Республикӑри клиника пульницинче хальхи йышши магнитлӑ резонанс томографӗ вырнаҫтарнӑ. Республикӑра кунашкалли пӗрре кӑна. Вӑл пулӑшнипе тӗрлӗ чир-чӗре тупса палӑртма пулать.

Республикӑри клиника пульницин тухтӑр-рентгенологӗ Сергей Иванов каланӑ тӑрӑх, томограф пулӑшнипе 1 миллиметр таран та ӳсмен усал шыҫҫа тупса палӑртма май пур. Эппин, ку пульницӑра усал шыҫҫа малтанхи тапхӑрӗнчех асӑрхӗҫ. Ҫавӑн пекех пуҫ мимин тата ҫурӑм шӑммин сӑссин чирӗсем те палӑрӗҫ. Томограф шӑмӑсене те тӗплӗн «тишкерӗ», чир-чӗре тӳрех тупса палӑртӗ.

Пациентсем ҫӗнӗ хатӗре хӑйсем ҫинче тӗрӗслесе курнӑ ӗнтӗ. Ҫӗнӗ томограф сахал мар пациентӑн пурнӑҫне ҫӑлма пулӑшӗ.

Паян ирхине РФ Сывлӑх сыхлавӗн министерствин, Шупашкарти тата Ҫӗнӗ Шупашкарти медицина учрежденийӗсен ӗҫченӗсем Шупашкарти кӳлмеке хускану тума пухӑннӑ. Пӗтӗмпе 600 яхӑн ҫын пухӑннӑ.

Медицина ҫыннисем шӑматкун хускану тума тухасси йӑлана кӗнӗ ӗнтӗ. Вӗсем Пӗтӗм тӗнчери сывлӑх кунне халалланӑ «Пурнӑҫ патне – 10 пин утӑм» акцие хутшӑннӑ.

Зарядка 9 сехетре пуҫланнӑ, ӑна республикӑри фитнес-аэробика федерацийӗн элчисем ирттернӗ. Медицина ӗҫченӗсем хусканусем тунӑ хыҫҫӑн уҫӑлса утнӑ.

Сывлӑх сыхлавӗн министрӗ Владимир Викторов пӗлтернӗ тӑрӑх, медицина ӗҫченӗсем хускану кунне пиллӗкмӗш уйӑх ирттереҫҫӗ.

Чӑваш Енре гериатри службине аталантарасси пирки эпир икӗ ҫул каяллах пӗлтернӗччӗ. Унтанпа сахал мар шыв-шур юхса иртрӗ. Халӗ Республикӑри гериатри центрне уҫнӑ.

Чӑваш Енӗн Сывлӑх сыхлав министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, ку учреждение Вӑрҫӑ ветеранӗсен клиника госпиталӗнче ӗҫлеттерсе янӑ. Ӑна Нина Сидорова ертсе пырать.

Гериатри центрӗнче ватлӑх астенийӗ пуҫланнӑ пациентсене консультаципе медицина пулӑшӑвӗ кӳреҫҫӗ. Ватӑсене пӑхакансем тата ватӑсем валли шкул та йӗркеленӗ.

Гериатри центрӗнче — талӑкӗпех выртмалли 20 койка-вырӑн.

Сӑмах май, юлашки 7 ҫулта пирӗн республикӑри ҫынсем вӑтамран 3,2 ҫул нумайрах пурӑнаҫҫӗ. Этем ӗмӗрӗ вӑтамран 73,5 ҫулпа танлашать. 60 ҫул урлӑ каҫнисем республикӑра — 255 пин ытла. Ку вӑл халӑхӑн пӗрре пиллӗкмӗш пайӗ пулать. 85 ҫултан 18 399 ҫын иртнӗ, 100-тен — 100 ҫын.

Акан 1-мӗшӗнчен пуҫласа юпан 1-мӗшӗччен Чӑваш Енре хӗрлӗхене (корь) хирӗҫ иммунизаци ирттерӗҫ. Ку юлашки вӑхӑтра Раҫҫейре ҫак чир сарӑлса пынипе ҫыхӑннӑ.

Юлашки виҫӗ уйӑхра ҫӗршывра хӗрлӗхенпе чирленӗ 800 ытла тӗслӗхе палӑртнӑ: Мускавра, Мускав, Чулхула, Владимир, Иваново облаҫӗсенче тата ытти регионта. Вӑл Чӑваш Ене ҫитес хӑрушлӑх та пур. Юлашки хутчен кунашкал чир Чӑваш Ене Мускав облаҫӗнчен лекнӗ.

