Шупашкарта чарӑну павильонӗсене ҫӗнетнине тӗп хулара пурӑнакансемпе унта килен-каян асӑрханах ӗнтӗ. Общество транспорчӗн чарӑнӑвӗсене Канаш, Етӗрне тата Тӑвай районӗсенче те ҫӗнетме тытӑннӑ. Республикӑн Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, вӗсенчи ҫук павильонсене вырнаҫтараҫҫӗ, япӑххисене йӗркене кӗртеҫҫӗ.
Канаш район территорийӗнче «Шӑхасан — Калинино» ҫул ҫинче вырнаҫнӑ лаптӑкра ӗҫӗн 70 ытла процентне пурнӑҫланӑ. Ҫав шутра машинӑсене пӑрӑнса лармалли вырӑнсем йӗркелени те, лартмалли вырӑнсем туни те, ҫул айккинчи чулсене вырнаҫтарни те кӗрет. «Етӗрне — Николаевски — Кӗҫӗн Шемертен» ҫула та хӑтлӑх кӗртнӗ. Тӑвай районӗнче «Аниш» автоҫула унти «Акконд-Агро» ферма тӗлӗнче юсанӑ.
Вокзалҫум лапамра транспорта лартма чарнӑ. Унччен вӑл территорие хӑшӗсем пасар территорийӗ евӗр пулнӑ тесе хаклаҫҫӗ. Унта Мускава кайма йыхравлакан автобуссем шӑкӑрттин тӑрса тухатчӗҫ. Чӑн та, тем тӗрлӗ униформа тӑхӑннӑ хӗрарӑмсем кашни иртен-ҫӳрен патне тенӗ тем пулнӑ пек «ҫулӑхатчӗҫ», «Мускава илсе каятпӑр. Малти вырӑнсене билет туянма май пур» тесе халтан яратчӗҫ.
Йӗркене пӑхӑнмасӑр унта пырса ларакан автобуссене пин тенкӗрен пуҫласа пин ҫурӑ таранччен штрафлассипе хӑратаҫҫӗ. Мускава илсе каякан автобуссене Хулаҫум вокзал территорине лартма чармаҫҫӗ-ха. Автобуссен хуҫисенчен 12-шӗ асӑннӑ вокзалпа килӗшӳ тунӑ иккен. Ҫул укҫи Мускава унчченхиллех 800 тенкӗ пулмалла иккен.
Шупашкарта хальлӗхе велоҫулсем нумай мар. Вӗсенчен пӗри заливра вырнаҫнӑ, тепри — Етӗрне шоссипе ҫуммӑн. Халӗ тата Президент бульварӗпе юнашар велоҫул йӗркеленӗ. Ун пирки Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче «хальхи велоинфраструктурӑн пӗрремӗш «чӗкеҫӗ» тесе палӑртнӑ.
Ҫул тӑршшӗ — 241 метр иккен. Ҫула ятарлӑ паллӑсемпех кӑтартнӑ. Маутинбайкерсемпе велосипедпа ярӑнма юратакансем унӑн пахалӑхне халех пысӑка хурса хаклани пирки ӗнентерет республикӑн тӗп хулин Ленин район администрацийӗ.
Ҫывӑх вӑхӑтра Шупашкарта тата ҫӗнӗ велоҫулсем уҫӑлмалла. Пӗтӗмпе вӗсен тӑршшӗ 7 ҫухрӑм ытла пулмалла.
Вӑхӑтлӑха. Ҫывӑх вӑхӑтра «Чӑвашавтодор» предприяти Воробьев композиторсен урамне юсаса ҫӗнетме тытӑнмалла. Ҫавна пула троллейбуссемсӗр пуҫне ытти мӗнпур транспорта унтан ҫӳретме чарӗҫ. Машинӑсем нумайланса пынине пула ҫав вырӑнпа иртсе ҫӳреме йывӑррине кура ҫула сарма йышӑннине хула влаҫӗсем ӑнланма чӗнсе калаҫҫӗ. Ӑҫтан каяссине ҫула тухичченех палӑртма хушаҫҫӗ.
Ҫула юсаса ҫӗнетнӗ хыҫҫӑн унӑн сарлакӑшӗ тӑватӑ йӗртен пиллӗке ҫити сарӑлӗ. Унччен вӑл 14 метр сарлакӑш пулнӑ тӑк ӳлӗмрен 17,5 метра ҫитӗ.
Ҫул пахалӑхне ӳстерес тесе геоҫетка хурса хӑварӗҫ. Ҫиелти сие чӑтӑмлӑ асфальтпа бетонтан тӑвӗҫ.
