Ҫӗртме уйӑхӗн 5-мӗшӗнче 17 сехет тӗлӗнче Ҫӗнӗ Шупашкарта велосипедист инкеке лекнӗ. Вӑл Советски урамри ҫул ҫавринчи светофорӑн хӗрлӗ ҫути ҫуннӑ чух тепӗр енне каҫма тӑнӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Ун ҫине «ВАЗ-21063» автомобиль пырса кӗнӗ. Икӗ урапаллӑ транспорт хуҫи суранланнӑ. Ӑна пульницӑна илсе кайнӑ.
Чӑваш Енӗн Патшалӑх автоинспекцийӗ велосипелистсене асӑрханса ҫӳреме ыйтать. Велосипед транспорт шутланать, велосипедист вара – транспорт водителӗ. Ҫапла вара велосипедпа пынӑ чух ҫул-йӗр правилисене пӑхӑнмалла. Велосипедистсен права ҫукки светофорӑн хӗрлӗ ҫутипе ҫӳремеллине пӗлтермест. Велосипедистсен ҫул-йӗр правилин 24-мӗш пунктне пӑхӑнмалла. Унсӑр пуҫне вӗсен транспортӑн правилисене асра тытмалла.
Чӑваш Енӗн Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министерстви пассажирсене тата багажа хулапа хула хушшинче турттарассине унчченхилли йӗркепе ҫӗнӗрен пуҫарма йышӑннӑ. Ҫапла тӑвассине кӑшӑлвирус сарӑлассине хирӗҫ ӗҫлекен республикӑри оперативлӑ штабӑн ларӑвӗнче ырланӑ.
Ҫапла вара ҫӗртме уйӑхӗн 8-мӗшӗ хыҫҫӑн муниципалитетсем хушшинчи маршрутсем реестрти расписанипе килӗшӳллӗн ӗҫлӗҫ.
Аса илтерер: республикӑра хальхи вӑхӑтра ятарлӑ санитарипе эпидемиологи режимӗ вӑйра. Ҫавӑ ҫӗнӗ кӑшӑлвирус инфекцийӗ алхаснипе ҫыхӑннӑ. Автобуссем унчченхиллех ҫӳреме тытӑнсан та хӑрушсӑрлӑх мерисене пӑхӑнмалла мар тесе асӑрхаттарать ЧР Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗ. Транспортра тата чарӑнусенче маска тӑхӑнмалла.
Сӗнтӗрвӑрри районӗнче автомашина водителӗ пӑши ҫине пырса кӗнӗ. Инкек ҫӗртме уйӑхӗн 2-мӗшӗнче 21 сехет те 10 минутра пулса иртнӗ. «ВАЗ-21124» машина умне пӑши сиксе тухнӑ. Пырса ҫапӑннипе чӗрчун вилнӗ. Автомашинӑн водителӗ тата пассажир аманман. Ҫул-йӗр хӑрушсӑрлӑхӗн водителӗсем ҫулта-йӗрте асӑрханса ҫӳреме сӗнеҫҫӗ. Уйрӑмах – «Дикие животные» (чӑв. Тискер чӗрчунсем) паллӑ тӗлӗнче. Ҫул ҫинче е ҫул хӗрринче чӗрчуна курсан машина хӑвӑртлӑхне чакармалла. Пиклеттерсе е фарӑпа ҫутатса чӗрчуна хӑратма кирлӗ мар. Ун пек тусан вӑл хӑраса кайнипе хӑйне епле тытассине пӗлме ҫук. Таса уйпа пынӑ чух тата хирӗҫ машинӑсем килмен чух аякрине кӑтартакан фарӑна ҫутма сӗнеҫҫӗ.
Шупашкарти аэропорт ҫывӑх кунсенче унчченхи режимпа ӗҫлеме тытӑнӗ. Халӗ унтисем Мускавран каҫхине килекен рейссене йышӑнма ҫеҫ тухаҫҫӗ. Ҫӗртме уйӑхӗн 11-мӗшӗ хыҫҫӑн «Победа» авиакомпани самолечӗсем кунсерен хутлама тытӑнӗҫ. Ирхи рейссене авиакомпани ҫӗртме уйӑхӗн 26-мӗшӗ хыҫҫӑн уҫма палӑртать.
