Ыран, раштав уйӑхн 7-мӗшӗнче, 18 сехетре Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче Станислав Кондратьев профессор ҫуралнӑранпа 85 ҫул ҫитнине халалласа пуҫтарӑнӗҫ.
Станислав Алексеевич Раҫҫейӗн педагогика вокал пӗрлешӗвӗн хастарӗсенчен пӗри пулнӑ. Унтан ытти аслӑ шкулти вокал преподавателӗсем те сӗнӳ-канаш ыйтнӑ. Вокал ӑсталӑхне ун патӗнче Мускавра, Чулхулара, Пермьре, Хусанта, Йошкар-Олара, Чӗмпӗрте тата ытти хулара пурӑнакансем те вӗреннӗ.
Станислав Кондратьев 1938 ҫулхи чӳк уйӑхӗн 14-мӗшӗнче Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Туктамӑш ялӗнче ҫуралнӑ. 1957 ҫулта Ф.П. Павлов ячӗллӗ музыка училищине вӗренме кӗнӗ. Кайран Хусанти консерваторири вокал кафедринче пӗлӳ илнӗ. 2002 ҫулта Чӑваш патшалӑх культурӑпа ӳнер институтӗнче ӗҫлеме пуҫӑннӑ, Чӑваш патшалӑх университетӗнче вокал кружокне ертсе пынӑ.
Чӳк уйӑхӗн 27-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх культурӑпа ӳнер институчӗн концерт залӗнче чӑваш композиторӗсен тата вӗсем илемлетнӗ халӑх юрри-ҫемми янӑрарӗ. Ӑна Раҫҫей композиорсен союзӗ йӗркеленӗ «Пять вечеров» (чӑв. Пилӗк каҫ) камера фестивальне хутшӑнса ирттернӗ.
Асӑннӑ каҫа институтра чӑваш композиторӗсен ӳнерӗн энциклопедийӗ тесе хакланипе килӗшмелле. Концерт программинче 10 авторӑн музыки янӑрарӗ. Ҫав шутра классиксен, ҫӗнӗлле ӗҫлекенсен, хальхи вӑхӑтри авторсен хайлавӗсем пулчӗҫ. Фестиваль вӑхӑтӗнче искусствоведени кандидачӗ Любовь Бушуева Чӑваш Енӗн музыка культурипе туллин паллаштарса пычӗ.
Концертра республикӑри паллӑ солистсемпе, Чӑваш патшалӑх юрӑпа ташӑ ансамблӗн артисчӗсемпе пӗрлех Чӑваш патшалӑх педагогика университечӗн, Чӑваш патшалӑх культурӑпа ӳнер институчӗн, Шупашкарти Ф.П. Павлов ячӗллӗ музыка училищин студенчӗсемпе преподавателӗсен пултарулӑхӗпе паллашма май килчӗ. Хусанти Дарья Мальцева фортепиано музыкипе килентерчӗ.
| ЧӲК | 03 |
Паян ирпе, ирхи 7 сехет те 20 минутра, Куславкка муниципаллӑ округӗнче пысӑк инкек пуса ирнӗ. Унта харӑсах тӑватӑ ҫын пурнӑҫӗ татӑлнӑ, пӗри суранланнӑ.
«М-7» федераци ҫулӗ ҫинче «Mitsubishi Outlander» тата «Scania» автомобильсем инкеке лекнӗ.
Йӗрке хуралҫисем малтанласа паӑртнӑ тӑрӑх, кроссовер хирӗҫ килекен ҫул ҫине сиксе тухнӑ та унта фурӑпа пырса ҫапӑннӑ. Инкекре ҫӑмӑл машина водителӗ тата салонти виҫӗ пассажир вилнӗ, йывӑр тиев турттаракан автомобиль водителӗ аманнӑ.
Вилнӗ ҫынсем — Хусанта пурӑнаканскерсем.
