Америкӑри Пӗрлешӳллӗ Штатсенче тӗлӗнсе каймалла суд ларӑвӗ тинех вӗҫленнӗ. Чӗрчунсене юратакансем Наруто павиана хӳтӗлесе тавӑҫ ҫырса судлашса пӗтнӗ. Павиан Британи фотографӗн фотоаппаратне Индонези заповедникӗнче туртса илсе хӑйне хӑй ӳкерме пуҫланӑ.

Сӑн ӳкерчӗксене ҫынсем кӑмӑлланине кура Наруто паллӑ павиан пулса тӑнӑ. Тупӑшӗ Британи фотографне кайса тӑнӑ. Чӗрчунсене хӳтӗлекенсем ҫакна автор правине пӑсни тесе хакланӑ.

Ултӑ ҫула пынӑ суд хыҫҫӑн ӳкерчӗксен авторӗ этем тесе йышӑннӑ, анчах тупӑшӑн 25 процентне вӑл ыр кӑмӑллӑх валли уйӑрӗ. Укҫа чи малтанах Индонезири павиансене хӳтӗлеме кайӗ.

Нарутӑн Австралинче конкурент тупӑннӑ. Унта тюлень дайвер камерине туртса илме хӑтланнипе кӑсӑклӑ сӑн ӳкерчӗксем пулса тухнӑ.

Шупашкарта 11 ҫулти ачана шкула илменни пирки Чӑваш халӑх сайчӗ унччен ҫырнӑччӗ. Кӗскен илсен, ӗҫӗ-пуҫӗ ҫапларах пулса тухнӑччӗ: 37-мӗш шкула вырнаҫтарма кайсан шкул ертӳҫисем ачан прописки пирки тата ахаль шкулта та вӗренме пултарнине ҫирӗплетекен справка ыйтнӑ. Вӗсене хатӗрлесе ҫитерсен шкул директорӗ вырӑн юлман тесе йышӑнман имӗш. Ашшӗ-амӑшӗ ҫитнӗ кашни вӗренӳ учрежденийӗнче те вырӑн ҫук тесе хуравланӑ.

Шупашкар хула администрацийӗн вӗренӳ управленийӗнче ачан хӳттине кӗме тӑрӑшнӑ — ӑна 47-мӗш шкула ҫирӗплетнӗ. Анчах вырӑна ҫитсен тепӗр пӑтӑрмах сиксе тухнӑ — 11 ҫулхи Сашӑна тӳре-шара хӗрача ячӗпе ҫырса хунӑ иккен.

Ачана авӑн уйӑхӗн 6-мӗшӗнче хулари 17-мӗш шкула илнине Шупашкарти вӗренӳ управленийӗнче пӗлтереҫҫӗ.

Пӑтӑрмах пирки вӗренӳ управленийӗ те, прокуратура та тӗрӗслев ирттерет.

Ӗнер, авӑн уйӑхӗн 9-мӗшӗнче, 17 сехет тӗлӗнче Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи пӗр ялта пурӑнмалли пӗр хутлӑ ҫурт ҫунса кайнӑ. Вута сӳнтернӗ хыҫҫӑн икӗ хӗрарӑм виллине тупнӑ.

Шар курнисенчен пӗри 66-ра пулнӑ, тепри — 93-ре. Инкек вӑхӑтӗнче, малтанласа палӑртнӑ тӑрӑх, кил хуҫи арҫынӗ мунча хутма тухнӑ. Ҫӑвӑнмалли ҫав ҫурта пӳрт ҫумӗнче, ҫенӗкпе юнашар пулнӑ. Пушар ҫавӑнта тухнӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Икӗ хӗрарӑм сӗрӗмпе шар курма пултарнӑ. Ҫапах та пысӑк инкекӗн тӗп сӑлтавне тӗпчевҫӗсем тӗрлӗ экспертиза хыҫҫӑн ҫеҫ палӑртӗҫ. Вӗсем ӗнерех тӗпчев умӗнхи тӗрӗслев пуҫарнӑ. Пушар сӑлтавӗ хальлӗхе темиҫе те пулма пултарнине палӑртаҫҫӗ.

Сӑмах май, вутра кӳршӗсен пӳрчӗ те шар курнӑ. Икӗ хуҫалӑхӑн та хуралтисем ҫуннӑ.

