Канаш хули

Канаш районӗнче пурӑнакан пӗр арҫын хӗрарӑма балконтан урама пӑрахнӑ. Пӑтӑрмах нумай хваттерлӗ ҫуртри тӑваттӑмӗш хутра пулса иртнӗ.

РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, 29 ҫулти арҫынна халӗ РФ Пуҫиле кодексӗн 105-мӗш статйин пӗрремӗш пайӗпе айӑпласшӑн. Ҫынна вӗлернӗ тесе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе суда ярса панӑ ӗнтӗ.

Хӗрарӑмпа арҫын хушшинчи тавлашу кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗн 4-мӗшӗнче Канашра сиксе тухнӑ. Арҫын пӗлӗшӗ патӗнче хӑналаннӑ. Унта 29-ти хӗр те пулнӑ. Пӗрле эрех ӗҫнӗ чух иккӗшӗ тавлашса кайнӑ. Ҫамрӑк хӗрарӑм балкон ҫине тухнӑ. Ун хыҫҫӑн арҫын та. Хӑйӗнпе пӗр ҫулхи хӗрарӑма вӑл хыҫран пырса йӑтса илнӗ те балконтан пенӗ. Пӑрлӑ тротуар ҫине ӳкнӗ хӗр пуҫне, ҫурӑм шӑммине, кӑкӑр шӑммине суранлатнӑ.

Шар курни пульницӑра вӑрах сипленнӗ. Апла пулин те тухтӑрсем унӑн пурнӑҫне ҫӑлса хӑварайман — хӗр унтах ака уйӑхӗн 18-мӗшӗнче куҫне хупнӑ.

Паян Шупашкарти 38-мӗш шкула экзамен тытма пынӑ ача вилнӗ. Инкек пирки Чӑваш Енӗн Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерстви Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнчех хыпарланӑ. Инкек пирки хӗрачан ҫывӑх ҫыннисемпе пӗрле хурланнине пӗлтернӗ.

Хулари 27-мӗш шкулта 11-мӗш класра вӗренекенскер ачаран сусӑр пулнӑ иккен. Чӑваш Енӗн Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, экзамена пынӑ чухнех вӑл хӑйне япӑх туйнине шкулти тухтӑрсем тата экзамена йӗркелекенсем сиснӗ имӗш. Вӗсем ӑна экзамена кӗме сӗнмен иккен. Кун пирки ашшӗ-амӑшӗпе те калаҫнӑ имӗш. Анчах пике экзамена ыттисемпе пӗр кунах тытас тенӗ курӑнать.

Пӗр сехет хушшинче вӑл ӗҫе пурнӑҫланӑ. Унтан вӑл ыйтса пӳлӗмрен тухнӑ. Коридорта ачана япӑх пулса кайнӑ.

ЧР Сывлӑхс ыхлав министертсив пӗлтернӗ тӑрӑх, экзамен вӑхӑтӗнче ӗҫлекен тухтӑрсем тата васкавлӑ пулӑшӑвӑн икӗ бригади ҫине тӑрсан та ачана пулӑшма май килмен. Ача пӗчӗкренех чӗре чирӗпе аптӑранӑ иккен.

Инкеке халӗ яваплӑ специалистсем тӗпчеҫҫӗ.

Нарӑс уйӑхӗн 17-мӗшӗнче Ҫӗрпӳ районӗнчи Вӑрманкас Пайкилт ялӗнче пӗрин усал икӗ йытти ҫынсене ҫыртса пӗтернине, пӗрне вилмеллех амантнине Чӑваш халӑх сайчӗ хыпарланӑччӗ.

Аса илтерер, ҫав кунхине инкек ирхине пулнӑ. Йытӑ ҫынна тапӑннине курсан пӗри кӗреҫепе сусӑр старике хӳтӗлеме тухнӑ. Анчах иккӗшне те йытӑсем ҫыртса пӗтернӗ. Пӗрин алли суранланнӑ, теприн — пуҫӗ. Овчаркӑсенчен шар курнӑ 76 ҫулти хӗрарӑм вилмеллех суранланнӑ.

Овчаркӑсем вырӑнти фермерӑн пулнӑ. Вӑл вӗсене хӑйӗн пурлӑхне сыхлама усранӑ. Анчах лешӗсем сӑнчӑртан унччен те вӗҫерӗнсе кайкаланӑ-мӗн.