Шупашкарти аэропортра пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫӗртме уйӑхӗн 5-мӗшӗ хыҫҫӑн «Smartavia» авиакомпани эрнекунсерен Симферополе илсе ҫӳреме тытӑнӗ. Ҫӗртме уйӑхӗн 11-мӗшӗнчен «Победа» ытларикунсерен, кӗҫнерникунсерен тата вырсарникунерен Сочи хулине вӗҫме пуҫлӗ. Ҫӗртме уйӑхӗн 22-мӗшӗ хыҫҫӑн «Nordwind» авиакомпани эрнекунсерен тата тунтикунсерен Симферополе хутлама тытӑнӗ. Ҫӗртме уйӑхӗн 23-мӗшӗ хыҫҫӑн «Победа» самолечӗсем Шупашкара Питӗр хулипе ҫыхӑнтарӗҫ. Авиакомпани ытларикунсерен, кӗҫнерникунсерен тата шӑматкунсерен хутлӗ.
⠀
Шупашкарти «Солнечный» (чӑв. Хӗвеллӗ) микрорайон республика тӗп хулинчи ҫӗнӗ районсенчен пӗри. Кӑҫал унта ҫӗнӗ ача пахчи уҫӑлчӗ. Асӑннӑ микрорайона общество транспортне те ҫӳретмелле турӗҫ. Ҫапах та унта туса пӗтерейменнисем те пур-ха. Трактор тӑвакансен проспектӗнчен ҫитес тесен ҫырма урлӑ каҫмалла. Унта хӗлле кайнӑччӗ те ҫав тӑрӑхрисем: «Асӑрханӑр, кунтан ан анӑр. Чӑнкӑ тата питӗ пӑрлак», – тесе ҫул кӑтартнӑччӗ.
Ҫуркунне ҫитсен асӑннӑ микрорайонтисем ҫул ишӗлме тытӑннипе аптӑранӑ. Ҫавӑн пирки Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев патне ҫырнӑ. Ыйтӑва Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков тунтикунсерен ирттерекен планеркӑра та сӳтсе явнӑ.
Микрорайон ҫырмаллӑ вырӑнта. Строительство организацийӗ ӗҫе васкаса пурнӑҫланӑ. Ҫапларах ӑнлантарчӗҫ яваплисем.
Асламас урамӗнчи тата Хӗвеллӗ микрорайонти ҫулсене тата тротуарсене халӗ юсама тытӑннӑ. Ӗҫе ҫӗртме уйӑхӗн 15-мӗшӗччен пӗтермелле. Ун валли хула хыснинчен пӗр пус та уйӑрмӗҫ. Ӗҫе строительство организацийӗ хӑй шучӗпе пурнӑҫлӗ.
Ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен Шупашкартан Мускава самолетсем вӗҫме тытӑннине эпир пӗлтернӗччӗ ӗнтӗ. Аса илтерер: икӗ уйӑх ӗҫлемен хыҫҫӑн аэропорт ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗнче ҫӗнӗрен уҫӑлчӗ. Ҫавӑн хыҫҫӑн Мускавран килнӗ пӗрремӗш самолет тулли пулнӑ. Паян унтан черетлӗ рейс килмелле, 21 сехет те 45 минутра вӑл каялла вӗҫсе каймалла. Ҫапла, хальлӗхе самолетсем пӗр кун урлӑ ҫӳреҫҫӗ.
Шупашкарти аэропортри лармалли зал пӗчӗккине кура авиапассажирсене перрона тухмалли тепӗр зонӑра самолет кӗтме май туса панӑ. Маска тӑхӑнмаллине те аса илтереҫҫӗ. Кирлӗ пулсан ӑна аэропортра сутаҫҫӗ.
Хӑрушсӑрлӑх мерисене аэропорт ӑнланса йышӑнма ыйтать. Аэровокзал пӗчӗккине кура пассажирсене ӑсатма пыракансемсӗр пыма сӗнеҫҫӗ.
Ӗнер Шупашкартан самолет Мускава вӗҫме пуҫланине аэропортран инҫех мар пурӑнакансем асӑрхарӗҫех пулӗ. Ӗнер каҫхи вунӑ сехет ҫитеспе (тӗрӗсрех, вӑл 21 сехет те 45 минутра ҫула тухать) самолет Чӑваш Ен тӗп хулинчен вӗҫсе кайнине ҫак йӗркесен авторӗ те, мӗн пытармалли, хавасланса пӑхса юлчӗ.
