«Стамбул ҫинчен юратнӑ юрӑсем» ятпа ӗнер, ҫу уйӑхӗн 10-мӗшӗнче, Турцири Стамбул хулинче концерт иртнӗ.
«Вӑл пӗр самант пек иртсе кайрӗ, ырӑ аса илӳ хӑварчӗ», – тесе ҫырнӑ Стамбулта пурӑнакан чӑваш хӗрӗ Надина Джавадова халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче.
Чӑваш Енри Елчӗк районӗнче ҫуралса ӳснӗ, тахҫанах Турцинче тӗпленнӗ ентешӗмӗр пӗлтернӗ тӑрӑх, концерт вӑхӑтӗнче икӗ хор бенефисӗ иртнӗ. Стамбул хулин мэрийӗ ҫумӗнчи Турцири классика музыкин хорӗ Германири Ахен хулинчи хорпа пӗр сцена ҫине тухнӑ.
Турцинчи хор ҫывӑх вӑхӑтра Германие кайӗ.
Чӑваш Ен наци вулавӑшӗ пуҫарнипе регионсем хушшинче «Чӗре йыхравӗ» поэзи фестивалӗ иртнӗ. Ӑна Ҫеҫпӗл Мишши сӑвӑҫ ҫуралнӑранпа 125 ҫул ҫитнине халалланӑ.
Тӗрлӗ халӑх ҫыравҫисем Ҫеҫпӗл ялӗнчи Асӑну комплексӗнче пулса курнӑ, Шӑхасанта вулакансемпе курнӑҫнӑ.
Марина Карягина тележурналист пӗлтернӗ тӑрӑх, Мускавран, Хусантан, Ӗпхӳрен, Саранскран килнӗ хӑнасем Ҫеҫпӗл Мишши сӑввисене чӑвашла, вырӑсла, тутарла, пушкӑртла, ирҫелле янӑратнӑ.
Чӑваш халӑх юмахӗсенче мана кӑсӑклӑ сюжет мар, вӗрентсе калани килӗшет. Чӑваш халӑхӗн ӑсӗ вӗсенче пит вырнаҫуллӑ вырнаҫнӑ. Пӗрре эс кӑсӑклӑ сюжетпа каҫӑхса кайса паллашатӑн, тепре — унта хывса хӑварнӑ ӑса ӑша хыватӑн.
Ҫавна май 1982 ҫулта тухнӑ «Чӑваш юмахӗсем» кӗнеке, Г. Ф. Юмарт пухса хатӗрленӗскер, симӗс хуплашкаллӑскер, маншӑн пурнӑҫа вӗрентекен кӗнекесенчен пӗри шутланать. Ытти юмах пуххисем аван пулӗ те, анчах шӑп ҫак кӑларӑмра ман шутпа пурнӑҫа вӗрентекен юмахсем чылай кӗнӗ. Ачалӑхра вӑл ман пурччӗ, анчах упранса юлаймарӗ. Кайран вара тепӗр экземпляра эп хамӑн юлташран ыйтса тупнӑччӗ. Чӑрмаланса пӗтнӗскер пулин те ман кӗнеке ҫӳлӗкӗнче вӑл чи пӗлтерӗшлӗ вырӑн йышӑнать.
Пурнӑҫа вӗрентни вара унта пит нумай. Калӑпӑр, «Тилӗ тус» юмах хыҫҫӑн эп ҫӗнӗ япала туянсан кивӗ япалана тӳрех кӑларса пӑрахмастӑп. Ҫӗнни чӑн та йӗркеллӗ пулнине тӗрӗслесе ӗненсен кӑна киввинчен хӑтӑлатӑп (вӗсене пухса пыни те йӗркеллӗ мар-ҫке). «Лаша шырани» юмах евӗрли хампа та пӗрре пулса иртнӗччӗ — пӗррехинче каҫса кайсах алӑри телефона шырарӑм (кунта пурнӑҫа вӗрентни ҫук ӗнтӗ, анчах юмах сюжетне чӑн пурнӑҫран илни куҫ кӗрет)…
Ку умсӑмах пулчӗ.
Ӗнер, ҫу уйӑхӗн 7-мӗшӗнче, Шупашкарти Трактор тӑвакансен культура керменӗнче «Река памяти» (чӑв. Астӑвӑм юханшывӗ) концерт пулчӗ. Ӑна Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫинче ҫӗнтернӗренпе 79 ҫул ҫитнине халалланӑ.
Концертра вӑрҫӑ ҫулӗсенчи юрӑсем янӑрарӗҫ, илемлӗ хореографи композицийӗсем кӑтартрӗҫ.
Сцена ҫине «Суварята» халӑх ташшин ача-пӑча ансамблӗ, «ART NOVA» халӑх пултарулӑх студийӗ, «Этуаль» халӑх хореографи студийӗ, «Golden Flash» эстрада ташшин халӑх ансамблӗ, «Солнцеклеш» эстрада ташшин халӑх шкулӗ, «Тайны Востока» ташӑ шкулӗ, «Фантом» эстрада ташшин халӑх ансамблӗ, «Бэби-шлягер» вокал студийӗн халӑх эстрада студийӗ тухрӗҫ.
Чӗннӗ хӑнасем те пулчӗҫ: «Радость» ташӑ ансамблӗ, «Каприс» вокал ансамблӗ, «Мадригал» камера академи халӑх хорӗ.
Шупашкарти Чапаев музейӗ 1974 ҫулхи ҫу уйӑхӗн 9-мӗшӗнче уҫӑлнӑ. Вӑл хута кайнӑранпа 50 ҫул ҫитнӗ. Ыран музей юбилейне паллӑ тӑвать.