Чӑваш Енре унччен ҫак чирпе чирлемен, прививка туман 18-35 ҫулсенчи ҫынсене прививка иммунизацийӗ тӑвӗҫ. Ҫавӑн пекех хӗрлӗхенпе чирлес хӑрушлӑх пысӑк ҫынсене, 36-55 ҫулсенчисене, тӑвӗҫ: медицина, суту-илӳ, транспорт, социаллӑ, коммуналлӑ тытӑмсенче, вахта мелӗпе ӗҫлекенсене, мигрантсене. Икӗ прививка тӑвӗҫ: вакцинаци тата ревакцинаци. Вӗсен хушши виҫӗ уйӑхран сахал мар пулӗ. Кунсӑр пуҫне наци календарӗпе прививка туман 2-17 ҫулсенчи ачасене иммунизаци тӑвӗҫ.

Нимӗҫ ортопечӗ, Зальцкоттен хулинчи Иосиф святой ячӗллӗ госпиталӗн тӗп тухтӑрӗ Марко Эзечиели Шупашкарти ӗҫтешӗсене хӑйӗн ӑсталӑхӗпе паллаштарнӑ, кунтах хайне евӗр операци тунӑ. Кун пирки «ПроГород Чебоксары» кӑларӑм хыпарлать.

Хайхи ҫӑлкуҫ пӗлтернӗ тӑрӑх, Марко Эзечиели Шупашкарта — иккӗмӗш хут. Хальхинче вӑл Чӑваш Енри тухтӑрсене пӗҫӗ шӑммине ҫӗнӗ меслетпе епле улӑштармаллине кӑтартнӑ. Ҫавӑн пекех вӑл Шупашкарти ортопедипе эндоротезировани центрӗн тухтӑрӗпе Вадим Яковлевпа пӗрле ҫамрӑк ҫынна операци тунӑ, каччӑн пӗҫӗ шӑммине эндопротезпа улӑштарнӑ. Вӑл ҫынна кӑлтӑксемсӗр ҫӳреме май парать.

Палӑртса хӑварни вырӑнлӑ пулмалла, тӗп хулари центр тухтӑрӗсем малашне хӑйсен ӗҫӗнче ҫак меслетпе усӑ курассине пӗлтернӗ.

Чӑваш Енӗн Аслӑ сучӗ пуҫлӑха тӳрре кӑларман. Чӑваш Енӗн Шалти ӗҫсен министерствин пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, Патӑрьел район администрацийӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗ пӗлтӗрхи пуш уйӑхӗн 2-мӗшӗнче ӳсӗр ҫын ҫине машинӑпа пырса кӗнӗ.

Инкек Патӑрьел районӗнче «Калинино-Патӑрьел-Елчӗк» ҫул ҫинче пулса иртнӗ. «Тойота-Камри» машинӑна тытса пыракан 31 ҫулти арҫын ҫул ҫинче ҫывӑрса кайнӑ ҫын ҫине пырса кӗнӗ. Машина айне лекнӗ 51 ҫулти этем сусӑр пулса юлнӑ.

Машина рульне тытса пынӑ Патӑрьел район администрацийӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗ хӑйӗн айӑпне йышӑнман иккен. Чылай экспертиза ирттернӗ хыҫҫӑн тӗпчевҫӗсем машина ытла хӑвӑрт пынине палӑртнӑ.

Айӑпне йышӑнман пулин те руль умӗнчи ҫын шар курнӑ арҫынна 100 пин тенкӗ укҫа куҫарса, эмел, сусӑр кӳми туянса панӑ. Патӑрьел район сучӗ водителе каҫарма йышӑннӑ. Анчах Чӑваш Енӗн Аслӑ сучӗ ҫав приговора пӑрахӑҫланӑ.

35 ҫултан ҫамрӑкрах тухтӑрсене, хула поликлиникисене е пӗтӗмӗшле практика тухтӑрӗсен офисӗсене ӗҫлеме килнӗскерсене, компенсаци парӗҫ. 200 пин тенке илес тесен вӗсен хӑйсен участокӗнче пӗр ҫул ӗҫлемелле.

Халӗ ҫӑмрӑк тухтӑрсем аслисен поликлиникисенче те, ачасен пульницисенче те кирлӗ. Ҫамрӑк специалистсем компенсацие кирек мӗнле тӗллевпе те тӑкаклама пултараҫҫӗ: счет ҫине хума та, вӗренӳшӗн тӳлеме те май пур. Ҫапах чылайӑшӗ 200 пин тенке пурӑнмалли ҫурт-йӗр условийӗсене лайахлатма ярать.

