Паян, чӳк уйӑхӗн 21-мӗшӗнче, Елизавета Шайдукова (Кутускина) артистка 85 ҫул тултарнӑ.
Елизавета Шайдукова 1935 ҫулхи ҫурла уйӑхӗн 21-мӗшӗнче Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Якунекасси ялӗнче ҫуралнӑ. Штанашри вӑтам шкултан вӗренсе тухсан Питӗр хулине тухса кайнӑ, икӗ ҫултан тӑван тӑрӑха таврӑннӑ. Ӑна Республикӑн куҫса ҫӳрекен театрӗн труппине ӗҫе илнӗ. Професси ӑсталӑхне хӑйӗн пекех ҫамрӑк актерсемпе – Вера Голубевӑпа, Илья Шайдуковпа – туптанӑ.
Хитре сӑнлӑ, уҫӑ сасӑллӑ, хитре юрлакан хӗре Ҫамрӑксен театрне ӗҫе илнӗ. Унта вӑл 1959-1997 ҫулсенче ӗҫленӗ.
Елизавета Шайдукова – Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ.
Кӑҫал Чӑваш Республики пирӗн патшалӑхӑн автономине йӗркеленӗренпе 100 ҫул ҫитнине паллӑ тӑвать. Ҫак ятпа республика влаҫӗсем ятарлӑ медаль те хатӗрленӗччӗ, унпа «Чӑваш халӑх сайчӗн» тӗп редакторне Аҫтахар Плотникова та чысланӑччӗ.
Чӑваш автономи облаҫне йӗркеленӗренпе 100 ҫул ҫитнине халалласа асӑнмалӑх медале Раҫҫей компартийӗн Тӗп Комитечӗ те хатӗрленӗ. Нумаях пулмасть Мускав хулинчи чӑвашсен ентешлӗхӗн компетентлӑ комиссийӗ ҫак медальпе кама чысламалли йыша РФ Патшалах Думине тӑратнӑ. Тин кӑна Мускавран таврӑннӑ пирӗн корреспондент Тимӗр Акташ пӗлтернӗ тӑрӑх Раҫҫей Компартийӗн Тӗп Комитечӗ Чӑваш Енри ҫак ҫынсене наградӑлама йышӑннӑ:
• Юхма Мишши, чӑваш халӑх ҫыравҫи;
• Анатолий Кипеч, чӑваш халӑх ҫыравҫи;
• Лидия Филиппова-Михайлова, ЧР Профессиллӗ ҫыравҫӑсен пӗрлӗхӗн председателӗ;
• Николай Лукианов, юрист, Чӑваш Наци конгресӗн президиум пайташӗ;
• Наталья Володина, патшалӑх деятелӗ, журналист;
• Владимир Долгов, РФ, ЧР Журналистсен пӗрлӗхӗсен пайташӗ;
• Юрий Тарасов, «Канашсем» ентешлӗхӗн ертӳҫи;
• Анатолий Аринин, хастарҫӑ;
• Олег Самана, юрӑҫ, бард;
• Венера Изратова, Канаш районӗнчи Шӑхасанти вӑтам шкул директорӗ;
• Любовь Григорьева, Канаш районӗнчи Шӑхасанти вӑтам шкулӗнчи вӗрентекен, ЧР тава тивӗҫлӗ вӗрентекенӗ;
• Светлана Рожкова, Муркаш районӗнчи Муркаш вӑтам шкулӗнчи вӗрентекен;
• Людмила Трофимова, палла усламҫӑ, ял хуҫалӑх таварӗсем туса кӑлараканӗ.
Раштав уйӑхӗн 3-мӗшӗнче К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче РСФСР халӑх артистки, Чӑваш АССР халӑх артистки, Вӑрмар районӗн хисеплӗ ҫынни Нина Яковлева ҫуралнӑранпа 80 ҫул ҫитнине халалласа юбилей каҫӗ иртӗ.
Нина Яковлева Вӑрмар районӗнчи Пысӑк Енккасси ялӗнче 1940 ҫулхи ҫӗртме уйӑхӗн 8-мӗшӗнче ҫуралнӑ.
