Шупашкарта пурӑнакан темиҫе ҫемье унччен тӗпленнӗ вырӑнтан куҫас килменнипе суд тӑрах ҫӳрет. Кивӗ хваттертех шик шӑхӑрса пурӑнма май килнишӗн мар, ҫӗнӗ ҫӗрти пурнӑҫ условийӗ тивӗҫтерментен ҫапла кутӑнлашаҫҫӗ хӑшӗсем.
Сӑмах май каласан, тӗп хулари Дементьев урамӗнчи 2-мӗш ҫурта кивӗ ҫӗртен куҫарнӑ ҫынсене малтанхи кунсенченех кӑлтӑк ҫине кӑлтӑк канӑҫсӑрлантарма тытӑннине эпир ҫуркунне пӗлтернӗччӗ. Аса илтеретпӗр, подъезчӗсенчен пӗри ҫынсем пурӑнма куҫнӑ-куҫман ишӗлме тытӑннӑ, путвалта шыв кӳлленме пуҫланӑ. Кунсӑр пуҫне вентиляци тата лифтсем ӗҫлемен. Халӑха калаҫтаракан ҫак ҫуртпа ун чухне Пӗтӗм Раҫҫейри халӑх фрончӗ те кӑсӑкланма тытӑннӑччӗ.
Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков эрнесерен ирттерекен черетлӗ планеркӑра куҫма килӗшмен ҫынсене вӑхӑтлӑх вырӑна куҫарма май пуррине палӑртнӑ. Ишӗлекен тесе йышӑннӑ май унтан ҫынсене куҫарма йышӑннӑ ҫуртсене ӑшӑ памасси пирки пӗлтернӗ.
Ҫак кунсенче манӑн Шупашкарти Кӑнтӑр-Хӗвеланӑҫ микрорайонӗнчи пурӑнакан хваттер ҫумӗнчи тамбурӗнче малярсен бригада — хастар та ырӑ кӑмӑллӑ чӑваш хӗрарӑмсем юсавлӑ ӗҫӗсем турӗҫ. Маччана шуратрӗҫ, стенасене сӑрларӗҫ. Питӗ лайӑх та виҫеллӗ ӗҫлерӗҫ.
6 сул каялла кӳршӗсен хваттерти квартирантсем пӗр Интернет компание проводкӑна тума чӗнчӗҫ. Лешсем вара тӗрӗс мар электрокабель ҫине хӑйӗн прибор лартрӗҫ. Ҫакӑншӑн кайран пушар тухрӗ. Пожарниксем, тав Турра, сӳнтерчӗҫ. Пушар хыҫҫӑн маччапа стенасем хуралчӗҫ. Халь юсав хыҫҫӑн питӗ кӑмӑллӑ пӑхма.
Эпӗ малярсене кӑшт пулӑшрӑм. Вӗсемпе тӑван чӗлхепе кӑмӑллӑ калаҫса хутшӑнтӑм. Вӗсем Шупашкарти "Верикаль" Управляющая компания ҫумӗнчи "Дом Сервис" ОООра ӗслеҫҫӗ. Светлана Александрова звеньевая, тата икӗ маляр - Зинаида Григорьевӑпа Надежда Степанова. Шел, вӗсем хӑш районӗнче ҫуралнӑ ыйтман. Вӗсен лайӑх ӗҫӗсем тунӑ тесе "Вертикаль" ООО директор патне электронлӑ ҫыру ятӑм. Малярсене преми пама сӗнтӗм.
Перестройка вӑхӑтӗнче (1980-мӗш ҫулсем вӗҫӗнче) эпӗ, 6-ран Шупашкарта ӳснӗ чӑваш ачи, тӑван чӗлхепе иккӗмӗш хут майӗпен вӗрентӗм.
Чӑваш Енӗн Культура министерстви Шупашкарти «Хресчен ҫуртне» (вырӑсла ӑна Дом крестьянина теҫҫӗ) хаклакан акта сӳтсе явма чӗнет.
