Авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен пуҫласа Шупашкарти икӗ шкулти апатланӑшсем кафе пек ӗҫлеме пуҫлӗҫ. Ку проекта хула администрацийӗ ҫирӗплетнӗ, ун валли 2 миллион тенкӗ уйӑрнӑ.
59-мӗш шкулти тата 4-мӗш лицейри апатланӑшсене ҫӗнетӗҫ. Сӗтелпе пукансене улӑштарӗҫ. Ашшӗ-амӑшӗ тата ачасем сӗннӗ проектра куҫса ҫӳрекен вулавӑш тума та палӑртнӑ. Унта пралуксӑр тӗнче тетелӗ те пулӗ.
Ку проекта мӗншӗн пурнӑҫа кӗртеҫҫӗ? Ачасем пысӑк тӑхтавра кӑритур тӑрӑх ҫапкаланса ҫӳресрен те. Кафере ачасем апатланма ҫеҫ мар, вӑхӑта усӑллӑ ирттерме те пултараҫҫӗ. Унта тӗрӗс апатлану пирки калаҫӗҫ. Тӗлпулӑва тӗрлӗ професси ҫыннисене чӗнӗҫ.
Юлашки ҫулсенче хӗрарӑмсенчен хӑшӗсем тӗрлӗ сӑлтава пула килте ача ҫуратма тытӑнса кайрӗҫ. Ҫакна вӗсем тем тӗрлӗ те ӑнлантараҫҫӗ. Килте ҫуратас йӑла, тӗпрен илсен, анӑҫран килет тесе палӑртаҫҫӗ. Тепӗр тесен, пирӗн чӑваш хӗрарӑмӗсем те, Анӑҫа-мӗне кайса курмасӑрах килтех ҫуратнӑ. Анчах... ку вӑл, чӑн та, ӗлӗк пулнӑ. Хирте тырӑ вырнӑ вӑхӑтрах амӑшӗ пулса тӑнисем сахал-им?
Тухтӑр патне каймасӑр ача ҫуратнине теприсем пульницӑсенчи тӳрккеслӗхпе сӑлтавлаҫҫӗ. Чӑн та, шурӑ халатлисем кӑнттаммине, шел пулин те, час-часах асӑрхама тивет. Халӗ ку енӗпе тӗп врачӗсем ҫирӗп ыйтма тӑрӑшнӑҫи пулаҫҫӗ-ха. Пульницӑсен ӗҫӗшӗн яваплисем те кӑлтӑк пирки хӑйсене систерме ыйтаҫҫӗ, этикӑпа деонтологи виҫисене пӑхӑнманшӑн явап тыттарма шантараҫҫӗ.
Хӗрарӑмсем килте ҫуратма пуҫлас йӑла иртнӗ ӗмӗрӗн 70-мӗш ҫулӗсенче пуҫланса кайнине пӗлтереҫҫӗ. Ун чухне тӗнчери аталаннӑ ҫӗршывсенчи пульницӑсенче те ҫӗрекен чирсем сарӑлма тытӑнса кайнӑ. Ку вӑл тин ҫеҫ ача ҫуратнӑ хӗрарӑмсемпе ачисен хушшинче тӗл пулнӑ. Унтан чир тата шаларах кайнӑ: пневмони, менингит, йывӑр гастроэнтерит, омфалит, остемиолит, мастит, эндометрит тата йышшисем аталанма пуҫланӑ.
Патӑрьел районӗнче нумаях пулмасть юмах лартассипе ӑмӑрту иртнӗ. 7–10 ҫулхисем хушшинче пӗрремӗш вырӑна Кивӗ Ахпӳртри тӗп шкулта вӗренекенсем, иккӗмӗшне Ҫӗньялти тӗп шкулти ачасем тата Шӑнкӑртамри пӗрремӗш вӑтам шкула ҫỹрекенсем йышӑннӑ. Кивӗ Ахпӳртри тӗп шкулта вӗренекенсен тепӗр ушкӑнӗ виҫҫӗмӗш вырӑна тухнӑ. Ҫавӑн пекех жюри Патӑрьелӗнчи пӗрремӗш вӑтам шкулти иккӗмӗш классен ӗҫне те виҫҫӗмӗш вырӑна хурса хакланӑ.
Аслӑрах ҫулхисенчен Патӑрьелӗнчи иккӗмӗш вӑтам шкулти пиллӗкмӗшсене тата Ҫӗнӗ Ахпӳртри тӗп шкулти улттӑмӗшсене палӑртмалла. Икӗ ушкӑнӗ те хрантсус поэчӗн Ш. Перро юмахӗсене калӑпланӑ.
Мероприятие пуянлатма Патӑрьелӗнчи иккӗмӗш вӑтам шкулти Р. Илюткина, М. Сугутская, О. Спинова ертсе пыракан иккӗмӗш классен ташӑ ушкӑнӗсем тата централизациленӗ клуб системинчи В. Арланова юрӑҫ та пулӑшнине А. Астраханцева асӑннӑ районти «Авангард» хаҫатра пӗлтерет.
