Ыран, чӳк уйӑхӗн 15-мӗшӗнче, Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче «Вера Кузьмина» кӗнеке-альбома хӑтлӗҫ.
СССР халӑх артисткин, Чӑваш Енӗн хисеплӗ ҫыннин, К.В. Иванов ячӗллӗ патшалӑх премийӗн лауеачӗ, «Ылтӑн маска» Пӗтӗм Раҫҫейри театр премийӗн лауреачӗ Вера Кузьмина (16.11.1923 – 22.10.2021) ҫинчен хатӗрленӗ ӗҫе Чӑваш кӗнеке издательствинче кун ҫути кӑтартнӑ.
Пултаруллӑ артистка Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче 150 ытла сӑнара калӑпланӑ.
Вера Кузьминана темиҫе хутчен орденпа чысланӑ. Ҫав шутра – «Халӑхсен туслӑхӗ», «Тӑван ҫӗршыв умӗнчи тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн» IV степеньлӗ, «Чӑваш Республики умӗнчи тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн» орденсем, Хисеп орденӗ.
Чӑваш Респубикин ача-пӑчапа ҫамрӑксен вулавӑшӗнче «Сармантей» кӗнеке ҫинчен пӗчӗк вулакансене каласа кӑтартнӑ.
Иван Яковлевӑн «Сармантей» сӑрласа илемлетмелли кӗнекипе хулари 75-мӗш ача пахчине ҫӳрекен шӑпӑрлансене паллаштарнӑ.
Асӑннӑ кӗнекене Иван Яковлев ҫуралнӑранпа 175 ҫул ҫитнине халалласа кун ҫути кӑтартнӑ. Вӑл ҫӗнӗ чӑваш алфавитне йӗркелекенӗ, чӑвашсем валли чӑваш тата вырӑс чӗлхи учебникӗсене хатӗрленӗ, куҫаруҫӑ пулнӑ, чӑваш фольклорне пухнӑ.
Вулавӑшӑн краеведнипе наци литературин пайӗн заведующийӗ Эвелина Малеева кӗнеке ҫинчен тӗплӗн каласа кӑтартнӑ. Кӗнеке художникӗ – Светлана Бритвина.
Малтанласа кӗнекене чӑвашла ҫеҫ пичетленӗ. 2005 ҫулта ӑна Чӑваш кӗнеке издательствинче чӑвашла тата вырӑсла кун ҫути кӑтартнӑ. Халӗ вара ӑна сӑрласа илемлетмелли кӗнеке евӗр пичетленӗ.
Чӑваш Енӗн наци библиотекин «Варкӑш» клубӗнче ӗнер «Сухви сехмечӗсем» кӗнекене сӳтсе явнӑ.
Чӑваш кӗнеке издательствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, издательствӑра ӑна «Алран алла» ярӑмпа кун ҫути кӑтартнӑ. Сӑмах май каласан, асӑннӑ ярӑмпа унччен виҫӗ кӗнеке пичетленсе тухнӑ. Вӗсене пурне те Галина Антонова редактор пухса, редакцилесе хатӗрленӗ.
Ҫӗнӗ кӑларӑма Микиш Павӑлӗн, Петӗр Львовӑн, Виталий Енӗшӗн, Геннадий Мальцевӑн, Григорий Лучӑн пысӑках мар сатирӑллӑ хайлавӗсем, Николай Мартыновӑн, Юлия Силэмӑн, Нелли Петровскаян калавӗсем тата Александр Угольниковӑн повеҫӗ кӗнӗ. Вӗсем — совет саманинче ҫуралса ӳснӗ ҫыравҫӑсем.
«Варкӑш» клуба пухӑннисене Галина Антонова пӗлтернӗ тӑрӑх, асӑннӑ ятсене манӑҫа кӑларас мар тесе ҫӗнӗ кӗнекене кӗртнӗ. «Пӗрлехи сборниксенче те пулин вӗсем ҫинчен аса илтерес килет», — тенӗ вӑл.