Ҫак кунсенче М-12 тӳлевлӗ ҫул ҫинче строительсем Атӑл урлӑ хывнӑ кӗпер ҫинче асфальт сарса пӗтернӗ. Вӑл - ҫак ҫул ҫинчи чи вӑрӑм кӗпер: 3362 метр тӑршшӗ, 25 метр сарлакӑш.
Халӗ унта тимӗр картасем вырнаҫтараҫҫӗ. Кайран кӗпер ҫинче ҫутӑ тӑвӗҫ.
Палӑртмалла: ҫак кӗпере 2021 ҫулхи чӳк уйӑхӗнче тума пуҫланӑ. Ӑна ҫывӑх вӑхӑтра, раштав уйӑхӗн 19-мӗшӗнче, уҫасшӑн. Ҫавӑн чухнех машинӑсем Мускавран Хусана ҫӳреме тытӑнӗҫ. Хальхи вӑхӑтра ҫул Мускавран пуҫласа Арзамас таран уҫӑ.
Хусанта «Лиффт» пӗтӗм Раҫҫейри VII литература фестивалӗнчен пирӗн ентешӗмӗр Марина Карягина Ылтӑн лауреат ятпа таврӑннӑ. Унтан та ытларах — ҫав сумлӑ фестиваль ҫитес ҫул пирӗн республикӑра иртӗ.
Фестиваль вӑхӑтӗнче, сӑмах май каласан, Мускаври Александр Куприн режиссёрӑн «Амфистроф. Встречное течение» фильмне те хавхаланса сӳтсе явнӑ. Аса илтерер: фильмра хальхи вӑхӑтри паллӑ та пултаруллӑ чӑваш поэчӗн Марина Карягинӑн пултарулӑхӗ ҫинчен каласа кӑтартнӑ.
Раҫҫейри писательсен тата Раҫҫейри кинематографистсен союзӗсен членӗ пирки поэзи анинчи ҫӗнӗ ҫӗре ватакан тесен те йӑнӑш мар-тӑр. Мӗншӗн тесен Марина Карягина ку сӑмаха чӑннипех те тивӗҫ. Вӑл — халиччен тӗнче поэзийӗнче пулман амфистроф ӑсти. Специалистсем каланӑ тӑрӑх, ку сӑмах хальлӗхе словарьте те ҫук-ха. Карягина амфистрофӗсем сулахайран сылтӑмалла, сылтӑмран сулахаялла тарӑн шухӑшпа вуланаҫҫӗ. Палиндромра (Марина Карягина ку жанрпа та ҫырать) йӗркесем малтан та, хыҫалтан та пӗр пек вуланаҫҫӗ пулсан, амфистрофра шухӑш пӗлтерӗшӗ улшӑнать, пӗр текстрах икӗ хайлав пулса тухать. «Амфистроф — чӑннипех тӗлӗнтерекен жанр.
Хусанти тухтӑрсем Чӑваш Енри каччӑн пурнӑҫне ҫӑлнӑ. Унӑн ӳчӗн 90 проценчӗ пиҫсе кайнӑ.
Утӑ уйӑхӗнче 22 ҫулти ентеш тусӗпе гаража ятарлӑ растворпа витнӗ. Ӑна газ баллонӗпе ӑшӑтнӑ. Тӑрук шланг татӑлса кайнӑ та ҫулӑм каччӑсене лекнӗ. Пирӗн ентеш вӑйлӑ пиҫсе кайнӑ. Тусӗн ӳчӗн 50 проценчӗ сиенленнӗ. Иккӗшне те Хусана Республикӑри клиника пульницине илсе ҫитернӗ.
Пирӗн ентеш реанимацире 2 уйӑх выртнӑ. Тухтӑрсем вӑл сываласса шантарайман. Ӑна 20 операци тунӑ, 11 литр юн плазмине янӑ. Каччӑ майӗпен ура ҫине тӑнӑ. Юпан 13-мӗшӗнче ӑна киле кӑларнӑ.
