Чӑваш Республикине гриппа хирӗҫ кӗрешекен вакцина илсе килме тытӑннӑ. Палӑртмалла: ӑна кӑҫал, унчченхипе танлаштарсан, самай маларах илсе килеҫҫӗ.

Кӳрсе килнӗ партие склада вырнаҫтарнӑ. Ку — кирлӗ чухлехин пӗрре ҫиччӗмӗш пайӗ ҫеҫ. Кӑҫал кӗркунне 95 пин ачана тата 165 пин аслӑ ҫынна вакцина тума палӑртнӑ.

ЧР Сывлӑх министерствин штатра тӑман тӗп эпидемиологӗ Оксана Такмакова каланӑ тӑрӑх, прививкӑна 6 уйӑхран аслӑ ачасене, вӑраха кайнӑ чирсемпе нушаланакансене, 60 ҫултан иртнисене, медицина ӗҫченӗсене, вӗрентекенсене, транспортра, коммуналлӑ тытӑмра ӗҫлекенсене, ҫара каякансене, ача кӗтекен хӗрарӑмсене тӳлевсӗр тӑваҫҫӗ. Ӑна пурӑнакан вырӑнти медицина учрежденийӗнче тума пулать.

Прививкӑна авӑн уйӑхӗнче тума тытӑнӗҫ. Тухтӑрсем ӑна икӗ уйӑхра — чир-чӗр сарӑлнӑ вӑхӑта — туса пӗтересшӗн.

Упнерти туса пӗтрмен клуб

Вӑрнар районӗнчи Упнер ялӗнче ҫул ҫукки халӑха пӑшӑрхантарать. Ҫынсем каланӑ тӑрӑх, инкек пулас тӑк машинӑсем яла пылчӑкра кӗреймеҫҫӗ.

Упнерти ҫулпа ҫамӑл автомобильсене ҫӳреме йывӑр. Пысӑкрах урапасемшӗн те чӑрмавлӑ. Ҫынсем ытларах урампа ҫуран ҫӳреҫҫӗ, хӑшӗ-пӗри велосипед ҫине ларать. Ялта ҫӑрӑлса тухма май ҫук вырӑнсем те пур. Тӗслӗхрен, кӗпер. Ҫумӑр вӑйлӑ ҫусан ӑна шыв илет. Ҫапах ачасенчен ытларахӑшӗ шкула ҫак ҫулпах ҫӳрет. Халӑх ку пӑтӑрмах пирки вырӑнти администрацие пӗрре мар асӑрхаттарнӑ.

Вера Кондратьева каланӑ тӑрӑх, ҫула тӑватӑ ҫул каяллах тума шантарнӑ. Ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ каланӑ тӑрӑх, ҫула юсама укҫа ҫук. Кӑҫал ҫул-йӗре йӗркене кӗртме 537 пин тенкӗ ҫеҫ уйӑрнӑ-мӗн. Кунпа темех тӑваймӑн-мӗн.

Упнерсене ку кӑна пӑшӑрхантармасть. Халӑх ялти туса пӗтермен икӗ хутлӑ ҫуртшӑн пӑшӑрханать. Ку ӗҫе 20 ҫул каяллах пӑрахӑҫланӑ иккен. Ачасем вара унта выляма ҫӳреҫҫӗ. Иван Афанасьев каланӑ тӑрӑх, ку ҫурта йӑтса антарма 3 миллион тенкӗ кирлӗ!

Раҫҫей хӑйне хирӗҫле экономика санкцийӗсем йышӑннӑ ҫӗршывсенчен тавар кӳрсе килме чарнишӗн Евросоюз Пӗтӗм тӗнчери суту-илӳ организацине ҫӑхавласшӑн. Кун пирки суту-илӳ енӗпе ӗҫлекен еврокомиссар Карел де Гюхт каланӑ.

Еврокомиссар авӑн уйӑхӗн ҫурринче ҫӑхавлама пултарнине пӗлтернӗ. Анчах хальлӗхе ку ыйтупа татӑклӑ йышӑну туман-мӗн-ха.

Маларах Брюссельте Раҫҫей ют ҫӗршыв таварне кӳрсе килме чарнӑ фактпа Пӗтӗм тӗнчери организаципе канашласси пирки каланӑ.

Ҫӑхавласси пирки каласан, пуринчен ытла Польша ҫапла тума ыйтать иккен. Ара, вӑл панулми сутмалли пысӑк рынока ҫухатнӑ-ҫке.

Республикӑна ҫывӑх вӑхӑтра Украинӑран тарса килекен тепӗр 278 ҫын ҫитмелле. Чӑваш Енре вӗсене вырнаҫтарма тата тепӗр 10 вырӑн туса пама йышӑннӑ. Ҫапла вара вӗсен шучӗ 13-е ҫитӗ.

