Шупашкарта пурӑнакан 43 ҫулти арҫын килте ларсах укҫа ӗҫлесе илес тенӗ те ҫур миллионсӑр тӑрса юлнӑ.
ЧР ШӖМӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑрлач уйӑхӗн 21-мӗшӗнче вӑл полицие пырса пӑтӑрмахӗ пирки каласа кӑтартнӑ. Ун патне палламан ҫын шӑнкӑравласа килте ларсах ӗҫлесе илме сӗннӗ-мӗн. Анчах малтан укҫа тӳлесе хумалла имӗш.
Тупӑш нумай тума пулать тени арҫынна илӗртнӗ. Ҫавӑнпа вӑл пӗр шухӑшламасӑрах темиҫе кун ҫав ҫын каланӑ счет ҫине укҫа куҫарса тӑнӑ. Пӗр кунхине хайхискер тупӑш хӑҫан пулассипе кӑсӑкланнӑ. Кун хыҫҫӑн укҫа ӗҫлесе илме сӗннӗ ҫыннӑн шӑрши-марши те юлман, пач ҫухалнӑ. Унччен вӑл ҫур миллион тенкӗ куҫарса ӗлкӗрнӗ. Кун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Патӑрьел районӗнчи 55 ҫулти арҫын ҫӗршывӑн тепӗр регионне, Ростов облаҫне, ӳпке-пӗвер ӑсатас тенӗ. Пулӑшма килӗшекен те тупӑннӑ. Патӑрьел тӑрӑхӗнчи арҫын мӑйракаллӑ шултра выльӑхӑн ӳпке-пӗверне пурӗ 4 тоннӑна яхӑн тиесе янӑ, ҫул укҫи тӳленӗ. Анчах тавар кирлӗ ҫӗре ҫитеймен. Чӑваш Енри арҫын 1,7 миллион тенкӗлӗх шар курнӑ.
Тавара тиесе кайнӑ ҫынпа ҫыхӑнма май килменрен Патӑрьел тӑрӑхӗнчи усламҫӑ Шалти ӗҫсен министерствин вырӑнти пайӗн ӗҫченӗсене пулӑшма ыйтнӑ. Пуҫиле шырав пайӗн ӗҫченӗсем Краснодар тӑрӑхӗнчи 41 ҫулти арҫынна тытса чарнӑ. Хайхи этем тавара Волгоград облаҫӗнче сутса хӑварнӑ иккен. Сӑмах май каласан, вӑл унччен судпа айӑпланнӑскер пулнӑ.
Шупашкарта пурӑнакан 39 ҫулти хӗрарӑм тӗнче тетелӗнче пӗр арҫынпа паллашнӑ. Кӑштахран вӑл ӑна водитель пулас ӗмӗтлине, анчах экзамен тытма йывӑррине пӗлтернӗ. Арҫын хӑйӗнпе патшалӑхӑн автоинспекцийӗнче ӗҫлекен ҫын тесе ӗнентернӗ. Чӑваш Енре ҫак тытӑмра ӗҫлекен ҫынпа паллаштарма шантарнӑ. Уншӑн 40 пин тенкӗ куҫарса пама ыйтнӑ. Хӗрарӑм килӗшнӗ. Ку вӑл кӑҫалхи утӑ уйӑхӗн 30-мӗшӗнче пулса иртнӗ. Хӗрарӑм автоинспекцире ӗҫлекен ҫынна шырама тухса кайнӑ. Анчах тупайман. Ҫапла вӑл хӑй улталаннине ӑнланнӑ та йӗрке хуралҫисенчен пулӑшу ыйтнӑ.
Хӗрарӑма улталанӑ арҫын Ӗпхӳре пурӑнать иккен. 38 ҫулти вӑйпитти унччен те ҫынсене улталанӑ. Ун тӗлӗшпе пуҫарнӑ ӗҫе суда ярса панӑ.
2018 ҫулхи ака уйӑхӗн 19-мӗшӗнче Шупашкарти Университет урамӗнчи суту-илӳ центрӗ умӗнчи стоянкӑра «Ауди-А 4» автомашина ҫунса тытӑннӑ. Унпа юнашар ларнӑ «Мазда-3» тата «Бриллианс» автомобильсем те шар курнӑ. «Ауди» машина хуҫи Шупашкарта пурӑнакан 29 ҫулти арҫын пулнӑ.
