«Чылай арҫын сывлӑха вӑхӑтра тӗрӗслеттермест», — теҫҫӗ Республикӑн онкологи диспансерӗнче. Ҫулталӑкра ҫулсерен 200-е яхӑн ҫыннӑнне простата ракне тупса палӑртаҫҫӗ. Усал шыҫӑ малтанхи вӑхӑтра хӑйӗн пирки нимӗн те систермест. Республикӑн клиника диспансерӗ 45 ҫултан аслӑрах арҫынсене анализ тӳлевсӗр пама йыхравлать. Ҫакӑ чире малтанхи тапхӑрта палӑртма май парать. Асӑннӑ пульницӑра юна профилактика тӗллевӗпе чӳк уйӑхӗн 14 тата 15-мӗшӗсенче 10 сехетрен пуҫласа 14 сехетчен 308-мӗш пӳлӗмре илӗҫ. Онкодиспансер поликлиники Шупашкарти Гладков урамӗнчи 31-мӗш ҫуртра вырнаҫнӑ.
Чӳк уйӑхӗн 23-мӗшӗнче Уҫӑ алӑксен кунӗ иртӗ. Ҫав кун 9 сехетрен пуҫласа 13 сехетчен онколог-уролог йышӑнӗ. 11 сехетре 225-мӗш пӳлӗмре простата ракӗнчен сыхланмалли тата ӑна вӑхӑтра палӑртмалли ҫинчен ӑнлантарса паракан шкула чӗнеҫҫӗ.
Чӑваш Енри полицейскисем 14 ҫулти хӗрачана амантнӑ каччӑна тупса палӑртнӑ.
Пуҫне суранлатнӑ хӗре юпа уйӑхӗн 18-мӗшӗнчи каҫхине Каҫал тӑрӑхӗнче асӑрханӑ. Пике Комсомольскинчен Кӗҫӗн Каҫал ялне каякан ҫул хӗрринче выртнӑ. Йывӑр суранланнӑскере районти пульницӑна ӑсатнӑ. Суран тӑрӑх хакласан, хӗре машина таптанӑ теме май пулнӑ. Ҫавна май оперативниксем асӑннӑ ҫулпа иртсе кайнӑ мӗнпур машинӑна тӗрӗсленӗ. Преступление асӑрхама пултарнӑ ҫынсене шыранӑ. Каярах пакунлисем Комсомольскинчи каччӑ пирки шухӑшлама пуҫланӑ. Канашри техникумра вӗренекенскер хӗре унччен палламан. Пике ӑна кӳренмелле сӑмах каланӑ. Ҫапла ӑнлантарнӑ каччӑ.
Пӑтӑрмах тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Хӗр халӗ малалла сипленет, вӑл хӑйне япӑх мар туять.
Вӑрнар районӗнче пурӑнакан 56 ҫулти хӗрарӑм упӑшкине ҫатмапа пуҫӗнчен тата питӗнчен ҫапнӑ. Тимӗр ҫатма ачашламасть ҫав ӗнтӗ — арҫын пульницӑра сипленмеллех аманнӑ.
Пӑтӑрмах кӑҫалхи утӑ уйӑхӗнче пулса иртнӗ. Арҫын ӳсӗр пулнӑ. Ӗҫекен ҫын никама та савӑнтармасть те, арӑм чӑтайман курӑнать. Упӑшкине тарӑхнипе вӑл алла тимӗр ҫатма ярса илнӗ. Унпа икӗ хутран кая мар ислетнӗ.
Аллине ирӗке янӑ хӗрарӑма нумаях пулмасть суд тунӑ. Ӑна тӗрмене хупмасӑр 1 ҫул та 6 уйӑхлӑха айӑплама йышӑннӑ, сӑнав вӑхӑтне икӗ ҫул тесе палӑртнӑ. Кунсӑр пуҫне хӗрарӑмӑн упӑшки пульницӑра сипленнишӗн укҫа тӳлемелле. Обязательнай медицина фондне. 31 пин тенке яхӑн. Пульницӑра сипленнин тӑкакӗ ҫавӑн чухлӗ пухӑннӑ иккен.
Юпа уйӑхӗн 18-мӗшӗнче Шупашкарта пурӑнакан 33 ҫулти арҫын 6-ри хӗрне тата пӗрле пурӑнакан хӗрарама хӗненӗ. Ачан тӑван амӑшӗ ҫук. Вӑл ҫу уйӑхӗнче эрех ӗҫсе вилнӗ. Хальлӗхе вара паллӑ мар: хӗрачана каялла ашшӗне парӗҫ е ҫук.