Раҫҫей пӗлтерӗшлӗ культура эткерлӗхӗ шутланакан ҫак объекта кӑҫалхи ҫӗртме уйӑхӗнче хакланӑ, хута утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗнче ҫирӗплетнӗ. Хресчен ҫуртне Красноярскра вырнаҫнӑ Историпе культура экспертизин бюровӗ тишкернӗ.
Хальхи вӑхӑтра Шупашкарти Константин Иванов урамӗнчи 3-мӗш ҫурт адреспа вырнаҫнӑскере 1927 ҫулта туса лартнӑ, анчах пушара пула шар курнӑран ӑна ҫӗнӗрен хӑпартма тивнӗ, ҫапла вара тепӗр ҫулхине кӑна уҫнӑ. Хресчен ҫуртне мӑнастир пулнӑ вырӑнта (ӑна ишнӗ) Октябрьти революцие 10 ҫул ҫитнӗ тӗле ҫӗклесе лартнӑ. Унта хресченсене ҫӗр каҫма юлмалли вырӑн та, кино тата спектакль кӑтартмалли зал та пулнӑ, тӗрлӗ мероприяти те ирттернӗ. Хальхи вӑхӑтра ку ҫурта Вырӑс православи чиркӗвӗн ӑс-хакӑл училищи йышӑнать.
Патшалӑх актне хакланине ҫак адреспа йышӑнаҫҫӗ: 428004, Чӑваш Республики, Шупашкар хули, Президент бульварӗ, 17-мӗш ҫурт е culture@cap.ru электрон пуштӑпа та ӑсатма юрать. Акта хакланине авӑн уйӑхӗн 29-мӗшӗ таран кӗтеҫҫӗ.
Ҫӗмӗрле хули 100 ҫул тултарни пирки сайтра пӗлтернӗччӗ. Авӑн уйӑхӗн 10-мӗшӗнче ҫӗмӗрлесем уявра савӑннӑ.
Ҫак кун хӑшӗ-пӗри ҫӗнӗ хваттер уҫҫине тивӗҫнӗ. Ҫӗмӗрлере пурӑнакан 8 ҫемьене уҫӑ тыттарнӑ. Вӗсене савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура панӑ.
Ҫак ҫынсем унччен авариллӑ ҫуртра пурӑннӑ. Вӗсене патшалӑх программипе килӗшӳллӗн ҫӗннине куҫарнӑ.
Ҫӗнӗ хваттере куҫнӑ чи аслӑ ҫын – 85 ҫулти Софья Фролова. Пурне те хула мэрӗ Сергей Яргунин тата Александр Зиновьев сити-менеджер саламланӑ. Александр Зиновьев ҫынсене авариллӗ ҫуртран ҫӗннине куҫарас ӗҫ малалла пынине каланӑ. Кӗҫех 59 ҫемье ҫӗнӗ хваттерсене куҫӗ.
Сӗнтӗрвӑрри районӗнче пурӑнакан тӑлӑх арӑм ҫуртлӑ пулӗ. Ҫулӗ ҫамрӑк мар та, черете кӗтсе илсен тем пекехчӗ тесси кӑна юлать пулӗ...
Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫине хутшӑннисене тата вӗсен тӑлӑх арӑмӗсене ҫурт-йӗрпе тивӗҫтермеллине 2008 ҫултах йышӑннӑччӗ. Ҫурт-йӗр условийӗ начаррисене пырса тивекен ҫак саккунпа ҫыхӑннӑ ӑнланманлӑх Урхас Кушкӑ ял тӑрӑхӗнче сиксе тухнӑ. Асӑннӑ ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ кинемее хваттер черетӗнчен кӑларса ҫапнӑ.
Тӑлӑх салтак арӑмне прокуратура хур туман. Ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ мӗн сӑлтавпа кинемее черетрен кӑларнипе кӑсӑкланнӑ. Саккунта пӑхса хӑварнисене тӗпе хурсан, салтак арӑмне ҫурт-йӗр черетӗнчен сирме нимӗнле сӑлтав та пулманни ҫиеле тухнӑ. Прокуратура хӳтте кӗнипе кинемее черете тепӗр хутчен кӗртнӗ.
