Шупашкарти чикансем хула администрацийӗн пуҫлӑхӗнчен Алексей Ладыковран пулӑшу ыйтнӑ.

Чикан баронӗсене 40 ҫул каялла ҫӗр тара панӑ. Ҫав ҫӗр ҫинчи 20 ҫуртра 150 ача тата ҫавӑн чухлех аслисем пурӑнаҫҫӗ иккен. Аренда вӑхӑчӗ тухнӑран ҫуртсене сӳтесшӗн, чикансене урама хӑваласа кӑларасшӑн. Ҫакӑн пек ӑнлантарнӑ Алексей Ладыков сити-менеджер патне тӳрӗ линие шӑнкӑравланӑ ҫын. Ҫав этем каланӑ тӑрӑх, пӗр ҫурт тӗлӗшпе суд пуҫланнӑ.

«Эпир Чӑваш Енре 50 ҫул ытла пурӑнатпӑр, хамӑр та чӑваш тенӗ пек, хамӑр ял», — тенӗ вӑл.

Сити-менеджер ыйтӑва тишкермелле, аппарат ертӳҫи Андрей Петров пулӑшма тӑрӑшӗ тесе хуравланӑ.

Куславкка хулинче тунӑ ача пахчин ҫуртне уҫаймаҫҫӗ. Ҫавӑн сӑлтавӗпе «Чӑваш Ен» патшалӑх телерадиокомпанийӗ кӑсӑкланнӑ.

Телекуравҫӑсем хыпарланӑ тӑрӑх, Куславккари «Комаровка» микрорайонта шкул пур, анчах ача пахчи ҫук. Шӑпӑрлансене ашшӗ-амӑшӗн хулан тӗп пайне леҫме тивет.

Пӗлтӗрхи чӳк уйӑхӗнче 2-мӗш шкул ҫумӗнче шкул ҫулне ҫитменнисем валли 40 вырӑнлӑх учреждени туса лартнӑ. Анчах ачасем халӗ те унта ҫӳреймеҫҫӗ.

Сӑлтавӗ — туяннӑ оборудованишӗн укҫа тӳлесе пӗтерменни. Парӑм 4 миллион тенкӗ юлнӑ. Тӑкакӑн 10 миллион тенкине тӳлесе татнӑ.

Республикӑн Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерстви сӗтел-пукан тата оборудовани туянассине килӗшӳре пӑхса хӑварман тесе тӳлесшӗн мар иккен. Подрядчик вара укҫа тӳлемесӗр документсене алӑ пусма килӗшмен.

Элӗкри культура эткерлӗхне юсаса ҫӗнетӗҫ. Ҫав тӗллевпе хыснаран 8,5 миллион тенкӗ уйӑрма йышӑннӑ.

Сӑмах Элӗкри И.Я. Яковлев ячӗллӗ шкул пирки пырать. Ӑна 1872 ҫулта туса лартнӑ. 19-мӗш ӗмӗрти йывӑҫ ҫурта иртнӗ ӗмӗрӗн 90-мӗш ҫулӗсенче Элӗк район администрацийӗн культура пайне панӑ. 1995 ҫулхи ҫулла унта литературӑпа краеведени музейӗ уҫнӑ. Унта халӗ 16,5 пине яхӑн экспонат упранать.

2020 ҫулта ҫурта юсаса ҫӗнетме бюджетран 6 миллиона яхӑн тенкӗ уйӑрнӑ. Кӑҫал юсав ӗҫӗ валли 8 миллион та 539 пин тенкӗ уйӑрма хатӗр. «Кӗмӗле» республика хыснинче пӑхса хӑварнӑ.

Подряд организацийӗн ҫурта тулаш енчен ҫӗнетмелле, алӑксемпе чӳречесене ылмаштармалла, шыв пӑрӑхӗсене улӑштармалла. Контракта кӑҫалхи утӑ уйӑхӗн 31-мӗшӗччен пурнӑҫламалла. Аукцион пуш уйӑхӗн 22-мӗшӗнче иртӗ.

