Республикӑри тӑхӑр сусӑра машина уҫҫи тыттарнӑ. Ӑна производствӑри инкеке пула тӗрлӗ вӑхӑтра урасӑр юлнисене панӑ. Машина уҫҫине тивӗҫнисем Шупашкарта, Улатӑр, Патӑрьел, Вӑрнар, Муркаш, Куславкка тата Елчӗк районӗсенче пурӑнаҫҫӗ. Вӗсенчен ҫиччӗшӗ автомобиле иккӗмӗш хутчен илнӗ, мӗншӗн тесен унччен панӑ машинӑн вӑхӑчӗ тухнӑ.
Хальхинче сусӑрсене «Гранта» маркӑллине панӑ. Унӑн эксплуатаци вӑхӑчӗ — 8 ҫул. Социаллӑ страховани фончӗ бензин укҫине тата машинӑна пӗр хутчен тӗплӗн юсанине саплаштарать.
«Lada Granta» лекиччен эпӗ «Окапа» тата «Жигулипе» ҫӳренӗ», — каласа кӑтартнӑ сусӑрсенчен пӗри, сӑмахран. Инвалид кресли багажника вырнаҫнишӗн вӑл уйрӑмах савӑннӑ.
Сусӑрсем валли машина туянма кӑҫал 6,6 миллион тенкӗ уйӑрнӑ.
Чӑваш Енри психиатр-наркологсем пирӗн республика ертӳҫипе Михаил Игнатьевпа пӗр шухӑшлӑ. Тухтӑрсем региона ертсе пыраканӑн пуҫарӑвне ырланине ЧР влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче пӗлтернӗ.
Аса илтеретпӗр, Иркутск облаҫӗнче ҫынсем спирт настойки ӗҫсе вилни ЧР Элтеперне Михаил Игнатьева та сисчӗвлентернӗччӗ. Ку ыйтӑва правительство пайташӗсемпе эрнесерен иртекен канашлура та сӳтсе явнӑ. Тӗрӗссипе, фанфурик сутакансене республикӑра унччен те ырламастчӗҫ. Унпа ҫыхӑннӑ ыйтӑва республика парламентӗнче те хускатман мар.
Михаил Игнатьев спиртлӑ хутӑшсене сутма чарас пуҫарӑвне Республикӑн наркологи диспансерӗн психиатр-наркологӗсем ырланине ЧР Сывлӑх сыхлав министерствин сайтӗнче вырнаҫтарнӑ.
Чӑваш Енӗн Правительство ҫуртӗнче ӗнертенпе лифта ӗҫлеме чарса лартнӑ. Ваннишӗн, ҫутӑ ҫуккишӗн мар. ЧР Сывлӑх сыхлав министерстви сӗннипе унта «Неделя без лифта» (чӑв. Лифтсӑр эрне) пилӗк кунлӑх акци пырать.
Картлашкапа анса хӑварни сывлӑха усӑ курнине ӗнентерме ятарлӑ плакатсем ҫакса тухнӑ. Ара, чӑн та, кунсерен 15 минут картлашкапа хӑпарсан этем ӗмӗрӗ 3 ҫула тӑсӑлать иккен. Кашни 10 картлашкана ҫӗнни 1 калорие пӗтерет. Тухтӑрсем ҫирӗплетнӗ тӑрӑх, картлашкапа куллен хӑпарса анни чупнинчен те усӑллӑрах.
Республикӑн Сывлӑх сыхлав министерствин пуҫарӑвне — тунтикун пуҫланнӑ акцие — тӳре-шара малтанласа тӗрлӗрен йышӑннӑ. Кӑштахран вӑл килӗшсе кайнӑ та халӗ картлашка тӑрӑх хаваспах утӑм хыҫҫӑн утӑм тӑваҫҫӗ.
Тӑвай районӗнчи пульницӑра саккуна пӑсаҫҫӗ. Епле сипленине калаймӑпӑр та, анчах ӗҫ сыхлавӗн саккунне унта кирлӗ пекех пӑхӑнса ҫитереймеҫҫӗ. Асӑннӑ район прокурорӗ Оксана Ястребова пӗлтернӗ тӑрӑх, надзор органӗ муниципалитетри тӗп пульницӑна иртнӗ уйӑхра тӗрӗсленӗ.