Юпа йуйӑхӗн 11-12-мӗшӗсенче Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институтӗнче «Традиционный и современный фольклор народов Волго-Уралья» (чӑв. Атӑлпа Урал тӑрӑхӗнчи халӑхсен йӑла кӗнӗ тата хальхи вӑхӑтри фольклорӗ) ятпа регионсем хушшинчи ӑслӑлӑхпа практика конференцийӗ пулса иртнӗ. Ӑна Иван Одюков педагог, фольклорист тата литературовед ҫуралнӑранпа 100 ҫул ҫитнине халалланӑ.
Унта инҫет ҫыхӑну меӗпе Казахстанри Алматари тата Астанари, Владивостокри, Ижевскри, Йошкар-Олари Хусанти, Мускаври, Новосибирскри, Саранскри, Стерлитамакри, Ӗпхӳри, Шупашкарти тата ытти хулари 100 ытла ӑслӑлӑх ӗсченӗ хутшӑннӑ.
Шупашкарта юпа уйӑхӗн 2-мӗшӗнче «Тинехпи вулавӗсем» конференци иртӗ. Унта музейсенче ӗҫлекенсем ҫӗршывӑн 14 хулинчен пуҫтарӑнӗҫ.
Кӑҫалхи Пӗтӗм Раҫҫейри ӑслӑлӑхпа практика конференцине Мускаври Дарвин музейӗнчен, К.А. Тимирязев ячӗллӗ биологи музейӗнчен килсе ҫитӗҫ. Ҫавӑн пекех Хусанти, Чикмери, Йошкар-Олари, Чӗмпӗрти, Глазоври, Елабугӑри, Кироври, Оренбургри, Самарти, Тольяттинчи, Ӗпхӳри музейҫӑсем пулӗҫ.
Чӑваш Енре юханшыв транспорчӗпе ҫула тухакансем йышлӑ. Кӑҫал унпа 90 пин ытла ҫын усӑ курнӑ. Кун пирки республикӑн транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министрӗ Владимир Осипов Правительство ҫуртӗнче иртнӗ канашлура пӗлтернӗ.
Ҫынсем юханшыв транспорчӗпе уҫӑлса ҫӳреме юратаҫҫӗ. Кун пек пулӑшупа 38 пин ытла ҫын усӑ курнӑ. Регионсем хушшинчи маршрутсемпе хутлакан хӑвӑрт ҫӳрекен карапсемпе 26 пин ытла пассажир ҫула тухнӑ.
«Шупашкар — Атӑлӑн сулахай енчи ҫыранӗ» маршрута ҫурла уйӑхӗн вӗҫӗнче хупнӑ, «Шупашкар — Хусан» тата «Шупашкар — Свияжск» маршрутсене — авӑн уйӑхӗн 10-мӗшӗнче.
Ҫынсене уҫӑлса ҫӳреме илсе каякан пӑрахутсем авӑн уйӑхӗн 30-мӗшӗччен ҫӳрӗҫ.
Иван Яковлев ҫуралнӑранпа 175 ҫул ҫитнине халалласа Хусанта ҫавра сӗтел иртӗ. Мероприятие Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗ, Хусанти федераци университечӗ тата Тутарстанри наци библиотеки авӑн уйӑхӗн 21-22-мӗшӗсенче пӗрле пулса ирттерӗҫ.
«Гений места. Технология работы с наследием И.Я. Яковлева в современных архивах, музеях и библиотеках» ятлӑ регионсем хушшинчи ҫавра сӗтел Н.И. Лобачевский ячӗллӗ ӑслӑлӑх вулавӑшӗнче иртӗ.
Унта Чӑваш Енӗн культура министрӗн пӗрремӗш ҫумӗ Татьяна Казакова, Тутарстан культура министрӗн пӗрремӗш ҫумӗ Юлия Адгамова, Хусанти федераци университечӗн ӑслӑлӑх енӗпе ӗҫлекен проректорӗ Дмитрий Таюрский, музейсемпе архивсен, вулавӑшсен ӗченӗсем хутшӑнӗҫ.
+0.3 °C