Паян Муркашри суд «Сӗтев» хаҫатӑн тӗп редакторӗ тӗлӗшпе йышӑну кӑларнӑ — Фаузия Байрамовӑн «Мы татары, а не русские» (чӑв. Эпир вырӑссем мар, тутарсем) статьине пичетлесе кӑларнӑшӑн 400 сехет тӳлевсӗр ӗҫлеттерме йышӑннӑ. «Сӗтев» хаҫат редакторӗ кашни кун 8 сехет ӗҫлесен унӑн пурӗ 50 кун тар тӑкма тивӗ.
«Мы татары, а не русские» статьяна юпан 3-мӗшӗнче эстремизм ҫуратаканнисен йышне кӗртнӗ, унта имӗш тутарсемпе вырӑссене хирӗҫтерме пултаракан сӑмахсем пур. Фаузия Байрамовӑна хӑйне те ҫав статьяшӑнах иртнӗ уйӑхра тӗрмене хупмасӑр 1 ҫуллӑха айӑпланӑ.
Муркаш сучӗ Эдуард Мочалова МИХсем пирки калакан саккуна пурнӑҫламанни ҫинчен асӑрхаттарнӑ — суя тесе йышӑннӑ сӑмахсене хӑй кӑларакан хаҫатра сирсе яман. Ку, тен, «Сӗтев» хаҫатӑн укҫа-тенкӗ енчен сиксе тухнӑ пӑтӑрмахсемпе те ҫыхӑннӑ — кӑларӑм сайтӗнче юлашки номер валли нухрат пухни пирки пӗлтерӳ ҫакӑнса тӑрать.
Ӗнер Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Штанашри шкулта «Тантӑш» хаҫатӑн, «Теттепе» «Самант» журналсен корреспонденчӗсем хӑнара пулчӗҫ. Вӗсем шкул ачисене хаҫат тата журналсем ҫинчен каласа пачӗҫ, вӗсене хаҫат-журналти туслӑха малашне те тӑсма чӗнчӗҫ. Шкулти вӗренекенсем хаҫата час -часах хӑйсен хайлавӗсене ярса параҫҫӗ, вӗсем хаҫат страницисенче кун ҫути курсан савӑнаҫҫӗ.
«Паянхи номерте те Коля Ивановпа Филипп Афанасьевӑн халапӗсем пичетленнӗ», — савӑнтарчӗ ачасене Лариса Петрова, вӗсене асӑнмалӑх хаҫат парнине — «Тантӑш, Тетте, Самант», — тесе ҫырнӑ ручка парнелесе. Нина Царыгина «Тетте» журнал пирки, Илья Клочков — «Самант» пирки каласа кӑтартрӗҫ. Илья Клочков фото ӑсти пухӑннисене фотоаппаратпа туслашма чӗнсе каларӗ.
Кашни ачах парнеллӗ пулчӗ, «Тантӑш» хаҫатпа журналсем, хаҫат хастарӗсем — асӑнмалӑх парне-ручка. Хама илес пулсан эпӗ яланах «Тантӑш» хаҫата та, «Тетте» тата «Самант» журналсене те яланах ҫырӑнса илетӗп, мӗншӗн тесен шкулта ӗҫлекен кашни вӗрентекенӗн шкул ачисене куллен пулӑшса пыракан хаҫат-журнала ҫырӑнса илмеллех тесе шутлатӑп.
Юпа уйӑхӗ пуҫланнӑранпа Роскомнадзорӑн Чӑваш Енри управленийӗ виҫӗ ҫӗнӗ пичет кӑларӑмӗ регистрациленӗ. Ҫапла майпа «Агрик», «Каталог под ключ» реклама журналӗсем, ачана памалли воспитани ыйтӑвӗсене ҫутатакан «Шпаргалка для родителей» журнал уйӑхсерен тухса тӑрӗҫ.
Роскомнадзорӑн Чӑваш Енри управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫалхи юпа уйӑхӗн 23-мӗшӗ тӗлне Чӑваш Республикинче 188 массӑллӑ информаци хатӗрӗ регистрациленӗ. Вӗсенчен 151-шӗ — пичет кӑларӑмӗ: 104 хаҫат, 41 журнал, 1 бюллетень, 1 альманах, 1 пуху, 1 каталог.
Ҫавӑн пекех Чӑваш Енре электронлӑ 35 массӑллӑ информаци хатӗрӗ регистрациленнӗ: 2 телекӑларӑм, 3 радиокӑларӑм, 14 телеканал, 14 радиоканал, 1 электронлӑ периодика кӑларӑмӗ, 2 информаци агентстви.
ЧР Информаци политикипе массӑллӑ коммуникацисен министерстви «Хыпар» Издательство ҫурчӗн директорӗн-тӗп редакторӗн тивӗҫӗсене малашне пурнӑҫлакана палӑртнӑ. Вӑл — Валери Туркай.
