Чӑвӑш ҫамрӑкӗсем энергетика сӗткенӗсене сивлеҫҫӗ. «Энергетика сӗткенӗсене сутма чармалла» — ҫапла калаҫҫӗ хастар ҫамрӑксем.
Вӗсем саккуна улшӑнусем кӗртме сӗнеҫҫӗ. «Ҫамрӑксем — энергетика сӗткенне хирӗҫ» акци Раҫҫейри 30 регионта иртет. Усси пур. Хальлӗхе энергетика сӗткенӗсене 19 облаҫпе республикӑра сутма чарнӑ. Шел те, Чӑваш Ен вӗсен йышӗнче ҫук-ха.
Ку акци пирӗн республикӑра кӑрлач уйӑхӗн вӗҫӗнче старт илнӗ. Икӗ эрнере ҫамрӑк хастарсем энергетика сӗткенне сутассине хирӗҫ 2 пин ытла алӑ пуснине пухнӑ.
Пӗтӗм Раҫҫейри «Ҫамрӑк гварди» общество организацийӗн Чӑвашри уйрӑмӗн ертӳҫи Станислав Торфимов акци ирттернин усси пуласса шанать. Чылайӑшӗ хаваспах алӑ пусать-мӗн. Хастарсем халӑх шухӑша ырланине кура республика ертӳлӗхӗ ҫак шӗвеке сутма чарасса ӗненет.
Федераци шайӗнче кунашкал сӗткенсене кӑларассине, сутассине пӑхса тӑракан саккун ҫук. Апла пулин те кун пек документа йышӑнмаллине нумайӑшӗ ырланӑ. Чӑваш ҫамрӑкӗсем ку ыйту ҫивӗч пулнине ҫирӗплетеҫҫӗ. Ара, чылайӑшӗ ку сӗткене тиркемест вӗт, сывлӑхшӑн сиенлӗ пулнине те пӑхса тӑмасть — ӑша ярать.
ЧР Наци вулавӑшӗнче пӗтӗм тӗнчери «Чӑваш Ен — ӑслӑлӑх пуҫарӑвӗн лаптӑкӗ» ӑслӑлӑхпа вӗренӳ канашлӑвӗ иртнӗ. Ӑна ӑслӑлӑх кунне халалланӑ. Унта студентсен ӑслӑлӑх обществисем, аспирантсем, ҫамрӑк ӑсчахсемпе специалистсем хутшӑннӑ.
Вулавӑшра ҫамрӑксен ӑслӑлӑхпа техника пултарулӑхӗн куравӗ уҫӑлнӑ. Чӑваш Енри аслӑ шкулсен ӑслӑлӑх обществисем хӑйсен ӗҫӗсемпе паллаштарнӑ.
И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУн 3-мӗш курсӗнче вӗренекен Николай Демидов хӑйсем ӑсталанӑ робот пирки каласа кӑтартнӑ.
И.Я.Яковлев ячӗллӗ ЧППУн шкул умӗнхи тата тӳрленӳ педагогикипе психологи факультечӗн студенчӗсем куҫ курман ачасем валли хатӗрленӗ кӗнекесемпе паллаштарнӑ.
«Астӑвӑм» шырав отрячӗ Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫи пынӑ ҫӗрсенче тупнӑ патронсемпе, хӗҫ-пӑшалпа паллаштарнӑ.
Ун чухне ҫамрӑк пултаруллӑ ӑсчахсене те чысланӑ. «Чӑваш Енри чи лайӑх ҫамрӑк ӑсчах» тата «Ҫулталӑк аспиранчӗ» ятсене гуманитари тата ытти енӗпе панӑ. Ӑслӑлӑх тытӑмӗнче чи лайӑх ӑсчах ятне Константин Липин тивӗҫнӗ.
Чӑваш Енре ҫуралнӑ ҫамрӑк ӳнерҫӗ Асамат Балтаев, халӗ Чехире пурӑнаканскер, Фаберже династине пуҫараканӗ 200 ҫул ҫитнине халалланӑ коллекци авторӗ пулса тӑнӑ.
Асамат 23 ҫулта. Чехире 8 ҫул пурӑнать. Унта вӑл Яблонец-нал-Нисой хулинчи ӳнерпе промышленноҫ колледжӗнче вӗренет. Хӑйӗн пирвайхи ӗҫне Асамат 3-мӗш курсра хатӗрленӗ. Асаматӑн эскизӗсем тимӗр укҫа шӑратас енӗпе иртекен конкурссенче малти вырӑнсене йышӑнаҫҫӗ. Халӗ вӑл Чехири укҫа ҫапакан ҫуртпа килӗштерсе ӗҫлет.
Асамат Балтаев Фаберже ҫурчӗ валли хатӗрленӗ эскиз тӑрӑх шӑратнӑ ылтӑн медале Александр Белов ювелирпа пӗрле тунӑ. Унӑн хакӗ 37,5 кронпа танлашнӑ.