Ачана ҫав кунах пульницӑна илсе ҫитернӗ. Ахартнех, ашшӗ пӗчӗкскере пиҫиххипе хӗненӗ – кӗлетки ҫинче кӑвакарнӑ вырӑнсем пур. Арҫын ӑна пӗрре те хӗрхенмен – ҫӳҫне те тӑпӑлтарнӑ.
Пульницӑри пациентсем ачана ҫуса тасатнӑ, тумтир панӑ. Пациентсем каланӑ тӑрӑх, хӗрачана психологи пулӑшӑвӗ кирлӗ. Ашшӗ тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Ачалӑха сыхлакан пай ӗҫченӗсем халӗ хӗрачан шӑпине татса параҫҫӗ.
Юпа уйӑхӗн 18-мӗшӗнче каҫхине Чӑваш Ен Шалти ӗҫсен министерствин Улатӑр районӗнчи пайне хӗрарӑм ҫухални пирки пӗлтернӗ. Усал хыпара илсе ҫитерекенни — 62-ри хӗрарӑмӑн хӗрӗ.
Хӗрарӑм Улатӑр районӗнчи Первомайски поселокӗнче пурӑнаканскер иккен. Амӑшӗ килте ҫуккине хӗрӗ асӑрханӑ. Кӳршӗ ялта пурӑнаканскер шухӑшланӑ тӑрӑх, хӗрарӑм юпа уйӑхӗн 13-18-мӗшӗсенче ҫухалма пултарнӑ. Ял ҫыннисем ӑна юпан 14-мӗшӗнче курнӑ.
Хӗрарӑма Улатӑр районӗнчи мӗнпур йӗрке хуралҫисем, сунарҫӑсем, ҫынсем шырама пикеннӗ. Шывсӑр тата апатсӑр халтан кайнӑ хӗрарӑма вӑрманта, Первомайски поселокӗнчен 1,5 километрта, ӗнер асӑрханӑ. Вадим Элюков участковӑй, пуҫиле шырав пайӗн оперуполномоченнӑйӗ Александр Тюгашкин тата полицин лейтенанчӗ Ильдар Маннанов аякран хӗрлӗ тутӑр курнӑ. Хӗрарӑм сивӗ ҫӗр ҫинче выртнӑ. Вӑл хускалайман та. Хӗрарӑма пӗрремӗш пулӑшу кӳнӗ хыҫҫӑн васкавлӑ пулӑшу машинипе пульницӑна илсе кайнӑ.
Шупашкарти ачасем васкавлӑ пулӑшу музейӗнче пулнӑ, васкавлӑ пулӑшу бригадисен ӗҫне йӗркелесе тӑракан оперативлӑ пай ӗҫӗпе паллашнӑ. Реаниматологсем Симуляци центрӗнче ӑсталӑх сехечӗсем ирттернӗ. Васкавлӑ пулӑшу машинипе те ачасем кӑсӑклансах паллашнӑ.
«Республикӑн синкер медицини тата васкавлӑ медицина пулӑшӑвӗ» хысна учрежденийӗнче нумаях пулмасть шкул ачисен икӗ ушкӑнӗ пулнӑ. Тӑваттӑмӗш тата ҫиччӗмӗш классенче вӗренекенсем музея та кӗрсе курнӑ, хальхи вӑхӑтри оборудованипе те паллашнӑ. Вӗсене дефибрилляторсем те, Жане тимӗр шприц та, йывӑҫ тонометр та, унчченхи пысӑк раци те кӑсӑклантарнӑ.
Экскурсие, сӑмах май, кирек кам та каяйрать. Анчах маларах систерсе хумалла. Телефон номерӗсене те кӑтартнӑ: 23-55-95, 23-55-72.
Паян, юпа уйӑхӗн 11-мӗшӗнче, Чӑваш Енри онколог «Россия 24» (чӑв. Раҫҫей 24) телеканал эфирӗнче хӑнара пулӗ.
Чӑваш Енӗн Сывлӑх сыхлав министерствин пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, телекӑларӑма ведомствӑн штатра тӑман онкологне, Республикӑн онкологи диспансерӗн кӑкӑр шыҫҫин пайӗн заведующине Сергей Агафонкина йыхравланӑ.