Аса илтеретпӗр, хальхи вӑхӑтра таркайсене «Контур» акционерсен уҫӑ обществинче, «Чувашиякурорт» санаторире тата Ачасемпе ҫамрӑксен реабилитаци центрӗнче йышӑнаҫҫӗ. «Контур» территоринче вырнаҫтарнине тата «Чувашиякурорт» санаторие таркайсене вӑхӑтлӑх вырнаҫтармалли пункт статусне панӑ. Вӗсен хуҫисене кашни таркая пуҫне федераци хыснинчен тӑкаксене саплаштармалла. Пӗр талӑкшӑн — 800 тенкӗ. Хальлӗхе пирӗн республикӑра 186 таркай хӳтлӗх тупнӑ.

Ҫӗнӗ пунктсем шутне Шупашкар районӗнчи «Заимка» туризмпа сывлӑх комплексне, Етӗрне районӗнчи «Созвездие» уйлӑха тата «Ача-пӑча канӑвӗ» обществӑна, Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи «Белые камни» центра тата ыттисене кӗртнӗ.

Таркайсене тӳлевсӗр сим-карттӑсем валеҫсе пани пирки эпир хыпарланӑччӗ.

А. Г. Николаев ячӗллӗ паркра вырнаҫнӑ «Ковчег» зоокӗтес вӗренӳ ҫулӗ пуҫланнӑ ятпа ачасем валли парне хатӗрленӗ. Авӑнӑн 1-мӗшӗнче вӑл чӗрчунсен кӗтесне пырса курас шухӑшлӑ пӗрремӗш класс ачисене пурне те тӳлевсӗр кӗртет. Анчах аслисен кӗсьене кӗмех тивӗ. Вӗсене укҫалла кӗртеҫҫӗ.

Билет хакӗ — 50 тенкӗ. Зоокӗтес ирхи 10 сехетрен пуҫласа 19 сехетчен ӗҫлет. Канмалли кунсем унӑн — тунтикунпа ытларикун. Авӑнӑн 1-мӗшӗ тунтикуна лексен те ӗҫлеттерме йышӑннӑ.

Елчӗкри историпе тӑван тавралӑх халӑх музейӗнче асӑннӑ районти Аслӑ Пӑла Тимешре ҫуралса ỹснӗ, Шупашкарта пурӑнакан Валентина Васильева тӗрӗ ӑстин куравӗ уҫӑлнӑ.

Ҫирӗм-вӑтӑр ҫул каялла та ялта ӳссе ҫитӗнекен хӗр-упраҫа амӑшӗ шкул парти хушшине ларсанах ал ӗҫне вӗрентнӗ. Ӗлӗкрен пыракан чӑваш йӑли-йӗркипе хӗр ҫап-ҫамрӑклах качча кайма арча тулли тупра хатӗрленӗ. Турӑш ум, чӳрече карри, минтер пичӗ, простынь, алшӑлли тата ытти ӗрленӗ. Ытларах чух хӗреслӗ майпа тӗрленине пӗлтерет «Елчӗк ен» хаҫат.

Мӗн ачаран тӗрлеме юратнӑ Валентина Васильева хӑй аллипе сахал мар япала ӑсталанӑ. Анчах вӑхӑт иртнӗ май вӗсем «модӑран» тухнӑ та кил-ҫуртра усӑ курма пӑрахнӑ. Ҫапах Валентина уншӑн ӳпкелешмест, вӑхӑтӗнче тӗрлеме вӗреннӗшӗн хӗпӗртет-мӗн.

Валентина ача чухнехи юратнӑ ӗҫе тепӗр хут пуҫӑнни виҫҫӗмӗш ҫул ҫеҫ иккен-ха. Малтанах пӗчӗк ỹкерчӗксем тӗрленӗ, унтан хавхаланса — пысӑккисене. Хӗрарӑма мӗн пӗчӗкрен илемлӗх тӗнчи илӗртет, ҫавна май вӑл чечексене канва ҫине «куҫарнӑ». Валентина Витальевна тӑван тавралӑх илемне те ытараймасть теҫҫӗ: мӑшӑрлӑ чарлансем, ҫерҫисем.

Малалла...

Юратӑвӑн чикки ҫук теҫҫӗ халӑхра. Чӑн та, ҫапла-тӑр ҫав. Ҫав сӑмахӑн чӑнлӑхне паян Муркаш районӗнчи пӗр ялти мӑшӑр ҫирӗплетсе панӑ.

