Ыран, Пӗлӳ кунӗнче, республикӑри йӗрке хуралҫисем пур ачана та пиллӗклӗ тӑвӗҫ. Анчах кунта дневника лартакан паллӑ пирки сӑмах пымасть. Пӗлӳ кунӗнче йӗрке хуралҫисем шкул ачисене «Твоя пятерка безопасности» (чӑв. «Санӑн хӑрушсӑрлӑх пиллӗкӗ») буклет валеҫсе пама палӑртнӑ.

Ку акци ҫӗршывӗпех иртмелле. Буклета ачасене кӑна мар, вӗсен ашшӗ-амӑшне те тыттарма палӑртнӑ. Кун пирки РФ Шалти ӗҫсен министерствин официаллӑ пайташӗ Елена Алексеева пӗлтерни тӑрӑх республикӑн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче хыпарланӑ.

Хӑрушсӑрлӑх правилисене аса илтерекен кӑларӑм ҫул ҫинче епле тытмаллине, хӑрушлӑха кӗрсе ӳкес мар тесен мӗн тумаллине, ытах лекес патен ҫитсен унран епле пӑрӑнмаллине тата ытти ҫавӑн пек саманта ҫутатнӑ.

Ӗнер, ҫурлан 29-мӗшӗнче, Чӑваш Енре М-7 ҫул ҫинче хӑрушӑ авари пулнӑ. Унта темиҫе ҫыннӑн пурнӑҫӗ татӑлнӑ. Ҫав шутра — ачан та.

Авари Куславкка районӗнчи Йӗршер ялӗ ҫывӑхӗнче пулнӑ. Ирхи 6 сехет те 40 минутра федераци ҫулӗн 722-мӗш ҫухрӑмӗнче тӳрех виҫӗ урапа ҫапӑннӑ.

ЧР ШӖМӗн пресс-служби малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, авари «Москвич» водительне пула сиксе тухнӑ. Вӑл ҫул пӑрӑнӑшӗнче транспорт хирӗҫ килекен ҫул ҫине тухнӑ, унта фурӑпа ҫапӑннӑ. «Москвич» ҫапӑннине пула ҫурмаран пайланнӑ, фура вара хирӗҫ килекен ҫул ҫине кӗрсе кайнӑ. Унта вӑл «Москвич» хыҫҫӑн пыракан Chevrolet Lacetti урапа ҫине кӗрсе кайнӑ.

«Москвичра» пыракан ҫынсем — пурте Тутарстанрисем. Виҫӗ аслӑ ҫын тата пӗр ача вырӑнтах вилнӗ. Chevrolet Lacetti урапа водителӗ те сурансене пула ҫавӑнтах куҫне хупнӑ. Унӑн пассажирӗ те вӑйлах аманнӑ, вӑл та пурнӑҫпа сывпуллашнӑ.

Халӗ ӗҫ-пуҫа малалла уҫӑмлатаҫҫӗ. Кун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.

Шупашкарти Гагарин кӗперне 1972 ҫулта хута янӑ. Ҫав вӑхӑтра вӑл кивелме ӗлкӗрнине кура ӑна юсас тесе хулан ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх управленийӗ 2,9 миллион тенкӗ уйӑрнӑ. Юсав ӗҫне «Мостотрест» ятлӑ организаци кӳлӗннӗ. Хула пуҫлӑхӗсем строительсене ӗҫе авӑн уйӑхӗн 30-мӗшӗчен вӗҫлеме хушнӑ.

Ҫак вӑхӑтра стройорганизацин кӗперӗн япӑхнӑ виҫӗ ҫӗввине ватса йӗркене кӗртмелле. Пӑхмалли ҫӑлкуҫсене юсассине те манмалла мар.

Халӗ, юсав пынӑ пирки, Гагарин кӗперӗ урлӑ урапасене айккинчи сылтӑм йӗрпе кӑна ҫӳреттереҫҫӗ. Ун тӑрӑх ик енне те каҫма пулать.

Вӑхӑтлӑх чӑрмав кӳнине хула администрацийӗнчисем ҫынсем ӑнланса йышӑнасса шанаҫҫӗ. Меллӗрех маршрута пуҫлӑхсем урапа хуҫисене малтанах палӑртма сӗнеҫҫӗ.

Сӑнсем (13)

Шупашкарта хӑш-пӗр троллейбуссен маршрутне улӑштарма пултарасси пирки унчченех пӗлтернӗччӗ. Халӗ йышӑну тунӑ ӗнтӗ.

Икӗ троллейбус хӑйӗн маршрутне улӑштарӗ. Ҫакна Шупашкарта комисси ларӑвӗ иртнӗ хыҫҫӑн йышӑннӑ. Маршрутсем авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен улшӑнӗҫ.