Чӑваш Енри Транспорт полицийӗн ӗҫченӗсем 20 ҫулти икӗ каччӑна тытса чарнӑ. Хайхискерсене Шупашкарти чукун ҫул станцийӗ ҫывӑхӗнче вӑрттӑн вырӑна наркотик хунӑ чухне асӑрханӑ.

Ҫамрӑксем 20 тӗрке хума хӑтланнӑ. Пӗтӗмпе 11 грамм ытла наркотик хуташӗ пулнӑ. Оперативниксем каччӑсем унччен наркотике ӑҫта тӗркесем тунине те тупса палӑртнӑ. Унта вара 390 ытла грамм наркотик тупнӑ.

Ҫак икӗ каччӑ тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Пӗрре кӑна мар – иккӗ. Пӗрремӗшӗ – преступлени тума тӑнӑшӑн. Иккӗмӗшӗ – наркотике сарнӑшӑн.

Кӑҫалхи ҫурла уйӑхӗн 15-мӗшӗнче Шупашкарти «Космос» каҫхи клубра ҫурҫӗр иртни 2 сехетсенче 35 ҫулхи арҫынпа хуралҫӑ хушшинче тавлашу сиксе тухнине, хуралҫӑсем канма килнӗ ҫынна урайне ҫавӑрса хурса пӗр вӑхӑт ӑна ҫапла тытса тӑнипе арҫын сывлаймасӑр вилсе кайнӑ тесе шухӑшланине Чӑваш халӑх сайчӗ маларах пӗлтернӗччӗ. Каярах клуб хӑйсем арҫын вилнишӗн куляннине хыпарланӑччӗ. Кун пирки вӗсем халӑх тетелӗсенчи хӑйсен страницинче ҫырнӑччӗ. Клуб администрацийӗ тата уйрӑм ҫыннӑн хурал предприятийӗ следствипе тачӑ ҫыхӑну тытнине пӗлтернӗччӗ.

Ҫурла уйӑхӗн 28-мӗшӗнче РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗ тӗпчевҫисем хуралҫӑ тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Кун пирки вӗсем паян пӗлтернӗ.

Леонид Волков

РФ Чӑваш Енӗн Президенчӗ ҫумӗнче тулли праваллӑ элчи пулнӑ Леонид Волков ӗҫне Шупашкарта пӑхса тухма йышӑннине эпир маларах пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер, Леонид Волкова ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курса укҫаллӑ пулнӑ тесе айӑпласшӑн. Айӑплавпа килӗшмесӗр Чӑваш Енӗн РФ Президенчӗ ҫумӗнчи тулли праваллӑ экс-элчи Леонид Волков РФ Президенчӗ Владимир Путин патне те темиҫе хутчен шӑрҫаланӑччӗ.

Вӑл Чӑваш Енри Фемидӑна шанманнине кура ӗҫе Мускавра пӑхса тухтарасшӑн РФ Верховнӑй суда ҫитнӗ. Элчелӗх ҫӗршывӑн тӗп хулинче вырнаҫнине кура ӗҫе ҫӗршывӑн тӗп хулинче тишкерни тӗрӗсрех тенипе РФ Аслӑ сучӗ Леонид Волков ыйтнине тивӗҫтернӗ. Ку хыпара экс-элчӗ пысӑках мар брифинг ирттерсе пӗлтернӗ-мӗн.

Ҫӗрпӳ районӗнче ҫывӑх вӑхӑтра унти судпа медицина экспертизин бюровӗн уйрӑмӗнче ӗҫленӗ икӗ ҫынна суд тенкелӗ ҫине лартӗҫ. Уйрӑм заведующийӗ пулнӑ хӗрарӑма тата унта санитаркӑра тӑрӑшнӑ ҫынна ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курнӑ тесе явап тыттарӗҫ.

Чӑваш Енӗн прокуратурин пресс-службинче пӗлтернӗ тӑрӑх, судпа медицина экспертизин бюровӗн Ҫӗрпӳри районсем хушшинчи уйрӑмӗнче вилене моргран панишӗн укҫа ыйтнӑ. Ку йӗркене заведующи шухӑшласа кӑларнӑ. Юнашарах вырнаҫнӑ ритуаллӑ пулӑшу лавккинче санитарка укҫа илсе ларнӑ. Ӑна улталама пулӑшнӑшӑн явап тыттарӗҫ.