Медалӗн пӗр енче — Густав Фабержен портречӗ. Ку Асаматӑн пӗлтерӗшлӗ ӗҫӗсенчен пӗри. Медале ҫӑмарта ӑшне вырнаҫтарӗҫ. Асамат Балтаев каланӑ тӑрӑх, кунашкаллине хальлӗхе никам та туман.
Чӑваш Республикинче Ҫамрӑксен правительствине йӗркелеҫҫӗ. Ҫавна май конкурс ирттереҫҫӗ. Ӑна комисси йӗркелесе пырать.
ЧР Ҫамрӑксен правительстви — ЧР Министрсен Кабинечӗ ҫумӗнчи канашлу органӗ. Вӑл ытларах общество ӗҫӗсемпе тӑрӑшӗ.
Конкурса пултаруллӑ тата пуҫаруллӑ ҫамрӑксене хутшӑнма чӗнеҫҫӗ. Документсене Чӑваш Республикинче пурӑнакан 18–30 ҫулсенчи яш-хӗр тӑратма пултарать.
Кандидатсен докуменчӗсене нарӑсӑн 5–28-мӗшӗсенче ҫак адреспа йышӑнаҫҫӗ: Шупашкар хули, Ленинград урамӗ, 33-мӗш ҫурт, 35-мӗш пӳлӗм.
Конкурса икӗ тапхӑрпа ирттерӗҫ. Пӗрремӗшӗнче конкурс комиссийӗ ҫыру (проект) ӗҫӗсене тишкерӗ. Вӑл пуш уйӑхӗн 1–30-мӗшӗсенче иртӗ. Иккӗмӗш тапхӑрта, ака уйӑхӗн 9-30-мӗшӗсенче, кандидатсемпе калаҫу иртӗ, вӗсем хӑйсен ӗҫӗсене хӳтӗлӗҫ.
Нарӑсӑн 15-мӗшӗнче Чӑваш Енре Ҫамрӑк суйлавҫӑ кунне ирттермелле. Ҫамрӑксен суйлав комиссийӗсемпе пӗрле территорири суйлав комиссийӗсем ҫав ятпа ятарлӑ мероприятисем йӗркелӗҫ. Ун вӑхӑтӗнче суйлав йӗрки, епле сасӑламалли пирки ӑнлантарӗҫ. Суйлав комиссийсӗем ҫапах та пӗр кунпах ҫыралхасшӑн мар — нарӑс тӑршшӗпех ӑнлантару ӗҫӗпе аппаланӗҫ.
Сӗнтӗрвӑрри районӗнче, акӑ, суйлав правипе паллаштаракан курав йӗркелеме палӑртнӑ, «Паян — шкул ачи, ыран — суйлавҫӑ» класс сехечӗ те йӗркелӗҫ. Сочиненисен «Депутата эпӗ хушни» тата ӳкерчӗкӗсен «Суйлав — ачасен куҫӗпе» конкурссене те унта плана кӗртнӗ.
Куславккари территорири суйлав комиссийӗ вӗренӳ учрежденийӗсемпе право пӗлӗвӗн урокӗсене, класс сехечӗсене, викторинӑсем йӗркелетӗ Суйлав комиссийӗсен пайташӗсемпе вырӑнти хӑй тытӑмлӑхра ӗҫлекенсем те ҫамрӑксемпе тӗлпулма палӑртаҫҫӗ. Ытти район та ку мероприятирен юлмӗ паллах. Чӑваш Енӗн Тӗп суйлав комиссийӗн ертӳҫи Александр Цветков паян республикӑн Наци вулавӑшӗнче студентсем валли йӗркеленӗ право сехетне хутшӑннӑ.
Йӑлана кӗнӗ тӑрӑх, кӑҫал та ЧР Элтеперӗн Михаил Игнатьевӑн стипендине 1000 ҫамрӑк тивӗҫнӗ. Тӑвай районӗнчи Енӗш Нӑрвашра пурӑнакан Алинӑпа Анатолий Гурьевсен ҫемйинче стипендие тӳрех иккӗн тивӗҫнӗ.
Вӗсем — Евгения тата Николай. Асли Женя Канашри педагогика колледжӗнче вӑй-хал культурин уйрӑмӗнче 3-мӗш курсра вӗренет. Коля ялти шкулта 10-мӗш класра ӑс пухать.
Вӗсем иккӗшӗ те спортпа туслӑ. Вӗсем кашни ӑмӑртӑвах хутшӑнма тӑрӑшаҫҫӗ, унтан ҫӗнтерӳпе таврӑнаҫҫӗ.
Женя спорт мастерӗн кандидачӗн ятне илме тивӗҫ пулнӑ. Коля юлашки 3 ҫулта ӑмартусенче 14 вырӑн ҫӗнсе илнӗ.