2013 ҫулхи авӑн уйӑхӗнче Шупашкарти Депутатсен пухӑвӗ республикӑн тӗп хулине хӑтлӑх кӗртессипе ҫыхӑннӑ правилӑсене ҫирӗплетнӗ. Унта ҫуртсен урам енне кондционерсемпе антеннӑсем вырнаҫтарассине те пӑхса хӑварнӑ. Хулари тӳре-шара ҫырса хатӗрленӗ, депутатсем ҫирӗплетнӗ правилӑра 2.11 пунктӑн 2.11.2.2 ҫум пунктӗнче Шупашкарти магистральлӗ урамсенче кондиционерсемпе антеннӑсене картиш енне кӑна вырнаҫтарма ирӗк панӑ.
Прокурор тӗрӗслевӗ ку пункт саккунпа килӗшсе тӑманнине палӑртнӑ. Нумай хваттерлӗ ҫуртсенче пурӑнакансенчен пӗрисем ҫуртӑн пӗтӗмӗшле пурлӑхӗпе усӑ кураяҫҫӗ те теприсен айккинче юлма тивет.
РФ Ҫурт-йӗр кодексӗн 1-мӗш статйинче ҫурт-йӗрпе усӑ курассинче федераци саккунӗсемпе хӑш-пӗр чару пулайрассине пӑхса хӑварнӑ-ха, анчах ҫурт ӑҫта вырнаҫнинчен килессине унта асӑнман.
Саккунпа килӗшсе тӑман пункта прокуратура пӑрахӑҫлама хушса хут ҫырнӑ.
Кӳкеҫре пурӑнакансенчен хӑшӗсем сивӗ шыв пӑрӑхӗнчен вӗри шыв юхни пирки халӑх тетелӗсенчен пӗринче ҫыраҫҫӗ. Унта шавлани тӑрӑх хакласан, пӑтӑрмахӗ темиҫе кун каяллах пуҫланнӑ.
Сивви вырӑнне вӗри шыв юхни, ҫынсем малтанласа шухӑшланӑ тӑрӑх, шыв ӑшӑтмалли хатӗрсене хӑшӗсем сӳнтерменнипе ҫыхӑнма пултарнӑ. Анчах хваттертен хваттере шаккаса ҫӳрени те усӑ кӳмен теҫҫӗ. Пурте: «Пирӗн йӗркеллех», — тесе ӗнентереҫҫӗ-мӗн.
Первомайски урамри 3-мӗш ҫуртра пурӑнакан Алена Чаликова ҫур кун вӗри шыв кайнӑ хыҫҫӑн икӗ крантан та сивӗ шыв кайма тытӑннине пӗлтерет.
«Кранри вӗри шывпа ачасем пиҫсе кайма пултараҫҫӗ», — пӑшӑрханать, сӑмахран, Кӳкеҫре пурӑнакан Ольга Михайлова. Хӗрарӑм шучӗпе, ку ӑнланманлӑха татса пама ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑхра ӗҫлекенсен хушша-хуппа кӗме вӑхӑт.
21 ҫула ҫитсе те хӑйне ятӑн кӗтессӗр тенинчен вулакан, тен, тӗлӗнет те пулӗ. Ҫамрӑк пуҫпах ҫурт-йӗр ҫавӑраймассине ӑнланатӑп-ха. Анчах сӑмахӗ кунта тӑлӑх пирки. Ашшӗ-амӑшӗн хӳттисӗр юлнисене патшалӑх ҫурт-йӗрпе тивӗҫтермеллине саккунта пӑхса хӑварнӑ. Анчах Пӑрачкав районӗнчи 21 ҫулти икӗ ача амӑшӗ ниепле те хӑйне ятӑн кӗтеслӗ пулайман. Аптӑранипе тӑлӑх прокуратурӑна кайнӑ. Унтисем тӑлӑха ӑнланнӑ.
