К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑха кадеми драма театрӗ кӑрлач уйӑхӗн 27-мӗшӗнче Александр Островскийӗн «Хӑв пурӑнас килнӗ пек ан пурӑн» драмӑна кӑтартрӗ. Ку вӑл ытахальтен мар. Шӑпах ҫав кун, 106 ҫул каялла, ҫав спектакльпе уҫӑлнӑ та чӑваш театрӗ.
Ӑна Иоаким Максимов-Кошкинский Хусанта пуҫарса янӑ. Вырӑс классикӗн пьесине пуҫласа чӑвашла лартнӑ. Спектакле Хӗрарӑмсен медицина институтӗнче кӑтартнӑ. Чӑваш АССРне туса хунӑ хыҫҫӑ театра Шупашкара куҫарса килнӗ.
Халӗ чӑваш театрӗнче кӑтартакан Александр Островский пьесине Наталия Сергеева режиссёр лартнӑ.
Мускаври теар критикӗсем шупашкара килӗҫ. Вӗсем Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗн тӑватӑ спектакльне хаклӗҫ.
Нарӑс уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче пирӗн тӑрӑхра Раҫҫейри театр ӳнерӗн институчӗн — ГИТИСӑн икӗ театровечӗ пулӗ.
Чӑваш театрӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, асӑннӑ аслӑ шкулпа 1940 ҫултанпах ҫыхӑну ытаҫҫӗ. Ҫав ҫулхине ГИТИС ҫумӗнче чӑваш театрӗн студине йӗркеленӗ, 1947 тата 1961 ҫулсенче унтан чӑваш театрӗ валли актёрсем вӗренсе тухнӑ.
Хальхинче Шупашкара искусствоведени кандидачӗ, Константин Райкинӑн театр шкулӗн доценчӗ Екатерина Морозова тата драматург тата режиссёр, театр лабораторийӗсемпе фестивалӗсен кураторӗ Александр Вислов килӗҫ.
«Ҫӗршывӑн тӗп хулинчен кунта килекен кашни театр критикӗ пирӗншӗн пӗлтерӗшлӗ. Кирек мӗнле театра та ырӑ критика кирлӗ, унсӑр аталанаймастӑн», — тенӗ Чӑваш академи драма театрӗн директорӗ Елена Николаева.
Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ ҫӗршыври «Пысӑк гастроль» проекта кӗнӗ. Унта 2024 ҫулта 273 театрпа тата 65 пултарулӑх коллективӗ хутшӑнӗ.
Ҫуркунне театр Пушкӑртстана гастрольпе тухса кайӗ. Унта 117 пин чӑваш пурӑнать. Шупашкарти артистсем ака уйӑхӗнче Ӗпхӳри «Нур» тутар театрӗн сцени ҫине тухӗҫ.
«Нур» театр пирӗн патӑмӑра авӑн уйӑхӗнче виҫӗ спектакльпе килӗ.
Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче Чӑваш музыкин XIII фестивалӗ иртӗ. Ӑна нарӑс уйӑхӗн 1-4-мӗшӗсенче «Атӑл Опера» оперӑпа балет театрӗнче йӗркелӗҫ.
Музыка форумне Анисим Асламас кӗввипе ҫырнӑ «История Нарспи» балет уҫӗ. Композитор ҫуралнӑранпа кӑҫалхи утӑ уйӑхӗн 24-мӗшӗнче 100 ҫул ҫитӗ. Балета Константин Иванов поэмине тӗпе хурса хатӗрленӗ.
Фёдор Васильевӑн «Шыварман» балетне те программӑна кӗртнӗ. 1960 ҫулхи ҫу уйӑхӗн 22-мӗшӗнче шӑпах ҫав ӗҫпе уҫӑлнӑ та Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗ. Премьера хыҫҫӑ оперӑна темиҫе хутчен ҫӗнетнӗ.
