«Изучаем руны вместе» (чӑв. Рунӑсене пӗрле вӗренетпӗр) проектӑн виҫҫӗмӗш пайӗ тухнӑ. Вӑл авалхи чӑваш рунисен пӗлтерӗшӗпе тата мӗнле вуланнипе паллаштарать.
[В] саспалли чӑваш руна ҫырулӑхӗнче «V» латин саспаллийӗ евӗр курӑннӑ. Вӑл паллӑ Вӑ, Вӗ, Ву тата Вы сыпӑксене пӗлтернӗ. [Вӑй] V руна тӑнӑҫлӑха, вӑя, паттӑрлӑха тата чӑтӑмлӑха пӗлтернӗ. Вӑл пахалӑха тотем чӗрчунсем (вӗсене авалхи ҫынсем хӑйсен йӑхне пуҫлаканӗ тесе хисепленӗ) пама пултарнӑ.
V-евӗр паллӑ мӑйракаллӑ вӑкӑра кӑтартнӑ. Сӑвар-пӑлхарсем ҫветтуй чӗрчун тесе шӑпах ҫав чӗрчуна шутланӑ. Вӑл хӳтӗлевҫӗ тата хӳтлӗхҫӗ шутланнӑ.
«Изучаем руны вместе» (чӑв. Рунӑсене пӗрле вӗренетпӗр) проектӑн пӗр пайне, сӑмах май, Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлакан Олег Николаев шӑматкунсерен пичетлет.
Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев ентешсене Аслӑ Ҫӗнтерӳ кунӗпе саламланӑ. «Кашни ҫемьех хӑйӗн геройне чыслӑн асра упрать. Эпӗ «Пӗрле мӑнаҫланатпӑр» акцие хутшӑнса хӑйӗн ҫемйинчи паттӑрсен историне каласа панӑ Чӑваш Енре пурӑнакансене пурне те тав тӑватӑп», — тенӗ вӑл унта. Республика ертӳҫи «ҫутӑ та сӑваплӑ кун эпӗ сире ҫирӗп сывлӑхпа мӗнпур лайӑххине, ырлӑх тата тӑнӑҫ пурнӑҫ» суннӑ.
Сӑмах май каласан, Олег Николаев «Пӗрле мӑнаҫланатпӑр» акцие хӑй те хутшӑнчӗ. Нимеҫӗсемпе пӗрле вӑл Петӗр Хусанкайӑн «Таня» поэмин сыпӑкӗсене вуларӗ. Ҫӗнтерӳ эстафетине хутшӑнса поэма сыпӑкӗсене вуланӑ май Георгий лентине хуларан тепӗр хулана, районтан тепӗр района куҫарнӑ.
Олег Николаева Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫне вӑхӑтлӑх пурнӑҫлама шаннӑранпа паян 100 кун ҫитрӗ. Республика ертӳҫи ҫак тапхӑра каярах пӗтӗмлетӗ. Вӑл Инстаграмра ҫырнӑ тӑрӑх, халӗ пӗлтерӗшлӗрех урӑх темӑсем пур.
«Раҫҫей Президенчӗ Владимир Владимирович Путин Чӑваш Республикине ертсе пыма шаннӑранпа паян 100 кун ҫитрӗ», — хыпарланӑ Олег Николаев.
Паянхи пӗлтерӗшлӗ тема шутне вӑл Ҫӗнтерӳ кунне кӗртнӗ. «Кашни ветерана, тыл ӗҫченне, Ҫӗнтерӗве тӳпе хывнӑ мӗнпур ҫынна пирӗн тивӗҫлӗ тимлӗх уйӑрмалла. Пирӗнтен уйрӑлнисене аса илмелле», — тесе шухӑшлать республика ертӳҫи.
100 куна пӗтӗмлетекен тӗплӗ калаҫу уяв хыҫҫӑн пулӗ. Ун чухне Олег Николаев журналистсен ыйтӑвӗсене хуравлӗ, республикӑра пурӑнакансемпе ҫыхӑнӗ, туса ирттернӗ ӗҫсене пӗтӗмлетӗ, плансемпе паллаштарӗ.
