Мускавра ВДНХра иртекен «Раҫҫей» курав-форумра Чӑваш Республикин кунӗнче хӑнасене чӑваш апат-ҫимӗҫӗпе, хальлхилле пӗҫернипе, паллаштарнӑ.
Фритюрери карп, «Чӑваш пукравӗ» пирожнӑй, тетӗмленӗ така чӗлхи, тултармӑш - хӑнасем ҫак тата ытти ҫимӗҫе пӗҫерме пултарнӑ. Унта ЧР Элтеперӗ Олег Николаев та хутшӑннӑ.
Ӑсталӑх класӗсен хушшинчи тӑхтавсенче чӑваш фольклор ансамблӗ юрри-ташшипе савӑнтарнӑ. Ҫавӑн пекех чӑваш производителӗсен продукцийӗн декугустацийӗ иртнӗ. Ҫав шутра - аш-какай, сӗт юр-варӗ, кондитер ҫимӗҫӗсем, чипс.
Мускавра ҫак кунсенче иртекен «Раҫҫей» куравра ҫӗршывӑмӑрӑн Президенчӗн Владимир Путинӑн цитатисемлӗ ҫипуҫа сутма пуҫласан халӑх вӑрӑм черете тӑрса тухнӑ.
«Че ты такой серьезный?», «Границы России нигде не заканчиваются», «Быть нашими врагами и нашими друзьями одинаково Почетно». Владимир Путин ҫапла каланисене пирӗнтен чылайӑшӗ илтнӗ пулӗ.
Тавара сутакансем туянакансене лӑплантараҫҫӗ: «Путин цитатиллӗ ҫипуҫ пурне те ҫитӗ».
Раштавӑн 1-мӗшӗнче Мускаври ВДНХра иртекен Пӗтӗм тӗпчери курав-форумра паллӑ дивизи пуҫлӑхӗн Василий Чапаевӑн 3-D голограммине хута ярӗҫ.
Проекта Шупашкарти 10 ҫын хатӗрленӗ. Моушн-дизайнерсем, графиксем, визуализаторсем, нейросеть специалисчӗсем малтан хальхи йышши технологисемпе усӑ курса Чапаева ӳкернӗ, унтан ӑна кирек мӗнле ыйтӑва та хуравлама вӗрентнӗ.
Сӑмах май, Чапаев - Шупашкарти разработчиксен пӗрремӗш ӗҫӗ мар. Вӗсем Иван Яковлевӑн кӳлепине те хатӗрленӗ, ӑна ВДНХра Чӑваш Ен стенчӗ ҫине ҫакнӑ.
Хальхи вӑхӑта Мускаври ВДНХра «Раҫҫей» курав малалла ӗҫлет. «Чувашия Благодарит» (чӑв. Чӑваш Ен тав тӑвать) ят панӑ пирӗн республика экспозицине.
Чӑвашсем унта ытти пуянлӑхӑмӑрпа пӗрлех «Тухья» арт-объекта илсен кайнине Чӑваш халӑх сайчӗ унччен пӗлтернӗччӗ-ха. Хӗрсем пуҫа тӑхӑннӑ арт-объект ҫӳллӗшӗ — 6 метр. Ӑна алӑпа ӑсталанӑ, вӑл 217 ҫутӑ элементӗнчен тӑрать. Экспозицире мӗн пулса иртнине кура ҫутӑ тӗсӗ ылмашать.
Чӳк уйӑхӗн 16-мӗшӗнчен экспозиципе Чӑваш академи драма театрӗн артисчӗсем: Раҫҫей халӑх артистки Нина Яковлева, Чӑваш Республикин халӑх артисчӗсем Иван Иванов, Валентина Иванова, Геннадий Медведев тата Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗн артисчӗ Василий Николаев паллаштарнӑ.
«Тӑванлӑх алтӑрне йӑтса» концерт хатӗрленӗ.
Чӳк уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Чӑваш наци музейӗ Раҫҫей этнографи музейӗнче упранакан япаласен куравне уҫӗ.
«Сохраненная красота: раритеты чувашской культуры из собрания Российского этнографического музея» (чӑв. Упраса хӑварнӑ илем: Раҫҫей этнографи музейӗн пуххинче чӑваш культурин раритечӗсем) ят панӑ куравра XVIII-XIX ӗмӗрсенчи чӑвашсен япалисемпе паллашма май килӗ. Питӗре каймасӑрах.
Асӑннӑ этнографи музейӗнче чӑваш коллекцийӗнче 6 пине яхӑн япаларан тӑрать иккен. Вӑл Чӑваш наци музейӗнчинчен те маларах йӗркеленме пуҫланӑ. Туй тутӑрӗсене, сӑмахран, III Александрӑн Вырӑс музейӗн этнографи пайне 1902 ҫултах Хусанти университечӗн профессорӗ Иван Смирнов панӑ.