Чӑваш кӗнеке издательстви «Ҫулталӑк кӗнеки» конкурсра II степеньлӗ диплома тивӗҫнӗ. «Вулакан тӗнче» наци кӗнекин регионсем хушшинчи фестивальте издательство «Иван Яковлевич Яковлев – великий просветитель» кӗнекепе (автор-составителӗсем – Ф.Н. Козлов тата Е.В. Касимов) палӑрнӑ.
Конкурса 60 издательствӑн 159 кӑларӑмӗ хутшӑннӑ.
Иван Яковлевич чӑваш культурине хальхи вӑхӑтри чӑваш алфавитне йӗркеленипе ҫеҫ мар, Чӗмпӗрти чӑваш шкулне уҫнипе те кӗрсе юлнӑ. Вӑл пултаруллӑ педагог, писатель, куҫаруҫӑ, кӗнеке кӑларакан, фольклорист пулнӑ.
Шупашкар муниципаллӑ округӗнчи Янӑшра пурӑнакан, унти шкулта чылай ҫул учительте ӗҫленӗ Геннадий Васильев Шурча вулӑсӗ ҫинчен кӗнеке кӑларнӑ. Унпа вӑл нумаях пулмасть Муркашри вулавӑшра паллаштарнӑ.
«Акрамовская волость в истории Чувашии» кӗнеке авторӗ – Чӑваш наци наукӑпа ӳнер академийӗн членӗ, Раҫҫейӗн пӗтӗмӗшле пӗлӗвӗн хисеплӗ ӗсченӗ, Чӑваш Республикин хисеплӗ краевечӗ.
Маларах автор «События и судьбы Янышского края» (2007), «Исчезнувшая, но незабытая деревня Салакасы» (2021) кӗнекесем кӑларнӑ.
Шупашкарта нумаях пулмасть «Чӑваш романӗн» ҫӗнтерӳҫине палӑртнӑ. Чӑваш кӗнеке издательстви «Чӑваш романӗ» конкурс ирттерессине, ал ҫырусене ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗччен йышӑнассине эпр унччен пӗлтернӗччӗ-ха. Аса илтерер: унӑн тӗллевӗ – хальхи чӑваш литературине тата пысӑк калӑпӑшлӑ хайлавсене аталантарасси.
«Чӑваш романӗ» литература конкурсӗ ҫулталӑк ытла пынӑ. Конкурса тӑратнӑ ӗҫсемпе жюри членӗсем тимлӗ паллашнӑ хыҫҫӑн Аркадий Русаковӑн «Турхан сӑмахӗ» ал ҫырӑвне пысӑка хурса хакланӑ. Ҫитес ҫул вӑл Чӑваш кӗнеке издательствинче уйрӑм кӗнекен кун ҫути курӗ.
Юпа уйӑхӗн 13-мӗшӗнче Чӑваш Республикин ача-пӑчапа ҫамрӑксен библиотекинче Зинаида Иванован «Пчёлка. Пыл хурчӗ» кӗнекин хӑтлавӗ иртнӗ.
Чӑваш кӗнеке издательствин ӗҫченӗ Ольга Иванова пӗлтернӗ тӑрӑх, хайлав пуххине вырӑсла тата чӑвашла кӗҫӗн ҫулсенчи ачасем валли хатӗрленӗ. Кӑларӑма икӗ юмах – «Пыл хурчӗ» тата «Икӗ улмуҫҫи» – кӗнӗ. Вӗсене чӑвашла Ольга Иванова куҫарнӑ.
Зинаида Ивановна чылай вӑхӑт Чӑваш Республикин ача-пӑчапа ҫамрӑксен вулавӑшӗнче вӑй хунӑ.
Хӑтлава Зинаида Ивановӑн мӑшӑрӗ те – Геннадий Иванов-Орков паллӑ искусствовед, Чӑваш Республикин патшалӑх премийӗн лауреачӗ хутшӑннӑ.
Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче юпа уйӑхӗн 12-мӗшӗнче Галина Антонован «Ҫил ҫинчи турат» кӗнеке хӑтлавне ирттерӗҫ. Кун пирки ҫыравҫӑ халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ. Хӑтлав 16 сехетре пуҫланӗ. «Пурне те хапӑл туса кӗтетӗп», — тесе ҫырнӑ автор.
Аса илтерер: Галина Алексеевна Вӑрнар районӗнчи Витӗртухан Ялтӑра (Аҫӑм-Ҫырми) ялӗнче ҫуралса ӳснӗ. Республикӑри хаҫатсенче чылай ҫул ӗҫленӗ, 2006 ҫултанпа Чӑваш кӗнеке издательствинче вӑй хурать. Маларах унӑн «Хамӑркка», «Чӑваш», «Его звали Чуваш», «Курак тӑманӗ», «Мӑшӑр ҫунат», «Хутлӑ-хутлӑ хут кермен. Волшебный дворец», «Ҫураҫми кӳршӗсем. Недружные соседи» кӗнекисем пичетленсе тухнӑ.
Юпа уйӑхӗн 3-мӗшӗнче чӑвашcен паллӑ этнографӗ, историкӗ, философӗ, педагогӗ, ҫыравҫи, фольклорҫи, литература тӗпчевҫи, тавра пӗлӳҫи, «Чуваши Казанского Заволжья» тата «Чӑваш халӑхӗн историйӗ» монографисен, «Чӑваш халӑхӗ малалла кайӗ-и, каймӗ-ши? эссе авторӗ Гурий Иванович Комиссаров (Вантер) ҫуралнӑранпа 140 ҫул ҫитрӗ. Шӑпах ҫак кунсенче унӑн Ҫырнисен пуххин I томӗ пичетленсе тухрӗ. Ӑна Г.И. Комиссаров (Вантер) ячӗллӗ фонд кӑларнӑ, пухса хатӗрлекенсем: фонд президенчӗ В.В. Комиссаров тата истори ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ А.П. Леонтьев. Кӗнекене ӑсчахӑн истори, этнографи, фольклор, литература тӗпчевӗн ыйтӑвӗсемпе ҫырнӑ, Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗн Ӑслӑлӑх архивӗнче ал ҫыру халлӗн упранакан ӗҫӗсем кӗнӗ.
2023 ҫулхи юпа уйӑхӗн 6-мӗшӗнче, эрнекун, Чӑваш Республикин Наци библиотекинче (1-мӗш хут, 119-мӗш пӳлӗм) ҫӗнӗ кӗнекен хӑтлавӗ иртет. 14 сехетре пуҫланать. Йыхравлатпӑр.
Ӗпхӳри ӑслӑлӑхпа технологисен университечӗн Ҫтерлӗри филиалӗнче «Пушкӑрт Республикин Шаран районӗнче пурӑнакан чӑвашсен вырӑнти калаҫӑвӗн словарӗ» ятлӑ словарь пичетленсе тухнӑ. Кун пирки «Урал сасси» хаҫат сайчӗ хыпарлать.
Сӑмах кӗнекине филологи ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ Лариса Коротаева доцентпа Елена Ботвинева магистрант хатӗрленӗ. Яваплӑ редактор пулса И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика университетӗнче ӗҫлекен филологи ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ Алина Ахвандерова тӑрӑшнӑ. Словаре мӗнпурӗ 400 яхӑн сӑмах кӗнӗ. Вӗсене диалектологи экспедицийӗ вӑхӑтӗнче пухнӑ.
Словаре кӑларма хутшӑннисем ӑсчахсемшӗн, аспирантсемшӗн, магистрантсемшӗн, студентсемпе ытти вулаканшӑн кӑсӑклӑ пуласса шанаҫҫӗ.
+8.3 °C