Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан хӗрача паллӑ юморист, пародист тата телеертӳҫӗ Максим Галкин ертсе пыракан «Лучше всех» (чӑв. Пуринчен лайӑх) кӑларӑма хутшӑнма тивӗҫ пулнӑ. Аса илтерер: ку кӑларӑма Пӗрремӗш каналпа вырсарникунсерен каҫхине кӑтартаҫҫӗ.
Виктория Орлова фокуссем тума пултарать. Кӑларӑма вӑл вӗренпе хатӗрленӗ программӑпа хутшӑннӑ. Паллӑ телешоуна хутшӑнакан кирек епле ачана та кӑмӑллӑн йышӑнаҫҫӗ. Студие пуҫтарӑннӑ куракансем ӑна та тӑвӑллӑн алӑ ҫупса хавхалантарнӑ. Викторийӑпа пӗрле кӑларӑма ашшӗ-амӑшӗ, пиччӗшӗ тата Альберт Пластинин иллюзионист хутшӑннӑ.
Вика 11 ҫулта. Вӑл Ҫӗнӗ Шупашкарти 18-мӗш лицейри 5-мӗш «А» класра вӗренет.
Виктория Орлова ӳкерӗннӗ кӑларӑм паян эфира тухнӑ. Передача 19 сехет те 25 минутра пуҫланнӑ.
Кӗҫнерникун, юпан 4-мӗшӗнче, Александр Савельев (Сантӑр Савкилта чӗлхеҫӗ миноритари ("вак") халӑхсемпе чӗлхесен ҫивӗч ыйтӑвӗсене сӳтсе явма BBC радиовӗн Мускаври студийӗнче пулнӑ. Сантӑр Савкилта пӗлтернӗ тӑрӑх, BBCӗн The Real Story подкасчӗн кӑларӑмне ҫыртарнӑ. Унта Францире пурӑнакан Розанн Милин бретон чӗлхеҫи, Канадӑри индейсен чӗлхисене тӗпчекен Барбара Мэй Бернхардт чӗлхеҫӗ те хутшӑннӑ. Ертсе пыраканӗ Лондонран иккен.
«Эпӗ Альберт Разин, ар (удмурт) халӑхӗн паттӑрӗ, хӑйне ҫунтарса янипе чӑваш чӗлхин кӑткӑс лару-тӑрӑвӗ пирки акӑлчанла сӑмах тытрӑм», — тесе ҫырнӑ чӑваш тӗпчевҫи «Контактра» страницӑра. «Бретон пики хӑйӗн ачалӑхӗ ҫинчен каласа панине илтсен эпӗ хамӑн ачалӑха палларӑм. Пӗрпеклӗхсем, чӑн та, нумай: Францире те, Раҫҫейре те миноритари халӑхсен шӑпи тертлӗ те хӗн-хурлӑ», — пӗтӗмлетнӗ Сантӑр Савкилта.
Розанн каланӑ тӑрӑх, юлашки ӗмӗрсенче влаҫсем пирӗн чӗлхене вӗлерес тесе калама ҫук нумай укҫа тӑкнӑ, калама ҫук нумай вӑй хывнӑ. Халӗ вара пире эпир ирӗклӗ упчӑра (обществӑра) пурӑнатпӑр, хӑвӑрӑн чӗлхӗре аталантарас тесен хӑвӑрӑн укҫӑра тӑкӑр, хӑвӑрӑн вӑйӑра хывӑр теҫҫӗ.
Авӑн уйӑхӗн 21-27-мӗшӗсенче Сочи хулинче «Вся Россия-2019» (чӑв. Пӗтӗм Раҫҫей-2019) хальхи вӑхӑтри журналистика форумӗ иртет. Унта Чӑваш ен делегацийӗ те тухса кайнӑ. Чӑваш Ен информаци политикин министерствинче хыпарланӑ тӑрӑх, медиафорума хутшӑнакан йыша Чӑваш Ен Журналистсен пӗрлешӗвӗн ертӳҫи Валерий Комиссаров, «Хыпар» тата «Грани» издательство ҫурчӗсен пуҫлӑхӗсем Татьяна Вашуркинӑпа Наталия Колыванова хутшӑнаҫҫӗ.
«Пӗтӗм Раҫҫей» медиафорум – асӑннӑ отрасльте иртекен чи пысӑк мероприятисенчен пӗри. Унта Раҫҫейӗн тӗрлӗ регионӗнчи пин ытла ҫын пухӑннӑ.
Форум программинче — 100 ытла мероприяти: ӑсталӑх сехечӗсем, калаҫусем, хӑтлавсем, конференцисем...
