Шупашкар хула администрацийӗ хӑйӗн ҫӗнӗ пуҫарӑвне «Открытый город» (чӑв. Уҫӑ хула) @og21gcheb порталта халӑхпа сӳтсе явассине тахҫанах йӑлана кӗртрӗ. Халӗ вӑл тепӗр пуҫару пирки ҫынсен шухӑшӗпе кӑсӑкланать.
Транспорт чарӑнӑва хӑҫан ҫитессине пӗлме ҫӗнӗ проект пурнӑҫа кӗртесшӗн. Чарӑнури ятарлӑ хыпарлавҫӑ пулӑшнипе пӗр-пӗр вокзалтан е хулари паллӑ вырӑнтан тепӗр ҫӗре епле каймаллине те пӗлме май килӗ.
Сасӑ хыпарлавҫи вырӑсла тата акӑлачанла (шел, вӑл чӑвашла пуплемест) калаҫать.
Тӗрӗслев мелӗпе ҫӗнӗлӗхе «Республика тӳремӗ» чарӑнура ӗҫлеттерсе янӑ.
Шупашкарта 35 ҫулти арҫынна икӗ кун шыранӑ. Вӑл психика тӗлӗшӗнчен сывах мар. Арҫын ҫухални пирки тӑванӗсем «Про Город» хаҫата пӗлтернӗ.
Кирпач Руслан Дмитриевич, 1985 ҫулта ҫуралнӑскер, ҫӗртме уйӑхӗн 15-мӗшӗнче ирхи 8 сехет ҫурӑра килтен тухса кайнӑ та таврӑнман. Юлашки хутчен ӑна аэропорт ҫывӑхӗнче курнӑ.
Тӑванӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, вӑл иккӗмӗш ушкӑнри сусӑр, шизофренипе аптӑрать. Килтен кайнӑ чухне хӗрлӗ-кӑвак тӗслӗ футболка, хура шӑлавар, резина тапочка тӑхӑннӑ пулнӑ.
Арҫынна тупнӑ. Вал вӑрманта икӗ ҫӗр каҫнӑ. Хайхискер эмелсене ӗҫмен-мӗн, тӑванӗсем парсан кӑларса ывӑтнӑ. Халӗ хӑйне лайахах туять. Ӑна психиатри пульницине илсе кайнӑ.
Иртнӗ канмалли кунсенче республикӑри самай районта Акатуй иртрӗ. Республика шайӗнчи ҫав уяв ҫӗртме уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Шупашкарти «Амазония» паркра иртӗ. Савӑнӑҫлӑ мероприяти 12 сехетре пуҫланса 21 сехетченех пырӗ.
Уяв вӑхӑтӗнче йӗркелеме палӑртнӑ пултарулӑх лапамӗсенче чӑваш халӑхӗн историйӗпе тата хӑйне евӗрлӗхӗпе паллаштарӗҫ. Уявра ярмӑрккӑ-куравсем ӗҫлӗҫ, фольклор ансамблӗсен тата эстрада ушкӑнӗсен, культура ҫурчӗсенчи пултарулӑх ушкӑнӗсен концерчӗсем тата ытти те пулӗ. Кире пуканӗ йӑтакансемпе, кӗрешекенсемпе пӗрлех ытти спорт ӑмӑртӑвӗ те иртӗ.
Акатуя Раҫҫейӗн тӑхӑр регионӗнчи пултарулӑх ушкӑнӗсем килсе ҫитӗҫ: Мускавран — «Атӑл» чӑваш хорӗ, Питӗртен — «Юрату» - чӑваш фольклор ансамблӗ, Тӗмен облаҫӗнчи Анат Тавда районӗнчен — «Йӑмра» чӑваш юррин халӑх ансамблӗ, Самар облаҫӗнчен —
«Шуҫӑм» фольклор ансамблӗ, Чулхуларан — «Чулхула чӑвашӗсем» ансамблӗ, Тутарстанран — «Туслӑх» ансамбль, Ӗрӗнпур облаҫӗнчен — «Нарспи» фольклор ушкӑнӗ, Чӗмпӗр облаҫӗнчен — «Шанӑҫ» чӑваш юррин ансамблӗ, Сарту облаҫӗнчен — «Эмине» ансамбль.