Паян РФ Следстви комитечӗ Чӑваш Енри управленийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, йытӑсен хуҫине халӗ суд тунӑ. Унӑн ирӗкне 11 уйӑхлӑха хӗсме йышӑннӑ.

Чӑваш Енри полицейскисем ытти хулари ӗҫтешӗсемпе ултавҫӑсен хура ӗҫне тӑрӑ шыв ҫине кӑларнӑ. Хайхискерсем медицина пулӑшӑвӗ паракан клиникӑсем уҫнӑ, «Мед-клиник» ятлӑ вӑл.

Клиникӑра ӗҫлекенсем ҫынсене хӑйсем патне илӗртсе сывлӑхне тӗрӗсленӗ, ҫук чирсем тупса палӑртнӑ та сипленмешкӗн кредит илме сӗннӗ. Кунашкалли Шупашкарти Ярославль урамӗнче те пулнӑ. Унта вӑй хуракансем ятарлӑ медицина пӗлӗвӗ те пулман.

Ҫак «тухтӑрсем» уйрӑмах ватӑ ҫынсене улталанӑ, тӗрӗслев ирттернӗ хыҫҫӑн чирсем шутласа тупнӑ, ӑна пӗр тӑхтамасӑр сиплемелли пирки каланӑ. Анчах йӳнӗ мар, ҫавӑнпа кредит илме сӗннӗ. Хӑшӗ-пӗрине 500 пин тенкӗ таранах илтернӗ.

Кунашкал ухтарусене Мускавра, Питӗрте, Владимир, Калуга, Рязань, Ярославль облаҫӗсенче те ирттернӗ.

Куславкка хулинчи кафесенчен пӗринче иртнӗ ҫулхи раштавӑн 31-мӗшӗнче хӑналаннӑ арҫын икӗ хӗрарӑм-полицейски ҫине алӑ ҫӗкленӗ.

Самай ӗҫсе хӗрнӗскер хӑйне килӗшӳсӗр тытнӑ. Обществӑри йӗркелӗхе пӑсать тесе пакунлисене чӗнсе илнӗ.

Полицейскисем арҫынна лӑпланма ыйтсан вӑл шӑпланма мар, пушшех хӗрсе кайнӑ темелле. 52 ҫултискер полицейскисене алӑпа ҫапма, урапа тапма тытӑннӑ.

Ҫапӑҫакан арҫын тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, арҫын тӗлӗшпе судпа медицина экспертизи ирттернӗ. Тухтӑрсем арҫын психика тӗлӗшӗнчен чирлине палӑртнӑ. Вӑл хӑйне хӑй тытса чараймасть, килӗшӳсӗр тытнине ӑнланмасть иккен. Суд ӑна психиатри пульницинче сипленмелле тунӑ.

Шупашкара сӑвӑсран ерекен энцефалит вакцинине илсе килнӗ. Прививка тума кӑмӑл пур тӑк – тархасшӑн. Ӑна уйрӑмах командировкӑна ҫӳрекенсене, строительство отрчӗсенче тӑрӑшакан студентсене тума сӗнеҫҫӗ. Энцефалит Тутарстанра, Пермьре, Кировра сарӑлнӑ. Ҫак тӑрӑхсене кайма пуҫтарӑнсан прививка тума ан манӑр.

Хулари 1-мӗш ача-пӑча пульници ҫумӗнче Ҫемье вакцинацийӗн центрне ятарласа йӗркеленӗ. Сӑвӑс ӳте кӗрсе ларсан мӗн тумалла? Унран мӗнле сыхланмалла? Кирек мӗнле ыйтӑва та Гигиена тата эпидемиологи центрне шӑнкӑравласа уҫӑмлатма пулать: 56-29-58, 56-29-54, 66-22-09.

Каласа хӑвармалла: Чӑваш Енре энцефалит инфекцине тупса палӑртман. Анчах боррелиоз ернӗ тӗслӗхсем пулнӑ. Пӗлтӗр унашкал 22 тӗслӗхе тупса палӑртнӑ.

ЧР сывлӑх сыхлавӗн министрӗ Владимир Викторов пӗлтернӗ тӑрӑх, Чӑваш Енре санитари авиацийӗн вертолечӗсем вӗҫме пуҫлӗҫ. Ку 2020 ҫулӑн иккӗмӗш ҫур ҫулӗнче пурнӑҫланмалла.