Видеокамерӑна икӗ ҫын лекнӗ. Вӗсем автомобиле ҫунтармалли япала сапни унта аван курӑнать. Унтан ӑна чӗртсе янӑ.
Йӗрке хуралҫисем палӑртнӑ тӑрӑх, «Ауди» хыҫҫӑн темиҫе кун машина йӗрлесе ҫӳренӗ. Пакунлисем ҫине тӑнипе, чӗртсе яракансене те, ҫав ӗҫе тума хушнисене те тупса палӑртма май килнӗ.
Шупашкар хулинчи Мускав район сучӗ ҫынна сӑтӑр тӑвакансене суд тунӑ. Машинӑна чӗртекенсене ҫын пурлӑхне сиен кӳнӗшӗн явап тыттарма, саккасҫӑна престпулени тума хистенӗшӗн явап тыттарнӑ. Вӗсене тӗрмене хупса хумасӑр явап тыттарӗҫ. Унсӑр пуҫне машинӑсене шар курнине саплаштарма тивӗ.
Ватӑ хӗрарӑмсене вӗлерне ҫынна тытса чарнӑ. Ӑна 9 ҫул шыранӑ. Ҫак арҫын тӗрлӗ регионти, ҫав шутра – Чӑваш Ен те, хӗрарӑмсене 2011-2012 ҫулсенче вӗлернӗ.
26 хӗрарӑма вӗлернӗ тӗслӗхе следовательсем уҫӑмлатайман. Анчах ҫакӑ паллӑ пулнӑ: вӗсене пурне те пӗр ҫыннах вӗлернӗ.
Ҫак тискер ӗҫсене кам тума пултарнине тупса палӑртнӑ. Вӑл – Хусанта пурӑнакан Радик Тагиров. Слесарьте ӗҫлекен арҫын 2009 ҫулта вӑрланӑшӑн судпа айӑпланнӑ.
Тутарстанри ШӖМ пӗлтернӗ тӑрӑх, вӑл ватӑ хӗрарӑмсен шанӑҫне кӗнӗ. Хӑй ЖКХ е социаллӑ служба ӗҫченӗ тесе хваттере кӗнӗ. Кил хуҫи хӗрарӑмне вӗлерсен вӗсене укҫи-тенкине вӑрласа кайнӑ.
Иртнӗ шӑматкун икӗ арҫын пулӑран таврӑннӑ чухне пӑр ҫинче бур, алса выртнине асӑрханӑ. Инҫех мар пӑр катӑлнӑ, вӗсем унта ҫын кӗрсе ӳкнӗ тесе шутланӑ та ҫӑлавҫӑсене чӗннӗ.
Ку Улатӑр хули ҫывӑхӗнче Алатырка юханшывӗнче пулнӑ. Тепӗр кунхине ҫӑлавҫӑсем вырӑна кайма тухнӑ, анчах «отбой» панӑ. ШӖМ ӗҫченӗсем ҫынсенчен ҫав бур камӑн пулнине ыйтса пӗлнӗ. Кун хыҫҫӑн хуҫи патне кайнӑ. Лешӗ килте чип-чиперех, чӗрех ларать. Хайхи пулӑҫ пӑр айне анса кайсан хӑй тӗллӗнех тухнӑ-мӗн, япалисене ҫавӑнтах хӑварса килелле ҫул тытнӑ.
Ку пулӑма паян ЧР Правительство ҫуртӗнче иртнӗ канашлура сӳтсе явнӑ.
Элӗк районӗнче шкул автобусӗ ҫаврӑнса ӳкнине Чӑваш халӑх сайчӗ ӗнер пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: автобус инкеке ӗнер 15 сехет те 50 минутра Пиҫенер ялӗ ҫывӑхӗнче пулнӑччӗ.