Хунар ҫутипе кӗнеке вулама юратнӑ тата колхоз театрӗ лартакан спектакльсене каҫса каясла пӑхнӑ. Театр ӳнерне шӑпах ҫавӑн чухне килӗштерме тытӑннӑ та вӑл. Мускаври ГИТИСран вӗренсе тухнӑ, 1961 ҫулта театрта ӗҫлеме тытӑннӑ. Унтанпа вӑл нумай спектакль калӑпланӑ. Ӑна халӑх юратса йышӑнать.
Раштав уйӑхӗн 3-мӗшӗнче К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче РСФСР халӑх артистки, Чӑваш АССР халӑх артистки, Вӑрмар районӗн хисеплӗ ҫынни Нина Яковлева ҫуралнӑранпа 80 ҫул ҫитнине халалласа юбилей каҫӗ иртӗ.
Нина Яковлева Вӑрмар районӗнчи Пысӑк Енккасси ялӗнче 1940 ҫулхи ҫӗртме уйӑхӗн 8-мӗшӗнче ҫуралнӑ.
Хунар ҫутипе кӗнеке вулама юратнӑ тата колхоз театрӗ лартакан спектакльсене каҫса каясла пӑхнӑ. Театр ӳнерне шӑпах ҫавӑн чухне килӗштерме тытӑннӑ та вӑл. Мускаври ГИТИСран вӗренсе тухнӑ, 1961 ҫулта театрта ӗҫлеме тытӑннӑ. Унтанпа вӑл нумай спектакль калӑпланӑ. Ӑна халӑх юратса йышӑнать.
Паян, чӳк уйӑхӗн 16-мӗшӗнче, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артистки Надежда Кириллова юбилейне паллӑ тӑвать. Вӑл 1960 ҫулта Йӗпреҫ районӗнчи Чӑрӑшкасси ялӗнче ҫуралнӑ.
Надежда Кириллова Мускаври М.С. Щепкин ячӗллӗ театр училищинчен вӗренсе тухнӑ. 1983 ҫулта вӑл К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче ӗҫлеме тытӑннӑ. Унта 2014 ҫулччен ӗҫленӗ. Ҫав вӑхӑтра вӑл тӗрлӗ сӑнар калӑпланӑ. 2013 ҫулта Питӗрти театр ӳнерӗн академийӗнчен вӗренсе тухнӑ.
Паян Надежда Кириллова республикӑра иртекен пултарулӑх мероприятийӗсене, конкурссене хастар хутшӑнать.
Пушкӑртстанри Пелепей хулинчи «Илем» чӑваш халӑх ансамблӗн ертӳҫине Нина Никитинӑна Пушкӑртстанри «Сарпике» чӑваш хӗрарӑмӗсен Канашӗн Пелепей хулипе районӗнчи уйрӑмӗ (ертӳҫи - Л.С. Федорова) тата Пелепей хулинчи «Илем» чӑваш халӑх ансамблӗ юбилейпе саламлаҫҫӗ.
Нина Константиновна – Пушкӑрт Республикин вӗрентӳ ӗҫӗн отличникӗ, Раҫҫей Федерацийӗн хисеплӗ вӗрентӳ ӗҫченӗ.
Нина Никитина хӑй вӑхӑтӗнче медицина сестрине вӗренсе тухнӑ. Ҫӗнӗ Шупашкарта операци сестринче ӗҫленӗ. Качча кайса ача ҫуратнӑ хыҫҫӑн пепкене ача пахчине вырнаҫтарас тесе ҫавӑнта ӗҫе кайса кӗнӗ. Кайран Пелепей хулине куҫса кайнӑ.
Чӑваш хӗрарӑмӗ тӗрлӗ конкурса та хастар хутшӑнать.
Чӑваш кӗнеке издательствине туса хунӑранпа паян 100 ҫул ҫитнӗ. РФ Патшалӑх Думин депутачӗ Николай Малов Фейсбукри хӑйӗн страницинче ҫак датӑна халалласа пост ҫырнӑ.
Чӑваш кӗнеке издательствине депутат пысӑка хурса хакланӑ. Хӑйӗн малтанхи ҫулӗсенчех ҫамрӑк предприяти Николай Ашмаринӑн 17 томлӑ чӑваш словарьне, вырӑс тата тӗнче классикӗсен хайлавӗсене чӑвашла куҫарса пичетленине, вӗренӳ литературине кун ҫути кӑтартнине палӑртнӑ депутат.