«Победа» самолечӗ вӗҫме тытӑннине Шупашкарти аэропорт ҫӗр каҫах Инстаграмри страницӑри сториса вырнаҫтарнӑччӗ. Унта вӑл кӗске виҫӗ хыпар лартнӑччӗ. Пӗрремӗшӗнчен, самолетсем вӗҫме тытӑннине пӗлтернӗччӗ. Иккӗмӗшӗнчен, аэропортра хӑрушсӑрлӑх йӗркине пӑхӑннине ҫирӗплетсе паракан видео лартнӑччӗ. Виҫҫӗмӗшӗнчен, самолет тулли пулнине хыпарланӑччӗ.
Аса илтерер: Шупашкартан самолетсем Мускава хальлӗхе кун урлӑ вӗҫеҫҫӗ.
Шупашкарти «Лапсар проездне юсаса ҫӗнетес ыйту тинех вырӑнтан хускалчӗ», – тесе ҫырнӑ Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев Инстаграмра.
Паянхи куна илсен, ҫулӑн ҫав пайне республика харпӑрлӑхне куҫарасси юлнӑ. Ҫитес эрнере вӑл ыйту татӑлмалла. Ун хыҫҫӑн реконструкци валли проект хатӗрлӗҫ.
Лапсарти промышленность зонинче вырнаҫнӑ 40-е яхӑн предприяти-организаци проектпа смета документацийӗ валли 5 миллион тенке яхӑн пухнӑ. Шупашкар хула администрацийӗ хыснаран та уйӑрма шантарнӑ. Проект экспертизине тӳлевсӗр ирттерме калаҫса татӑлнӑ.
Газ валеҫекен станцие е куҫарӗҫ, е сӳтӗҫ. Унтан газ илсе тӑракансене тепӗр магистральпе ҫыхӑнтарма пулать тесе шухӑшлаҫҫӗ.
Ҫула юсамалли проектпа смета документацине кӑҫал, ҫула 2024-2025 ҫулсенче туса пӗтермелле.
Ҫак эрнере пирӗн республикӑна Якут Республикинчен самолет вӗҫсе килнӗ. Унта камсем пулнине калаймӑпӑр, мӗншӗн тесен Шупашкарти аэропортӑн Инстаграмри кӗске хыпарӗнче асӑнман. Ют регионтан вӗҫсе ҫитнӗ пассажирсене Роспотребнадзорӑн Чӑваш Енри специалисчӗсем тата тухтӑрсем кӗтсе илнӗ. Вӗсем пурте кӑшӑлвирусран хӳтӗленмелли тум тӑхӑннӑ. Вӗсем ҫеҫ мар, аэропорт ӗҫченӗсем те, экипаж та.
Самолетсем вӗҫме пуҫланӑ вӑхӑта лару-тӑру улшӑнасса шанннине пӗлтернӗ Шупашкарти аэропортра.
Аса илтерер: аэропорт хальлӗхе ӗҫлеме пуҫламан-ха. Якутирен чартер рейспа килнӗ суперджета кӗтсе илме ҫеҫ унтисем темиҫе сехетлӗхе тухнӑ. Чӑваш Енрен Мускава самолетсем ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен вӗҫме тытӑнмалла. Каярах ҫавӑн пекех авиарейссем Питӗре, Сочине, Симферополе пулмалла.
Туристсен инҫе похода каяс тесен Инкеклӗ ӗҫсен министерствин Чӑваш Енри тӗп управленине вӑхӑтра пӗлтермелле. Вӗсен ҫула тухиччен 10 кунран маларах хӑйсен маршручӗ пирки систермелле. Ҫакна туристсен хӑрушсӑрлӑхӑшӗн тунӑ йышӑну тесе пӗлтереҫҫӗ. Ҫулта-йӗрте тем сиксе тухсан шыраса тупса пулӑшу кӳрес тӗллевпе ҫапла ыйтаҫҫӗ.
Тристсен ушкӑнӗсен заявкӑсене МЧС сайтӗнче https://forms.mchs.ru/service/registration_tourist_groups хӑварма май пур. Унти ятарлӑ формӑра ҫула миҫе ҫын тухассине, ӑҫта каяссине, хӑҫан таврӑнассине, пӗлтерӗшлӗ ытти информацие ҫырмалла. Похода каякансене телефон номерӗсене те кӑтартма ыйтаҫҫӗ. Ку вӑл ҫыхӑнма кирлӗ.
-5.7 °C