Конкурса тӑваттӑн хутшӑннӑ: «Хыпар» Издательство ҫурчӗн тӗп директорӗн ҫумӗ Геннадий Максимов, «Самант» директорӗ Петр Михайлов, ЧР Ял хуҫалӑх министерствин пай пуҫлӑхӗ Александр Кириллов, Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ ыркӑмӑллӑх фончӗн директорӗ Валери Туркай.
Кандидатсене 13 ҫынран тӑракан комисси хакланӑ. Пӗтӗмлетӳпе килӗшӳллӗн, Валери Туркай ҫӗнтернӗ. Вӑл — ЧР тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗ, Тутар Республикин тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ. Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ ыркӑмӑллӑх фондне 2008 ҫултанпа ертсе пырать.
Юпан 21-мӗшӗнче ЧР Информаци политикипе массӑллӑ коммуникацисен министрӗн ҫумӗ Любовь Шемарина Элӗк районӗнче пулнӑ, «Пурнӑҫ ҫулӗ» хаҫат редакцине ҫитсе ушкӑна ҫӗнӗ редакторпа паллаштарнӑ.
Паллаштарнӑ тесен йӑнӑш-тӑр. Хаҫатӑн ҫӗнӗ редакторӗ Марина Леонтьева унччен, кӑҫалхи ҫурла уйӑхӗнчен пуҫласа, хаҫатра пай редакторӗнче ӗҫленӗ. Маларах вӑл Элӗкри И.Н.Яковлев ячӗллӗ шкулта чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентнӗ. Ҫак ӗҫре вӑл 20 ҫул тӑрӑшнӑ.
Марина Леонтьева шкулта вӗреннӗ чухне «Пионер сасси» («Тантӑш») ача-пӑча хаҫачӗн юнкорӗ пулнӑ. Вӑл халӗ те ача-пӑча кӑларӑмӗсемпе ҫыхӑнса ӗҫлет, Элӗк районӗнче «Ҫамрӑк журналист» пултарулӑх пӗрлешӗвне ертсе пырать. Марина Леонтьева чылай ҫул «Пурнӑҫ ҫулӗ» район хаҫачӗн общество корреспонденчӗ пулнӑ.
Любовь Шемарина хаҫат ӗҫченӗсемпе тӗл пулнӑ чухне статьясен пахалӑхне, хаҫат сайтне тата ытти ыйтӑва сӳтсе явнӑ.
Юпан 21-мӗшӗнче Шупашкарти Наци вулавӑшӗнче Тутар Республикинчи ЧНКА ҫумӗнчи Чӑваш писательсен пӗрлӗхӗн председателӗ Николай Сорокинӑн виҫӗ томлӑ «Вечная Волга» романӗн хӑтлавӗ пулать. Сумлӑ мероприяти умӗн «Сувар» вулаканӗсене автор хӑйӗнпе те, романпа та ҫывӑхрах паллаштарасшӑн.
Николай Сорокин Теччӗ районӗнчи Аслӑ Ӑнӑ ялӗнче ҫуралса ӳснӗ. Хусанта 8 ҫул «Советская Татария» хаҫатра ӗҫленӗ, унтан 37 ҫул ытла ИТАР-ТАСС-ра, халичченех ӗҫленӗ. Ҫав вӑхӑтрах Хусанти радиора «Атте-анне сассисем» ятлӑ чӑваш кӑларӑмӗсене пуҫарса янӑ, унтан «Сувар» хаҫата, «Шурӑмпуҫ» журнала уҫса 6 ҫул тӗп редактор пулса ӗҫленӗ. Хусан историйӗнче пирвайхи хут чӑваш чиркӗвне Параскева Пятница ятлине уҫнӑ.
Ҫав хушӑрах, укҫа ҫитменнипе-тӗр, кӗнекесем ҫырма тытӑннӑ. Малтан очерк пуххисем — «Рабочие династии», «Нижнекамский репортаж», «Над шишкинским бором рассвет» — тухнӑ, унтан повеҫсем: «Колесо жизни», «Купец с КАМАЗа», «Купцы новой России». Пӗлтӗр ӑна тата Тутарстанри чӑваш ҫыравҫисен пӗрлешӗвӗн ертӳҫине суйланӑ.
Нумай пулмасть «Наша версия: Марий Эл, Чувашия» хаҫатра (тӗп редактор тивӗҫӗсене А.Б. Белов тӑвать) Николай Фёдоров Шупашкара килсе кайнӑ хыҫҫӑн теннис кортне епле хаклани пирки статья тухнӑ. «Александр Белов» псевдонимпа тухнӑ статьяра пулас корта вырӑнтисем сарӑ-кӑвак тӗссене пула «бандеровски» тесе ят панӑ имӗш. Ҫыракан шухӑшӗпе Раҫҫей тӑрӑхӗн тӗп хулинче унашкал тӗссене (автор «жовто-блакитный» палӑрткӑчпа усӑ курнӑ) суйлани тӗлӗнтерме кӑна пултарать иккен.
