микрорайонти Кӑкшӑм пӗви ҫывӑхӗнче хӑйне евӗр ӑмӑрту иртӗ. Унта хутшӑнакансем ҫӳп-ҫап пуҫтарса уншӑн балл илӗҫ. Ҫӗнтерӳҫӗсемпе призерсене парнесемпе хавхалантарӗҫ. Конкурс "Таса вӑйӑ" ятлӑ. Унта хутшӑнас тесен 1-2 ҫынран тӑракан командӑна регистрацилемелле. Кӑкшӑм пӗвинчи ятарлӑ конкурса та хутшӑнма май пулӗ. "Крокодилсене тытни" ятлӑскерте пӗвере шинӑсем тытмалла. Юлашкинчен вӗри апатпа хӑналӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Персона
 culture.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ Ака уйӑхӗн 26-мӗшӗнче Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче тӑван халӑхӑмӑрӑн патриархӗн Иван Яковлевӑн мӑнукӗн ывӑлӗпе тӗл пулу иртнӗ. Владимир Павловӑн кукамӑшӗ Лидия Ивановна Яковлева (Некрасова) Иван Яковлевӑн хӗрӗ пулнӑ, вӑл 1906 ҫулта ҫуралнӑ. Владимир — Лидия Ивановнӑн хӗрӗн Екатеринӑн ывӑлӗ. Владимир 1940 ҫулта Мускавра ҫуралнӑ. Владимир Всеволодович — Раҫҫей тава тивӗҫлӗ арисчӗ, М.Н. Еромолова ячӗллӗ театрти ертсе пыракан актёрсенчен пӗри. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Культура
 Лидия Филиппова страницинчен илнӗ сӑнӳкерчӗк Мухтавлӑ Иван Яковлева халалласа «Улӑп» — «Улып» ятпа сӑвӑсен кӗнеки пичетленсе тухнӑ. Унта чӑвашла тата вырӑсла ҫырнӑ сӑвӑсем кӗнӗ. Вӗсене хамӑр республикӑри тата ҫӗршывӑмӑрӑн ытти регионӗнчи 26 авторӑн ӗҫӗсенчен суйласа илнӗ. Кӗнекере Лидия Филиппова, Светлана Гордеева, Мая Селендеева, Галина Енейкина, Владимир Кузьмин, Галина Матвеева, Марина Туманова, Людмила Исаева, Валерий Голев, Валентина Белова, Зинаида Сурпан, Александр Трофимов, Роза Осипова, Светлана Никитина, Елена Кириллова, Галина Макарова, Галина Хлебникова, Светлана Яруткина-Салам, Ирина Артемьева, Светлана Мурайкина, Лидия Кубашина, Надежда Колесникова, Наталья Селезнева, Зоя Ефремова, Валентина Семенова, Нина Пӑрчӑкан пултарулӑхӗпе паллашма пулать. Сӑвӑ кӗнекине Лидия Филиппова тата Светлана Гордеева пухса хатӗрленӗ. Кӗнекене кун ҫути кӑтартма Александр Самакин, Юрий Зорин, Юрий Тарасов укҫа уйӑрса пулӑшнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Персона
 culture.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ Атӑл тӑрӑхӗнчи вак халӑхсене ҫутта кӑларассишӗн ырми-канми тӑрӑшнӑ мухтавлӑ чӑваш ывӑлӗ Иван Яковлев ҫуралнӑранпа кӑҫалхи ака уйӑхӗн 25-мӗшӗнче 175 ҫул ҫитрӗ. Ҫавна май Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗ ыран, ака уйӑхӗн 28-мӗшӗнче, Раҫҫейӗн патшалӑхӑн истори библиотекинче (Мускав) «Гений места. Технология работы с наследием И.Я. Яковлева в современных архивах, музеях и библиотеках» ятпа регионсем хушшинчи ҫавра сӗтел ирттерӗ. Унта республикӑн культура министрӗ Светлана Каликова; маларах асӑннӑ Мускаври ҫав вулавӑш директорӗ, педагогика наукисен кандидачӗ Михаил Афанасьев; Раҫҫейӗн наукӑсен академийӗн ӗҫченӗ, философи наукисен кандидачӗ Юрий Черный; Мускаври чӑваш культурин обществин правленийӗн председателӗ Лира Смирнова; Мускаври, Чӑваш Енри, Чӗмпӗр облаҫӗнчи патшалӑх музейӗсен, архивсен, вулавӑшсен специалисчӗсем хутшӑнӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Культура
