Чӑваш Енре тивӗҫлӗ канури ҫынсем тата нумай ачаллӑ ҫемьесем валли социаллӑ карттӑ тӑвасшӑн. Вӑл «Карта жителя» (чӑв. «Пурӑнакан картти») ятлӑ пулӗ.

Ку ыйтӑва утӑ уйӑхӗн 3-мӗшӗнче ЧР Экономика аталанӑвӗн министерствинче сӳтсе явнӑ. Ку проекта «Мир» тӳлев карттин наци тытӑмӗ ҫумӗнче пурнӑҫласшӑн. Ведомство пӗлтернӗ тӑрӑх, дисконтлӑ карттӑпа ҫынсен уйрӑм категорийӗ усӑ курӗ.

Социаллӑ проект вырӑнти влаҫпа услам пӗрле ӗҫленипе пурнӑҫланса пырӗ. Дисконтлӑ карттӑпа усӑ куракансем хӑш-пӗр суту-илӳ сечӗсенче, организацисенче тавара йӳнӗрех хакпа туянма пултарӗҫ.

Ҫемье, юрату тата шанчӑклӑх кунӗ умӗн Чӑваш Енре ҫамрӑк мӑшӑрсене «Ҫамрӑк мӑшӑрсен сертификатне» пирвайхи хут панӑ. Аса илтерер: ҫак документа пама тытӑнасси пирки сайтра унччен хыпарланӑччӗ.

Сертификата ЧР Элтеперӗ «Арҫынсен сывлӑхӗ: 80+ тӗллев патне» ӑслӑлӑхпа практика конференцийӗнче виҫӗ мӑшӑра савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура тыттарнӑ. Уяв И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУн культура керменӗнче иртнӗ.

Ҫак сертификат тин кӑна ҫемье ҫавӑрнӑ упӑшкипе арӑмне амӑшлӑх центрӗсенче пысӑк квалификациллӗ специалистсем патӗнче тӳлевсӗр пулӑшу илме май парать. Ҫак документа хӗсӗрлӗхе тупса палӑртас, ӑна вӑхӑтра сиплес тӗллевпе параҫҫӗ.

Утӑ уйӑхӗн 7-мӗшӗнче Шупашкар хулинче Йӗкӗрешсен фестивалӗ иртӗ. Ӑна Ҫемье, юрату тата шанчӑклӑх кунне халаллӗҫ.

Республика тӗп хулин администрацийӗн Культура тата туризм аталанӑвӗн управленийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, фестиваль йӗкӗрешсем утса пынипе уҫӑлӗ. Унтан вӗсен тӗрлӗ пултарулӑх ӑмӑртӑвӗнче тупӑшма тивӗ. Чи маттуррисене «Пуринчен уйрӑлса тӑракан ҫипуҫ», «Наци сӗмӗ», «Пуринчен уйрӑлса тӑракансем», «Ташша пуринчен пултаракансем», «Спорта чи туслисем», «Юрӑ-кӗвӗре пуринчен пултаракансем», «Куракансене килӗшнисем» номинацисенче чыслӗҫ.

Йӗкӗрешсен уявӗ 2017 ҫулта Шупашкарти А.Г. Николаев ячӗллӗ паркра иртнӗччӗ. Ҫав мероприятие ун чухне Ачасене хӳтӗлемелли пӗтӗм тӗнчери кунахалалланӑччӗ.

Чӑваш Енри пӗр ҫемье лотерейӑра выляса илнӗ. Вӗсем 700 пин тенкӗ тӑракан автомобиль илме пултараҫҫӗ.

Телейлӗ ҫӑлтӑр айӗнче камсем ҫуралнӑ тетӗр-? Николайпа Марина Шуряковсем. Вӗсене мӗнле маркӑллӑ автомобиль лекесси хальлӗхе паллӑ мар.

