Шупашкар округӗнчи тӗп вулавӑшра «Чӑваш туйӗн йӑли-йӗрки» курав экспозицийӗ уҫӑлнӑ. Унта - наци тумӗ тӑхӑнтартнӑ пуканесем. Вӗсем чӑваш туйӗн йӑлисене кӑтартаҫҫӗ. Пуканесен ҫи-пуҫне Наталия Никонорова (Зиновьева) хатӗрленӗ. Экспонатсен йышӗнче ҫураҫнӑ хӗр, хӗр ҫумӗ, туй арӑмӗсем, вӑйӑҫӑ пур.
Наталия Никонорова Кӳкеҫре ҫуралса ӳснӗ. Хӑй каланӑ тӑрӑх, уншӑн амӑшӗ Лидия Николаевна Зиновьева тӗслӗх вырӑнӗнче пулнӑ. Вӑл нумай ҫул «Паха тӗрӗ» фабрикӑра кавир тӗртекен цехра ӗҫленӗ. Килӗнче вӗсен яланах тӗрленӗ япала нумай пулнӑ.
Наталия ача чухне фабрикӑна амӑшӗ патне час-часах кайнӑ, тӗрӗҫӗсене сӑнанӑ. Алӑ ӗҫне юратасси ҫакӑнтан пуҫланнӑ та ӗнтӗ. Халӗ Наталия Канаш округӗнчи Кӑшнаруй клубне ертсе пырать, вӑл - «Хӗлхем» вокал ансамблӗн солистки те. Наталия Никонорова пуканесене тумлантарнисӗр пуҫне капӑрлӑхсем – умҫакки, хушпу, сурпан – ӑсталать.
Палӑртмалла: куравра чӑваш тӗрри, туйӗ ҫинчен каласа кӑтартакан кӗнекесем те пур.
Шупашкарта Ӳнер музейӗнче Петр Егоров архитектора халалланӑ курав ӗҫлет. Вӑл раштав уйӑхӗн 8-мӗшӗнче уҫӑлнӑ, раштавӑн 23-мӗшӗнче вӗҫленӗ.
Курав «Петр Егоров – пирӗн вӑхӑтри ҫын» ятлӑ. Вӑл 18-мӗш ӗмӗрте Питӗрте пултарулӑхпа аппаланнӑ. Кӑҫал ҫурла уйӑхӗнче ҫак хулара плэнер иртнӗ, унта Шупашкарти студентсемпе вӗрентекенсем, Мускаври тата Питӗрти академи живописецӗсем хутшӑннӑ. Плэнерта 15 ӳнерҫӗ 150 яхӑн картина хатӗрленӗ, вӗсене Ӳнер музейӗнчи куравра курма пулать.
Петр Егорович 1731 ҫулта Курмӑш (Етӗрне) уесӗнче ҫуралнӑ. 1789 ҫулта Питӗрте вилнӗ. Унӑн паллӑ ӗҫӗсенчен пӗри – Ҫуллахи сад карти (вӑл унӑн авторӗсенчен пӗри), Христос ҫуралнине халалласа лартнӑ чиркӳ (Питӗр).
Мускавра иртекен «Раҫҫей» курав-форумӑн Чӑваш Республикин кунӗнче «Я и есть Чувашия» (чӑв. Эпӗ — Чӑваш Ен) клип кӑтартнӑ.
Юрра чӑвашла тата вырӑсла чӑваш халӑх артистки Августа Уляндина тата Шупашкарти «Глянец» кавер-ушкӑн шӑрантарнӑ.
Клипра икӗ асамҫӑ: Уйӑх ҫинчи хӗр тата Тӗрӗ амӑшӗ. Вӗсем чӑваш хӗрӗсене пӗрлешме йыхравлаҫҫӗ.
Сӑмах май каласан, ВДНХри куравра чӑваш пуканисене те ӑсталанӑ.
Ҫитес ҫул нарӑс уйӑхӗн 29-мӗшӗнчен пуҫласа пуш уйӑхӗн 1-мӗшӗччен Шупашкарта «Ҫӗрулми» курав иртӗ. Вӑл хальхинче Суту-илӳпе курав центрӗнче пулӗ.
Пиллӗкмӗш хутра куравӑн ӗҫлӗ пайӗ иртӗ. Унта ӑслӑлӑхпа практика конференцийӗсем, ҫавра сӗтелсем иртӗҫ, вӗсенче ҫӗрулми ӳстерессипе ҫыхӑннӑ ыйтусене сӳтсе явӗҫ.
Чи аялти хутра ҫӗрулми ярмӑркки пулӗ, унта вӑрлӑх ҫӗрулми туянма май килӗ.
Мускавра ВДНХра иртекен «Раҫҫей» курав-форумра Чӑваш Республикин кунӗнче хӑнасене чӑваш апат-ҫимӗҫӗпе, хальлхилле пӗҫернипе, паллаштарнӑ.
Фритюрери карп, «Чӑваш пукравӗ» пирожнӑй, тетӗмленӗ така чӗлхи, тултармӑш - хӑнасем ҫак тата ытти ҫимӗҫе пӗҫерме пултарнӑ. Унта ЧР Элтеперӗ Олег Николаев та хутшӑннӑ.