Санитари авиацийӗн вертолечӗсем Чӑваш Енри кӗрсе ҫӳреме йывӑр ялсене ҫитӗҫ, тухтӑрсем пациента пулӑшу парӗҫ. Сӑмах май, кунашкалли республикӑра унччен те пулнӑ: СССР вӑхӑтӗнче ҫак тӗллевпе пысӑках мар Ан-2 самолетсемпе усӑ курнӑ. Вӗсем ытларах чухне «Шупашкар – Улатӑр» маршрутпа вӗҫнӗ. Халӗ вара Чӑваш Енре санитари авиацийӗ ҫук.

Владимир Викторов министр пӗлтернӗ тӑрӑх, халӗ вертолетсем туянас, вӗсем валли анса лармалли 6 лапам тӑвас енӗпе калаҫусем иртеҫҫӗ.

Чӑваш Енри юсанмалли колонисенчен пӗринче ӗҫлекен ҫынна икӗ ҫамрӑка амантнӑшӑн штрафланӑ.

Пӗлтӗрхи чӳк уйӑхӗн 17-мӗшӗнче каҫхине вӑл хӑйӗн «Hyundai Solaris» автомашинипе «А-151» автоҫулпа Ҫӗрпӳ район территорийӗпе васканӑ. Ҫулӗ те, ҫанталӑкӗ те начар пулнӑ. Руль умӗнчискер хирӗҫ ҫул ҫине асӑрхамасӑр тухса кайнӑ. Унта вӑл хирӗҫ килекен автомашинӑпа ҫапӑннӑ. Колони ӗҫченӗн машининче пулнӑ 23-ри хӗр тата 24-ри каччӑ хытах аманнӑ. Тухтӑрсем ҫавна сывлӑха йывӑр сиен кӳни тесе хакланӑ.

Колони ӗҫченӗ тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ-ха. Анчах вӑл унччен судпа айӑпланманнине, шар курнисене укҫа парса пулӑшнине, шар курнисем пусиле ӗе чарма ыйтнине кура пуҫиле ӗҫе чарса лартнӑ. Арҫынна суд штраф панипе ҫырлахнӑ. Ҫапла вара колони ӗҫченӗн 50 пин тенкӗ тӳлеме лекӗ.

Шупашкарти онкологи диспансерӗн — ҫӗнӗ ертӳҫӗ. Ку пукана 41 ҫулти Алексей Казаков йышӑннӑ. Ҫӗнӗ тӗп тухтӑрпа коллектива паллаштарма ЧР сывлӑх сыхлавӗн министрӗ Владимир Викторов килнӗ.

Алексей Казаков онкодиспансерта 2015 ҫултанпа ӗҫлет. Унччен вӑл тӗп тухтӑрӑн сиплев енӗпе ӗҫлекен ҫумӗ пулнӑ. Алексей Александрович И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУн медицина факультетне «сиплев ӗҫӗ» специальноҫпе пӗтернӗ, унтан «хирурги» тата «онкологи» специальноҫӗсемпе интернатурӑра вӗреннӗ.

Аса илтерер: онкодиспансерӑн тӗп тухтӑрӗ пулнӑ Лидия Воропаева суд сакки ҫине ларнӑ. Ӑна ӗҫ вырӑнӗпе ытлашши усӑ курнӑшӑн айӑпланӑ.

Чӑваш Енре пурӑнакансене ыран ӗҫе велосипедпа кайма сӗнеҫҫӗ. Ҫу уйӑхӗн 17-мӗшӗнче пирӗн ҫӗршывра ҫулсерен иртекен «На работу на велосипеде» (чӑв. Ӗҫе велосипедпа) акци пулӗ. Унта пирӗн республика та хутшӑнӗ.

Чӑваш Енӗн Физкультура тата спорт министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, акци тӗллевӗ — пӗр-пӗр ӗҫпе велосипедпа кунсерен ҫӳреме меллине кӑтартса парасси. Ун валли ятарлӑ ҫипуҫ та, спортзалта хатӗрленни те кирлӗ мар.

Тухтӑрсем каланӑ тӑрӑх, велосипедпа кашни кун ҫур сехет ярӑнниех сывлӑхшӑн усӑллӑ. Велосипедпа вӗҫӗм ҫӳрекенсем пульница хучӗпе ыттисенчен 15 процент сахал лараҫҫӗ тесе ӗнентереҫҫӗ. Велосипедпа 5 ҫухрӑм таран инҫӗше кайма уйрӑмах меллӗ. Ҫитменнине тата вӑл — экологи енчен сиенсӗр транспорт.