Пушар хуралӗнче ӗҫлекенсен ҫӳп-ҫап контейнерӗсене те сӳнтерме тивет. Пуш уйӑхӗн 17-18-мӗшӗсенче Шупашкарти Кадыков, Кривов тата Гузовский урамӗсенчи контейнерсем ҫунма тытӑннӑ. Унта пушар сӳнтерекенсем ҫитнӗ.

Пуш уйӑхӗн 18-мӗшӗнче Шупашкар районӗнчи Ырашпулӑхра йывӑҫ мунча хыпса илнӗ. 55 ҫулти кил хуҫин ытти хуралти те вутра кӗлленнӗ. Юрать, пӳртне ҫӑлса хӑварма май килнӗ. Пушар ҫурҫӗр тӗлӗнче тухнӑ.

Ҫав каҫах Шупашкарти уйрӑм ҫуртсенчен пӗринче мунча ҫуннӑ.

Ҫулталӑк пуҫланнӑранпа пирӗн республикӑра пушар 236 хут алхаснӑ. Вут-ҫулӑм 6 миллион тенкӗ ытла шар кӑтартнӑ. 27 ҫын вилнӗ, 10-ӑн пиҫсе кайнӑ.

Шупашкарти Ефремов купса бульварӗнче вырнаҫнӑ Ехрем хуҫа ҫуртне юсӗҫ. Халӗ проектпа смета документацине хатӗрлеме уҫӑ конкурс ирттерессине пӗлтернӗ. Контрактӑн пуҫламӑш хакӗ – 3 миллион те 82 пин тенкӗ. Конкурса ултӑ уйӑхра ирттерсе ӗлкӗрмелле. Объектӑн историпе культура экспертизине тӑвассине те палӑртса хӑварнӑ.

Ефремов купса бульварӗнчи 10-мӗш ҫурт культура эткерлӗхӗ шутланать. Асӑннӑ ҫуртра 1919 ҫулхи утӑ уйӑхӗн 9-мӗшӗнче ӗҫ ҫыннисем умӗнче Надежда Крупская тухса калаҫнӑ.

Ҫурта 1884 ҫулта туса лартнӑ. Унӑн хуҫи малтан Прокопий Ефремов пулнӑ, кайран – унӑн ывӑлӗ Сергей. Революци хыҫҫӑн унта РКП (б) Шупашкарти уес комитечӗ, Халӑх ҫурчӗ, Шупашкар ӗҫтӑвкомӗ, НКВД, патшалӑх политика управленийӗ, хӑрушсӑрлӑх комитечӗ, В.И. Ленин музейӗ, 1991 ҫултанпа Чӑваш наци музейӗ вырнаҫнӑ.

Ҫӗнӗ Шупашкарти «Радость» (чӑв. Савӑнӑҫ) 40-мӗш ача пахчинче савӑнмалла мар япала пулса иртнӗ. Пуш уйӑхӗн 15-мӗшӗнче унти веранда ҫивиттийӗ ишӗлсе аннӑ. Вӑл юр пусарса лартнине чӑтайман тесе шухӑшлаҫҫӗ. Пӑтӑрмах каҫхи тӑхӑр сехетсенче пулнӑ.

Строительсен урамӗнчи ача пахчинчи пӑтӑрмаха куракансем пулнӑ. Вӗсем йӗрке хуралҫисене пӗлтернӗ.

Халӗ ку пӑтӑрмах тӗлӗшпе прокуратура тата тӗпчевҫӗсем тӗрӗслев ирттереҫҫӗ. Ҫӗнӗ Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ ячӗпе хут ҫырса панӑ та ӗнтӗ. Чӑн та, юрать ачасем шар курман. Кӑнтӑрла пулсан унта пӗчӗккисем выляма пултарнӑ.

Муркашри шкулта юр пусарса тӑнине тӳсеймесӗр ҫивитти йӑтӑнса аннӑ. Кун пирки «Ҫыхӑнура» интернет-порталта пӗлтернӗ.