Ӑсталӑх класӗсен хушшинчи тӑхтавсенче чӑваш фольклор ансамблӗ юрри-ташшипе савӑнтарнӑ. Ҫавӑн пекех чӑваш производителӗсен продукцийӗн декугустацийӗ иртнӗ. Ҫав шутра - аш-какай, сӗт юр-варӗ, кондитер ҫимӗҫӗсем, чипс.
Мускавра ҫак кунсенче иртекен «Раҫҫей» куравра ҫӗршывӑмӑрӑн Президенчӗн Владимир Путинӑн цитатисемлӗ ҫипуҫа сутма пуҫласан халӑх вӑрӑм черете тӑрса тухнӑ.
«Че ты такой серьезный?», «Границы России нигде не заканчиваются», «Быть нашими врагами и нашими друзьями одинаково Почетно». Владимир Путин ҫапла каланисене пирӗнтен чылайӑшӗ илтнӗ пулӗ.
Тавара сутакансем туянакансене лӑплантараҫҫӗ: «Путин цитатиллӗ ҫипуҫ пурне те ҫитӗ».
Раштавӑн 1-мӗшӗнче Мускаври ВДНХра иртекен Пӗтӗм тӗпчери курав-форумра паллӑ дивизи пуҫлӑхӗн Василий Чапаевӑн 3-D голограммине хута ярӗҫ.
Проекта Шупашкарти 10 ҫын хатӗрленӗ. Моушн-дизайнерсем, графиксем, визуализаторсем, нейросеть специалисчӗсем малтан хальхи йышши технологисемпе усӑ курса Чапаева ӳкернӗ, унтан ӑна кирек мӗнле ыйтӑва та хуравлама вӗрентнӗ.
Сӑмах май, Чапаев - Шупашкарти разработчиксен пӗрремӗш ӗҫӗ мар. Вӗсем Иван Яковлевӑн кӳлепине те хатӗрленӗ, ӑна ВДНХра Чӑваш Ен стенчӗ ҫине ҫакнӑ.
Хальхи вӑхӑта Мускаври ВДНХра «Раҫҫей» курав малалла ӗҫлет. «Чувашия Благодарит» (чӑв. Чӑваш Ен тав тӑвать) ят панӑ пирӗн республика экспозицине.
Чӑвашсем унта ытти пуянлӑхӑмӑрпа пӗрлех «Тухья» арт-объекта илсен кайнине Чӑваш халӑх сайчӗ унччен пӗлтернӗччӗ-ха. Хӗрсем пуҫа тӑхӑннӑ арт-объект ҫӳллӗшӗ — 6 метр. Ӑна алӑпа ӑсталанӑ, вӑл 217 ҫутӑ элементӗнчен тӑрать. Экспозицире мӗн пулса иртнине кура ҫутӑ тӗсӗ ылмашать.
Чӳк уйӑхӗн 16-мӗшӗнчен экспозиципе Чӑваш академи драма театрӗн артисчӗсем: Раҫҫей халӑх артистки Нина Яковлева, Чӑваш Республикин халӑх артисчӗсем Иван Иванов, Валентина Иванова, Геннадий Медведев тата Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗн артисчӗ Василий Николаев паллаштарнӑ.
«Тӑванлӑх алтӑрне йӑтса» концерт хатӗрленӗ.
Чӳк уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Чӑваш наци музейӗ Раҫҫей этнографи музейӗнче упранакан япаласен куравне уҫӗ.
«Сохраненная красота: раритеты чувашской культуры из собрания Российского этнографического музея» (чӑв. Упраса хӑварнӑ илем: Раҫҫей этнографи музейӗн пуххинче чӑваш культурин раритечӗсем) ят панӑ куравра XVIII-XIX ӗмӗрсенчи чӑвашсен япалисемпе паллашма май килӗ. Питӗре каймасӑрах.
Асӑннӑ этнографи музейӗнче чӑваш коллекцийӗнче 6 пине яхӑн япаларан тӑрать иккен. Вӑл Чӑваш наци музейӗнчинчен те маларах йӗркеленме пуҫланӑ. Туй тутӑрӗсене, сӑмахран, III Александрӑн Вырӑс музейӗн этнографи пайне 1902 ҫултах Хусанти университечӗн профессорӗ Иван Смирнов панӑ.
Чӳк уйӑхӗн 14-мӗшӗнче Чӑваш Республикин хальхи вӑхӑтри историйӗн патшалӑх архивӗнче Вера Кузьмина актриса ҫуралнӑранпа 100 ҫитнине халалласа астӑвӑм каҫӗ иртнӗ. Архивра халӑх юратнӑ артисткӑн пурнӑҫӗпе пултарулӑхӗпе паллаштаракан «Театр – пурнӑҫ ӳнерӗ» курав ӗҫленӗ.
Экспозицисене Вера Кузьминан архивӗнчи документсенчен (вӗсем архивра упранаҫҫӗ) йӗркеленӗ. Вӗсен шутӗнче — рольсен тексчӗсем, спектакль репертуарӗсен программисем, артистка ҫинчен хаҫат-журналта пичетленсе тухнӑ материалсем, сӑнӳкерчӗксем...
Архива пухӑннисем «Герои эпохи» фильма пӑхнӑ.
Астӑвӑм каҫне артисткӑн ывӑлӗ Атнер Хусанкай та хутшӑннӑ. Вӑл — филолог, литература критикӗ, публицист.
+27.3 °C