Ҫӗнӗ ҫурт ҫӗнех

Хваттер е ҫурт-йӗр туянас текенсем ку хыпаршӑн савӑнасси каламасӑрах паллӑ: кӑҫалхи пӗрремӗш кварталта Чӑваш Енре ҫурт-йӗр хакӗ йӳнелнӗ.

Чӑвашстат цифрӑсене 2016 ҫулхи пӗрремӗш квартал вӗҫӗнчипе танлаштарса кӑтартнӑ. Ҫӗнӗ ҫурт-йӗр хакӗ унчченхинчен 2,1 процент йӳнелнӗ, унччен пурӑнни — 4,4 процент.

2016 ҫулхи тӑваттӑмӗш кварталпа танлаштарсан иккӗмӗшле рынок шутланакан ҫурт-йӗр хакӗ 2,1 процент чакнӑ. Ҫапах та ҫӗннине туянма хакланнӑ. Виҫӗ уйӑх каяллахинчен кӑҫалхи кӑрлач–пуш уйӑхӗсенче ҫӗнӗ ҫуртра хваттер туянакансен 2,5 процент ытларах тӳлеме тивнӗ.

Ӑнланмалларах пултӑр тесе тӑваткал метр вӑтамран мӗн хак тӑнине те илсе кӑтартнӑ. Чӑвашстат пӗтӗмлетнӗ тӑрӑх, пӗрремӗш рынокри (тепӗр майлӑ каласан, ҫӗнӗ) ҫурт-йӗрӗн пӗр тӑваткал метрӗ вӑтамран 40 пин те 9 тенкӗ тӑнӑ. Иккӗмӗш рынокришӗн вӑтамран 38 пин те 235 тенкӗ ыйтнӑ.

Ҫӗнӗ ҫурт-йӗре илсен, элитлӑ шутланаканни ҫулталӑк каяллахинчен 9,2 процент йӳнелнӗ. Ӑна туянма кашни тӑваткал метршӑн вӑтамран 45 пин те 205 тенкӗ кӑларса хума тивнӗ. Лайӑхлатнӑ пахалӑхлӑ шутланаканни те йӳнелнӗ. Нумаях мар-ха: 1,6 процент.

Монополипе кӗрешекенсем ҫӳп-ҫап илсе тухмалли хаксене вӑйпа сӗннӗшӗн Чӑваш Енӗн тарифсемпе ӗҫлекен патшалӑх службине апла тума юраманни пирки асӑрхаттарса ҫыру янӑ.

Тарифсемпе ӗҫлекенсем монополипе кӗрешекенсен умӗнче ертӳллӗ (управляющи) компанисене ҫӳп-ҫап турттарса тухмалли хака пӗр кубометршӑн 340 тенкӗ тесе йышӑнмалла тесе янӑ ҫырушӑн айӑпа кӗнӗ. Кунашкал ҫыру яни антимонопольщиксен шухӑшӗпе конкуренцине пӑсма пултарать тата хаксен виҫине вӑйпа сӗнет. Ҫавна май ака уйӑхӗн 25-мӗшӗччен ҫак ҫырӑва каялла чӗнсе илме тата сайтри информацие кӑларса пӑрахма хушнӑ.

Аса илтеретпӗр, ҫуп-ҫапа полигона таран илсе тухассин хакне Ҫӗнӗ Шупашкар ҫывӑхӗнче ҫӗнӗ полигона уҫнӑ хыҫҫӑн ӳстерчӗҫ. Вӑл ытла та пысӑк пулни Владимир Путина та кӑсӑклантарнӑччӗ.

Раҫҫейре эрех хакне хӑпартасшӑн. РФ Финанс министерствине ҫур литр эрех хакне 219 тенкӗ таран ҫитерме хушнӑ. Кун пирки «Интерфакс» пӗлтерет.

Аса илтерер: халӗ ҫур литр эрех сахалтан та 190 тенкӗ тӑрать. Унӑн хакне 29 тенкӗ ӳстересшӗн. Документа Кремльте пӑхса тухӗҫ, ака уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне хатӗрлеме пӗтерӗҫ.

Рф Правительствинче ку ыйту пирки тахҫанах калаҫаҫҫӗ. Эрех хакне ӳстересси пирки кӑрлач тата нарӑс уйӑхӗсенче сӑмах хускатнӑ.

Эрех тенӗрен. Нумаях пулмасть Шупашкарта 26 пин литр суя эрех тупнӑ, ӑна хуҫисенчен туртса илнӗ. Кун пирки те Чӑваш халӑх сайтӗнче хыпарланӑччӗ.

