И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче «Наследие» (чӑв. Еткер) этнокультура центрӗ уҫӑлнӑ, чӑвашла ӑна «Чӑваш еткерӗ» этнокультура центрӗ тесе ят панӑ. Асӑннӑ лапамра курав залӗ, ҫавӑн пекех мультимеди элеменчӗсемлӗ «Асам» зал, «Шевле» тата «Мерчен» пултарулӑх мастерскойӗсем ӗҫлеҫҫӗ.
Этнокультура центрне ӗнер, Ӑслӑлӑх кунӗнче, уҫнӑ. Унта республика Элтеперӗ Олег Николаев та пырса ҫитнӗ.
Центра хальхи вӑхӑтри технологисем тата ӑслӑлӑхри ҫӗнӗлӗхсем ҫине таянса уҫнӑ. Вӑл ҫамрӑксемпе ачасене тӑван халӑхӑн, ҫӗршывӑн тата республикӑн кун-ҫулӗпе тарӑнрах паллашма илӗртессе шанаҫҫӗ.
«Хӑйӗн тымарне сума сӑвакан, йӑли-йӗркине асра тытакан ҫын ҫеҫ малашлӑха ҫирӗппӗн талпӑнма пултарать», — тенӗ Олег Николаев.
Чӑваш Енри Профессионал писательсен союзӗ чӑваш ҫырулӑхне пуҫарса янӑ Иван Яковлев ҫинчен сӑвӑсен кӗнекине кӑларма палӑртса хунӑ. Ку хыпара Лидия Филиппова журналист тата публицист халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ.
Тӑван халӑхӑмӑра ҫутта кӑларнӑ педагога, писателе, куҫаруҫӑна тата хальхи вӑхӑтри чӑваш ҫырулӑхне парнеленӗ Иван Яковлева халалланӑ вырӑсла сӑвӑсене sd_gordeeva@mail.ru электрон адреспа йышӑнаҫҫӗ, чӑвашлисене — lrigel@rambler.ru адреспа. Ӗҫсене кӑҫалхи пуш уйӑхӗн 1-мӗшӗччен ярса памалла. Епле шрифтпа пулмаллине те кӑтартнӑ: Times New Roman, 12.
Чи лайӑх сӑвӑсене патриарх ҫуралнӑранпа 175 ҫул ҫитнӗ кун тӗлне кун ҫути кӑтартасшӑн.
Чӑваш кӗнеке издательствинче «Энциклопедия музыкально-театрального искусства Чувашии» ятлӑ кӗнеке пичетленсе тухнӑ. Унӑн авторӗ – Раҫҫей халӑх артисчӗ, К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш АССР патшалӑх премийӗн лауреачӗ Юрий Васильев.
Юрӑ-кӗвӗ этем пурнӑҫӗнче пысӑк вырӑн йышӑнни тата вӑл тарӑн йӗр хӑварнине тавҫӑрма йывӑр мар.
Кӗнекене музыкӑн тӗрлӗ жанрӗ: опера, оперетта, музыка камичӗ, мюзикл, музыкӑллӑ юмах тата ытти те — ҫинчен 80 ытла статья кӗнӗ.
Паян, нарӑс уйӑхӗн 8-мӗшӗнче, Чӑваш Енӗн наци вулавӑшӗнче «Хальхи чӑваш лирики» лекци иртӗ. Лекторӗ – Ольга Скворцова, филологи наукисен кандидачӗ, И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика университечӗн доценчӗ.
Ольга Владимировна хальхи вӑхӑтри паллӑ чӑваш поэчӗсен пултарулӑхӗпе, вӗсем чӑваш литературине епле тӳпе хывнипе паллаштарӗ, XXI ӗмӗрте чӑваш лирики епле аталаннине, унӑн хӑйнеевӗрлӗхне тишкерӗ.
Мероприяти вулавӑшӑн конференц-залӗнче 14:00 сехетре пуҫланӗ. Кӑмӑл пуррисене унта пурне те кӗртӗҫ.
Чӑваш наци музейӗнче чӑвашла тумланса сӑн ӳкерӗнме пулать. Кун пирки Телеграмри «Чувашия сегодня» (чӑв. Чӑваш Ен паян) каналта пӗлтернӗ.
Культура учрежденийӗн сайтӗнче пирӗн тӑван халӑхӑмӑрӑн историйӗпе культури тӗлӗнмелле пуяннине аса илтернӗ. Чӑн та, хушпупа тухья кирек епле хӗрарӑмпа хӗре те илем кӳрӗҫ. Арҫын вара чӑваш кӗпипе шупӑр тӑхӑнсан маттурланса кайӗ. Ун пек пӑхаттир чӑваш халапӗсенчи Улӑпӑн курӑнӗ.
Музей ӗҫченӗ вара чӑваш тумӗпе паллаштарӗ, сӑн ӳкерӗнме килӗшӳллӗ ҫипуҫ тупса парӗ.
Нарӑс уйӑхӗн 9-26-мӗшӗсенче пирӗн республикӑра Чӑваш музыкин фестивалӗ иртӗ. Унта тӑван тӑрӑхӑмӑрти 7 коллектив, ҫав шутра — театрпа концерт тата вӗрентӳ учрежденийӗсем — хутшӑнӗҫ.