Шурӑ халатлисенчен сакӑр ҫынна отпуск укҫине РФ Ӗҫ кодексне пӑсса тӳленӗ. Асӑннӑ саккунӑн 136-мӗш статйин 9-мӗш пайӗнче палӑртнӑ тӑрӑх, каннишӗн укҫана отпуска кайиччен виҫӗ кун маларах куҫармалла. Пульницӑра вара канма пуҫланӑ хыҫҫӑн ҫеҫ тӳленӗ. Пӗри тата ӗҫрен кайнӑ, анчах ӑна ӗҫ килӗшӗвне татни ҫинчен калакан приказпа та паллаштарман.
Кӑлтӑк пирки ЧР Ӗҫ инспекцине хыпарланӑ, унтисем пульница ертӳҫине административлӑ майпа айӑпласа 4,5 пин тенкӗлӗх штрафланӑ.
Ӗнер пирӗн республикӑра тата тепӗр фельдшерпа акушер пункчӗ уҫӑлнӑ. Хӑвӑрт мелпе ҫӗкленекен ҫак ҫурта Шӑмӑршӑ районӗнчи Чӑваш Патирек ялӗнче уҫнӑ. Хӗрлӗ хӑйӑва касма Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗн Ертӳҫи Иван Моторин та хутшӑннӑ. Ҫӗнӗ ФАП уҫнине пысӑк шайри тӳре-шара ырланӑ, медицина пулӑшӑвӗ илме ҫынсене ҫывӑх пултӑр тесен республика правительстви ҫине тӑнине палӑртнӑ.
Аса илтеретпӗр, хӑвӑрт ҫӗкленекен ФАПсене юлашки 2,5 ҫулта Чӑваш Енре 100 пункт уҫнӑ. Кун пирки ЧР Элтеперӗ ятарлӑ хушу та кӑларнӑччӗ. 2018 ҫул тӗлне тата тепӗр аллӑ хута ямалла, вӗсенчен 24-шне кӑҫал ӗҫлеттерсе яма палӑртнӑ. Хальхи вӑхӑтра пирӗн республикӑра 525 фельдшерпа акушер пункчӗ ӗҫлет. Чӑваш Патирекри тухтӑр ҫурчӗ 450-а яхӑн ҫынна пӑхса тӑрӗ.
Депутатсем «фанфурикпа» ҫанӑ тавӑрсах кӗрешеҫҫӗ. ЧР Патшалӑх Канашӗн депутачӗсем аптекӑсенче спиртлӑ шӗвеке сутас енӗпе ҫирӗп йышӑнусем тума сӗннӗ. Вӗсем ку ыйтупа РФ премьер-министрӗ Дмитрий Медведев тата Патшалӑх Думин председателӗ Вячеслав Володин патне тухнӑ.
Чылай аптекӑра «фанфурика» ҫӑмӑллӑнах туянма пулать. Ытларах чухне ӑна ватӑ ҫынсем ыйтаҫҫӗ. Пӗрисем сипленеҫҫӗ, теприсем вара сывлӑхне пӗтереҫҫӗ. Ытларах чухне «Асептолин» туянаҫҫӗ. Вӑл хаклах мар, кӗленчи те пысӑкрах. Анчах унта — этил спирчӗ. Кӑҫал 163 ҫын суя эрехпе наркӑмӑшланнӑ.
«Фанфурик» ӗҫекенсем ытларах чухне гепатитпа, панкреатитпа, хырӑм ҫӗрнипе нушаланаҫҫӗ. Анчах палӑртмалла: аптекӑсем спиртлӑ шӗвек сутса саккуна пӑсмаҫҫӗ. Чылайӑшӗ кунашкал тупӑшран пӑрӑнма хирӗҫ. «Фанфурик» ыйтӑвне татса парас тесен федераци шайӗнче саккун йышӑнмалла. Ҫавӑнпа чӑваш депутачӗсем Мускава каясшӑн, ҫакна татса парасшӑн.
Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев ӗнер Ӗренпурта РФ Правительствин Пуҫлӑхӗ Дмитрий Медведев ертсе пынипе иртнӗ селектор канашлӑвне хутшӑннӑ. Ҫӗршывра сывлӑха сыхлассипе туса ирттермелли ӗҫсене сӳтсе явнӑ май пирӗн республика ертӳҫи реабилитаци технологийӗсене усӑ курни кипкери ачасем вилессине чакарни пирки доклад тунӑ. Михаил Игнатьев каланӑ тӑрӑх, сывлӑх сыхлавӗ валли уйӑракан укҫан чӗрӗк пайӗ ытла ачасемпе амӑшӗсен сывлӑхне ҫирӗплетме оборудованипе ытти пурлӑха туянма, кадрсемпе тивӗҫтерме каять. Пӗчӗк ачасем вилесси вӑтамран юлашки 15 ҫул хушши чакса пырать. Пӗлтӗр, ав, пирӗн тӑрӑхра Раҫҫейринчен те пӗчӗк пулнӑ: шӑпӑрлансем вилессин коэффициенчӗ Раҫҫейре пин ача пуҫне 6,5; Федерацин Атӑлҫи округӗнче 6,1 пулнӑ; Чӑваш енре вара ку кӑтарту — 3,3. Юлашкинчен асӑннӑ цифра аталаннӑ ҫӗршывсенчи пек.
