Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев республикӑра шалти туризма аталантарасшӑн. Ҫак шухӑша вӑл Правительство ҫуртӗнче нумаях пулмасть ирттернӗ канашлусенчен пӗринче каланӑ.
Олег Николаев шухӑшланӑ тӑрӑх, паянхи кӑткӑс тапхӑрта регион экономикин уйрӑм секторӗсене аталантарма ҫӗнӗ майсем уҫӑлаҫҫӗ. Сӑмахран, шалти туризм валли. «Ку ен — калама ҫук пысӑк малашлӑхлӑ», — тенӗ республика ертӳҫи.
Олег Николаев шучӗпе, пирӗн республикӑмӑр илемлӗ, экологи енчен таса, сывлӑха ҫирӗплетме кунта аван. Пуян культурӑпа та хамӑр тӑрӑхри туристсене илӗртме май пур. Апла пулсан паха енсене пӗр ҫӗре пухмалла та хамӑр тӑрӑхри туристсене вӗсемпе паллаштармалла, хамӑр патра канӑва тивӗҫлипе йӗркелемелле.
Ҫӗнтерӳ кунӗ умӗн пирӗн ҫӗршывра тӗрлӗ акци пуҫарчӗҫ. «День Победы» юрра чӑвашлатни хӑех мӗнле паха! Аса илтерер: Владимир Харитонов сӑввипе Давид Тухманов кӗвӗленӗ ҫав юрӑ пирӗн ҫӗршывра ҫӗнтерӳ маршӗ евӗр янӑрать. Ӑна темиҫе хут илтсен те, пӑхмасӑр пӗлсен те вӑл кашнинчех чуна хумхантарать.
Паллӑ юрра наци чӗлхисем ҫине куҫарса ӑна марафон евӗр янӑратассине кӑҫал пуҫласа йӗркелерӗҫ. Юрӑ йӗркисене чӑвашла чӑваш халӑх поэчӗ Юрий Сементер куҫарнӑччӗ.
«День Победы» юрра Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев та чӑвашла юрланӑ. Пӗрремӗш куплета тата хушса юрламаллине. Ҫавна Олег Николаев Инстаграмри хӑйӗн странцинче вырнаҫтарнӑ.
Ҫу уйӑхӗн пуҫламӑшӗнчи уявсем хыҫҫӑн Чӑваш Енре кӑшӑлвируспа чирлекенсем йышланнӑ. Кун пирки паян республика Правительстви ҫуртӗнче иртнӗ канашлура сӑмах хусканӑ.
Ҫак уйӑхӑн пуҫламӑлшӗнче республикӑна ют регионсенче ӗҫленӗ ентешӗмӗрсем йышлӑн таврӑннӑ. Вӗсем хӑрушсӑрлӑх мерисене пӑхӑнсах кайман тесе шухӑшлаҫҫӗ. Аякран ӗҫлесе килнисем ик эрне килте питӗрӗнсе ларманнине пирӗнтен чылайӑшӗ асӑрхать пулӗ. Вӗсем урам тӑрӑх ирӗклӗн ҫӳреҫҫӗ, лавккана кӗрсе тухаҫҫӗ, халӑх йышлӑ ҫӳрекен ытти вырӑнта пулаҫҫӗ.
Чӑваш Енре пурӑнакан пӗр арҫын ав, хӑйӗн мӑшӑрне, икӗ ывӑлне (ҫав шутра пӗри ДЦПпа чирлӗскер иккен) кӑшӑлвирус ертнине паян республика Правительствин ҫуртӗнче иртнӗ канашлура тӗслӗх евӗр асӑнса хӑварнӑ.
Чӑваш Ен ҫыннисене урамра уҫӑлса ҫӳреме тата урама велосипедпа ярӑнма, чупма тухма ирӗк парасшӑн. Ҫакӑн пирки Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев Правительство ҫуртӗнче паян ирттернӗ канашлура каланӑ.
Кӑшӑлвируса пула йышӑннӑ мерӑсене, Олег Николаев шухӑшланӑ тӑрӑх, ылмаштарма юрать.
«Специалистсем каланӑ тӑрӑх, хускану иммунитета вӑйлатма пулӑшать»,– тенӗ Чӑваш Ен ертӳҫи.
