Кашни ҫулах ҫуллахи кунсенче ял халӑхӗ хаваспах Ял уявне паллӑ тума пуҫтарӑнать. Шӑматкун, утӑн 27-мӗшӗнче вара Ял кунне Етӗрне районӗнчи Анат Явӑш ялӗ уявланӑ. Уява Мӑн Явӑшсем кӑна мар, кӳршӗ ялӑн ҫыннисем те, чӗннӗ хӑнасем те пуҫтарӑннӑ. Ҫирӗпленнӗ йӑла тӑрӑх уява чи малтанах Мӑн Явӑш ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Т.С. Леонтьева уҫнӑ. Хыҫҫӑн ял ҫыннисене саламлама сӑмаха Етӗрне районӗн администраци пуҫлӑхӗ В.Н. Кузьмин тата район администрацийӗн социаллӑ политика пайӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗ А. Г. Иванова илнӗ.
Уява пуҫтарӑннӑ халӑха К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх драма театӑрӑн артисчӗ Григорий Федоров хӑйӗн кӑсӑклӑ концерт программипе илӗртнӗ. Унсӑр пуҫне куракансене сцена ҫине тухнӑ вырӑнти фольклор коллективӗ «Выла», Хӗрлӗ Чутай районӗн Кивӗ Атикасси ял тӑрӑхӗнчи фольклор ансамблӗ «Шупуҫ» хӑйсен юрӑ-ташшипе савӑнтарнӑ. Яланхилле уяв иртнӗ тӳремре суту-илӳ ӗҫне ирттернӗ, ача-пӑчасем валли аттракционсем ӗҫленӗ.
Хӑйсен вӑй-хӑватне ял халӑхӗ спорт ӑмӑртӑвӗсенче тӗрӗсленӗ.
Пушкӑрт Республикинчи Авӑркас районне кӗрекен Треппелте ялӑн 240 ҫулхине паллӑ тунӑ. Ӑна «Сывлӑх сунатпӑр, хамӑр ялсем» ятпа ирттернӗ.
Кунти ламран лама пыракан йӑхсен шутне Виноградовсен, Умовсен, Григорьевсен, Волковсен, Даниловсен, Захаровсен, Колпаковсен тата Федоровсен ҫемйисене кӗртмелле.
Ҫавӑн йышши кирек мӗнле уяври евӗрех унта та вырӑнти ал ӗҫ ӑстисен пултарулӑхне кӑтартса паракан курав йӗркеленӗ. Халӑхӗ вара, чӑнах та, пултаруллӑ. Хӑшӗсем палассем тӗртеҫҫӗ, теприсем тӑмран савӑт-сапа ӑсталаҫҫӗ, йывӑҫран касса тӑвакансем те пур. «Тӗрлӗ ҫулсенчи Треппел ялӗ», «Треппел ялне пуҫарса яни», «Пирӗн ҫитӗнӳсем», «Ҫутҫанталӑка упрар» стендсем хатӗрленӗ.
Уява Авӑркас район администрацийӗн пуҫлӑхӗ М.Б. Ишемгулов та пырса ҫитнӗ. Ял халӑхне вӑл саламланӑ. Виталий Васильевичпа Таисия Романовна Волковсене вара «Юратупа шанчӑклӑхшӑн» медальпе чысланӑ. Ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ И.С. Захарова уҫнӑ. Вӑл вырӑнти пурнӑҫ пикри каласа кӑтартнӑ: шкул тата Культура ҫурчӗн ҫивиттине улӑштарни, асфальт сарни, кӗпер юсани тата ытти пирки.
Ял ҫыннин ӗҫсӗр ларма вӑхӑт ҫук. Анкартинче пахча, витере выльӑх-чӗрлӗх, пӳртре ҫемье — ӗҫӗ туллиех. Ҫапах ялта ҫынсем пурнӑҫа ӗҫлесе кӑна ирттермеҫҫӗ. Юлашки ҫулсенче анлӑ сарӑлнӑ ял кунӗсенче юрӑ-кӗвӗ шӑрантарса, ташӑ ҫапса савӑнаҫҫӗ.