Чӳк уйӑхӗн 14-мӗшӗнче Чӑваш Республикин хальхи вӑхӑтри историйӗн патшалӑх архивӗнче Вера Кузьмина актриса ҫуралнӑранпа 100 ҫитнине халалласа астӑвӑм каҫӗ иртнӗ. Архивра халӑх юратнӑ артисткӑн пурнӑҫӗпе пултарулӑхӗпе паллаштаракан «Театр – пурнӑҫ ӳнерӗ» курав ӗҫленӗ.
Экспозицисене Вера Кузьминан архивӗнчи документсенчен (вӗсем архивра упранаҫҫӗ) йӗркеленӗ. Вӗсен шутӗнче — рольсен тексчӗсем, спектакль репертуарӗсен программисем, артистка ҫинчен хаҫат-журналта пичетленсе тухнӑ материалсем, сӑнӳкерчӗксем...
Архива пухӑннисем «Герои эпохи» фильма пӑхнӑ.
Астӑвӑм каҫне артисткӑн ывӑлӗ Атнер Хусанкай та хутшӑннӑ. Вӑл — филолог, литература критикӗ, публицист.
Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче «Арҫури» поэмӑпа ҫыхӑннӑ документпа ӳнер куравӗ ӗҫлет. «Параллели: мифы и легенды в поэзии» (чӑв. Параллель: Поэзири мифсемпе легендӑсем) ят панӑскере чӑваш литературин классикӗ, педагог тата этнограф, Михаил Фёдоров ҫуралнӑранпа 175 ҫул, унӑн «Арҫури» поэмине ҫырнӑранпа 115 ҫул ҫитнине халалланӑ.
Курава уҫма ӑслӑлӑх, культура, ӳнер ҫыннисем, журналистсем хутшӑннӑ.
Филологи наукисен докторӗ Виталий Родионов Михаил Фёдоровӑн пурнӑҫӗпе тата пултарулӑхӗпе паллаштарнӑ, вӑл чӑваш литературине епле витӗм кӳни ҫинчен асӑнса хӑварнӑ.
Мускври ВДНХра «Раҫҫей» курав-форум малалла ӗҫлет. Аса илтерер: унта Чӑваш Ен 6 метр ҫӳллӗш тухья экспозицийӗпе те паллаштарать.
ЧР Экономика министерствинче ӗҫлекенсем 20 ытла регион элчисене «Раҫҫейӗн тӗрленӗ картти» открыткӑсене парнеленӗ. Открыткӑсене кашни субъект валли уйрӑм хатӗрленӗ. Вӗсене ятарласа курав валли пичетлесе кӑларнӑ.
Палӑртмалла: курав-форума малтанхи кунсенче ҫур миллион ытла ҫын килсе курнӑ.
Мускаври ВДНХра «Раҫҫей» курав-форум чӳк уйӑхӗн 4-мӗшӗнче уҫӑлнӑ. Аса илтерер: Чӑваш Ен унта 6 метр ҫӳллӗш чӑваш тухйипе паллаштарать. Курава 89 регион хутшӑнать.
Пӗрремӗш кунах ВДНХна 190 пин ҫын ҫитсе курнӑ. Тепӗр кунхине те халӑх нумай пулнӑ.
Раҫҫейри паллӑ киноактер Дмитрий Дюжев Чӑваш Ен экспозицийӗпе паллашнӑ, унта сӑн та ӳкерӗннӗ. Вӑл «Бригада» фильмра Космос Юрьевич Холмогорова вылянӑ.
Шупашкарта юпа уйӑхӗн 20-мӗшӗнче ҫамрӑк художниксен «Юн» куравӗ уҫӑлнӑ.
Вӑл Ярославль урамӗнчи 42-мӗш ҫуртри «Нехудожник» галерейӑра ӗҫленӗ.
Ӑна йӗркелекенсем пӗлтернӗ тӑрӑх, курава чӑваш ҫӗрӗ ҫинчи ӳнерпе паллаштарас, ун ҫинчен ытларах каласа кӑтартас тӗллевпе ирттернӗ. Экспозици никӗсӗнче — этносра хӑйсене шыракан ҫамрӑксем.
«Самоотречение. Самоосознание!» лозунгпа ирттернӗ куравра 17 ҫамрӑк пултарулӑхӗпе паллашма май килнӗ.
Курава ҫамрӑксем хутса ӑшӑтман, ҫутӑсӑр пӳлӗмре йӗркеленӗ. Чунсӑр ҫурта чун кӗртнӗ темелле-тӗр.
Куравра Настасия, Юратса Амайа, Ксения Кошелева (Чувишенка), Юрий Никандров, Федорова Нина, Алкания Туктарова, Михаил Маюшкин, VALERI, Полина Серафимова, Юма Андреева, Катико, Олич Алеха, rv, Лиза Шаплина, Савӑнпи, Коля Т, Анастасия Сайкова ӗҫӗсем пулнӑ.
+0.3 °C