Андрей Галкин музыкипе лартнӑ «Хуркайӑк ҫулӗ» балета нарӑс уйӑхӗн 3-мӗшӗнче курма май килӗ.
Фестиваль нарӑс уйӑхӗн 4-мӗшӗнче «Тӗнчери наци музыки» гала-концертпа вӗҫленӗ. Унта Питӗрти «Acid Hasid» ансамбль тата «Атӑл Опера» симфони оркестрӗ хутшӑнӗ.
Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ кӑрлач уйӑхӗн 24-26-мӗшӗсенче Мускаври «Раҫҫей» форума хутшӑнӗ.
Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артистки Наталья Ахмед Чӑваш Ен ҫинчен каласа кӑтартӗ тата актёр пултарулӑхӗн вӑрттӑнлӑхне уҫӗ.
Чӑваш халӑх артистки Ирина Архипова ырӑ кӑмӑллӑ Урине карчӑка ҫаврӑнса чӑвашсем йӑлара усӑ куракан япалисемпе, арчасенче упранакан тумтирпе паллаштарӗ. Тумсене тӑхӑнса пӑхма та ирӗк парӗ.
Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ Леонид Яргейкин чӑвашсен паллӑ ывӑлӗн Василий Чапаевӑн сӑнарне кӑтартса парӗ. «Чапаев. Вечность за час» моноспектакль сыпӑкӗсемпе паллаштарӗ.
Кӑрач уйӑхӗн 16 -21-мӗшӗсенче Мускаври «Раҫҫей» курава хутшӑннӑ. Артистсемпе пӗрле унта Укахви кинемей те пулнӑ. Ӑна мускавсем паллакан пулса ҫитнӗ, пӗрле сӑн ӳкерӗнме ыйтнӑ.
Укахви пурнӑҫри кӑсӑклӑ самантсем ҫинчен каласа кӑтартнӑ, юрланӑ, чӑвашла тумлантарнӑ, ташлама чӗннӗ.
Пушӑ вӑхӑтра Укахви кинемей кофейнӑра эспрессо туяннӑ, сывлӑшри хӑмпӑпа ярӑннӑ. Федераци каналӗсем унран темиҫе интервью илсе ӗлкӗрнӗ.
Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче «Театр – ман ӑраскал» ятпа иртекен моноспектакльсем малалла пыраҫҫӗ. Сцена ҫине хальхинче Любовь Фёдорова тухӗ.
Аса илтерер: моноспектакль формачӗпе йӗркелекен тӗлпулусенче артистсем хӑйсен кун-ҫулӗпе паллаштараҫҫӗ, куракансен ыйтӑвӗсене хуравлаҫҫӗ, театрӑн Кӗҫӗн залӗнче пухӑннисене спектакльсенчи сыпӑксене кӑтартаҫҫӗ.
Шупашкар районӗнче ҫуралнӑ Любовь Федорова – Раҫҫей Федерацийӗн тава тивӗҫлӗ артистки, чӑваш халӑх артистки.
Ленинградри музыкӑпа кинематографи институтӗнчен 1972 ҫулта вӗренсе тухнӑ хыҫҫӑн ентешӗмӗр Чӑваш академи драма театрӗнче ӗҫлеме тытӑннӑ. 50 ҫул ытла вӑл сцена ҫинче.
«Пултарулӑх ҫулӗсенче темӗн те пулнӑ. Анчах кашни сӑнара эпӗ хам витӗр кӑларнӑ. Урӑх пурнӑҫ мана кирлӗ пулман», – тет артистка.
Любовь Фёдорова «Театр — ман ӑраскал» моноспектакльпе кӑрлач уйӑхӗн 26-мӗшӗнче сцена ҫине тухӗ.
Кӑрлачӑн 20-мӗшӗнче Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артистки Александра Лукьянова ҫуралнӑранпа 100 ҫул ҫитнӗ.