Уява Василий Чапаевӑн мӑнукӗн мӑнукӗ ҫемйипе пӗрле килӗ. Александр Чапаев музея парне парассине пӗлтернӗ. Вӑл кӗтмен парне пулӗ, ун пирки ҫу уйӑхӗн 8-мӗшӗнче кӑна паллӑ пулӗ. Ҫакна кӑна систернӗ: парне Василий Чапаевӑн аслӑ ывӑлӗпе Александр Чапаевпа, Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫипе ҫыхӑннӑ.
Сӑмах май, нумаях пулмасть Чапаев музейӗнче юсав тата реэкспозици тунӑ.
Ҫӗмӗрлери ача-пӑча пултарулӑх центрне тӗпрен юсама палӑртнӑ. Проекчӗ патшалӑх экспертизи витӗр тухнӑ.
Пӳлӗмсенче кӑштах перепланировка тума палӑртнӑ. Пӗрремӗш хутра коворкинг-зона, виртуаллӑ музей, игротека, апатланмалли вырӑн тата буфет пулӗҫ.
Палӑртмалла: ҫак ҫурта 1954 ҫулта Барташевич архитекторӑн проекчӗпе неоклассицизм стилӗпе тунӑ. Малтанах ӑна Ҫӗмӗрлери хими савучӗн клубӗ пек ҫӗкленӗ. Унтан ӑна хула фондне панӑ, 1963 ҫулта унта Пионерсен керменӗ куҫнӑ.
Чӑваш Енре литературӑпа ӳнер ӗҫченӗсене уйӑхсерен парса тӑракан стипендие илме документсене йышӑнма тытӑннӑ. Асӑннӑ укҫана 1 ҫулталӑк хушши уйӑхсерен парса тӑраҫҫӗ.
Документсене республикӑн Культура, национальноҫсен ӗҫӗсен тата архив ӗҫӗн министерстви ака уйӑхӗн 3-мӗшӗнчен пуҫласа ҫу уйӑхӗн 3-мӗшӗччен йышӑннӑ.
Ҫу уйӑхӗнчи уявсен тӗлӗнче Шупашкара Раҫҫей чемпионки Аделия Петросян килнӗ.
Хӗр Этери Тутберидзе командин турне хутшӑннӑ май пирӗн республикӑна килсе ҫитнӗ. Шоуна хутшӑнма килнӗскер хулапа паллашнӑ, кунти паллӑ вырӑнсемпе киленннӗ.
Хӑйӗн кӑмӑл-туйӑмӗпе фигуристка халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче паллаштарнӑ: «Шупашкар – хӑтлӑ та стильлӗ хула. Кунта урамсене тӗрлӗ вак-тӗвек илемлетет».
«Критики у нас, чувашей, не существует…»
А.С. Пушкин
«Туслӑха ҫухатас тесен – тӗрӗсне кала»
Халӑх сӑмахлӑхӗ
Паллах ӗнте, Чӗмпӗр хулинче «Еткер» телепередача тухма пуҫлани – Раҫҫейри ку таранччен пулман пулӑм пулса юлчӗ. Тутарсемпе пӗрле ятлӑ Республика тулашӗнче тӑван чӗлхепе тухакан кӑларӑмсем ку таранччен пулманччӗ Раҫҫей Федерацинче. Куншӑн, паллах, ку ӗҫе пуҫарса яракан хастарсене тав тумалла. Сӑмах май, ирҫе-мӑкшӑсем, вӗсене валли те бюджетран укҫа-тенкӗ те, эфира тухма вӑхӑт та уйӑрса панӑ пулин те, пӗр кӑларӑм та йӗркелеймерӗҫ. Олег Мустаевпа Рамис Сафин пек пултаруллӑ ҫамрӑксем (ҫуллисем те) тупӑнмарӗҫ пулас…
Чӑвашсене (Чӗмпӗр ен тӑрӑхӑнчисене кӑна мар), чӑннипех те, турра шӗкӗр, ӑнчӗ, маттур та пултаруллӑ Олег Мустаев тележурналист «Еткер» каларӑма ертсе пыма пуҫлани. Ку кӑларӑм паян кунччен те унӑн ячӗпе ҫыхӑнать пирӗн астӑвӑмра.
Аса илтерес килет, ун чух (иртӗ ӗмӗрти 90-мӗш ҫулсенче) пирӗн сенкер экрансем ҫинче хальхи пек виҫҫӗр ытла канал мар, икӗ канал кӑна пулнӑ, ҫавӑнпа та вырӑнти хыпарсен кӑларӑмӗсем сисӗнмесӗр иртме пултарайман.
Чӑваш Енри юрӑҫ Раҫҫей телеканалӗсенчен пӗри ирттерекен конкурса хутшӑнать.
«Ҫеҫпӗл» ансамблӗ солисчӗ Константин Живулин «Звезда» телеканал ирттерекен вокал конкурсне хутшӑнӗ. Чӑваш Енри юрӑҫ хутшӑннӑ кӑларӑма ҫу уйӑхӗн 4-мӗшӗнче 21 сехет те 15 минутра кӑтартӗҫ.
Юрӑ ӑмӑртӑвне ҫӗршыври 89 регионти артистсем хутшӑнӗҫ. Финала 16-ӑн лекӗҫ: саккӑрӑшне жюри суйласа илӗ, саккӑрӑшне – куракансем килӗштернине кура. Килӗшекен юрӑҫшӑн телеканалӑн сайтӗнче зазвезду.рф сасӑлама май килӗ.
+0.3 °C