Ҫапла, Шупашкар хӗрачин ӗҫне мультфильмра усӑ курӗҫ.
Амурпа Тимур юлташсем ҫинчен калакан пластелин мультфильмӗ валли ӳкерчӗксем хатӗрлессипе Пӗтӗм тӗнчери конкурс ирттернӗ.
Унта Шупашкарта пурӑнакан Анна Орлова шкул ачи ҫӗнтернӗ. Тинӗсҫумри сафари-парк Аня ӗҫне Раҫҫейрисенчен чи лайӑххи тесе хакланӑ.
Конкурса пӗтӗмпе 9 ҫӗршывран, ҫав шутра Донецкпа Луганск хулисенчен те, арҫын ачасемпе хӗрачасем хаваспах тата хастаррӑн хутшӑннӑ. Конкурса ҫитнӗ 636 ӗҫ авторӗсем пурте ачасем. Вӗсем - 5 ҫултан пуҫласа 15 ҫулчченхи авторсем. Шупашкарти шкулсенчен пӗринче ӑс пухакан хӗрача та хӑйӗн ӳкерес ӑсталӑхне пултарулӑх конкурсӗнче, пӗтӗм тӗнче шайӗнче, тӗрӗслесе пӑхас тенӗ. Тӑрӑшни, чӑн та, сая кайман.
Телекурав конкурсӗ «Мехел» 10 ҫул тултарнӑ. Ҫак тапхӑрта сцена ҫинче 1 пин ытл ача пултарулӑхне кӑтартнӑ. Кӑҫал конкурс юбилейне паллӑ тӑвӗ.
Концерта 13 ансамбль, 13 вокалист килӗ. Вӗсем — Ҫӗнӗ Шупашкартан, Тӑвайран, Вӑрнартан, Кӳкеҫрен.
Уяв концертӗнче ачасем малти вырӑнсене йышӑнассишӗн тупӑшмӗҫ. Сцена ҫине унччен ҫӗнтернӗ маттурсем тухӗҫ. Чӑваш юррисене вӗсем валли пӗлтӗр композиторсен конкурсӗнче ҫӗнтернӗ ҫынсем ҫырнӑ.
Ку таранччен «Мехеле» республикӑри пур районтан та килнӗ. Хӑшӗ-пӗри кун хыҫҫӑн артист пулнӑ. Проект ҫулсерен аталанса пырать.
«Мехел» ачасене те, аслисене те пӗр тӗвве пухма пулӑшать. Конкурса телекуравпа, «Раҫҫей 1» каналпа, ҫӗртме уйӑхӗн 10-мӗшӗнче 9 сехет ҫурӑра курма май пулӗ.
Шупашкарта 5 ҫулти ача аслисемсӗр юлсан Винкс пулас тенӗ. Асламӑшӗ ун чухне лавккана кайнӑ. Ҫав вӑхӑтра хӗрача мультик пӑхнӑ. Шӑпах Винкс пирки кӑтартнӑ.
Хӗрача мультикри сӑнар пулас тесе хӑйне чӗртсе янӑ. Ҫапла вӑл кӗлеткин 50 процентне суранлатнӑ. Халӗ унӑн тата темиҫе операци ирттерме тивӗ. Хӗрача пирки Пӗрремӗш каналпа кӑтартнӑ.
Ку пӑтӑрмах ҫур ҫул каяллах пулнӑ. Соня пӑтӑ ҫиес темен, ҫавӑнпа асламӑшӗ лавккана пельмен патне чупнӑ. Вӑл килте 40 минут пулман. Соня мультик пӑхса Винкс фея пек пулма хӑтланнӑ та газ плитине ҫутнӑ, патак илсе сулкалашма тытӑннӑ. Ҫулӑм тумне ярса илнӗ.
Малтан вӑл алшӑллипе ҫулӑма сӳнтернӗ. Унтан ваннӑна кӗрсе шыв сапнӑ. Кайран аялалла чупса кайнӑ. Кӳрши курсан васкавлӑ медпулӑшу чӗннӗ.
Тӑватӑ кунран ачана Чулхулари пульницӑна ӑсатнӑ. Темиҫе уйӑхра 7 операци тунӑ ӑна. Халӗ ӑна сусӑр пулнине ӗнентерекен хут панӑ.
Ку пӑтӑрмах хыҫҫӑн пӳлӗмре Винкспа ҫыхӑннӑ плакатсене, теттесене илсе пӑрахнӑ. Ача халӗ урама тухма хӑрать. Вӑл шӑнаран, вӑрӑм тунаран шикленет. Унпа психолог ӗҫлет.
Соня пирки Елена Малышевӑн «Жить здорово» кӑларӑмра кӑтартнӑ.