Патшалӑх шучӗпе пурӑнма кӗтес уйӑрса пама ыйтса Шупашкарти Ленин район судне ҫитнӗ. Тӳре те тӑлӑха майлӑ пулнӑ. Икӗ ача амӑшне, ҫын патӗнче хӗсӗнсе пурӑнаканскере, ҫурт-йӗрпе тивӗҫтермелле йышӑну кӑларнӑ. Республика прокуратурин пресс-служби хыпарланӑ тӑрӑх, пӗрремӗш инстанцири суд йышӑнӑвӗ хальлӗхе вӑя кӗреймен-ха.
Тӗнче тетелӗнчи кӑларӑмсене тишкерсех тӑратӑп. Ара, малтанхилле пичет кӑларӑмӗсене темиҫешер экземпляр ҫырӑнса илме пӑрахрӑмӑр та, тӗнче тетелне кӗрсе пурнӑҫ таппипе паллашатпӑр. Оппозици шутланакан интернет-МИХсенчен пӗринче, "Правда ПФО"-ра, ҫурла уйӑхӗн 25-мӗшӗнче Шупашкар хулин социаллӑ пурнӑҫӗпе экономика аталанӑвне пӗтӗмлетекен лару пирки ҫырса кӑтартнӑ. Унта кампа кам пӗр чӗлхе тупайманни, кампа кам мӗн пайлайманни таранах асӑнни пур. Анчах сӑмахӑм ун пирки мар.
Статьяра Шупашкарти "Ҫеҫпӗл" кинотеатр пулнӑ ҫурта хула харпӑрлӑхӗнчен республикӑна куҫарас ыйтӑва та хускатнӑ. Ҫулталӑк ҫурӑ каялла ӑна Шупашкара панӑ. Хальхи вӑхӑтри пултарулӑх центрӗ ятпа ӗҫлекен ҫав ҫурта паян каялла республика харпӑрлӑхне илесшӗн-мӗн. Унта "культура министрӗн ҫумӗн Вячеслав Ориновӑн ку енӗпе чее план пуррине" пӗлтернӗ. "Влаҫа ҫитнӗ ҫамрӑксен театрӗн экс-режиссерӗ" "Ҫеҫпӗл" ҫуртне ҫамрӑксен театрӗ валли уйӑрасшӑн имӗш. Материалта: "Трактор тӑвакансен культура керменне парас тенӗ те ҫуркунне — май килмен, халӗ "Ҫеҫпӗле" куҫ хывнӑ", — шухӑш палӑрать.
Шупашкарти «Ҫеҫпӗл» кинотеатр пулнӑ ҫурта (халӗ ӑна КВНа хатӗрленекенсем тата туй-ҫуй ирттерекен «Артефакт» ятлӑ организаци, «Куча Мала» медиа центр йышӑнни паллӑ) Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрне парасси пирки сӑмах-юмах тухнӑччӗ.
Ку хыпара ҫынсем тӗрлӗрен йышӑнчӗҫ. Ҫуртсӑр хӑшкӑлнӑ театр тата ун шӑпишӗн пӑшӑрханакансем ыйту тинех татӑласса шанса лӑпкӑн сывласа ячӗҫ пулсан, «Ҫеҫпӗлте» тӗпленнӗ ушкӑнсем хӑйсене килсӗр тӑратса хӑварасран пӑшӑрханса ӳкнӗ.
Анчах халӗ «КВН» общество организацийӗ халӑх тетелӗсенчен пӗринче республикӑн культура министрӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлакан Константин Яковлевпа тата Чӑваш Ен Элтеперӗн Администрацийӗн Ертӳҫипе Юрий Васильевпа тӗлпулу иртнине пӗлтернӗ. Унта «Ҫеҫпӗлти» организацисем «Ҫеҫпӗлтех» юласси пирки калаҫса татӑлнӑ. Маларах «Ҫеҫпӗле» пӑхма пынисем Ҫамрӑксен театрӗн делегацийӗ пулнӑ имӗш, анчах вӗсем хайсем тӗллӗн ҫӳренӗ.
+14.3 °C