Паян, авӑн уйӑхӗн 23-мӗшӗнче, «СМИ и власть» (чӑв. МИХсем тата влаҫ) лапам ӗҫленӗ. Ӑна РФ Патшалӑх Думин Информаци политики, информаци технологийӗсем тата ҫыхӑну енӗпе ӗҫлекен комитечӗн ертӳҫи Леонид Левин ертсе пынӑ. Регионсенчи журналистсем «Земский журналист» (чӑв. Земство журналисчӗ) программӑна йышӑнас, федераци каналӗсене наци чӗлхиллӗ кӑларӑмсене кӗртес ыйтусене хускатнӑ.
Чӑваш Енре тӗпчевпе таврапӗлӳлӗх ӗҫӗсен конкурсӗ иртӗ. Кун пирки Чӑваш Ен Культура, национальноҫсен ӗҫӗсен тата архив ӗҫӗн министерстви пӗлтернӗ.
«История в архивных документах» (чӑв. Архив ӗҫӗсенчи истори) конкурса пичет тата электрон ӗҫсем хушшинче хаклӗҫ. Вӗсен авторӗсен 18 ҫултан аслӑрах пулмалла. Хальтерех пичетленнисем кирлӗ.
Пичет ӗҫӗсене виҫӗ номинаципе: Чӑваш Ен тата чӑваш халӑхӗн историйӗ (монографи кӑларӑмӗсем, истори материалӗсем); пӗчӗк Тӑван ҫӗршыв историйӗ (уйрӑм ял-хулана халалланӑ краеведени кӑларӑмӗсем, республикӑри, районсемпе хуласенчи хаҫатсенче пичетленнӗ ярӑмсем); Чӑваш тӑрӑхӗн паллӑ ҫыннисем (монографи, краеведени кӑларӑмӗсем, районсемпе хуласенчи хаҫатсенче пичетленнӗ ярӑмсем) — хаклӗҫ.
Электрон кӑларӑмсене икӗ номинаципе: Чӑваш Енпе чӑваш халӑхӗн историйӗ тата Чӑваш тӑрӑхӗн паллӑ ҫыннисем — тишкерӗҫ.
Конкурс материалӗсене ЧР Культура министерстви кӑҫалхи чӳк уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен пуҫласа 2020 ҫулхи ака уйӑхӗн 1-мӗшӗччен йышӑнӗ.
Шупашкарта ют ҫӗршывра туса кӑларнӑ хӗрлӗ тӗслӗ машина пуҫтахланнӑ. Вӑл ҫуран ҫӳрекенсем ҫул ҫинче ларнине кура хастарсем ҫынсем машинӑна урӑх ҫӗре куҫарма сӗннӗ. Автомобиль хуҫи итлеме мар, ҫуран ҫӳрекенсен ҫулӗпе сӗмсӗррӗн кайнӑ. Машинӑна чарма хӑтланнӑ хастара капот ҫинче «ярӑнтарнӑ».
Автомобиль хуҫи вырӑна ҫул-йӗр инспекторӗсем пырса ҫитсен те лӑпланман. Хӑйне чараканпа ятлаҫнӑ, инспекторсене прокуратурӑра ӗҫлетӗп тесе хӑратнӑ.
Пуҫтах ҫинчен ӳкернӗ сюжета «Рен.ТВ» телеканал «Экстренный вызов» кӑларӑмра кӑтартнӑ.
«ProГОРОД» кӑларӑм прокуратурӑпа ҫыхӑннӑ та, унтисем пуҫтах водитель надзор органӗнче ӗҫлеменнине ӗнентернӗ. Ҫуран ҫӳрекенсене ҫын вырӑнне хуман водитель Шупашкар районӗнчен-мӗн.
Кӑҫал ҫӗрулми тупӑшӗ савӑнтарать. Анчах сутлӑх хакӗ пӗчӗк. Хальлӗхе пур районта та ҫӗрулмине пухса кӗртмен-ха.
Ҫӗрулми ыйтӑвӗ пирки ЧР Элтеперӗ МИХсен элчисемпе тӗл пулнӑ чухне калаҫнӑ. Хӑш-пӗр журналист ытлашши ҫимӗҫе типӗ ҫанталӑкран шар курнӑ регионсене ӑсатма сӗннӗ. Тӗслӗхрен, Иркутск облаҫне. Вырӑнтисем ҫӗрулмине укҫасӑрах ӑсатма хатӗр-мӗн.
«Ҫутҫанталӑкран шар курнӑ ҫынсене пулӑшма хатӗр ҫынсене тав. Пулӑшу пирки калас тӑк, эпир унашкаллине унччен те тунӑ, малашне те ҫапла пулӗ», - тенӗ Михаил Игнатьев. Элтепер каланӑ тӑрӑх, ку енӗпе йывӑрлӑхсем пулмӗҫ.