Ку статья хӑш-пӗр ҫынсен кӑмалне кайман, Роскомнадзора темиҫе шалӑп ҫырса янӑ — материалта Украина ялавӗнчен тата халӑхӗнчен мӑшкӑланӑ тесе. Анчах федераци тӳри-шарисем унта нимӗнле йӗрке пӑснине те тупайман. Вӗсен шучӗпе Раҫҫей ялавӗ пирки ҫеҫ, вырӑссем пирки кӑна машкӑлласа ҫырма юрамасть пулӗ-ши?
Роскомнадзорӑн йышӑнӑвне хирӗҫлесе тата темиҫе шалӑп ҫырнӑ тет. Вӗсене хальлӗхе татса парайман-ха.
Авӑнӑн 2-мӗшӗнче «Хыпар» Издательство ҫуртӗнче улшӑнусем пулнӑ. Ҫак кун медиахолдинга Алексей Леонтьев ертсе пыма пӑрахнӑ.
Хальлӗхе Издательство ҫурчӗн директорӗн-тӗп редакторӗн тивӗҫӗсене Геннадий Максимов пурнӑҫлать. Унччен вӑл редактор ҫумӗ пулнӑ.
ЧР Информаци политикипе массӑллӑ коммуникацисен министерстви ҫак должноҫ валли кандидат тупас тӗллевпе конкурс ирттерме палӑртнӑ. «Хыпар» Издательство ҫуртне малашне кам ертсе пырасси юпа уйӑхӗнче паллӑ пулӗ.
Авӑнӑн 13-мӗшӗнче «Советская Чувашия» хаҫат эстафети иртнӗ. Кӑҫалхи пресса спорт фестивальне Совет Союзӗн икӗ хут Геройне Андриян Николаева халалланӑ.
Эстафетӑна 300 ытла команда хутшӑннӑ. Унта хисеплӗ хӑнасем — ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев, Олимп вӑййисен чемпионки Елена Николаева тата ыттисем — пулнӑ.
Ӑмӑрту VIP-чупуран пуҫланнӑ. Унтан старта ятарлӑ шкулсен, ачасемпе ҫамрӑксен спорт шкулӗн вӗренекенӗсем тата сусӑрсен клубӗсен пайташӗсем тухнӑ. Йӗркелӳҫӗсем ку ушкӑн валли ятарлӑ парне — «Кӑмӑлпа ҫирӗпписем» кубок — хатӗрленӗ. Ӑна Шупашкарти ачасемпе ҫамрӑксен спорт шкулӗн вӗренекенӗсем ҫӗнсе илнӗ.
МИХсен хушшинче Вӑрмар район хаҫачӗ ҫӗнтернӗ. Иккӗмеш вырӑнта — элӗксем, виҫҫӗмӗшӗнче — Наци телекуравӗ. Ҫемьесен йышӗнче Наталья Пучков марафонкан ҫемйине ҫитекенни пулман. Аслӑрах ачасемпе старта тухнисен хушшинче РФ спорт мастерӗн Валерий Полетаевӑн ҫемйи ҫентернӗ.
Ҫавӑн пекех ӑмӑртура спорт ветеранӗсем, тӳре-шара старта тухнӑ. 400 метрлӑ эстафетӑра ЧР Ял хуҫалӑх министерстви, ЧР ШӖМӗ, Элӗк район администрацийӗ малти вырӑнсене йышӑннӑ.
Чӑваш Республикин «Республика» хаҫачӗ ҫӗнӗ проект хута ярать. Черетлӗ ҫӗнӗлӗх — «Депутатпа тӳрӗ ҫыхӑну». Ун вӑхӑтӗнче хаҫатҫӑсем тӗрлӗ депутата редакци тӗпелне чӗнесшӗн.
Пӗрремӗш «Тӳрӗ ҫыхӑнӑва» чӑваш парламенчӗн хаҫачӗ 16-мӗш тӗп округпа суйланнӑ депутатпа, «Фармация» патшалӑхӑн хысна предприятийӗн пуҫлӑхӗпе Валерий Филимоновпа авӑн уйӑхӗн 25-мӗшӗнче ирхи 10 сехетрен тытӑнса 12 сехетчен ирттерме палӑртса хунӑ. Фармацевта хӑнана чӗнни ытахальтен мар — юпан 1-мӗшӗнче Пӗтӗм тӗнчери ваттисен кунӗ-ҫке. Ҫулланнисен вара эмелпе ҫыхӑннӑ ыйтусем ҫук марах.
Ыйтусене редакци «Тӳрӗ ҫыхӑну» вӑхӑтӗнче те, маларах та йышӑнать. Телефон номерӗ — (8352) 28-85-07, электрон адрес ҫапларах: respublika-21@yandex.ru.
+9.3 °C