Пӗрлехи транспорт карточкин (ПТК) операторӗ пӗлтернӗ тӑрӑх ЕТК карточкине йӳнерехпе сутас тапхӑра пуш уйӑхӗн 7-мӗшӗччен тӑснӑ. Кун пирки «Советская Чувашия» хаҫат пӗлтерет.

Ҫул хакӗ иртнӗ уйӑхӑн 20-мӗш кунӗнчен пуҫласа ӳсрӗ. Пӗрлехи транспорт карточкипе тӳлесен маршруткӑпа, троллейбуспа е автобуспа ҫӳреме хака 4 тенкӗ йӳнӗрех тунине пула чылай ҫын ҫав карточкӑпа усӑ курма тӗмсӗлет. Хӑй карточки вара тӳлевсӗр мар, ӑна туянас тесен 100 тенкӗ кӑларса хума тивӗ. Карточкӑллӑ пулас шутлӑ ҫынсем нумай пулнӑран ПТК операторӗ нарӑс уйӑхӗнче ӑна 70 тенкӗпе сутасси пирки пӗлтернӗччӗ. Ҫапла май уйӑх вӗҫленнӗ кунсенче карточка сутнӑ вырӑнсенче уйрӑмах пысӑк черетсем йӗркеленнӗ. Ҫакна шута илсе ПТК операторӗ 70 тенкӗпе сутас тапхӑра пуш уйӑхӗн 7-мӗшӗччен тӑснӑ.

Хальхи вӑхӑтра троллейбусра укҫан тӳлесен ҫул хакӗ 17 тенке ларӗ, карточкӑпа — 13 тенке. Автобусра — 18 тата 14 тенкӗ; маршрутлӑ автобуссенче — 22 тенкӗпе 18 тенкӗ. Каласа хӑварас пулать, Шупашкартан Ҫӗнӗ Шупашкара ҫӳрекен маршрут автобусӗсенче хула тӑрӑх ҫеҫ кайсан укҫан тӳлесен йӳнӗрех ларать. Водителе 20 тенкӗ ҫеҫ тӳлеме тивӗ. ПТК карточкипе вара хаклӑрах пулӗ — 24 тенкӗ.

Малалла...

Чӑвашстат Чӑваш Енри апат-ҫимӗҫ хакӗсене тишкернӗ. Мӗн хакланнӑ? Мӗн йӳнелнӗ?

Республикӑра иртнӗ эрнере кишӗр, сухан, хӑйма, ҫӗрулми, услам ҫу, кӑлпасси, сӗт хакланнӑ. Помидор, хӑяр, сыр, купӑста, хуратул, ҫӑнӑх, тӑвар, ҫӑмарта йӳнелнӗ.

Кишӗрпе сухан 4,6% тата 2,6% хакланнӑ. Хӑйма, сурӑх ашӗ, ҫӗрулми, услам ҫу хакӗ 2,1 процент хӑпарнӑ. Кӑлпасси, сӗт, тип ҫу ытлах хакланман. Помидорпа хӑяр хакӗ 6% чакнӑ. Сыр, хуратул, тӑвар вӑтамран 3 процент хакланнӑ.

Ҫавӑн пекех иртнӗ эрнере супӑнь, АИ-92, АИ-95 маркӑллӑ бензин хакланнӑ. Пирус, дизель топливин хакӗ те хӑпарнӑ.

Кӑрлач уйӑхӗн 23-мӗшӗ тӗлне общество транспорчӗпе ҫӳремешкӗн билет хакланман. ЖКХра та улшӑнусем пулман.

Ҫитес уйӑхӑн 20-мӗшӗнчен Шупашкарта ҫул укҫи хакланать. Троллейбусра хальхи 15 тенкӗ вырӑнне 17 тенкӗ, автобусра 16 тенкӗ вырӑнне 18 тенкӗ тӳлеме тытӑнӑпӑр. Маршрут таксипе те малашне 20 тенкӗпе илсе ҫӳремӗҫ — тепӗр 2 тенкӗ ытларах кӑларса хума тивӗ.

Кӑмӑла пӑсакан ҫак хыпарпа пӗрлех ырри те пур. Транспорт картти туянмалла. Ӑна троллейбус е автобус валли уйрӑм та туянма пулать, иккӗшӗ валли харӑс та илме май пур. Вӑл хай 100 тенкӗ тенкӗ тӑрать. Картта ҫине укҫа хумалла та маршрутра унпа тӳлесе ҫӳремелле. Пӗр уйӑхра пӗтмесен укҫа тепӗр уйӑха юлать.