Вӑл 1924 ҫулхи кӑрлачӑн 20-мӗшӗнче Шӑмӑршӑ районӗнчи Ҫӗнӗ Чукал - Пулмантӑш ялӗнче ҫуралнӑ.
Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, Александра Порфирьевна 1947 ҫулта Мускаври патшалӑх театр искусствин институчӗн (ГИТИС) пӗрремӗш чӑваш студине пӗтернӗ. Ҫав ҫулах Чӑваш драма театрне артист пулса ӗҫе вырнаҫнӑ та 1983 ҫулччен унта ӗҫленӗ. Александра Лукьянова 2003 ҫулта вилнӗ.
Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ куракансене кӑҫал черетлӗ премьерӑсемпе паллаштарӗ. 2024 ҫулти пӗрремӗш премьера «Пӗртен-пӗр шанӑҫ» камит пулӗ. Ӑна Михаил Задорнов паллӑ ҫыравҫӑ-сатирик ӗҫӗпе Алексей Герасимов режиссёр хатӗрлет. Куракансем ҫӗнӗ ӗҫе нарӑс уйӑхӗн 28-мӗшӗнче пуҫласа курӗҫ.
Андриян Николаев космонавт ҫуралнӑранпа 95 ҫул ҫитнине халалласа «Чӑваш кӑйкӑрӗн ҫӑлтӑрлӑ ҫулӗ» спектакль хатӗрлеҫҫӗ. Ӑна ака уйӑхӗн 10-мӗшӗнче сцена ҫине кӑларма палӑртса хунӑ. Режиссерӗ — Борис Манджиев.
Ака уйӑхӗн 26-мӗшнче Арсений Тарасов драматургӑн «Хӗрлӗ кӗпеллӗ телей» пьеси тӑрӑх Валерий Яковлев лартнӑ ӗҫпе паллашма май килӗ.
Чӑваш тӗррин кунӗ тӗлне Наталия Сергеева режиссёр Николай Симунов пьеси тӑрӑх «Сурпан тӗрри» спектакль лартӗ.
Алексей Герасимов режиссёр вара ачасем валли «Улӑп» юмах хатӗрлӗ. Чӑваш халапӗсем тӑрӑх пьесӑна Александр Пӑртта ҫырнӑ. Ӑна раштав уйӑхӗнче кӑтартӗҫ.
Чӑваш халӑх артисчӗ Петр Иванов ҫуралнӑранпа кӑрлач уйӑхӗн 8-мӗшӗнче 80 ҫул ҫитнӗ.
Ҫӗмӗрле районӗнчи (халӗ — муниципаллӑ округ) Красная Звезда посёлокра 1944 ҫулта ҫуралнӑ, 1997 ҫулта ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ.
Ҫӗмӗрлери ремесла училищинчен столяра вӗренсе тухнӑскере Череповецкри сӗтел-пукан комбинатне ӗҫлеме янӑ. 1962 ҫулта ентешӗмӗр Карелие чукун ул тунӑ ҫӗре ӗҫлеме каять. Унтан ҫар ретне тӑрать. 1966 ҫулта тӑван тӑрӑха таврӑнсан Чӑваш телевиденийӗ ҫумӗнчи актер студийӗнче пултарулӑхне туптама тытӑнать. Тепӗр ҫулхине ӑна Ҫамрӑксен театрне ӗҫе илеҫҫӗ. Унта вӑл 14 ҫул артист пулса тӑрӑшать. 1981 ҫулта ӑна Чӑваш академи драма театрне йыхравлаҫҫӗ. 1988 ҫулта «Чӑваш АССР тава тивӗҫлӗ артисчӗ», 1996 ҫулта «Чӑваш Республикин халӑх артисчӗ» ятсене тивӗҫет.
Сцена ҫинче 29 ҫул вылянӑ вӑхӑтра вӑл 100-е яхӑн роле калӑпласа ӗлкӗрнӗ.
+14.3 °C