Шупашкар хула влаҫӗсем маршрут автобусӗсене вӗсен водителӗсем каҫпа ӑҫта лартнине тӗрӗсленӗ. Ятарлӑ вырӑна илсе кайса ҫӳремеҫҫӗ иккен, хӑйсем пурӑнакан картишре чарӑнаҫҫӗ. Хулан Кӑнтӑр районӗнче кӑна 20 автобус (ӑнланнӑ тӑрӑх, сӑмах ГАЗельсемпе ҫавӑн йышши ытти маркӑллӑ пӗчӗк автобуссем пирки пырать) асӑрханӑ. Вӗсен хушшинче хулари маршрутсемпе ҫӳрекеннисем те тупӑннӑ, хулаҫум маршрутпа турттараканнисем те. Ку фактпа протоколсем ҫырнӑ, айӑплисене административлӑ майпа явап тыттарма шантараҫҫӗ. Шупашкар влаҫӗсем хулан ытти районне те ҫитсе тӗрӗслессине пӗлтереҫҫӗ.
Сӑмах май, нумай хваттерлӗ ҫуртсен картишӗсене юсанӑ май Ленин районӗнче кӑна 206 машина вырӑнлӑх парковка туса хунӑ. Пӗтӗмпе кӑҫал унта 610 машинӑлӑх вырӑн йӗркелесшӗн. Ҫапах та пӗчӗк автобуссен хуҫисен уншӑн савӑнма кирлӗ мар – вӗсен хӑйсен транспортне ятарлӑ стоянкӑна лартмалла.
Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Атнар ял тӑрӑхӗ тӑван атврлаӑха хӑтлӑх кӳрессипе вӗҫӗмех ҫине тӑрать. Хальхинче унта Атнар ялӗнчи ҫулсене сарассипе ҫине тӑраҫҫӗ.
Асӑннӑ яла хӑтлӑх кӗртессипе туканашсем пӗлтӗр те ӗҫленӗ-ха. Ун чухне вӗсем Сурски тата Садовӑй урамсене вак чул сарса тухнӑ. Кӑҫал вара ал Атнарти Шкулҫум тата Заречнӑй урамсем патне ҫитнӗ.
Вырӑнти ял тӑрӑхӗ иртнӗ уйӑхрах юсавҫӑ-предприятие палӑртма аукцион иттернӗ. Конкурсра «Автодорсервис» текен тулли мар яваплӑ общество ҫӗнтернӗ. Унпа ӗҫе пурнӑҫласси пирки килӗшӳ алӑ пусса ҫирӗплетнӗ. Халӗ Атнарти маларах асӑннӑ урамсене хӗрсех хӑтлӑх кӳреҫҫӗ.
Сӑнсем (11)
ЧР ШӖМӗ тетелте авиабилет сутакан ултавҫӑсем нумайланнине пӗлтерет.
Ав Ҫӗнӗ Шупашкарти полицие 26-ри хӗрарӑм пынӑ. Хайхискер тетел урлӑ Владивостока вӗҫмешкӗн билет саккас тунӑ-мӗн. Ҫавна май вӑл 16 пин тенкӗ куҫарнӑ. Каҫ кӳлӗм ӑна электрон билет ярса памалла пулнӑ та… Кӗтсе илеймен.
Кун хыҫҫӑн хӗрарӑм саккас тунӑ авиакомпание шӑнкӑравланӑ. Унта унӑн ячӗпе билет туянни палӑрман иккен. Саккас тунӑ, укҫа тӳленӗ сайт та хупӑннӑ. Укҫана Мускаври пӗр банкоматран илни палӑрнӑ. Наталья Платонова аслӑ следователь каланӑ тӑрӑх, кунашкал ултав — пӗрремӗш хут мар. Тепӗр хулара пурӑнакан хӗрарӑм та авиабилет саккас туса укҫасӑр тӑрса юлнӑ-мӗн.
ЧР ШӖМӗ асӑрхануллӑ пулма ыйтать. Билет йӳнӗ пулни сисчӗвлентермеллех. Хака ытти агентствӑпа танлаштармалла. Тетелти сайт хӑҫан уҫӑлнине тӗпчемелле. Укҫана тӳлев тытӑмӗ урлӑ карттӑ ҫине куҫарма ыйтрӗҫ-тӗк — сисчӗвленмелле!
Ку информацие Чӑваш Енӗн экономика министрӗ Владимир Аврелькин журналистсене пӗлтернӗ. «Паян китайсем апат-ҫимӗҫпе хӑйсене тивӗҫтереймеҫҫӗ. Республикӑра ирӗклӗ выртакан ҫӗр лаптӑкӗсем пур. Эпир выльӑх-чӗрлӗх ӗрчетесси тата пахча-ҫимӗҫ ӳстересси енпе проектсем хатӗрлерӗмӗр. Вӗсене Китая пӑхса тухса тишкерме патӑмӑр. Кунсӑр пуҫне эпир вӑрман хуҫалӑхӗ енӗпе проектсем хатӗрлерӗмӗр. Пирӗн вара вӑрман хуҫалӑхне тара пама май пур», — тенӗ вӑл. Ҫавӑн пекех лифт хуҫалӑхӗ енӗпе килӗштерсе ӗҫлесшӗн.