Пӑтӑрмах пуш уйӑхӗн 6-мӗшӗнче шкулӑн икӗ хутлӑ ҫуртӗнче пулнӑ. Унта ачасем ритмика тата гимнастика енӗпе занятисене пухӑнаҫҫӗ. Ҫавӑнтах шкул вулавӑшӗ вырнаҫнӑ.

Пӑтӑрмаха халӗ РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗн специалисчӗсем тӗрӗслеҫҫӗ. Тӗрӗслев РФ Пуҫиле кодексӗн 293-мӗш статйипе пӑхнӑ преступлени (ӗҫе тивӗҫлипе пурнӑҫламанни) пуррипе ҫуккине палӑртӗ.

Ҫавӑн пекех тӗпчевҫӗсем Шупашкарти Эгер бульварӗнчи 9 хутлӑ ҫуртӑн 1-мӗш хутӗнчи хваттерти стенана сӳтнӗ текен хыпара тӗрӗслеҫҫӗ.

Чӑваш Ен Культура, национальноҫсен ӗҫӗсен тата архив ӗҫӗн министерстви республикӑн истори палӑкӗсен реестрне тата тепӗр икӗ ҫурта кӗртме сӗнет. Вӗсем Шупашкарта тата Шупашкар районӗнче вырнаҫнӑ.

Культура министерстви хатӗрленӗ приказ проектне Шупашкарти Воробьев композиторсен урамӗнчи 14/5 адреспа тата Шупашкар районӗнчи Иккассинче вырнаҫнӑ ҫуртсем кӗнӗ.

Шупашкартине 1840 ҫулта хӑпартса лартнӑ. XIX-XX ӗмӗрсенче унта уесри тӗн училищи вырнаҫнӑ. Вӑл объект хула строительствипе архитектура палӑкӗ шутланать.

Шупашкар районӗнчи Иккассинчи йывӑҫ ҫуртра (ӑна XIX ӗмӗр вӗҫӗнче туса лартнӑ) Иван Яковлев 1902 ҫулта уҫнӑ шкул вырнаҫнӑ.

Асӑннӑ ҫуртсене регион пӗлтерӗшлӗ культура эткерлӗхӗ шутне кӗртесшӗн.

Шупашкарти Миначев урамӗнчи 11-мӗш ҫуртра пурӑнакансем алӑк хӑлӑпӗ пӗрмай ваннишӗн пӑшӑрханнипе «Халӑх тӗрӗслевӗ» портала ҫыру ӑсатнӑ.

Унта тӳрех евитлемен-ха вӗсем. 1-мӗш тата 2-мӗш подъездсенче пурӑнакансем малтан управляющи компание ҫырнӑ, домофон тытса тӑракан организацирен те пулӑшу ыйтнӑ. Унтисем итлемеҫҫӗ мар, итлеҫҫӗ. Кашнинчех хӑлӑпа ылмаштараҫҫӗ. Ҫуртра пурӑнакансем вара алӑк тимӗр карта ҫумне ҫапӑнать, ҫавӑнпа хӑлӑп ванать тесе шухӑшлаҫҫӗ. Вӗсен шучӗпе тимӗр карта ҫумне перӗнмелле мар хатӗр вырнаҫтармалла.

Ҫӗркаҫ, нарӑс уйӑхӗн 16-мӗшӗнче, 23 сехет те 30 минутра, Етӗрнери нумай хваттерлӗ ҫуртсенчен пӗринче пушар тухнӑ. Ҫулӑм Карл Маркс урамӗнчи 97-мӗш ҫуртри пӗр пӳлӗмлӗ хваттерте алхасма тытӑннӑ. Ҫуртра тӗтӗм-сӗрӗм сарӑлнӑран 30 ҫынна, ҫав шутра 7 ачана, урама кӑларса тӑратма тивнӗ.

Пушарпа кӗрешекенсем малтанласа шухӑшланӑ тӑрӑх, инкек 46 ҫулти кил хуҫи арҫынни ӳсӗр пуҫпа пирус туртнинчен тухнӑ.

Пирус туртакансене пула кӑҫал пирӗн республикӑра пушар 12 хутчен тухнӑ. Вӗсенче 7 ҫын пурнӑҫӗ татӑлнӑ.