Йӑлӑмри Северный, Пролетарский, Первомайский, Сосновка, Октябрьский поселоксене, «Чувашия» санаторие, «Росинка», «Кувшинский» кану базисене, «Заволжье» сад юлташлӑхӗсене газ ҫитӗ. Чӑваш Ен территорипе 31 километр, Мари Эл ҫӗрӗ ҫинче 21 км хывӗҫ. Республика ертӳҫи Олег Николаев Фейсбукра пӗлтернӗ тӑрӑх, мӗнпур ӗҫе 2021 ҫулта вӗҫлемелле. Газпа 2 472 пин ҫурта тата 5 котельнӑя тивӗҫтермелле.
Газ кӗртессипе ҫыхӑннӑ ӗҫсемпе ҫу уйӑхӗн 5-мӗшӗнче Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев паллашнӑ. Вӑл пӗлтернӗ тӑрӑх, газ пӑрӑхне хальлӗхе 8 километр тӑршшӗ хунӑ. Ӗҫ графикпа килӗшӳллӗн пырать.
Газ кӗртнӗ хыҫҫӑн Вятка трассӑран пуҫласа Сосновка поселокӗ патне велоҫул тӑвасшӑн. Ку вӑл туристсене илӗртме пулӑшнипе пӗрлех велосипедист-спортсменсем валли тренировка ирттерме меллӗ пулӗ. Велоҫул тума 117 миллион тенкӗ кирлӗ пулӗ.
«2013 ҫулта Муркаш районӗнчи Катикасси ялӗ ҫывӑхӗнче нумай ачаллӑ ҫемьесем валли 535 ҫӗр лаптӑкӗ уйӑрса панӑ. Анчах унта халӗ те газ, шыв, электричество ҫук», — ҫак хыпара Чӑваш халӑх сайчӗ 2018 ҫулхи пуш уйӑхӗнчех хыпарланӑччӗ. Унтанпа икӗ ҫул ытла иртсен те лару-тӑру ырӑ енне ылмашман. Ҫак темӑна Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев тӗнче тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗсенче хускатакан ыйтусемпе епле ӗҫлемелли пирки районсемпе хула администрацийӗсен пуҫлӑхӗсемпе ирттернӗ видеоканашлура хускатнӑ.
«Виҫҫӗмӗш ача ҫуралсан пирӗн ҫемьене Муркаш районӗнчи Катикассинче пӳрт хӑпартма 2014 ҫулта ҫӗр уйӑрса пачӗҫ. Анчах никам та ним те тумасть, мӗншӗн тесен шыв та, газ та, ҫутӑ та ҫук. Шупашкарта пурӑнакан ҫӗршер ҫемьене таса уйра ҫӗр панӑ», — тесе ҫырнӑ халӑх ушкӑнӗнче.
Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков каланӑ тӑрӑх, ҫав ыйтӑва татма 3,5 млрд таран укҫа кирлӗ. Ҫав вӑхӑтрах ҫемьесен 70 проценчӗ пӳрт тӑваймассине палӑртнӑ вӑл.
Муркаш район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Ростислав Тимофеев муниципалитет ялсене комплекслӑ аталантармалли программӑна хутшӑннине пӗлтернӗ.
Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев пурнӑҫпа тан утма тӑрӑшать. Паян вӑл Инстаграмри хӑйӗн страницине кӑсӑклӑ пӗр видеоролик вырнаҫтарнӑ. Унта республика ертӳҫи республикӑри МИХсенчен пӗрин футболкине тӑхӑннӑ, аллине — боксерсен перчеткине.
Видеоролика ӑнлантарса ҫырнинче Олег Николаев #УдарпоКоронавирусу (чӑв. #Кӑшӑлвирусаҫапни) челленджа хутшӑннине уҫӑмлатнӑ. Акцие Олег Алексеевич бокс енӗпе тӗнче чемпионӗнчен Григорий Дроздран йышӑннӑ.
«Канмалли кун спортпа аппаланма лайӑх сӑлтав. Эстафетӑна бокс енӗпе тӗнче чемпионне тата Патшалӑх Думинчи хамӑн ӗҫтешӗме Дмитрий Пирога паратӑп», — ҫырнӑ Олег Николаев.
Чӑваш Енри шкул ачисене ҫуллахи каникула маларах яма пултарӗҫ. Ҫак ыйтӑва халӗ сӳтсе яваҫҫӗ.
Ку ыйтӑва оперативлӑ штаб канашлӑвӗнче ҫӗкленӗ. ЧР Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев кун тӗлӗшпе йышӑну хатӗрлеме сӗннӗ.