Владимир Аврелькин каланӑ тӑрӑх, китайсем ҫул тӑвассипе ӗҫлес шухӑшлӑ. Сӑмахран, Шупашкарти Мускав кӗперне юсама. Министр китайсемпе калаҫса татӑлма хайхисен «пачах расна философи, тӗнче курӑм» пулнипе те ҫӑмӑл маррине палӑртнӑ.
Раҫҫейпе Китай килӗштерсе ӗҫлес ыйтӑва Атӑлҫи тӑрӑхӗнче пӗлтӗрхи ҫу уйӑхӗнче пуҫланӑ. Регионсен ертӳҫисем ун чух Китайра пулнӑ, кайран унтисем килсе курнӑ. Юпа уйӑхӗн 10-мӗшӗнче суту-илӳпе экономика тата гуманитари енӗсемпе килӗштерсе ӗҫлесси пирки килӗшӗве алӑ пуснӑ. Чӑваш Енпе, сӑмахран, Аньхой провинци ҫыхӑну тытас шухӑшлӑ. Пирӗн патра китайсем автокомпонентсен производствине уҫас, биотехнологи проекчӗсене аталантарас кӑмӑллӑ.
Ҫывӑх вӑхӑтра Шупашкарти Иван Яковлев проспектӗнчи тротуарсене туса пӗтермелле. Ҫак ӗҫпе пӗрлех ҫулпа юнашар территорие хӑтлӑх кӳрессипе ҫине тӑраҫҫӗ. Иртен-ҫӳрен Иван Яковлев урамӗпе Мир проспекчӗ пӗрлешнӗ вырӑнти ҫул ункине чечексем лартнине асӑрхарех пулӗ. Ӑна епле тӑвассине хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков вырӑна тухса ирттернӗ канашлурах сӳтсе явса ҫирӗплетнӗ иккен. Пичет ҫуртне хирӗҫ уҫнӑ Журналистсен скверӗнче ача-пӑча валли вылямалли хула вырнаҫтарма палӑртнӑ.
Кунсӑр пуҫне Ленин проспекчӗпе Гагарин урамӗ пӗрлешекен ҫул хӗресне те сармалла. Ҫӗр айӗпе сарнӑ шыв тата ӑшӑ пӑрӑхӗсене урӑх вырӑна куҫарнӑ, ҫула анлӑлатма май тунӑ.
Ҫак уйӑхӑн вӗҫӗнче ҫул тӑвакансем Гагарин тата Петров урамӗсем пӗрлешекен ҫула урӑхлатма тытӑнӗҫ. Ӗҫе пурнӑҫласан Гагарин кӗперӗнчен Петров урамне светофорта лармасӑрах машинӑсем пӑрӑнайӗҫ.
Эгер бульварӗпе Ленинла комсомол урамӗсем тата Эгер бульварӗпе Мир проспекчӗ пӗрлешекен ҫул хӗресӗсене те юсаса ҫӗнетмелле.
Чӑваш Республикинчи хуласенче электричество линийӗсӗр ҫӳрекен троллейбуссем маршрута тухма пултарӗҫ. Кун пирки ЧР Транспорт министерствинче пӗлтереҫҫӗ.
Ҫӗнӗ ҫак проектпа Питӗрти хӑнасем паллаштарнӑ. Кун пирки ЧР транспорт министрӗн ҫумӗ В.Степанов ертсе пынӑ канашлура калаҫнӑ.
«ENER Z» (Питӗр) инжиниринг компанийӗн элчисем хӑйсен проектне хӑтланӑ май Питӗрте ҫакнашкал троллейбуссем ҫӳрени пирки каласа кӑтартнӑ. Вӗсем пысӑк хӑватлӑ литий-ионлӑ аккумуляторлӑ. Ку электричество линине перӗнмесӗр ҫӳреме май парать-мӗн. Питӗр хӑнисем паха енне те палӑртнӑ. Кунашкал троллейбуссем энергие перекетлеме, чӑрмавсенчен пӑрӑнса иртме май параҫҫӗ иккен.
ЧР Транспорт министерствинче палӑртнӑ тӑрӑх, ҫакнашкал аккумуляторлӑ троллейбуссем маршрут сетьне оптимизацилеме пулӑшаҫҫӗ. Кунсӑр пуҫне хулари электричество линине хута яман урамсенче те ҫак троллебуссем ҫӳреме пултарӗҫ.
-5.7 °C