Виле илсе тухассишӗн укҫа ыйтнипе 19 ҫын 82 пин ытла тенкӗ тӳленӗ.

Ӗнерхи ӗҫченсен тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе прокуратура ҫирӗплетнӗ хыҫҫӑн Ҫӗрпӳ район судне пӑхса тухма ярса панӑ.

Шалти ӗҫсен министерствин Мускаври тӗп управленийӗн ӗҫченӗсем ӳт сутса укҫа туса пурӑнакан хӗрарӑмсенчен пӗрне тытса чарнӑ. Вӑл Сарӑту хулинче полицинче ӗҫлени палӑрнӑ.

32 ҫулти ҫӑмӑлттай хӗрарӑм Сарӑту облаҫӗнче пурӑнать. Мускава вӑл пӗчӗк ачапа ларнӑ чух килнӗ. Унта хӗрарӑм ҫӑмӑл укҫа тӑвас ҫул ҫине тӑнӑ.

Полицинче ӗҫлени чӑннипех ҫирӗпленсен ӑна ӗҫрен хӑтарма пултарӗҫ. Хальлӗхе ун тӗлӗшпе административлӑ протокол ҫырнӑ, ӳт сутнишӗн штраф тӳлеттерӗҫ.

Ӗҫтешӗ ҫӗршывӑн тӗп хулинче ӳт сутса пурӑннине илтнӗ хыҫҫӑн Сарӑту облаҫӗнчи Балаково районӗнчи йӗрке хуралҫисем тӗрӗслев ирттереҫҫӗ. Хӗрарӑм шӑпи халӗ таканари шыв пек вылявлӑ, ӗҫрен хӑтарсан пӗчӗк ачаллӑ хӗрарӑма йывӑр пуласси халех паллӑ.

Пӑрачкав ял уявне паллӑ тунӑ чухне ҫамрӑк ҫынсене пӑшалтан пенӗ. Ҫакна ЧР ШӖМӗн пресс-служби те ҫирӗплетет.

Уяв ҫурла уйӑхӗн 26-мӗшӗнче пулнӑ. Ку ҫӗрле пуҫланнӑ. Ҫурҫӗр тӗлнелле кафе умне машина пырса чарӑннӑ. Унччен те пулман — пӑшал сасси илтӗннӗ. Кафе умӗнче тӑнӑ икӗ каччӑн ури аманнӑ.

1990 тата 1997 ҫулсенче ҫуралнӑ икӗ йӗкӗт пульницӑна лекни пирки ирхи 3 сехет те 40 минутра ШӖМе пӗлтернӗ. Вӗсене УАЗ Патриот машинӑран пенӗ-мӗн. Ҫамрӑксен аялти ура пайӗ суранланнӑ.

ШӖМ пӗлтернӗ тӑрӑх, пӑшалтан перекен ҫын ҫакна ятарласа туман. Анчах пӑшала машинӑра илсе ҫӳренӗ чухне йӗркене пӑснӑ вӑл.

Шупашкар урамӗсене кашни ҫулах чечекпе илемлетеҫҫӗ. Тепӗр клумбӑна пӑхсан ӳнер хайлавӗ тейӗн! Мӗн кӑна шухӑшласа кӑлармаҫҫӗ-ши, чечекпе мӗнле кӑна кӳлепе ӑсталамаҫҫӗ-ши?!

Куҫа йӑмӑхтаракан илемпе киленнипех ҫырлахмаҫҫӗ иккен хула ҫыннисем: урамри чечексене вӗсенчен хӑшӗсем кӑкласа кайса хӑйсен пахчине лартаҫҫӗ. Кун пирки паян «Советская Чувашия» журналистне Рита Кирилловӑна Шупашкарти Чапаев скверӗнчи чечек клумбине тирпейлекенсем каланӑ. Татса кайнӑ чечексене пуҫтараканскерсем ӳсӗрсем е ӗҫсӗр ҫапкаланакан ҫамрӑксем пуҫтахланнӑ пуль тесе кӑмӑлсӑрланнӑ.

Ҫав вӑхӑтрах теприсем урамри чечексене хӑйсен пахчине илемлетме тесе урӑ пуҫпах тӑпӑлтарса каяҫҫӗ-мӗн.