Ҫак кунсенче пирӗнтен чылайӑшӗ хӑйӗн леш тӗнчере канлӗх тупнӑ тӑван-пӗтенне асра тытнине палӑртса ҫӑва ҫине кайса килме васкать. Шупашкар хулинче пурӑнакансенчен самайӑшӗ Шупашкар районӗнчи Явӑш патӗнчи масар ҫине каять. Машинӑллӑ ҫынсем кӑна мар, ҫуран ҫӳрекенсем те Чапаев ячӗллӗ савут патӗнчи тӳрӗ ҫула суйлама тӑрӑшаҫҫӗ. Анчах вӑл япӑхса пӗтнӗ.
Хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков Фейсбукра пӗлтернӗ тӑрӑх, вӑл ҫула ҫынсем юсама ыйтаҫҫӗ-ха, анчах предприятин санитари зони шутланакан ҫӗр ҫинче ҫул тума май ҫук. Апла пулин те ҫав ҫула вак чул сарса, грейдерпа якатма йышӑннӑ. Ӗҫе «Дорэкс» организаци пурнӑҫлать.
Шупашкар хулинче учреждени-организаци ячӗсене чӑвашла ҫырма тӑрӑшни савӑнтарать. Ҫав вӑхӑтрах тепӗр чухне йӑнӑшсем каяҫҫӗ. Ҫавӑн пеккисенчен пӗрне Чӑваш Енри Профессионал писательсен союзӗн правленийӗн председателӗ Лидия Филиппова асӑрханӑ. Кӑлтӑка курнӑскер сӑн ӳкерсе илсе Фейсбукри хӑйӗн страницинче вырнаҫтарнӑ.
«Ырӑ пуҫарӑва вӗҫне ҫитерме темшӗн-ҫке пирӗн тепӗр чухне вӑхӑт ҫитмест... Ҫак вывескӑсене чӑвашла куҫарнӑ чух ятарласа йӑнӑш туман-ха. Ҫапах та чӗлхене упрассипе аталантарасси пирки калаҫатпӑр пулсан ҫавӑн пек кӑлтӑксенчен пӑрӑнма май ҫуках-ши? Чарӑну тата шкул ячӗсенчи йӑнӑшсене ҫывӑх вӑхӑтра тӳрлетессе шанас килет...», — палӑртнӑ хӑйӗн шухӑшне Лидия Филиппова (вырӑсларан Таисия Ташней куҫарнӑ).
Редакцирен: Лидия Филиппова «Ҫӗҫпӗл ячӗллӗ ҫамрӑксен театрӗ» чарӑнӑвӑн ятӗнче те йӑнӑш тупнӑ. Куҫару авторӗ Геннайдий Дегтярев ӑнлантарса панӑ тӑрӑх, вырӑсла «Театр юного зрителя им. М. Сеспеля» ята чӑвашла куҫарнӑ чухне вулама ҫӑмӑл варианта суйланӑ: «Ҫеҫпӗл М. ячӗллӗ ҫамрӑксен театрӗ» илемлӗ мар, «Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ ҫамрӑксен театрӗ» тени вара ытла вӑрӑм.
Шупашкарта пурӑнакан 30 ҫулти хӗрарӑма наркотик упранӑшӑн айӑпланӑ. Унӑн килӗнче 100 грамм ытла наркотик тупнӑ.
Ҫакӑ паллӑ: вӑл пӗлтӗрхи ҫурла-чӳк уйӑхӗсенче хӑйӗн килӗнче кантӑр ӳстернӗ, вӑррине вара тӗнче тетелӗ урлӑ туяннӑ. Наркотик хутӑшне вӑл сутма хатӗрленмен. Ӳссе ҫитсен кантӑра типӗтнӗ, упранӑ. Кайран ӑна полицейскисем тупнӑ. Пӗтӗмпе 104 грамм пулнӑ.
Суд хӗрарӑм айӑплӑ тесе йышӑннӑ. Ӑна тӗрмене хупмасӑр 3 ҫуллӑха айӑпланӑ.
Шупашкарта Раҫҫей Паттӑрӗ Дамир Юсупов ячӗпе сак вырнаҫтарнӑ. «Мягая посадка» ятлӑ вӑл. Паттӑр пирӗн тӑрӑха виҫӗ кунлӑха килнӗ.