ЖКХ, энергетика, транспорт тата ҫыхӑну управленийӗн официаллӑ сайтӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, 12-мӗш маршрутпа ҫӳрекен троллейбус малашне ҫӗнӗ кӑнтӑр районне, 1-мӗш троллейбус пекех, ҫитӗ. 6-мӗш троллейбус вара Трактор тӑвакансен проспектӗнчен Эгер бульварӗпе Мир проспектне тухӗ, унтан Иван Яковлев проспекчӗпе хӑйӗн ҫулӗпе малалла кайӗ.

Чӑваш Енри ялсенче ҫул сарас ӗҫ малалла пырать. Ку, паллах, ял ҫыннишӗн тем пекех савӑнӑҫ. Кун тӗлӗшпе 470 яхӑн миллион тенкӗ уйӑрма палӑртнӑ.

Кӑҫал республикӑри ялсенче 119 ҫул тума палӑртнӑ. ЧР Транспорт министерствин сайтӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, хальлӗхе ҫичӗ ҫула туса пӗтернӗ. Канаш районӗнчи Асхва, Красноармейски районӗнчи Ыхракасси, Пӑрачкав районӗнчи Кудеиха, Шупашкар районӗнчи Оппукасси, Елчӗк районӗнчи Лаш Таяпа, Етӗрне районӗнчи Хӗрлӗҫыр, Патӑрьел районӗнчи Ксыл-Камыш ялӗсен ҫыннисем яка ҫулпа утаҫҫӗ ӗнтӗ.

Кӑҫал ҫавӑн пекех регион тата муниципалитет шайӗнчи ҫулсене, пӗтӗмпе 33,7 ҫухрӑм, юсама палӑртнӑ.

Анчах ку штраф Чӑваш наци конгресӗн ӗҫӗ-хӗлӗпе ниепле те ҫыхӑнман. Чӑваш наци конгресӗн ертӳҫине, «Тус» строительство организацийӗн пуҫлӑхне, республикӑн Патшалӑх Канашӗн депутатне Николай Угаслова урапана (машинӑна) тӗрӗс мар вырӑна лартнӑшӑн штрафланӑ.

Пӑтӑрмахӗ паян сиксе тухнӑ. Николай Угаслов Шупашкар хула администрацине ӗҫпе пынӑ. Унтан тухнӑ ҫӗре ӑна тата темиҫе ҫынна ҫул-йӗр инспекторӗсем кӗтсе илнӗ. Ҫул-йӗр ҫинчи йӗркелӗхшӗн яваплисем строительство организацийӗсен пуҫлӑхӗсем хӑйсен урапине тӗрӗс мар вырӑна лартнине асӑрхаттарнӑ. Йӗркене ҫавӑн пек пӑснӑшӑн штрафлама тивнине пӗлтернӗ. Строительство организацийӗсен пуҫлӑхӗсене хула администрацийӗ умне урапасене тӗрӗс мар лартнӑшӑн штрафлани пирки Дмитрий Семенов ятлӑ журналист «Правда ПФО» интернет-кӑларӑмра пӗлтерет.

Шупашкарта ҫулталӑк пуҫланнӑранпа ҫул ҫинче ачасемпе пулнӑ 46 инкеке шута илнӗ. Пӗр ача, шел те, вилнӗ. Суранланакансем вара нумай. Шел те, статистика кӑтартӑвӗсем лӑплантармаҫҫӗ.

Каникул вӗҫленсен инкексем тата нумайланаҫҫӗ. Ҫавна май нумаях пулмасть Шупашкар администрацийӗнче ҫул ҫинчи пӑтӑрмахсене мӗнле чакармаллине сӳтсе явнӑ.

Водительсем ачасем ҫине кӗрсе каяҫҫӗ. Кунашкал тӗслӗх — 24. Ҫул урлӑ каҫмалли ятарлӑ вырӑнта та шӑпӑрлансене таптаҫҫӗ. Кун пекки 10 тӗслӗх пулнӑ. Ҫуртсен картишӗнче те ачасем урапа айне лекеҫҫӗ. Ун пек 3 тӗслӗхе шута илнӗ.

Ытти тӗслӗхсенче аварисем ачасен айӑпӗпе пулнӑ. Вӗсем юраман ҫӗрте ҫул урлӑ каҫаҫҫӗ, светофор хӗрлӗ ҫутатнӑ чухне утаҫҫӗ, велосипедпа ҫул хӗррипе пыраҫҫӗ. Ашшӗ-амӑшӗ ачисене ятарлӑ урапара ларкӑчсӑр илсе ҫӳрени те сайра тӗслӗх мар. Ҫавӑнпа ашшӗ-амӑшне тимлӗрех пулма ыйтаҫҫӗ. Вӗсен ачисене те хӑрушсӑрлӑх пирки ӑнлантармалла.