Хӗрлӗ Чутай районӗн Атнар ял тӑрӑхӗнче ҫулсерен ҫуллахи кунсенче Ял кунне паллӑ тӑваҫҫӗ. Иккӗмӗш Хурашаш ялӗн ҫыннисен хӑйсен пуҫарӑвӗпе пысӑк, савӑнӑҫлӑ уяв кунне паллӑ тунӑ. Ку уяв нумай хӑнана, ял ҫыннисене илӗртнӗ.
Чи малтанах сӑмаха Антар ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Александр Кузнецов илнӗ. Вӑл пурне те уяв ячӗпе саламланӑ, телей, ӑнӑҫу, ҫирӗп сывлӑх суннӑ. Ял тӑрӑхӗн администрацийӗ вара Ҫӗнтерӳ кунӗ ҫитнӗрӗн 70 ҫулӗ тӗлнелле ҫӗнӗ палӑксем хута ямалли ҫинчен калаҫнӑ. Ял ҫыннисем ку шухӑша ырланӑ, вара «нимелле» палӑксене туса лартмаллипе килӗшнӗ, ку ӗҫ валли ятарлӑ комисси тата яваплисене суйланӑ.
Йӑлана кӗнӗ тӑрӑх ялӑн чи ватӑ ҫыннине, нумай ҫул пӗрлӗ пурӑнакан мӑшӑра тата ялӑн обществӑлла пурнӑҫне хутшӑнакансене асӑнмаллӑх парнесемпе чысланӑ.
Хыҫҫӑн Иккӗмӗш Хурашаш ял ҫыннисемпе, хӑнисене «Ҫартмас» фольклор ансамблӗ тата Хӗрлӗ Чутайӑн культурӑпа кану центрӗн коллективӗ хӑйсен юрри-ташшипе савӑнтарнӑ.
Ял ҫыннин ӗҫсӗр ларма вӑхӑт ҫук. Анкартинче пахча, витере выльӑх-чӗрлӗх, пӳртре ҫемье — ӗҫӗ туллиех. Ҫапах ялта ҫынсем пурнӑҫа ӗҫлесе кӑна ирттермеҫҫӗ. Юлашки ҫулсенче анлӑ сарӑлнӑ ял кунӗсенче юрӑ-кӗвӗ шӑрантарса, ташӑ ҫапса савӑнаҫҫӗ.
Хӗрлӗ Чутай районӗн Атнар ял тӑрӑхӗнче ҫулсерен ҫуллахи кунсенче Ял кунне паллӑ тӑваҫҫӗ. Иккӗмӗш Хурашаш ялӗн ҫыннисен хӑйсен пуҫарӑвӗпе пысӑк, савӑнӑҫлӑ уяв кунне паллӑ тунӑ. Ку уяв нумай хӑнана, ял ҫыннисене илӗртнӗ.
Чи малтанах сӑмаха Антар ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Александр Кузнецов илнӗ. Вӑл пурне те уяв ячӗпе саламланӑ, телей, ӑнӑҫу, ҫирӗп сывлӑх суннӑ. Ял тӑрӑхӗн администрацийӗ вара Ҫӗнтерӳ кунӗ ҫитнӗрӗн 70 ҫулӗ тӗлнелле ҫӗнӗ палӑксем хута ямалли ҫинчен калаҫнӑ. Ял ҫыннисем ку шухӑша ырланӑ, вара «нимелле» палӑксене туса лартмаллипе килӗшнӗ, ку ӗҫ валли ятарлӑ комисси тата яваплисене суйланӑ.
Йӑлана кӗнӗ тӑрӑх ялӑн чи ватӑ ҫыннине, нумай ҫул пӗрлӗ пурӑнакан мӑшӑра тата ялӑн обществӑлла пурнӑҫне хутшӑнакансене асӑнмаллӑх парнесемпе чысланӑ.
Хыҫҫӑн Иккӗмӗш Хурашаш ял ҫыннисемпе, хӑнисене «Ҫартмас» фольклор ансамблӗ тата Хӗрлӗ Чутайӑн культурӑпа кану центрӗн коллективӗ хӑйсен юрри-ташшипе савӑнтарнӑ.