Паспортра штамп ларттараканӗсем — Йӳҫкасси ял тӑрӑхӗнчи Патаккассинчи Галина Яковлевнӑпа Алексей Петрович. Арӑмӗ — 67 ҫулта, упӑшки — 74-ра.

Ҫӗнӗ ҫынсене ЗАГС ӗҫченӗсем вӑрӑм ӗмӗр, хитре те хаваслӑ пурӑнма суннӑ.

Ҫырӑнса пурӑнакансем юлашки ҫулсенче сахалланса кайрӗҫ те ку чӑннипех те ырӑ пулӑм темелле-тӗр. Ара, ҫынсен пӗр пайӗ халӗ гражданла мӑшӑрлану текен хутшӑнура пурӑнать. Хӑналла мӑшӑрлану текен ӑнлав та сарӑлса пырать темелле. Кун пеккисем пӗр-пӗриншӗн тунсӑхласан пӗр-пӗрин патне хӑнана килсе кайнипех ҫырлахаҫҫӗ.

Сӑнсем (2)

Пулӑ тытма кӑмӑллакансем ҫанталӑкӑн кирек хӑш пулӑмӗнче те ӑмӑртусем йӗркелеме май тупаҫҫӗ.

Ҫак кунсенче Аслӑ Елчӗк ялӗ ҫумӗнчи Тӗпсӗр кỹлӗ тӗрлӗ ỹсӗмри ҫынсен сассипе тулнӑ. Пулӑ тытма юратакансем В.Н.Грядкин милици майорне асӑнса йӗркеленӗ пулӑҫсен ӑмӑртӑвне хутшӑннӑ, тӗрлӗ конкурсра тӗрӗсленнӗ. Елчӗк ялӗн «Ржавый крючок» команди (ертỹҫи Д. Кузнецов) чи пултарулли пулнӑ. Аслӑ елчӗксен «Клевая рыбалка» (А. Мешков), Елчӗксен «Рыбаки» А. Кудряшов командисем иккӗмӗш тата виҫҫӗмӗш вырӑнсене йышӑннӑ. А. Тябуков «Чи пысӑк пулӑ тытакан», Д. Кузнецов «Чи нумай пулӑ тытакан» номинацисенче ҫӗнтернӗ.

Хаваслӑ тӗлпулу тутлӑ пулӑ шỹрпипе сӑйланнипе вӗҫленнӗ.

Шупашкар хулин Мускав районӗн сучӗн йышӑнӑвӗпе республикӑн тӗп хулинчи шкулсенчен пӗринче класс ертӳҫинче ӗҫленӗ вӗрентекенӗн ирӗкне ҫулталӑк ҫурӑлӑха хӗсме йышӑннӑ. Вӗрентекене ача Атӑла шыва кайса вилнӗшӗн айӑплӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ.

Ҫу уйӑхӗн 29-мӗшӗнче вӑл хӑй ертсе пыракан 6-мӗш класс ачисене Ҫӗнӗ салари пляжа илсе кайнӑ. Йӗркене пӑхӑнсан пӗрле тепӗр икӗ ҫынна илмелле пулнӑ. Вӗрентекен усал пуласса шухӑшламан ӗнтӗ — пӗчченех ертсе кайнӑ. Вӑл шкул ертӳҫисене те кун пирки пӗлтермен пулать. Ачасене шыва кӗме чарман вӑл. Ҫавсенчен пӗри, 12-ри арҫын ача, ишме пӗлмен иккен. Шывпа чыхланса каять те вилет.

Кун пирки «Взгляд» информаци агентстви хӑйӗн ҫӑлкуҫӗ пӗлтерни тӑрӑх хыпарлать. Унта каланӑ тӑрӑх, Раҫҫейӗн аргари министерствин пуҫлӑхӗ Николай Федоров пирӗн репсубликӑри ял хуҫалӑх предприятйиӗсене тӗрӗслемелле. Малтанласа шухӑшланӑ тӑрӑх, Чӑваш Енӗн пӗрремӗш Президенчӗ вӑрлӑх туса илекен хуҫалӑхсене ҫитесшӗн.

Ҫак уйӑхра Николай Федоров республикӑра пулнӑччӗ. Ун чухне вӑл, ҫурлан 4-мӗшӗнче, Россельхознадзорӑн управленине, «Россельхозцентр» федерацин хысна предприятийӗн филиалне тата «Приволжское» хуҫалӑха ҫитнӗ. Ҫурлан 6-мӗшӗнче вӑл Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн депутачӗн Елена Бадаева ӗҫлеме пуҫланӑранпа 50 ҫул ҫитнӗ ятпа ирттернӗ савӑнӑҫлӑ мероприятие хутшӑннӑ.