«Анчах ҫакна ял хуҫалӑх предприятийӗсен шучӗпе туни тӗрӗсех мар. 2010 ҫула астӑватӑп, республикӑра типӗ пулчӗ. Ун чухне ҫӗрулми регионта пулмарӗ. Ӑна Омск облаҫӗнчен, Алтай крайӗнчен кӳрсе килчӗҫ ун чухне ҫӗрлуми 60 тенке ҫитрӗ. Анчах никам та ҫӑхавламан, пурте илнӗ. Ҫавӑнпа йӑлтах тупӑшлӑ условисемпе пулмалла», - ҫапла ӑнлантарнӑ Элтепер.
Чӑваш Ен Правительство ҫуртӗнче республикӑн пӗр ӗмӗрхине хатӗрленсе ирттермелли мероприятисене сӳтсе явнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Канашлура республикӑн информаци политикин министрӗ Михаил Анисимов МИХсенче ӗҫлекенсене мероприятисене анлӑ ҫутатма хушнине пӗлтернӗ. Кун пирки ЧР влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче хыпарланӑ.
Министр мӗнпур уяв пирки сюжетсем ирттерме тӗллев лартнине каланӑ. «Апла пулсан, Чӑваш Республики ҫинчен тӗнчипех ырӑ хыпарсем сарӑласси паллӑ, тӗрлӗ халӑх пирӗн ҫитӗнӳсемпе паллашӗ, ырӑ енсене курса ӗненӗ. Федераци шайӗнче уяв чаплӑ иртесси пӗрре те никама та иккӗлентермӗ», — пӗтӗмлетнӗ Чӑваш Ен влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче.
ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев ҫурла уйӑхӗнче хатӗрленӗ танлаштарӑмра самаях аяла анни пирки хыпарланӑччӗ. Вӑл Раҫҫейӗн ытти регионӗсен пуҫлӑхӗсен хушшинче 76-мӗш вырӑн йышӑннӑччӗ. Мӗнле-ха капла?
Михаил Игнатьев ҫакӑн сӑлтавне хӑйех пӗлтернӗ. Аса илтерер: нумаях пулмасть Элтепер массӑллӑ информаци хатӗрӗсен элчисемпе тӗл пулнӑ. Унта тӗрлӗ ыйтӑва сӳтсе явнӑ. Шӑпах ҫавӑн чухне Михаил Игнатьев танлаштарӑмра мӗншӗн аялалла чакни пирки пӗлтернӗ.
«Отставкӑна ячӗҫ», «президент хушӑвне кӑларчӗҫ». Анчах юридици тӗлӗшӗнчен кунашкалли пулман. Мӗн кӑна тумарӗҫ. Пӗр сӑмахпа, пуҫ тӳпинчен пуҫласа ура тупанӗ таран пылчӑкпа вараларӗҫ. Ку манӑн ят-сума витӗм кӳмесӗр пултарайман», - тенӗ Михаил Васильевич.
Авӑн уйӑхӗн 11-мӗшӗнче ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев массӑллӑ информаци хатӗрӗсен ӗҫченӗсемпе тӗл пулнӑ. Юлашки вӑхӑтра Михаил Васильевичӑн сывлӑхӗ хавшани пирки нумай калаҫрӗҫ. Ҫак сас-хурана Элтепер шӑпах ҫак тӗлпулура уҫӑмлатнӑ.
Михаил Игнатьев унӑн сывлӑхӗпе кӑсӑкланакансене ирхине вӑл уҫӑлса ҫӳренӗ вырӑна килме сӗннӗ. «Кӗске хурав сирӗн валли: манӑн сывлӑх пирки пӗлес килет пулсан хоккейла выляма, йӗлтӗрпе ярӑнма, уҫӑлса ҫӳреме, чупма килӗр. Халӗ эпӗ хӑш-пӗр ӗҫре хама чикӗлетӗп, анчах ҫӗнӗ ҫул тӗлне унчченхи пурнӑҫ йӗрки патне таврӑнӑп», - тенӗ Элтепер.
Аса илтерер: Михаил Игнатьев Питӗрти пульницӑра кардиологи уйрӑмӗнче сипленнӗччӗ. Отпуск пӗтсен вӑл ӗҫе тухнӑччӗ, анчах кӑштахран каллех отпуска кайнӑччӗ.
Раҫҫейри регионсен ертӳҫисен ҫурла уйӑхӗнчи медиатанлаштарӑмне хатӗрленӗ. Чӑваш Ен Элтеперӗ унта самаях чакнӑ.
Унчченхи медиатанлаштарӑма илес тӗк, Михаил Игнатьев 17 йӗрке аннӑ. Хальхинче вӑл 85 йӗркерен 76-мӗшне йышӑннӑ. Иртнӗ уйӑхра Михаил Игнатьева массӑллӑ информаци хатӗрӗсенче 2111 хутчен асӑннӑ.
Хальхи медиатанлаштарӑмра пӗрремӗш йӗркесене Мускав, Питӗр тата Челепи облаҫӗн ертӳҫисем йышӑннӑ.
+2.3 °C