Чӑваш Енӗн Шалти ӗҫсен министерствинче паян уҫӑмлатнӑ тӑрӑх, инкекре автобус водителӗ тата 4 пассажир (ҫав шутра 9-16 ҫулсенчи виҫӗ ача пулнӑ) суранланнӑ. Вӗсене тухтӑрсем пулӑшнӑ хыҫҫӑн килӗсене янӑ. Салонта пурӗ 9 ача пулнӑ. Вӗсем – 3-11-мӗш классенче вӗренекенсем. Ачасемпе пӗр педагог ҫула тухнӑ.
Инкек хыҫҫӑн административлӑ ӗҫ пуҫарнӑ. Автобусӑн кайри ураписенчен пӗри кивелнине палӑртнӑ. Кунсӑр пуҫне водитель ҫул-йӗр условине шута илмен тесе шухӑшлаҫҫӗ.
Шупашкар хулинче пӗр арҫын чӳк уйӑхӗн 14-мӗшӗнче машинӑри барсеткӑна ҫухатнӑ. Автомобильрен вӑл пӗр 40 минутлӑха тухнӑ. Ҫав вӑхӑтра машинӑри пурлӑх ҫухалнӑ. Арҫын машина алӑккине хупса хӑварман иккен.
«ГАЗель» автомобиль Эльмен урамӗнче ларнӑ. 51 ҫулти арҫын йӗрке хуралҫисенчен пулӑшу ыйтнӑ. Пӗчӗк сумкӑра 15 пин тенкӗ укҫа пулнине пӗлтернӗ.
Уй куҫлӑ, вӑрман хӑлхаллӑ теҫҫӗ. Хула урамӗ куҫлӑ та, хӑлхаллӑ та. Машина патӗнче ҫӳрекен шанчӑксӑр ҫынна асӑрхакансем, чӑн та, тупӑннӑ. Шӑпах вӗсем пулӑшнипе 38 ҫулти арҫынна тытса чарма май килнӗ. Вӑл унччен темиҫе хут та судпа айӑпланнӑ.
Тутарстанра пурӑнакан арҫын хӑйӗнпе паллӑ юмӑҫ пек паллаштарса Чӑваш Енри ҫынсене шӑнман пӑр ҫине лартса янӑ. ЧР ШӖМӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, ун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан 33-ри хӗрарӑм полицие пынӑ. Хайхискер тӗнче тетелӗнче опытлӑ юмӑҫӑн Виктория Железновӑн пӗлтерӗвне асӑрханӑ, унпа ҫыхӑннӑ. Лешӗ ӑна пӑснине каланӑ. Ӑна сирме 7 пин тенкӗ ыйтнӑ. Хӗрарӑм укҫине куҫарсан тин ултавҫӑ тӗлне лекнине пӗлнӗ.
Оперативниксем Зеленодольск хулинче пурӑнакан 25 ҫулти арҫынна тытса чарнӑ. Кӑрлач уйӑхӗнче вӑл Чӑваш Енри тепӗр ҫынна та улталани тӑрӑ шыв ҫине тухнӑ. Ун чухне ӑна 20 пин тенкӗ куҫарса панӑ.
Пӗтӗм Раҫҫейри «Народный участковый» (чӑв. Халӑх участковӑйӗ) конкурс кӑҫалхипе вуннӑмӗш хут иртет. Унта хутшӑнма тивӗҫлисене малтан регионсенче палӑртаҫҫӗ.
Пирӗн республикӑран унӑн регионти тапхӑрне полицин участокри 13 уполномоченнӑйӗ хутшӑннӑ. Вӗсемшӗн онлайн мелпе юпа уйӑхӗн 7-мӗшӗнчен пуҫласа юпа уйӑхӗн 16-мӗшӗччен сасӑланӑ.
Онлайн сасӑлавра пуринчен ытла сасӑ пухни – ШӖМӗн Шупашкарти управленийӗн 3-мӗш пайӗнчи полицин уполномоченнӑйӗ Айрат Умеров. Полицин капитанӗ шалти ӗҫсен органӗсенче 2007 ҫултанпа тӑрӑшать, ҫав шутран 6 ҫул – участковӑй пулса. Вӑл Шупашкарӑн Ҫӗнӗ Кӑнтӑр районӗнчи нумай хваттерлӗ 12 ҫуртне пӑхса тӑрать.
-0.7 °C