Ҫул сарлакӑшне виҫнӗ самант

Вӑрмар районӗнчи Тикеш ялӗнче пурӑнакансем малашне кӗрлӗ-ҫурлӑ ҫанталӑкра та Ленин урамне шикленмесӗр кӗрсе тухайӗҫ.

Асӑннӑ урама хытарнӑ ҫул тӑвиччен вырӑнти Тикеш ял тӑрӑхӗ ҫак ӗҫе тӑвакан подряд организацине палӑртнӑ. Конкурс ҫӗнтерӳҫи (патшалӑх е муниципалитет саккасне пурнӑҫлакана пуҫ тӗллӗн палӑртма юрамасть – унсӑрӑн вӑл монополипе ҫыхӑннӑ саккуна пӑсни шутланать) пулса тӑнӑ «Зодчий» тлли мар яваплӑ общество ӗҫе 168 пин тенкӗпе пурнӑҫлама килӗшнӗ.

Палӑртнине ҫак эрнере строительсем вӗҫленӗ. Вӗсем Тикешри Ленин урамне вак чул сарнӑ. Строительсен ӗҫне комисси йышӑннӑ. Тӗрӗслевҫӗсем вак чул сарнӑ ҫул сарлакӑшне тата тӑршшӗне тата вак чула мӗн хулӑнӑш хунине виҫсе пӑхнине пӗлтереҫҫӗ вырӑнти ял тӑрӑхӗнче. Комисси строительсем ӗҫе пахалӑхлӑ пурнӑҫланӑ тесе йышӑннӑ.

Сӑнсем (18)

Красноармейски районӗнчи ыхракассисем ҫак куна тахҫантанпах кӗтнӗ. Унччен вӗсен ял патне хытӑ сийлӗ ҫул пыман. Ыхракассисене саламлама Михаил Игнатьев та килсе ҫитнӗ. Михаил Васильевич паян Трак тӑрӑхӗнче ӗҫлӗ ҫулҫӳревре пулнӑ.

Малтанах савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура Ыхракасси ҫулне уҫнӑ. Ку ҫула тумашкӑн 6 миллион ытла тенкӗ тӑкакланӑ. Унтан делегаци Яманак ялне ҫитнӗ.

Яманакра «Красное Сормово» хуҫалӑхра 200 ӗне тытмалли вите хута кайнӑ. Унта ял ҫыннисемпе хӑнасем курма пынӑ. Ку яманаксемшӗн чӑннипех те савӑнӑҫлӑ пулӑм. Витене 2014 ҫултах тума тытӑннӑ. Хуҫалӑхра мӑйракаллӑ шултра выльӑх шучӗ — 709 пуҫ. Ҫитес вӑхӑтра ӗне шутне ӳстересшӗн.

Унтан хаклӑ хӑнасем «Таябинка» хуҫалӑха ҫитнӗ. Унта тыр-пул типӗтмелли тата упрамалли вырӑн хута кайнӑ. Ҫурта хӗрлӗ хӑю касса уҫнӑ хыҫҫӑн пурте ӑна пӑхса ҫаврӑннӑ.

Сӑнсем (67)

Ҫул-йӗр ҫинче кашни кун тенӗ пекех авари пулать. Ҫурла уйӑхӗн 15-мӗшӗнче пысӑк инкек пулнӑ. Аварире виҫӗ хӗр пурнӑҫӗ татӑлнӑ. Вӗсенчен иккӗшӗ 18 ҫул та тултарман пулнӑ.

Авари ҫав кун 17 сехет ҫурӑра «Ҫӗрпӳ – Чӗмпӗр» автоҫул ҫинче пулнӑ. Комире пурӑнакан 36 ҫулти арҫын Mercedes-Benz урапапа малта пыракан Toyota Corolla урапапа ҫапӑннӑ. Лешӗ вара транспорт хирӗҫ килекен ҫул ҫине тухса тепӗр урапапа ҫапӑннӑ.

Toyota Corolla салонӗнче, ку йӗркене пӑсни пулсан та, 5 пассажир пулнӑ. Вӗсенчен виҫҫӗшӗ – Патӑрьел районӗнчен – авари вырӑнӗнчех вилнӗ. 20 ҫулти водитель тата унӑн 13-ри йӑмӑкӗ, тепӗр пассажир аманнӑ, вӗсене пульницӑна илсе кайнӑ.

«Иномаркӑсен» водителӗсем ӳсӗр пулни палӑрман. Халӗ аварири лару-тӑрӑва уҫӑмлатаҫҫӗ.