Чӑн та, издательствӑра чӑваш культурин ылтӑн фондне кӗрекен хайлавсем: Константин Ивановӑн, Ҫеҫпӗл Мишшин, Ҫемен Элкерӗн, Петӗр Хусанкайӑн, Ухсай Яккӑвӗн, Геннадий Айхин тата ыттисен вилӗмсӗр ӗҫӗсем – пичетленнӗ. Паян та кӗнеке издательстви унчченхи ырӑ йӑла-йӗркене сумлӑн тытса пыма тӑрӑшать.
Чӑваш автономи облаҫне йӗркеленӗренпе 100 ҫул ҫитнине халалласа ирттернӗ «Пӗрле» уяв пӗтӗм Раҫҫейри премие илессишӗн конкурса хутшӑнать. «Золотой пазл» (чӑв. Ылтӑн пазл) премин шорт-листне лекнӗ финалист-проектсене паян суйлӗҫ. Конкурса тӑратнӑ мероприятисене HR, PR компанисен ертӳҫисем, ҫӗршыври тата ют ҫӗршыври компанисен маркетинг пайӗсен пуҫлӑхӗсем, МИХсенче тӑрӑшакансем, сумлӑ экспертсем хаклӗҫ.
Тӑван республикӑмӑрӑн 100 ҫулхине халалланӑ мероприяти икӗ номинацире ӑмӑртать: «Массӑллӑ чи лайӑх мероприяти» тата «Пулӑмпа ҫыхӑннӑ туризм енӗпе чи лайӑх мероприяти».
Ҫӗнтерӳҫӗсене чӳк уйӑхӗн 12-мӗшӗнче Мускавра чыслӗҫ.
Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артистки Надежда Воюцкая чӳк уйӑхӗн 25-мӗшӗнче 60 ҫул тултарӗ. Ҫав кун К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи дпама театрӗнче «Авланатӑп эпӗ, авланатӑп» спектакль кӑтартӗҫ.
Надежда Воюцкая Вӑрнар районӗнчи Шинер ялӗнче ҫуралнӑ. 1983 ҫулта Мускаври М.С. Щепкин ячӗллӗ Аслӑ театр училищинчен вӗренсе тухнӑ.
Вӑл калӑпланӑ сӑнарсем кашниех хӑйне евӗр. Сӑмахран, Борис Чиндыковӑн пьеси тӑрӑх лартнӑ «Ҫатан карта ҫинчи хура хӑмла ҫырли» спектакльте вӗҫӗм хӳхлекен Марине ятлӑ ача ролӗнче вылянӑ. Вӑтӑр урлӑ каҫнӑ хӗрарӑма ача сӑнарне ӗнентерӳллӗн калӑплама ҫӑмӑл пулман, анчах тӑрӑшни сая кайман. Ку спектакльпе театр тӗрлӗ хулана ҫитнӗ, конкурссене хутшӑннӑ, сумлӑ вырӑнсем йышӑннӑ.
Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗн тӗп художникӗ Валентин Федоров кӑ,алхи утӑ уйӑхӗн 2-мӗшӗнче 60 ҫул тултарнине эпир пӗлтернӗччӗ. Юбилее театрта ӗнер паллӑ тунӑ. Унта Петр Чайковскин «Спящая красавица» балетне кӑтартнӑ.
Художник тӗрлӗ жанрлӑ (опера, балет, оперетта, мюзикл, драма спектаклӗ, концерт) ӗҫсене илемлетнӗ. Вӗсене Мускаври, Ҫӗнҫӗпӗрти, Курскри, Екатеринбургри, Чулхулари, Улан-Удэри, Аҫтӑрханти, Кемӗрти, Шупашкарти ҫеҫ мар, Америкӑри Пӗрлешӳллӗ Штатсенчи сценӑсем ҫинче лартнӑ. Ӳнер ӑстисем каланӑ тӑрӑх, «Спящая красавица» балет художникӑн ҫапах та чи вӑйлӑ ӗҫӗсенчен пӗри шутланать. Унпа Пӗтӗм тӗнчери XX балет фестивальне уҫнӑ.
+2.3 °C