Николай каланӑ тӑрӑх, вӑл выляса илни пирки пӗлсен тӳрех компьютер патне чупнӑ. «Мӗн чухлӗ выляса илнине пӗлсен видеотрансляци ятӑм. Ҫав вӑхӑтрах арӑма эпир лотерея выляса илни пирки кӑшкӑртӑм», - тенӗ вӑл.

Шуряковсем машина пирки тахҫанах ӗмӗтленнӗ, анчах укҫи ҫитмен. Тинех ӗмӗчӗ пурнӑҫланнӑ вӗсен.

Утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗнче Шупашкарти Пархоменко урамӗнчи 50-мӗш ҫурт ҫунса кайнӑ. Икӗ хутлӑ ҫуртра тӑватӑ ҫемье валли вырӑн пулнӑ. Иккӗмӗш хутран кӑмрӑк ҫеҫ тӑрса юлнӑ.

Алексеевсем иккӗмӗш хутра пурӑннӑ. Пушар 22 сехет те 30 минутра пуҫланнӑ. Алексеевсен залӗнче урайӗнчен тӗтӗм тухма пуҫланӑ. Малтанах пралукран тухнӑ тесе ӑна татса янӑ. Ашшӗ огнетушительпе кӳршисем патне чупнӑ анчах кая юлнӑ ӗнтӗ – ҫулӑм алхаснӑ.

Тӗтӗм нумайлансах пынӑ. Алексеевсем ачисемпе, йыттипе пӗрле урама чупса тухнӑ, хӑйсемпе пӗрле паспорт ҫеҫ илейнӗ. Ҫемье халӗ пӗрремӗш хута пурӑнмалла тӑвасшӑн. Вӗсене пулӑшу кирлӗ. Хальлӗхе вӗсем тӑванӗсем патӗнче пурӑнкалаҫҫӗ.

Етӗрне районӗнчи нумай ачаллӑ 94 ҫемьене ҫӗр лаптӑкӗ уйӑрса панӑ. Анчах вӗсенчен 20-шӗн лаптӑкӗнче ӑпӑр-тапӑр пулнӑ. Ҫавна май ку ыйтӑва прокуратура пӑхса тухнӑ.

Ведомство пӗлтернӗ тӑрӑх, Етӗрне хула ял тӑрӑхӗн администрацийӗ 94 ҫемьене ҫурт-йӗр хӑпартмашкӑн хулара ҫӗр лаптӑкӗ уйӑрса панӑ. Йӗркепе килӗшӳллӗн, ҫав лаптӑксенче нимӗнле сооруженисем те пулмалла мар. Анчах администраци ҫакна шута илмен.

Хӑш-пӗр лаптӑкра хуҫасӑр кивӗ зданисем, хуралтӑ таврашӗсем пулнӑ. Прокуратура Етӗрне хула ял тӑрӑхӗн администрацийӗн пуҫлӑхӗ тӗлӗшпе представлени ҫырнӑ.

Ҫӗр лаптӑкӗ ҫинче хӑлтӑр-халтӑр ҫуртсем ларнине кура 20 ҫемье ӑна илме килӗшмен. Прокуратура ыйтнипе ятарлӑ организаци кадастр ӗҫӗсем ирттерет. Кун хыҫҫӑн вӗсене нумай ачаллӑ ҫемьесене парӗҫ.

Раҫҫейре ача пособине ӳстерме палӑртнӑ. Сахал тупӑшлӑ, 1,5-3 ҫулсенчи ачана ӳстерекен ҫемьесене уйӑхсерен 10 пин тенкӗ таран тӳлеме тытӑнасшӑн. Халӗ хӑш-пӗр ҫемье организацирен уйӑхне 50 тенкӗ илсе тӑрать, анчах ку тӳлеве пурне те памаҫҫӗ.

Ку ыйту пирки РФ Президенчӗ Владимир Путин ирттернӗ «тӳрӗ линире» калаҫнӑ. Ун чухне Владимир Владимирович ку пособие ӳстермелли пирки пӗлтернӗ.

Хальлӗхе саккуна йышӑнман, ӑна сӳтсе яваҫҫӗ. Малтанлӑха палӑртнӑ тӑрӑх, улшӑну 2020 ҫулхи кӑрлач уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен вӑя кӗрӗ.