Аса илтерер: нумаях пулмасть РФ Президенчӗ Патшалӑх Думине янӑ Ҫырура ялсенчи шкулсене ӗҫлеме килекен вӗрентекенсене те 1 миллион тенкӗпе хавхалантармалли пирки каланӑ.

2007 ҫулта Президент пепкелӗх центрӗнче 690 грамм таякан, 35 сантиметр тӑршшӗ арҫын ача ҫут тӗнчене килнӗ. Амӑшӗ ӑна 26-27 эрнере ҫуратнӑ. Ҫак тӗслӗхе тухтӑрсем астуса юлнӑ, мӗншӗн тесен пепкен пурнӑҫӗшӗн самай кӗрешме тивнӗ.

Ача реанимаци уйрӑмӗнче пӗр уйӑха яхӑн выртнӑ, ӑна искуственнӑй майпа сывлаттарнӑ. Пепке 1500 грама ҫитсен вӑл суккӑр ан юлтӑр тесе операци тунӑ. Тухтӑрсем пирӗн патра кунашкаллине пӗрремӗш хутчен тунӑ.

Ҫак арҫын ача халӗ мӗнле пурӑнать-ши? Халӗ вӑл 4-мӗш класра вӗренет, виҫӗ чӗлхепе ҫӑмӑллӑнах калаҫать. Арҫын ача тантӑшӗсенчен нихӑш енӗпе те юлмасть.

Палӑртмалла: 2018 ҫулта Президент пепкелӗх центрӗнче 361 ача вӑхӑтсӑр ҫуралнӑ. Вӗсенчен 47-шӗ 1000-1500 грамм тайнӑ, 36-шӗ вара – 500-1000 грамм.

Ҫӗнӗ Шупашкарти «Химпром» предприятире мастерта ӗҫлекене ҫын сывлӑхне асӑрханмасӑр йывӑр сиен кӳнӗшӗн судпа айӑпласшӑн. Ун тӗлӗшпе РФ Следстви комитечӗн управленийӗ тӗпчевҫисем пуҫарнӑ ӗҫе прокуратура ҫирӗплетнӗ, халӗ ӑна суда ярса панӑ.

Пӑтӑрмахӗ иртнӗ ҫулхи чӳк уйӑхӗн 23-мӗшӗнче сиксе тухнӑ. 55 ҫулти мастер техника хӑрушсӑрлӑхшӗн яваплӑ пулнӑ, анчах тивӗҫе вӑл туллин пурнӑҫласа ҫитереймен тесе шухӑшлаҫҫӗ. Вӑл рабочие пӑрӑх прокладкине ылмаштарма хушнӑ. Мастер рабочи ҫак ӗҫе епле пурнӑҫланине сӑнаса тӑман, ӑна противогаз та тӑхӑнма хушман иккен. Юсав вӑхӑтӗнче конденсат (тӑвар йӳҫекӗпе формальдегид) юхса тухнӑ. Ҫав сывлӑш ӳпкене лекнӗ рабочи пульницӑна лекмеллех аманнӑ. Вӑл паян та сипленсе пӗтереймен.

Етӗрне районӗнчи Килтӗш ялӗнче пурӑнакансем ҫӗнӗ ФАП пуласса чӑтӑмсӑррӑн кӗтеҫҫӗ. Халӗ ялти фельдшер пацентсене 2007 ҫулта хупӑннӑ шкул ҫуртӗнче йышӑнать. Унччен ял варринче пулнӑ администрацие, клуба та ҫавӑнта, ял хӗррине, куҫарнӑ.

Хӑшӗ-пӗрин фельдшер патне ҫитес тесе самай утмалла: 2-3 ҫухрӑм. Лачакаллӑ чухне уйрӑмах йывӑр – ҫула асфальт сарман.

Екатерина Алексеева фельдшерта 40 ҫул ӗҫлет. Вӑл хӑйӗн ӗҫне юратать, ку ӗҫе пӑрахасшӑн. Унӑн шухӑшӗпе, ФАП ял варринче пулсан лайӑхрах, ку унӑн ӗҫне те ҫӑмӑллатать.

Халӗ Килтӗшре 218 ҫын пурӑнать, вӗсенчен 36-шӗ – ачасем. Ҫынсем ял пухӑвӗсенче мудпункта ял варрине куҫарассине пӗрре мар сӳтсе явнӑ. Кӑҫал ФАП тӑваҫҫех, ун валли вырӑн та хатӗрленӗ.