 culture.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ Ҫу уйӑхӗн 16-21-мӗшӗсенче Шупашкарта Пӗтӗм тӗнчери IV оперетта фестивалӗ иртӗ. Ӑна ҫу уйӑхӗн 16-мӗшӗнче 19 сехетре Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче уҫӗҫ. Культура мероприятине Ҫӗнӗ Уралти драмӑпа камит музыкин театрӗн артисчӗсем те килсе ҫитӗҫ. Фестиваль Имре Кальманӑн «Фиалка Монмартра» опереттипе уҫӑлӗ. Премьера режиссёрӗ — Питӗрти Ирина Гаудасинская. Опереттӑна лартма ӑна ятарласа йыхравланӑ. Дирижерӗ — Удочкин, художникӗ – Елисей Шепелёв (Питӗр), балетмейстерӗ – Алексей Рюмин, хормейстерӗ – Александр Милов, ҫутӑ художникӗ – Кирилл Хрущев (Екатеринбург). Опера труппин заведующийӗ – Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ Константин Ефремов, илемлӗх ертӳҫи – Андрей Попов. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Персона
 smotrim.ru сайтри видеоран илне сӑнӳкерчӗк Ӗнер «Культура» телеканал чӑвашсене тата Атӑл тӑрӑхӗнчи ытти вак халӑха ҫутта тухма пулӑшнӑ Иван Яковлев ҫуралнӑранпа 175 ҫул ҫитни ҫинчен сюжет кӑтартнӑ. Иван Яковлев сумлӑ педагог, ҫыравҫӑ, тӑлмачӑ, хальхи чӑваш алфавитне йӗркелекенӗ тата пӗрремӗш чӑваш шкулне уҫаканӗ пулнӑ. Аслӑ патриархӑмӑр хӑй пурӑннӑ вӑхӑтра 400 ытла шкул уҫса хӑварнӑ. Чӑваш ачисем валли ҫеҫ мар, ытти халӑхсенни валли те. Ҫуралсан виҫӗ кунтан тӑлӑха юлнӑскер ырӑ ҫемьене лекнӗ. Каярах ӑна темле ура хума хӑтланакан та пулнӑ, анчах Иван Яковлевӑн ырӑ ячӗ тата ырӑ ӗҫӗсем упранса юлнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Культура
 Ӗнер, ака уйӑхӗн 25-мӗшӗнче, Чӑваш патшалӑх филармонийӗн «Belcanto» классик-ушкӑн концертне «Культура» портал тӳрӗ эфирта кӑтартнӑ. Коллектива 2021 ҫулхи раштав уйӑхӗнче музыка лекторийӗн никӗсне тӗпе хурса йӗркелесе янӑ. Вӑл неоклассика стилӗпе ӗҫлет. «Belcanto» классик-ушкӑн ятпа чи малтанах сцена ҫине Чӑваш Енӗн халӑх артистки Маргарита Финогентова, пӗтӗм тӗнчери конкурссен лауреачӗсем Динара Юнисова тата Татьяна Васильева, Хакаси Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ Сергей Кузнецов, Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ артисчӗсем Иван Снигирев тата Юрий Катков тухнӑ. Паян ку ушкӑн хулари сумлӑ мӗнпур мероприятие хутшӑнать. «Бельканто» тенине итальян чӗлхинчен чӑвашла куҫарсан «илемлӗ юрлани» пулать. Ушкӑн академи вокалӗн техникипе юрлать. Ушшкӑнри артистсем тӗрлӗ сасӑпа юрлаҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Статистика
 zdorovieinform.ru сайтри сӑн Роспотребнадзор республикӑра ҫулталӑк пуҫланнӑранпа мӗн чухлӗ ҫын эрехпе наркӑмӑшланса вилнине шутланӑ: 49 ҫын. Кӑҫал пӗрремӗш кварталта пӗтӗмпе 357 ҫын наркӑмӑшланнине палӑртнӑ. Вӗсенчен 237-шӗ – арҫынсем, 120-шӗ – хӗрарӑмсем. 17 ҫул тултарман 19 ача наркӑмӑшланнине палӑртнӑ. 73 ҫын ятарласа вилес тӗллевпе е наркотикпе пуҫа минретес тесе наркӑмӑшланнӑ. 213 ҫын ӑнсӑртран наркӑмӑшланнӑ: ҫав шутра – эрех ӗҫсе, хайсем тӗллӗн сипленсе, препарата йӑнӑшпа ӗҫсе. Эрехпе наркӑмӑшланнӑ 155 ҫынран 49-шӗ, шел те, вилнӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Республикӑра
 vyksavkurse.ru сайтри сӑн Шупашкар районӗнчи арҫын ачисемшӗн алимент тӳлемен. Халь унӑн куншӑн ҫур ҫул патшалӑха ӗҫлесе татма тивӗ. Унӑн шалӑвӗн 5 процентне патшалӑх валли тытса юлӗҫ. Ҫапла йышӑннӑ суд. Арҫын икӗ ачишӗн алимент тӳлесе пыманнипе малтан административлӑ майпа явап тытнӑ. Кайран та вӑл тӳрӗ ҫул ҫине тӑман. Ҫапла унӑн алимент парӑмӗ 1,3 миллион тенкӗ пухӑннӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
+12.3 °C