Сӗнтӗрвӑрринчи «Рябинка» ача пахчине ҫӳрекенсем ӗнер район администрацийӗн пуҫлӑхӗпе Анатолий Мясниковпа тӗл пулнӑ.
Пӗтӗм тӗнчери ачасене хӳтӗлемелли кун ячӗпе ӗнер хулара тӗрлӗ мероприяти иртнӗ.
«Цветики – семицветики» ача-пӑча пӗрлешӗвӗн районти фестивальне те унтах кӗртмелле. Унта хутшӑннӑ «Рябинка» ача пахчине ҫӳрекенсем ыттисемпе пӗрле хулан тӗп урамӗпе колоннӑпа утса иртнӗ. Уяв тӗлне урама ялавсемпе тата шарсемпе капӑрлатнӑ. Пӗчӗкскерсене хула ҫыннисем саламланӑ. Хитре ҫипуҫ тӑхӑннӑскерсем чӑваш ташшине ташласа кӑтартнӑ.
Унтан вӗсем Сӗнтӗрвӑрри тӑрӑх курса ҫӳренӗ. Ҫула май тенӗ пек район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Анатолий Мясников патне кӗрсе курнӑ. Ачасене Анатолий Аркадьевич кӑмӑлтан йышӑннӑ.
Ӗпхӳри П.М. Миронов ячӗллӗ чӑвашсен вырсарни шкулӗнче вӗренӳ ҫулӗнчи чи пултаруллӑ ачасене чысланӑ.
Вӗренӳре тата хулапа республикӑн культурӑпа вӗренӳ проекчӗсене хастар хутшӑннисенчен чылайӑшӗ педагогсен коллективӗн тав ҫырӑвне тивӗҫнӗ.
Шкул директорӗ Иван Тарасов «Башинформ» агентствӑна пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫал вунӑ ача Ольга Миронован ятарлӑ дипломне тата премине тивӗҫнӗ. Ку премие Пушкӑртстанри чӑвашсен «Канаш» ӗҫтӑвкомӗ Расҫей математикӗн Павел Мироновӑн мӑшӑрӗн Ольга Миронован (Думнован) 140 ҫулхине халалласа ҫирӗплетнӗ.
Вӑл Мариинскинчи хӗрарӑмсен гимназине кӗмӗл медальпе вӗренсе пӗтернӗ. Унтах географи вӗрентекенӗнче тӑрӑшнӑ. Вӑл — «География Уфимской губернии» тата «География Башкирской АССР» кӗнекесен авторӗ. Ӗпхӳри чӑваш педтехникумра та преподавательте вӑй хунӑ. Ӗҫлӗх Хӗрлӗ ялав орденне тивӗҫнӗ.
Шупашкарта пурӑнакан, шкула ҫӳрекен пике ҫулла укҫа ӗҫлесе илме шухӑшланӑ. Анчах хӑйне евӗр «ӗҫ» тупнӑ вӑл.
Хӗр спайса пӗр вырӑнтан теприне куҫарнӑ. Унтан ӑна туянакана илнӗ. Вӑрттӑн вырӑнсен паллисене пике тӗнче тетелӗнчен пӗлнӗ. Кун пирки ӑна «ӗҫпе тивӗҫтерекен» хыпарланӑ.
Хӗр наркотике вырӑнтан вырӑна куҫарнӑшӑн 100 тенкӗ ҫеҫ тӳленӗ. Анчах ҫур ҫултан ӑна оперативниксем тытса чарнӑ. Наркополицейскисем 52 грамм наркотик туртса илнӗ.
Суд шкул ачи тӗлӗшпе приговор вуланӑ. Ӑна ирӗкрен 2 ҫул та 10 уйӑхлӑха хӑтарнӑ. Ку вӑхӑта вӑл юсанмалли колонире ирттерӗ. Анчах ӑна «ӗҫпе тивӗҫтерекен» ҫын ирӗкре-ха. Халӗ ӑна шыраҫҫӗ.
Египетри журналист хӑйӗн тин ҫуралнӑ ывӑлне Путин ят панӑ. Вӑл хӑйӗн савӑнӑҫӗ пирки халӑх тетелӗнче ҫырса кӑтартнӑ.
Каир хулинче пурӑнакан Моамен Мухтар хӑйӗн сӑнӳкерчӗкне Фейсбука вырнаҫтарнӑ. «Ку манӑн ывӑл Путин», — тесе ҫырнӑ вӑл сӑнӳкерчӗк айне.
Журналист ывӑлӗ валли мӗншӗн кунашкал ят суйланӑ? Ҫакна вӑл ҫапла ӑнлантарнӑ: «Владимир нумай, Путин вара пӗрре ҫеҫ».
Халӑх тетелӗпе усӑ куракансем Египетри журналиста ача ҫуралнӑ ятпа саламланӑ. Ывӑлӗ пысӑк ҫын пуласса шанаҫҫӗ вӗсем.
+17.3 °C