Вырӑнти Ленин ячӗллӗ хуҫалӑхра чылай ҫул тӗп бухгалтерта тӑрӑшнӑ Милиция Павлова ҫак кунсенче тӑван, Йӗпреҫ районӗнчи Хурамал ялӗн, хисеплӗ ҫынни пулса тӑнӑ. Ҫакӑн пек тата ытти савӑнӑҫлӑ пулӑмпа асра юлӗ утӑ уйӑхӗн 21-мӗшӗнче иртнӗ ял уявӗ. Хӑйсен ылтӑн туйне кӑҫал паллӑ тӑвакан Николайпа Анфиса Квасовсене, ӗмӗр каҫалӑкне чӗрӗк ӗмӗр пӗрле такӑрлатакан Хураськинсемпе Падюковсене те саламланӑ. Василий Тимукова вара общество ӗҫне хастар хутшӑннӑшӑн ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Валерий Евграфов Хисеп хучӗпе наградӑланӑ.
Хурамалсене саламлама район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Н.П. Чугаров та, ветерансен районти канашӗн ертӳҫи Н.Н. Кузыков та пырса ҫитнӗ.
Уява вырӑнти тата Шупашкартан пынӑ артистсен концерчӗ малалла тӑснӑ. Тата, паллах, спорт мероприятийӗсем.
Юлашки ҫулсенче ял кунне уявлас йӑла кашни районта ҫирӗпленсе пырать. Шӑматкун, утӑн 19-мӗшӗнче Анаткас Уҫырма ял тӑрӑхӗнчи «Культура тата вулавӑшри ӗҫӗ-хӗлӗн аталану центрӗн» директорӗ Ю.Н. Николаева пуҫарӑвӗпе Канаш районӗнчи Кӗлтеҫулӗ ялӗнче те «пӗчӗк ялӑн» уявӗ иртнӗ. Унта выльӑх-чӗрлӗхе каҫхи апат панӑ хыҫҫӑн ялти ватти-вӗтти та пуҫтарӑннӑ.
Ял халӑхӗ умӗнче чи малтан сӑмаха Анаткас Уҫырма ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ илнӗ. Вӑл уява пуҫтарӑннӑ халӑха саламланӑ, ял тӑрӑхӗн ӗҫӗ-хӗлӗ ҫинчен каласа панӑ. Йӑлана кӗнӗ тӑрӑх ялӑн чи ватӑ ҫыннине Раиса Гавриловна Григорьевӑна, ҫемьеленнӗ мӑшӑра — Павел Осиповича тата Зинаида Гавриловнӑна Козловсене, нумай ачаллӑ кил-йыша — Георгия Павловичпа Валентина Николаевна Козловсене тата ҫак эрнере ҫуралнӑ кунне паллӑ тунӑ ҫынсене асӑнмаллӑх парне панӑ.
Кӗлтеҫулӗ ялӑн ҫыннисене чи малтан «Хаваслӑ картиш» ача-пӑча ансамбле хӑйӗн юрӑ-ташшипе савӑнтарнӑ. Хыҫҫӑн хӑйсен концерт программипе Александр тата Любовь Макаровсем сцена ҫине тухнӑ. Ял ҫыннисем пахча ҫимӗҫӗ, улма-ҫимӗҫӗ тата килти сӑрана илсе тухса пӗр-пӗрне хӑналанӑ.
Ӗнер республикӑн Наци вулавӑшӗнче ҫармӑс халӑхӗн «Пеледыш» уявӗ иртнӗ. Вӑл 15 сехетре пуҫланнӑ. Унта пухӑннисем Ҫармӑссен культура центрӗн ертӳҫин Сергей Синяковӑн ӗҫӗсен куравӗпе паллашма пултарнӑ, Чӑваш тата Ҫармӑс республикисен артисчӗсен концертне пӑхса савӑннӑ.
Сӑмах май, «Пеледыш пайрем» (вӑл чечек кунӗ тенине пӗлтерет иккен) ҫармӑссен наци уявӗ шутланать. 1965 ҫултанпа ӑна патшалӑх шайӗнче уявлаҫҫӗ иккен. Кун пек уява ҫармӑссем пирӗн патра кӑна мар, хӑйсен ҫыннисем йышлӑ пурӑнакан ытти тӑрӑхсенче те йӗркелеҫҫӗ. Ҫав шутра Мускав, Питӗр, Пермь хулисене, Тутар, Пушкӑрт республикисене, Кировпа Екатеринбург облаҫӗсене асӑнмалла.