Хӑрушсӑрлӑх мерисене ҫапах та пӑрахӑҫламӗҫ. Халӑх йышлӑ ҫӳрекен вырӑнсенче: суту-илӳ точкисенче, общество транспортӗнче, медиина учрежденийӗсенче – тата ытти ҫавӑн пек ҫӗрте маска тӑхӑнмалла.
Ӗнер, Ҫӗнтерӳ кунӗнче, Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев Шупашкарти «Ҫӗнтерӳ» мемориал комплексӗнче пулнӑ, унта чечек хунӑ. Ҫавӑн пирки Чӑваш Ен влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче хыпар тата сӑнӳкерчӗксем вырнаҫтарнӑ.
Ҫавна асӑрханисенчен пӗри Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев палӑк умӗнче маскӑпа тӑнинчен тӗлӗннӗ. Ҫавна вӑл ҫын ҫинче курнӑҫланни вырӑнне хакласа хурланӑ.
«Вилӗмсӗр ҫулӑм умӗнче мӗншӗн маска тӑхӑннӑ? Урамра сана вӑл мӗн тума кирлӗ? Хупӑ пӳлӗмри канашлусенче министрсемпе маска тӑхӑнмасть», – тесе ҫырнӑ Кирилл Зайцев.
Кӑшӑлвирус сарӑлассине хирӗҫ ӗҫлекен республикӑри оперштаб ларусене маскӑсӑр ирттернине, социаллӑ инҫӗше пӑхӑнманнине, сӑмах май каласан, ҫак йӗркесен авторӗ те сиснӗччӗ.
«Изучаем руны вместе» (чӑв. Рунӑсене пӗрле вӗренетпӗр) проектӑн виҫҫӗмӗш пайӗ тухнӑ. Вӑл авалхи чӑваш рунисен пӗлтерӗшӗпе тата мӗнле вуланнипе паллаштарать.
[В] саспалли чӑваш руна ҫырулӑхӗнче «V» латин саспаллийӗ евӗр курӑннӑ. Вӑл паллӑ Вӑ, Вӗ, Ву тата Вы сыпӑксене пӗлтернӗ. [Вӑй] V руна тӑнӑҫлӑха, вӑя, паттӑрлӑха тата чӑтӑмлӑха пӗлтернӗ. Вӑл пахалӑха тотем чӗрчунсем (вӗсене авалхи ҫынсем хӑйсен йӑхне пуҫлаканӗ тесе хисепленӗ) пама пултарнӑ.
V-евӗр паллӑ мӑйракаллӑ вӑкӑра кӑтартнӑ. Сӑвар-пӑлхарсем ҫветтуй чӗрчун тесе шӑпах ҫав чӗрчуна шутланӑ. Вӑл хӳтӗлевҫӗ тата хӳтлӗхҫӗ шутланнӑ.
«Изучаем руны вместе» (чӑв. Рунӑсене пӗрле вӗренетпӗр) проектӑн пӗр пайне, сӑмах май, Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлакан Олег Николаев шӑматкунсерен пичетлет.
Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев ентешсене Аслӑ Ҫӗнтерӳ кунӗпе саламланӑ. «Кашни ҫемьех хӑйӗн геройне чыслӑн асра упрать. Эпӗ «Пӗрле мӑнаҫланатпӑр» акцие хутшӑнса хӑйӗн ҫемйинчи паттӑрсен историне каласа панӑ Чӑваш Енре пурӑнакансене пурне те тав тӑватӑп», — тенӗ вӑл унта. Республика ертӳҫи «ҫутӑ та сӑваплӑ кун эпӗ сире ҫирӗп сывлӑхпа мӗнпур лайӑххине, ырлӑх тата тӑнӑҫ пурнӑҫ» суннӑ.
Сӑмах май каласан, Олег Николаев «Пӗрле мӑнаҫланатпӑр» акцие хӑй те хутшӑнчӗ. Нимеҫӗсемпе пӗрле вӑл Петӗр Хусанкайӑн «Таня» поэмин сыпӑкӗсене вуларӗ. Ҫӗнтерӳ эстафетине хутшӑнса поэма сыпӑкӗсене вуланӑ май Георгий лентине хуларан тепӗр хулана, районтан тепӗр района куҫарнӑ.
Олег Николаева Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫне вӑхӑтлӑх пурнӑҫлама шаннӑранпа паян 100 кун ҫитрӗ. Республика ертӳҫи ҫак тапхӑра каярах пӗтӗмлетӗ. Вӑл Инстаграмра ҫырнӑ тӑрӑх, халӗ пӗлтерӗшлӗрех урӑх темӑсем пур.