Нарӑс уйӑхӗн 10-мӗшӗнче, эрнекун, Шупашкарти Яков Ухсай ячӗллӗ культура керменӗнче «Чуна уҫма юрла, тӑван» концерт-лектори иртӗ.
Мероприяти чӑваш композитор шкулӗ темиҫе тапхӑрпа аталаннипе паллаштарӗ. Сцена ҫинче чӑваш музыкине профессионал шайӗнче пуҫарса янӑ Ф. Павловпа С. Максимов, ҫавӑн пекех Ф. Лукин, Г. Хирпӳ, Г. Лебедев тата хальхи вӑхӑтри композиторсен: Ю. Григорьевӑн, А. Васильевӑн, Л. Чекушкинан — хайлавӗсем янӑрӗҫ.
Концерт-лекторире композиторсен пултарулӑхӗпе те тарӑнрах паллашма май килӗ.
«Паха тӗрӗ» фабрика нумаях пулмасть «Акатуй» коллекципе паллаштарнӑ.
Асӑннӑ коллекцири ҫипуҫсем — куллен тӑхӑнмалли тумтир мар. Капӑр ҫипуҫа фабрика ӑстисем уявсенче тӑхӑнма пултӑр тесе хатӗрленӗ.
Коллекцие хатӗрлеме тӑван халӑхӑмӑрӑн анлӑ сарӑлнӑ, паянхи кунччен упранса юлнӑ йӑлисенчен пӗри, Акатуй, хистенӗ.
Чӑваш эрешӗллӗ тумтирте тӑван халӑхӑмӑрӑн пуян историйӗ ҫырӑннӑ. Уява тухмалли тумтир тӗрлӗ тӗрӗпе тата эрешпе уйрӑмах пуян пулнӑ.
Чӑваш Енре чӑвашла ҫыракан драматургсен конкурсне иртнӗ ҫултанпа ирттерме пуҫланине хӑй вӑхӑтӗнче эпир пӗлтернӗччӗ-ха. Халӗ ҫав опыта ытти регионта та сарасшӑн. Кун пирки Питӗрти Александрински театрӗн директорӗ Сергей Емельянов Чӑваш Ен Элтеперӗпе Олег Николаевпа пирӗн республикӑн Правительство ҫуртӗнче тӗл пулсан пӗтернӗ.
Вырӑс е ют ҫӗршыв классикине черетлӗ хутчен куҫариччен наци чӗлхипе ҫырнӑ хайлава сцена ҫине кӑларнине Питӗртен килнӗ хӑна питех те ырланӑ. Сергей Емельянов палӑртнӑ тӑрӑх, наци драматургине ҫавӑн пек майпа аталантарни ытти регионшӑн та тӗслӗх пулса тӑма тивӗҫ.
Пушкӑртстанра пурӑнакансем чӑваш спектакльне кураҫҫӗ. Унти Суук-Чишма ялӗнчи культура ҫуртӗнче «Ӗмӗт» чӑваш театрӗ ӗҫлет. Нумаях пулмасть вӑл
Владислав Кирилловӑн «Ҫулсем иртсен, кунсем юлсан» пьеси тӑрӑх спектакль лартса унпа коллектив халӑх театрӗ ята хӳтӗленӗ.
Пьеса авторӗ, Шупашкар районӗнчи Апашра пурӑнакан Владислав Кириллов халӑх тетелӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, театр режиссёрӗ — О. Андреева. Спектакльте салтака ӑсатнине «Шевле» чӑваш фольклор ансамблӗ (ертӳҫи — С. Матвеева) кӑтартнӑ.
Мускаври кино ҫуртӗнче чӑвашсен паллӑ ҫыравҫине, телертӳҫӗне тата кино ӑстине Марина Карягинӑна халалланӑ каҫ иртнине эпир пӗлтернӗччӗ. Ҫав каҫ поэтӑн ҫӗнӗ кӗнекине хакланӑ, Марина Карягина ҫинчен документлӑ фильм кӑтартнӑ.
Пултаруллӑ чӑваша Раҫҫейри чӑвашсен федераци автономийӗн хастарӗсем те саламланӑ. Пӗрлешӳ ертӳҫин Леонид Черкесовӑн тав сӑмахне автономи пайташӗ, тӗнче спорт маҫтӑрӗ Олег Захаров илсе ҫитернӗ.
Автономи сайтӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, «Чӑваш чӗлхи — питӗ пуян, уникаллӑ чӗлхе, пӑлхар ушкӑнне кӗрекен авалхи чӗлхесенчен пӗртен-пӗр чӑваш чӗлхи чӗррӗн сыхланса юлнӑ. Этемлӗх, тӗнче ҫак чӗлхене упрамасан, аталанса пурӑнма пулӑшмасан, ку турӑ умӗнчи пысӑк ҫылӑх пулнӑ пулӗччӗ», – тенӗ Марина Карягина уява пухӑннисене тав туса, тӑван чӗлхемӗре упраса пурӑнма сунса.
+13.3 °C