Докладпа тухса калаҫнӑ Михаил Игнатьев ача-пӑча пульницисене тӑвассипе тата юсаса ҫӗнетессипе ҫӗнӗ программа хатӗрлеме сӗнсе хӑварнӑ. Чӑваш Ен Элтеперӗ асӑрханӑ тӑрӑх, нумайӑшӗ паян — 1960–1980-мӗш ҫулсенче хӑпартнӑскерсем, вӗсем хальхи пурнӑҫ ыйтнипе килӗшсе тӑмаҫҫӗ.
ОРВИпе тата гриппа чирлекенсен йышӗ ӳссех пырать. 15 ҫултан аслӑраххисен йышӗнче уйрӑмах нумаййӑн чирлеҫҫӗ.
Паянхи кун тӗлне республикӑра 6 251 ҫын чирлӗ пулнине тупса палӑртнӑ. Кун пирки Роспотребнадзорӑн Чӑваш Енри управленийӗн специалисчӗсем пӗлтереҫҫӗ.
Юлашки 4 эрнере 15 ҫултан аслӑраххисем ытларах тертленнине тупса палӑртнӑ: 29,5 процент ытларах. Шупашкарта, Ҫӗнӗ Шупашкарта, Ҫӗмӗрлере пурӑнакансем уйрӑмах нумаййӑн чирлеҫҫӗ.
Лаборатори тӗпчевӗсем палӑртнӑ тӑрӑх, 4 ҫыннӑн — сысна грипӗ. Пӗрин — В ушкӑнри вирус тата парагрипп, виҫҫӗшӗн — парагрипп вирусӗ.
Шупашкарти Октябрьски поселокра ӗҫмелли шыв хатӗрлекен ҫӗнӗ тытӑм хута янӑ. Ӑна «Водоканал» акционерсен обществи 2014–2017 ҫулсенчи инвестици программине пурнӑҫа кӗртнӗ май пурнӑҫланӑ. Ҫапла вара Октябрьски поселокра ӗҫмелли шыва сехетре 7,2 кубла метр хатӗрлекен тытӑм ӗҫлеме тытӑннӑ.
Ҫӗнӗлӗх артезиан шывне ӗҫмелли пахалӑха лартма май парать. Шывӑн та санитарипе эпидемиологи нормисене тивӗҫтермелле-ҫке. Тытӑм шыва автоматизациленӗ майпа тасатать. Ҫав самантра ятарлӑ ҫын пӑхса тӑмасан та ӗҫ пахалӑхӗ пысӑк шайра. Тата ҫакна та палӑртмалла: шыва пахалама «Водоканал» ӗҫченӗсем вӗҫӗмех илсе тӑраҫҫӗ, тӗрӗслеме яраҫҫӗ.
Хальтерех хута янӑ тытӑм тасатакан шывпа Октябрьски поселокри мӗнпур ҫынна тивӗҫтернӗ.
Республикӑри наркологи диспансерӗнче ҫӗршыв шайӗнчи нарколог, Галина Корчагина, пулнӑ. Шупашкарти сывлӑх сыхлав учрежденине вӑл Шупашкарта коммерцилле мар организацисен II канашлӑвне хутшӑннӑ май пырса ҫитнӗ.
Галина Корчагина — Федерацин психиатрипе наркологин В.П. Сербский ячӗллӗ медицина тӗпчев центрӗн Наркологин ӑслӑлӑхпа тӗпчев институчӗн директорӗн ҫумӗ. Вӑл — Пӗрлешнӗ Нацисен Организацийӗ ҫумӗнчи наркотиксемпе кӗрешес енӗпе ӗҫлекен пӗтӗм тӗнчери комитетӑн вице-президенчӗ, профессор.
Шупашкарти наркологи диспансерӗнче Галина Корчагина психиатрсемпе, наркологсемпе, социаллӑ ӗҫпе тӑрӑшакан специалистсемпе курнӑҫнӑ.
Раҫҫей тата тӗнче шайӗнчи наркологпа Чӑваш Енӗн сывлӑх сыхлав министрӗ Алла Самойлова та тӗл пулнӑ. Вӗсем наркологи служби пирки калаҫнӑ.
+1.3 °C