«Раҫҫей Президенчӗ Владимир Владимирович Путин Чӑваш Республикине ертсе пыма шаннӑранпа паян 100 кун ҫитрӗ», — хыпарланӑ Олег Николаев.
Паянхи пӗлтерӗшлӗ тема шутне вӑл Ҫӗнтерӳ кунне кӗртнӗ. «Кашни ветерана, тыл ӗҫченне, Ҫӗнтерӗве тӳпе хывнӑ мӗнпур ҫынна пирӗн тивӗҫлӗ тимлӗх уйӑрмалла. Пирӗнтен уйрӑлнисене аса илмелле», — тесе шухӑшлать республика ертӳҫи.
100 куна пӗтӗмлетекен тӗплӗ калаҫу уяв хыҫҫӑн пулӗ. Ун чухне Олег Николаев журналистсен ыйтӑвӗсене хуравлӗ, республикӑра пурӑнакансемпе ҫыхӑнӗ, туса ирттернӗ ӗҫсене пӗтӗмлетӗ, плансемпе паллаштарӗ.
Йӑлӑмри Северный, Пролетарский, Первомайский, Сосновка, Октябрьский поселоксене, «Чувашия» санаторие, «Росинка», «Кувшинский» кану базисене, «Заволжье» сад юлташлӑхӗсене газ ҫитӗ. Чӑваш Ен территорипе 31 километр, Мари Эл ҫӗрӗ ҫинче 21 км хывӗҫ. Республика ертӳҫи Олег Николаев Фейсбукра пӗлтернӗ тӑрӑх, мӗнпур ӗҫе 2021 ҫулта вӗҫлемелле. Газпа 2 472 пин ҫурта тата 5 котельнӑя тивӗҫтермелле.
Газ кӗртессипе ҫыхӑннӑ ӗҫсемпе ҫу уйӑхӗн 5-мӗшӗнче Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев паллашнӑ. Вӑл пӗлтернӗ тӑрӑх, газ пӑрӑхне хальлӗхе 8 километр тӑршшӗ хунӑ. Ӗҫ графикпа килӗшӳллӗн пырать.
Газ кӗртнӗ хыҫҫӑн Вятка трассӑран пуҫласа Сосновка поселокӗ патне велоҫул тӑвасшӑн. Ку вӑл туристсене илӗртме пулӑшнипе пӗрлех велосипедист-спортсменсем валли тренировка ирттерме меллӗ пулӗ. Велоҫул тума 117 миллион тенкӗ кирлӗ пулӗ.
«2013 ҫулта Муркаш районӗнчи Катикасси ялӗ ҫывӑхӗнче нумай ачаллӑ ҫемьесем валли 535 ҫӗр лаптӑкӗ уйӑрса панӑ. Анчах унта халӗ те газ, шыв, электричество ҫук», — ҫак хыпара Чӑваш халӑх сайчӗ 2018 ҫулхи пуш уйӑхӗнчех хыпарланӑччӗ. Унтанпа икӗ ҫул ытла иртсен те лару-тӑру ырӑ енне ылмашман. Ҫак темӑна Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев тӗнче тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗсенче хускатакан ыйтусемпе епле ӗҫлемелли пирки районсемпе хула администрацийӗсен пуҫлӑхӗсемпе ирттернӗ видеоканашлура хускатнӑ.
«Виҫҫӗмӗш ача ҫуралсан пирӗн ҫемьене Муркаш районӗнчи Катикассинче пӳрт хӑпартма 2014 ҫулта ҫӗр уйӑрса пачӗҫ. Анчах никам та ним те тумасть, мӗншӗн тесен шыв та, газ та, ҫутӑ та ҫук. Шупашкарта пурӑнакан ҫӗршер ҫемьене таса уйра ҫӗр панӑ», — тесе ҫырнӑ халӑх ушкӑнӗнче.
Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков каланӑ тӑрӑх, ҫав ыйтӑва татма 3,5 млрд таран укҫа кирлӗ. Ҫав вӑхӑтрах ҫемьесен 70 проценчӗ пӳрт тӑваймассине палӑртнӑ вӑл.
Муркаш район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Ростислав Тимофеев муниципалитет ялсене комплекслӑ аталантармалли программӑна хутшӑннине пӗлтернӗ.
+21.3 °C