Малтанлӑха палӑртнӑ тӑрӑх, эрнере 5 кун вӗренекенсене ҫу уйӑхӗн 15-мӗшӗнче каникула ярӗҫ. Эрнере 6 кун ӑс пухакансене ҫу уйӑхӗн 16-мӗшӗнче юлашки кун вӗрентӗҫ. Ҫапла майпа 1-8-мӗш классен ҫу уйӑхӗн 18-мӗшӗнче ҫуллахи каникул пуҫланӗ. 9-11-мӗш классем ҫу уйӑхӗн 25-мӗшӗччен вӗренӗҫ.
Паян Чӑваш Республикин ялавне Шотландие ӑсатнӑ. Кун пирки республика Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев тӗнче тетелӗнчи хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ.
Вӑл каланӑ тӑрӑх, ялав ыйтса Америкӑри Пӗрлешӳллӗ Штатсенчен тата Шотландирен ҫырусем килнӗ. Элтепер Шотландири Николас Холл ятлӑ студентпа паян скайппа ҫыхӑннӑ. Ӑна вӑл чӑваш элемӗсем пирки тӗплӗн каласа кӑтартнӑ. Паянах ялав аякри ҫӗршыва ӑсатнӑ. Шортланди студенчӗ тӗрлӗ ҫӗршыв ялавӗсене пухать иккен.
Ялава ют ҫӗршыва паян ӑсатни ытахальтен мар.
Ака уйӑхӗн 29-мӗшӗ — пирӗн республикӑн Патшалӑх гербне, ялавне тата гимнне йышӑннӑ кун. Олег Николаев ентешсене Чӑваш Республикин Патшалӑх символӗсен кунӗпе те саламланӑ. «Вӗсем пӗлтерӗшлӗ пӗтӗм пулӑмпа уявсенче пирӗнпе юнашар, пире ҫӗнӗ ҫитӗнӳсем тума хавхалантараҫҫӗ тата пӗрлештереҫҫӗ», — тенӗ вӑл.
Усал хыпар утпа ҫӳрет теҫҫӗ те, ҫак кунсенче тӗнче тетелӗнче Шупашкарти шӑл тухтӑрӗсене ирӗксӗр кантараҫҫӗ текен сас-хура сарӑлнӑ. Республикӑн парламенчӗн депутачӗ Константин Степанов, тӗслӗхрен, Шупашкарти Хула стоматологийӗн поликлиникин тытӑмӗнчи 100 ытла ҫынна хӑй ирӗкӗпе канма кайма хистенине пӗлтернӗ. Вӑл прокуратурӑна та ҫыру шӑрҫаланӑ-мӗн.
Надзор органӗ тӗрӗсленӗ те ӗҫ законодательствине пӑснине палӑртман. Поликлиникӑн ертӳҫисем те саккуна пӑхӑнса пурӑннине, ҫынсем хӑйсем канасшӑн пулнине, ҫавӑн пирки ыйтса ҫырнине ӗнентернӗ.
Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев стоматологсемпе ҫыхӑннӑ ыйтӑва хӑй тӗрӗслеме палӑртнӑ. Республикӑн Сывлӑх сыхлав министерствин ревизи службине лару-тӑрӑва тишкерсе ҫывӑх вӑхӑтра пӗлтерме ыйтнӑ.
Чӑваш Енре илем салонӗсем, парикмахерскисем майӗпех ӗҫлеме пуҫлӗҫ. Анчах эпидемипе кӗрешмелли режима пӑхӑнассишӗн ертӳҫӗ яваплӑ пулӗ. Кун пирки ЧР Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев хушу алӑ пуснӑ.
Хушура палӑртнӑ тӑрӑх, илем салонӗсемпе парикмахерскисем харӑсах икӗ ҫынран ытларах йышӑнма пултармӗҫ. Килнӗ ҫынсен салонра кӗтсе ларма юрамӗ.
Вӗсем хӑҫан уҫӑлассине татӑклӑн палӑртман. Анчах хушу вӑя кӗнӗ. Эппин, вӗсем халех ӗҫе тытӑнма пултарӗҫ.
Аса илтерер: илем салонӗсене, парикмахерскисене, ытти чылай организаци пекех, кашӑлвирус сарӑлнине пула пуш уйӑхӗн 28-мӗшӗнче хупнӑ.
-5.7 °C