Хӑна «Вести. Интервью» (чӑв. Хыпарсем. Интервью) кӑларӑмра усал шыҫӑ пирки каласа кӑтартӗ. Сергей Агафонкинпа Татьяна Иванова тележурналист кӑкӑр ракӗнчен сыхланмалли профилактика мелӗсем тата ҫав тӗллевпе туса ирттермелли мероприятисем ҫинчен калаҫӗ. Интервьюна Кӑкӑр ракӗпе кӗрешмелли пӗтӗм тӗнчери куна халалланӑ.
Онколога телеэфира чӗннӗ кӑларӑм 21 сехетре пуҫланӗ.
И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче «Вакансисен ярмӑркки» иртнӗ. Унти 1-мӗш тата 2-мӗш ҫул вӗренекен ординаторсемпе Чӑваш Ен Сывлӑх сыхлав министерствине пӑхӑнакан пульницӑсенче ӗҫлекенсем курнӑҫнӑ. Тӗлпулӑва ЧПУ ректорӗ Андрей Александров, медицина факультечӗн деканӗ Валентина Диомидова, Чӑваш Ен Сывлӑх сыхлав министерствин кадрсемпе тивӗҫтерес енӗпе ӗҫлекен пай пуҫлӑхӗ Анастасия Борисова хутшӑннӑ.
Ярмӑрккӑна аккредитациленӗ хатӗр специалистсене — участокри терапевтсене тата педиатрсене — ӗҫе йыхравлас тӗллевпе йӗркеленӗ.
Тӗлпулӑва Тӗп клиника центрӗн, Хулари иккӗмӗш пульница, Ҫӗнӗ Шупашкарти медицина центрӗн, Ҫӗнӗ Шупашкарти хула пульницин, Хулари 1-мӗш клиника пульницин, Хулари ача-пӑча клиника пульницин, Республикӑри инкексен тата васкавлӑ медицина пулӑшӑвӑн центрӗн, Етӗрнери тӗп район пульницин, Республикӑри кардиологи диспансерӗн тӗп врачӗсем пынӑ.
Сӑмах май каласан, «Земство тухтӑрӗ» программӑпа 451 врач яла ӗҫлеме кайнӑ.
Юпа уйӑхӗн 5-мӗшӗнче 10 сехетре Канаш хулинче пӗр арҫын хваттер алӑкне уҫайман. Хайхискер пур-пӗрех урама тухма шутланӑ – чӳречерен сикнӗ.
Алӑк ҫинчи ҫӑра ҫӗмӗрӗлсе кайнӑ-мӗн. Ӑна уҫса юсас тесе вӑл чӳречерен, иккӗмӗш хутран, сикнӗ. Анчах ку ӑнӑҫлах пулса тухман – вӑл аманнӑ.
Канаш арҫынни иккӗмӗш хутран сиксе урине самаях вӑйлӑ амантнӑ: хуҫӑлсах кайнӑ. Ӑна Канашри пульницӑна илсе ҫитернӗ.
Муркаш районӗнче влаҫ ҫыннине кӳрентернӗшӗн суд тунӑ.
Чӑваш Ен прокуратуринче пӗлтернӗ тӑрӑх хакласан, влаҫра ӗҫлекен ҫын 60 ҫулти арҫын сӑмахне йывӑра илнӗ. Лешӗ ӑна усал сӑмахсемпе ятланӑ иккен.
Влаҫра тӑрӑшакана ӗҫ вӑхӑтӗнче кӳрентернӗшӗн РФ Пуҫиле кодексӗн 319-мӗш статйипе явап тыттарма пулать. 60 ҫулти арҫын тӗлӗшпе шӑпах ҫапла тунӑ та.
...Пӑтӑрмах кӑҫалхи ҫу уйӑхӗн 28-мӗшӗнче сиксе тухнӑ. Кӑнтӑрла иртни 15 сехет тӗлӗнче вӑйпиттине Шалти ӗҫсен министерствин Муркаш районӗнчи ӗҫченӗсем ӳсӗррине палӑртма вырӑнти пульницӑна илсе ҫитернӗ. Ҫавӑншӑн тарӑхнӑ арҫын пакунлине хутлӑ-хутлӑ сӑмахсемпе ҫын умӗнчех кӳрентернӗ.
Сӑмаха шутласа калаҫман арҫынна Муркаш районӗнчи суд ӗҫлеттерме йышӑннӑ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (20.04.2025 21:00) пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 749 - 751 мм, 17 - 19 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 0-2 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.
| Золотов Василий Гордеевич, халӑха ҫутта кӑларас ӗҫе йӗркелекенӗсенчен пӗри ҫуралнӑ. | ||
| Иванов Алексей Иванович, чӑваш чӗлхи тӗпчевҫи, журналист редактор вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |