Тинех-тинех! Ҫаплах хакламалла ку йышӑнӑва. Чӑваш Енри «вӑрҫӑ ачисене» республикӑра ҫӑмӑллӑх пама йышӑннӑ.
Тӗрӗссипе, ку ыйтӑва пӗрмай хускатнӑ. Республикӑн унчченхи Элтеперӗ ирттернӗ тӗл пулусенчен пӗринче майлӑ самантпа усӑ курса ҫак йӗркесен авторӗ те ашшӗсене вӑрҫӑра ҫухатнисене кӑшт та пулин пулӑшма май ҫук-ши тесе кӑсӑкланнӑччӗ.
«Вӑрҫӑ ачисем» пӗлтӗр пурне те кӗртрӗҫ. Ашшӗ хыҫӗнче ӳснисене те, ашшӗсене ҫапӑҫу хирӗнче ҫухатнисене те.
Ӗнер республика Элтеперӗ Олег Николаев республикӑн Патшалӑх Канашне тухнӑ Ҫырура «вӑрҫӑ ачисем» пирки аса илнӗ. Унта вӑл пӗлтӗр пирӗн тӑрӑхра «вӑрҫӑ ачисен» статусне ҫирӗплетнине аса илнӗ. Ҫав категорие кӗрекенсене ӳлӗмрен пурӑнмалли ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ пулӑшу ӗҫӗсемшӗн тӳленӗ чухне ҫӑмӑллӑх парӗҫ. Ыйту укҫа-тенкӗпе ҫыхӑннине кура республика хыснине улшӑну кӗртнӗ чухне ҫавна шута илӗҫ.
Паян, нарӑс уйӑхен 2-мӗшӗнче, Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче республика парламентне Ҫырупа тухрӗ. Унта вӑл республика экономикине мӗнле ҫул-йӗрпе аталантармаллине палӑртрӗ.
Элтепер иртнӗ ҫул туса ирттернӗ ӗҫсене пӗтӗмлетнӗ, плансем пирки калаҫнӑ май ҫивӗч ыйтусене хускатрӗ. Тӗслӗхрен, республикӑри аслӑ шкулсем, ятарлӑ пӗлӳ паракан вӗренӳ заведенийӗсем специалистсене сахал мар вӗрентсе кӑлараҫҫӗ. Пурӗ 14 пин ҫынран кая мар. Ҫав хушӑрах вӗрентӳре, медицинӑра, производствӑра, ял хуҫалӑхӗнче, культурӑра специалистсем ҫитмеҫҫӗ. «Ӗҫтешсем, ыйту ҫуралать: кама тата мӗн валли хатӗрлетпӗр эпир?» — терӗ республика ертӳҫи.
Республикӑри предприяти-организацисем валли тӗллевлӗн вӗрентме пуҫӑнмалла мар-и? Ҫапла каларӗ Олег Николаев.
Кӑрлач уйӑхӗн 29-мӗшӗнче Улатӑрта республикӑра вырӑнти хӑйтытӑмлӑха ҫӗнӗлле йӗркелес ыйтӑва сӳтсе явма пухӑнӗҫ. Халӑх итлевне хула администрацийӗн пысӑк залӗнче ирттерме йышӑннӑ.
Улатӑрсем хыҫҫӑн итлеве ытти муниципалитетра та йӗркелеме палӑртнӑ. Пухусене икӗ эрнере ирттерсе пӗтермелле.
Кунта сӑмах муниципалитет пӗрлешӗвӗн тата муниципалитет пӗрлешӗвӗн администрацийӗн пуҫлӑхӗн тивӗҫне пӗр ҫын пурнӑҫласси пирки пырать. Тата уҫӑмлӑрах ӑнлантарсан, хальхи вӑхӑтра районсемпе хула администрацийӗсен пуҫлӑхӗсем (вӗсене сити-менеджер та тетпӗр) тата районсемпе хуласен — Депутатсен пухӑвӗсен пуҫлӑхӗсем пур. Икӗ ҫын вырӑнне пӗрне ҫеҫ хӑварасшӑн тата вӗсене халӑхпа суйласшӑн.
Асӑннӑ ыйтӑва пӗлтӗрхи раштав уйӑхӗн 26-мӗшӗнче республикӑн Общество палатинчи «ҫавра сӗтелте» тишкернӗ. Унтисем халӑхпа сӳтсе явсан тӗрӗс тесе йышӑннӑ. Ку шухӑшах республика Элтеперӗ Олег Николаев та палӑртнӑччӗ.
Раҫҫей Федерацийӗн Президенчӗн Владимир Путин хушӑвӗпе Федерацин хӑрушсӑрлӑх службин республикӑри управленийӗн пуҫлӑхӗ пулма Альберт Савинцев полковника шаннӑ.
Альберт Анатольевич Савинцев Мари Элта 1969 ҫулта ҫуралнӑ. Хӑрушсӑрлӑх службин органӗнче 1994 ҫулта ӗҫлеме тытӑннӑ. Чӑваш Ене киличчен Федерацин хӑрушсӑрлӑх службин тӗп аппаратӗнче тӑрӑшнӑ. Ҫак ҫулсенче вӑл патшалӑхӑн тӗрлӗ наградине тивӗҫнӗ.
Федерацин хӑрлӑх службин Чӑваш Енри управленине 2018 ҫулхи раштав уйӑхӗнченпе ертсе пынӑ Игорь Кобыляченко генерал-майор урӑх должноҫе куҫнӑ.
Паян ирпе Етӗрнери пӗр ҫурт стени ишӗлме тытӑннине асӑрханӑ. Сӑмах хулари Октябре 50 ул урамри 98-мӗш ҫурт пирки пырать. Кирпӗчрен хӑпартнӑ ҫак ҫуртӑн пӗр стени ишӗлме тытӑннӑ. Пӑтӑрмаха ирхи 8 сехетре асӑрханӑ. Телее, никам та шар курман.
Ишӗлекен ҫурта тата лару-тӑрӑва хаклама Чӑваш Енӗн Строительство, архитектура тата ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх министерствин, ҫавӑн пекех Гражданла оборона тата инкеклӗ ӗҫсен министерствин патшалӑх комитечӗн ӗҫченӗсем тухса кайнӑ. «Чувашинформ.рф» порталта лару-тӑрӑва Чӑваш Ен Элтеперӗ тӗрӗслесе тӑрать тесе ӗнентернӗ.
Сӑмах май, ҫурта 2017 ҫулхи раштав уйӑхенче ишӗлекеннисен шутне кӗртнӗ.
Улатӑрти хула училищи пулнӑ икӗ хутлӑ ҫурт пӗлтӗрхи ҫу уйӑхӗнче шеллевлӗн курӑнса ларнӑ. 1911 ҫулта хӑпартса лартнӑскере 1990 ҫулхи юпа уйӑхӗн 23-мӗшӗнче республика шайӗнчи историпе культура палӑкӗ тесе йышӑннӑ. Ҫурта юсаса ҫӗнетмелле пулин те укҫа-тенкӗ уйӑрман.
Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев Фейсбукра ҫырнӑ тӑрӑх, 2020-2021 ҫулсенчи хӗле ҫурт ӑшӑсӑр кӗтсе илме пултарнӑ. «Вырӑнти таврапӗлӳ музейӗн директорӗ Татьяна Алексеевна Борисова мана укҫа уйӑрма май тупма ӳкӗте кӗртрӗ, унтан подряд организацийӗ ӗҫе тытӑнчӗ», — аса илнӗ Элтепер. Халӗ историпе культура палӑкне юсаса ҫӗнетнӗ, унта ӑшӑ та ҫутӑ.
Каярах ҫав ҫурт тавралли лаптӑка хӑтлӑлатасшӑн, унта Вырӑс провинцийӗн музейне уҫасшӑн. Олег Николаев пӗлтернӗ тӑрӑх, территорие илемлетиччен проект хатӗрлемелле, ун валли каллех укҫа тупмалла. «Тупӑпӑр», — шантарнӑ Элтепер.
Пирӗн республикӑри журналистсене хисеплӗ ят парас шанчӑк пур. Ҫакӑн пирки паян Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев «Хыпар» издательство ҫурчӗн журналисчӗсемпе тӗл пулсан паллӑ пулнӑ.