Ҫак кунсенче РФ Президенчӗн премине кам илесси паллӑ пулнӑ. Влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, пӗлтӗрхи пӗтӗмлетӗве кура «Вӗренӳ» наци проектӗнче РФ Президенчӗн премине кӑҫал пирӗн республикӑри 65 ҫамрӑк илӗ.
2013 ҫулта ку премие 46 ҫын тивӗҫнӗ. Кӑҫал вара Шупашкартан — 38, Ҫӗнӗ Шупашкартан — 6, Тӑвай районӗнчен — 4, Шупашкар районӗнчен — 3, Сӗнтӗрвӑрри районӗнчен — 2, Ҫӗрпӳ районӗнчен — 2 ҫын преми илӗҫ. Лауреатсен йышне ҫавӑн пекех Канашри, Ҫӗмӗрлери, Улатӑрти, Куславкка районӗнчи ҫамрӑксем кӗнӗ.
Лауреатсенчен 6-шӗ Раҫҫейӗн тӗрлӗ регионӗнче вӗренеҫҫӗ. 16 ҫамрӑк 60-шар пин тенкӗ илӗ. 49-шӗ 30-шар пин тенке тивӗҫнӗ.
Шупашкарта Аслӑ Ҫӗнтерӗве 70 ҫул ҫитнӗ май Волонтерсен хулари корпусне йӗркеленӗ. Маларах ун пеккисене республикӑри мӗнпур муниципалитетра йӗркеленӗ.
Волонтер корпусӗн тӗп тӗллевӗ — май килнӗ таран ытларах ҫамрӑка Ҫӗнтерӳ уявне явӑҫтарасси. «Яш-кӗрӗмпе хӗр-упраҫа эпир мероприятисене йӗркелеме тата ирттерме пулӑштарасшӑн кӑна мар, вӑй пӗрлӗхре пулнине кӑтартса парасшӑн», — тенӗ «Роспатриотцентр» пуҫлӑхӗ Ксения Разуваева.
Волонтерсем пӗрер акцие хутшӑннипех лӑпланмӗҫ, системӑлла ӗҫлӗҫ. Кунта асӑну палӑкӗсемпе ҫар мухтавӗн вырӑнӗсене, масарсене тирпейлесе тӑрасси те, шырав ӗҫӗнче пулӑшасси те кӗрет.
РФ Вӗренӳ министерствин Хушӑвӗпе килӗшӳллӗн ҫӗршыври аслӑ шкулсенчи 10 студента публицист, ҫыравҫӑ Александр Солженицын ячӗллӗ стипендие параҫҫӗ. Стипендие тивӗҫнисен йышӗнче Шупашкар каччи те пур.
Артем Гаврилов И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУра журналистика енӗпе 3-мӗш курсра ӑс пухать. Унӑн журналистикӑри пултарулӑхне, тӗпчев ӗҫне пысӑк хак панӑ.
Артем МИХсен фестивалӗсене час-часах хутшӑнать. Вӑл 2013 ҫулта тата кӑҫал ЧР Элтеперӗн стипендине тивӗҫнӗ. Артем 2012 ҫултанпа Чӑваш наци радиовӗнче «Студенческий городок» (чӑв. Студентсен хули) кӑларӑма ертсе пырать.
Артем Гаврилова пӗлтӗр РФ Профессионал журналистсен пӗрлӗхне илнӗ.
Кӑшарни — Христос тӗнне ӗненекенсен пӗлтерӗшлӗ уявсенчен пӗри. Ун умӗн яш-хӗр пуласлӑха пӗлес тесе юмӑҫ ярать. Шел те, юлашки вӑхӑтра ку йӑла-йӗрке ялсенче сӳнсе пырать.
Елчӗк районӗнчи Вырӑскасси ялӗнчи ҫамрӑксем вара йӑлана пӑрахӑҫламан. Вӗсем ҫак кун пӗр ҫӗре пухӑнса юмӑҫ янӑ. Клуб заведующийӗ Алина Краснова пухӑннисене Кӑшарнире юмӑҫ яни пирки каласа кӑтартнӑ.
Ҫамрӑксем ӗлӗкхи йӑла ҫинчен калаҫнӑ. Унта хӑйсем те юмӑҫ ярса пӑхнӑ. Хӗрсем хапха урлӑ ҫӑматӑ пенӗ, тӗкӗртен пӑхнӑ. Ҫавӑн пекех ҫӗрӗпе, хутпа юмӑҫ янӑ.
Пӗр сӑмахпа, ҫамрӑксем вӑхӑта хаваслӑ ирттернӗ. Кун пек мероприятисем яш-хӗре йӑла-йӗркесен историйӗпе паллашма пулӑшаҫҫӗ.
-5.7 °C