Чӑваш Ен каллех чухӑн ҫемьесемпе палӑрнӑ. 2018 ҫула пӗтӗмлетсе танлаштарӑм хатӗрленӗ, ӑна РИА Рейтинг пичетленӗ.

Чӑваш Енри икӗ ачаллӑ ҫемьесен ӗҫлесе илнӗ шалуран чи кирлине кӑна туянсан 18214 тенкӗ юлать. Пӗр ачаллисен вара кӑштах нумайрах – 26960 тенкӗ.

Палӑртмалла: ҫулталӑк каялла Чӑваш Ен кунашкал танлаштарӑмра 60-мӗш йӗркене йышӑннӑ. Халӗ вара – 61-мӗш вырӑнта.

Псков, Иваново облаҫӗсенчи, Кабарда-Балкарти ҫемьесем вара пирӗнтен те япӑхрах пурӑнаҫҫӗ-мӗн. Унта икӗ ачаллӑ ҫемьесен тупӑш укҫинчен чи кирлине туянсан 6-9 пин тенкӗ ҫеҫ юлать.

Олегпа Елена

Паян, Ҫемье кунӗнче, Шупашкарта хӑйне евӗр ҫемье чӑмӑртаннӑ – байкерсем мӑшӑрланнӑ. Ку туй иртен-ҫӳрене чӑннипех те тӗлӗнтернӗ ахӑртнех – хӗрпе каччӑ мӑшӑрлану керменне машинӑпа мар, мотоциклпа ҫитнӗ. Тусӗсем те ҫак «утпа» пулнӑ.

Олегпа Елена чылайӑшӗ пек лавкка тӑрӑх илемлӗ кӗпе шыраса ҫӳремен – хура жилет, джинс шӑлавара, шлем тӑхӑннӑ, каччӑ хӗр валли чечек ҫыххи йӑтнӑ. Ҫапла вӗсем мӑшӑрлану керменне мотоциклпа кӗрлеттерсе ҫитнӗ.

Олегпа Елена ҫак «тимӗр ута» чӑннипех те юратаҫҫӗ, ҫавӑнпа вӗсем туйне те унпа ҫыхӑнтарнӑ. Мӑшӑрлану керменӗнче вӗсем пӗр-пӗрин пӳрни ҫине ҫӗрӗ тӑхӑнтартнӑ, мӑшӑрланни ҫинчен ӗнентерекен хут илнӗ.

Чӑваш Енре «Чи нумай вулакан ҫемье» конкурса пӗтӗмлетнӗ. Ӑна республикӑн ача-пӑчапа ҫамрӑксен вулавӑшӗ нарӑс уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен пуҫласа ҫу уйӑхӗн 15-мӗшӗччен ирттернӗ. Конкурса республикӑри 13 районпа 5 хуларан 59 ӗҫ тӑратнӑ. Вӗсене виҫӗ номинаципе хакланӑ: «Илемлӗ литература хайлавӗ тӑрӑх хатӗрленӗ чи лайӑх плейкаст», «Вулавӑшри чи лайӑх виртуаллӑ ҫул ҫӳрев», «Чи лайӑх вулав дневникӗ».

Чи лайӑх плейксеат хатӗрлесе малти виҫӗ вырӑна ҫаксем йышӑннӑ: Муркаш районӗнчи Любимовсем, Комсомольски районӗнчи Владимировсем, Канаш районӗнчи Андреевсем. Виртуаллӑ ҫул ҫӳревре — Шупашкарти Савельевсем, Комсомольски районӗнчи Можаевсем, Муркаш районӗнчи Терехинсем. Чи лайӑх дневник авторӗсем — Канаш районӗнчи Назаровсем, Канаш хулинчи Александровсем, Элӗк районӗнчи Михайловсем.

Ҫӗнтерӳҫӗсене ҫу уйӑхӗн 27-мӗшӗнче чыслӗҫ.