Хусанта иртекен ҫуллахи Универсиада вӗҫне-хӗрне ҫитрӗ те ӗнтӗ. Паян, утӑн 17-мӗшӗнче, студентсен вӑййисем–2013 хупӑннӑ ячӗпе 22:00 сехетсенче 45 пин вырӑнлӑ «Kazan Arena» стадионта уява хупнин церемонийӗ иртет. 4 сехет хушши пыракан церемонире Хусан хули тӗнче хушшинчи студентсен спорчӗн федераци ялавне (FISU) Кӑнтӑр Корейӑри Кванджу хулине парса ярать — 2015 ҫулта иртекен чӗретлӗ ҫуллахи Универсиадӑна унта иртӗ.
Универсиада хупӑннӑ ятпа йӗркеленӗ шоу-программа «Ӗмӗтсем пурнӑҫланакан каҫ» ятпа ҫӳрет. Уяв сценарине хальлӗхе уҫса пама васкамаҫҫӗ-ха. Ҫапах та, хӑш-пӗр сас-хура халӑх хӑлхине ҫитнӗ — универсиада историнче пӗрремӗш хут волонтерсен парадне ирттерессипирки хӗрӳ калаҫу пырать.
Уяв каҫӗнче Раҫҫей эстрада ҫӑлтӑрӗсем, паллӑ ушкӑнсем тата Тутартсан юрӑҫисем куракансене хӑйсен юрри-ташшипе савӑнтарӗҫ.
Универсиада хупнӑ уяв церемонийӗ тӳре эфирта «Раҫҫей-1» тата «Ҫӗнӗ ӗмӗр телерадиокомпанийӗ» (ТНВ) каналӗсемпе пӑхма май пулӗ.
Етӗрне районӗнчи Пӗрҫырлан ялӗнчи «Сӑрьен» фольклор ансамблӗ тата Етӗрнери Культура ҫуртӗнчи вырӑс юррин «Калинка» ансамблӗ Чулхулуа облаҫӗнчи Воротынец районӗнче иртнӗ «Питрав пуххи» уява хутшӑннӑ.
Фольклор ансамблӗ репертуара хӑйсен тӑрӑхӗнчи юрӑсене ытларах кӗртнӗ. Куракансем кашни номере тӑвӑллӑн алӑ ҫупса йышӑннӑ-мӗн. Вырӑс юррисене илсен вара Дмитрий Абрамовпа Лидия Краснова солистсене тата Вера Куликова такмакҫӑна кӑмӑлтан ӑш пиллӗн алӑ ҫупса тав тунӑ.
Сӑмах май, артистсем уявран пушӑ алӑпа таврӑнман. Культура енӗпе чылай ҫул килӗштерсе ӗҫленӗшӗн Воротынец район администрацийӗ Тав хучӗ тыттарнӑ.
Сӑнсем (26)
Кӑҫал тӑван халӑхӑмӑрӑн паллӑ композиторӗ Филипп Лукин ҫуралнӑранпа 100 ҫул ҫитрӗ. Ҫавна халалласа унӑн тӑван тӑрӑхӗнче уяв ирттересси пирки эпир хыпарланӑччӗ. Сумлӑ мероприятире, сӑмах май, композиторӑн 54 хайлавӗ янӑранӑ. Унта Чӑваш патшалӑх академи капелли, ытти артист хутшӑннӑ.
Аса илтеретпӗр, Филипп Миронович 800-е яхӑн юрӑ кӗвӗленӗ. Вӑл — СССР Патшалӑх Премийӗн Лауреачӗ; Раҫҫей халӑх артисчӗ; Раҫҫей, Чӑваш Республикин тата Дагестанӑн тава тивӗҫлӗ ӳнер ӗҫченӗ; пилӗк орденпа пӗр медаль кавалерӗ.
Унӑн ентешӗсем, красноармейскисем, кӑҫалхи ҫула район шайӗнче Ф.М. Лукин ҫулталӑкӗ тесе палӑртнӑ. Сумлӑ янташӗн ятне асра тытса вӗсем ҫулталӑкӗпех тӗрлӗ мероприяти ирттерӗҫ.
+15.3 °C