Чӑвашсен пӗрремӗш хаҫачӗ тухма пуҫланӑранпа 115 ҫул ҫывхарнине халалланӑ тӗл пулура республика ертӳҫи журналистсен ыйтӑвӗсене хуравланӑ.
Эпир пӗлнӗ тӑрӑх, Вера Иванова журналист: «Журналистсем такамшӑн та тӑрӑшаҫҫӗ. Халӗ хускатнӑ ыйтусем те ҫынсемшӗн тӑрӑшнипех ҫыхӑннӑ. Анчах вӗсем хӑйсемшӗн пачах та ыйтмаҫҫӗ тесен те юрать. «Массӑллӑ информаци хатӗрӗсен хисеплӗ ӗҫченӗ», «Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ журналисчӗ» хисеплӗ ятсем туса хума май ҫук-ши?», — тесе ыйтнине Олег Алексеевич «Лайӑх сӗнӳ», — тесе йышӑннӑ, яваплисемпе сӳтсе явма пулнӑ.
Паян тепӗр 13 ҫыннӑн пурнӑҫӗ кӑшӑлвируса пула татӑлнӑ. Ку таранччен республикӑра 725 ҫын каварлӑ вируса пула вилнӗ.
Паянхи кун тӗлне 18181 ҫын инфекциленнӗ. Вӗсенчен 16336-шӗ сывалнӑ. Юлашки талӑкра 114 ҫын кӑшӑлвируспа чирленӗ. Юлашки вӑхӑтра инфекциленнисен йышӗ каллех кӑшт ӳснӗ. Паянхи кун тӗлне тепӗр 93 ҫын сывалнӑ. Кӑрлач уйӑхӗнче кӑшӑлвирусран вилекенсем нумай пулнӑ: 18 кунра 197 ҫыннӑн пурнӑҫӗ татӑлнӑ. Палӑртмалла: республикӑра кӑшӑлвируспа чирленисен 90 проценчӗ сывалнӑ.
Сӑмах май, нарӑс уйӑхӗнче ЧР Элтеперӗ Олег Николаев кӑшӑлвирусран прививка тума палӑртнине пӗлтернӗ.
Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев республикӑн Патшалӑх Канашне Ҫыру яма хатӗрленет. Документпа вӑл нарӑс уйӑхӗн 2-мӗшӗнче паллаштарӗ.
Паян, кӑрлачӑн 18-мӗшӗнче, Чӑваш Ен Элтеперӗ республика парламенчӗн тата партисен фракцийӗсен ертӳҫисемпе тӗл пулнӑ. Ҫавӑнта вӑл парламента Ҫырупа тухассине пӗлтернӗ.
Кӑҫалхи Ҫыру Олег Николаевшӑн — пӗрремӗш. Унта вӑл Правительствӑн, Патшалӑх Канашӗн, вырӑнти хӑй тытӑмлӑх органӗсен тӗп енӗсемпе паллаштарӗ. Ҫулталӑкри тӗп Ҫырӑва ҫыриччен унчченхи Элтепер халӑх шухӑшне те пухатчӗ. Тен, кӑҫал та ҫаплах пулӗ.
Чӑваш Ен Элтеперӗ кӑшӑлвирусран хӑҫан прививка тӑвассине пӗлтернӗ. Олег Николаев прививкӑна паян тесен паян тутарма хатӗррине ӗнентернӗ, анчах вакцинаци витӗр тухас текенсем республикӑра йышлӑран черет вӑрӑм имӗш. Кунсӑр Элтеперӗн ӗҫ нумай, унта-кунта тухса кӗме палӑртнӑ.
«Прививка хыҫҫӑн врачсен тӗрӗслесе тӑмалла. Вакцинациччен тухтӑрсен тӗрӗслемелле», — тенӗ республика ертӳҫи. Ун валли вӑхӑт кирлине палӑртнӑ.
Олег Николаев привикӑна нарӑс уйӑхӗнче тутарма палӑртнӑ иккен. Ун чухне Элтеперӗн командировкӑсем вӗҫленӗҫ.
-3.7 °C