Карттӑпа тӳлесен троллейбусра 17 тенкӗ вырӑнне 13 тенкӗ илӗҫ, автобусра 18 тенкӗ вырӑнне — 14, маршрут таксийӗнче 22 тенкӗ вырӑнне — 18 тенкӗ. Тепӗр майлӑ каласан, транспорт картти 4-шер тенкӗ перекетлеттерӗ. 25 хут унта-кунта хутласан 100 тенкӗпе илни хӑйӗн хакне кӑларӗ.

2016 ҫулхи тӑваттӑмӗш кварталта Чӑваш Енре ҫурт-йӗр самаях йӳнелнӗ. Чӑвашстат пӗлтернӗ тӑрӑх, пӗрремӗш тата иккӗмӗш рынокри хваттерсен хакӗсем чакнӑ.

Пӗлтӗрхи виҫҫӗмӗш кварталпа танлаштарсан, пӗр тӑваткалшӑн хак 300 тенкӗ йӳнелнӗ. Пӗрремӗш рынокра пӗр тӑваткал вӑтамран 38021 тенкӗ тӑрать. Иккӗмӗш рынокра вара — 39051 тенкӗ.

Ҫӗнӗ хваттерсен хакӗ 0,8 процент чакнӑ. Ыттисен вара 1,8 процент йӳнелнӗ. Халӗ тин хута янӑ ҫӗнӗ ҫуртра 37 тӑваткал метрлӑ хваттере вӑтамран 1 400 000 тенкӗпе илме пулать. Иккӗмӗш рынокри хваттер вара вӑтамран 1 500 000 тенкӗ тӑрать.

Ҫур литр шурӑ эрех хакӗ мӗн чухлӗ пулмалла? Ҫак ыйтӑва Раҫҫейре хӳрӗ сӳтсе яваҫҫӗ. Кун пирки «Раҫҫей хаҫачӗ» пӗлтерет.

Унччен РФ Финанс министерстви ҫур литрлӑ эрехӗн чи пӗчӗк хакне 190 тенкӗрен 219 тенкӗ таран хӑпартма сӗннӗ. Урӑхла каласан, 15 процент хаклатма сӗннӗ. Анчах министерство кайран урӑхларах шухӑшлама тытӑннӑ. Ведомство эрех хакне 204-205 тенкӗ таран хӑпартма сӗннӗ.

Эрех хакӗ кӑҫал ҫӗртме уйӑхӗнче ӳсӗ. Вӑл мӗн чухлӗ хӑпарассине Финанс министерстви 1-2 эрнере татса пама шантарнӑ.

Кӑҫал электричествӑшӑн мӗн чухлӗ тӳлесси паллӑ. Кун пирки ЧР влаҫӗсен официаллӑ порталӗ пӗлтерет.

Утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗччен хулара пурӑнакансем электроплитасемпе ҫук пулсан 1 киловатшӑн 2,98 тенкӗ тӳлӗҫ. Электроплита лартнӑ ҫуртра кун кунлакансем вара 2,09 тенкӗ тӳлӗҫ. Ялта пурӑнакансен те ҫавӑн чухлех укҫа кӑларса хума тивӗ.

Утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен вара электрплита лартман пулсан 3,11 тенкӗ тӳлемелле. Электроплитапа усӑ куракансем вара 1 киловатшӑн 2,18 тенкӗ кӑларса хурӗҫ. Ялта пурӑнакансем вара 2,18 тенкӗ тӳлӗҫ.

Ҫитес ҫултанпа ҫӑмӑллӑхлӑ проезднойсене пӑрахӑҫласси пирки, общество транспорчӗпе ҫӳремешкӗн билет хакӗ хакланасси ҫинчен ҫак кунсенче нумай калаҫрӗҫ. Ҫӑмӑллӑхлӑ проезднойсене хӑварма шухӑшлани пирки сайтра та ҫырнӑччӗ.

Халӗ ҫапла пӗлтереҫҫӗ: 2017 ҫулта общество транспорчӗсемпе ҫӳремелли хаксене хӑпартмӗҫ. Троллейбуспа ҫӳремелли проездной 700 тенкех пулӗ, автобусӑн вара — 750 тенкӗ. Иккӗшӗнпе те ҫӳрес тесен 1050 тенкӗ кӑларса хумалла.

Автобус билечӗ унчченхи пекех 16 тенкӗ пулӗ. Маршруткӑпа ҫӳремешкӗн 20 тенкӗ кӑларса хумалла. Троллейбусра та ҫав хаках юлӗ — 15 тенкӗ.