Астӑватӑр пулӗ: 2019 ҫулхи ҫурлан 15-мӗшӗнче Дамир Юсупов пилот Жуковский ҫывӑхӗнчи куккурус уйӗнче самолета ӑнӑҫлӑ антарса лартнӑ. Мускавран Симферополе вӗҫме тухнӑ самолет тӳпере чарлансем ҫине пырса кӗнӗ, ун хыҫҫӑн двигательсем ӗҫлеме пӑрахнӑ. Борт ҫинчи 233 ҫын чӗрех юлнӑ.
Палӑртмалла: 2000-мӗш ҫулсен пуҫламӑшӗнче Дамир Юсупов Шупашкарта И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУн юридици факультетӗнче вӗреннӗ.
Пӗлтӗрхи юпа уйӑхӗн 3-мӗшӗнче Шупашкарти пӗр ҫуртра 65 ҫулти арҫын виллине тупнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ-ха. Аса илтерер: ӑна мӑйӗ тавра электричество кабелӗпе ултӑ хутчен ҫавӑрса пӑвнӑ.
Тӗпчевҫӗсем тата хулари Ленин район сучӗ ҫакна палӑртнӑ. Усал ӗҫ тӑваканни — Шупашкарта пурӑнакан 63 ҫулти арҫын. Пӗлтӗрхи авӑн уйӑхӗн 30-мӗшӗнче арҫын пахча кооперативӗсенчен пӗринче хӑйӗн пӗлӗшӗ патӗнче эрех ӗҫнӗ. Кайран унпа кӳршӗри дача хуҫи хушшинче хирӗҫӳ сиксе тухнӑ. Кӗҫех ҫапӑҫмах тытӑннӑ. Хайхи арҫын дача хуҫине тапса ҫапса пӗтернӗ, урайне пусса ӳкернӗ хыҫҫӑн электричество кабелӗпе мӑйӗнчен пӑвса лартнӑ, унпа арҫыннӑн аллине те ҫыхса хунӑ. шар кураканни вилсе кайнӑ.
Преступление тӑвакан арҫын чирлӗ иккен. Вӑл хӑй мӗн тунине ӑнланман, ӑнланма та пултараймасть. Ӑна психиатри пульницине ӑсатма йышӑннӑ.
Паян 13 сехет ҫурӑра Шупашкарти Ярмӑрккӑ урамӗнче иртсе ҫӳрекен ҫынсен, ахӑртнех, сехри хӑпнӑ. Ара, унта чӳречерен ҫамрӑк тухнӑ та стенаран мӑкӑрӑлса тӑракан вырӑнта тӑнӑ. Ку улттӑмӗш хут ҫӳллӗшӗнчен пулса иртнӗ.
Вырӑна ҫӑлавҫӑсем, пушарнӑйсем килнӗ. Вӗсем пусмапа усӑ курса ун патне хӑпарнӑ. Пушарнӑйсем ҫамрӑка каялла хваттере чӳречерен кӗме пулӑшнӑ.
Мӗн тӗллевпе тухнӑ вӑл унта? Паллӑ мар. Ӗҫ-пуҫа уҫӑмлатаҫҫӗ.
Паян, ҫӗртме уйӑхӗн 15-мӗшӗнче, чӑваш литературин классикне Ҫеҫпӗл Мишшине асра тытса унӑн Шупашкарти палӑкӗ умне чечек хурӗҫ. Мероприяти Чӑваш Ен Наци вулавӑшне хирӗҫ Ҫеҫпӗл Мишши скверӗнче 11 сехетре пуҫланӗ.
Ҫеҫпӗл Мишши (Михаил Кузьмич Кузьмин) — чӑваш сӑвӑҫи. Вал 1899 ҫулхи раштавӑн 16-мӗшӗнче Канаш районӗнчи Касаккасси Шӗкӗр (халӗ Ҫеҫпӗл) ялӗнче ҫуралнӑ. Малтанхи сӑввисем 1919 ҫулта «Знамя революции», «Тетюшские известия», «Канаш» хаҫатсенче пичетленнӗ. Пӗрремӗш кӗнеки 1927 ҫулта «Хурҫӑ шанчӑк» ятпа ҫапӑнса тухнӑ. 1928 ҫулта Шупашкарта «Сӑвӑсем» кӗнеке пичетленсе тухать. 1959 ҫулта — «Ҫырнисен пуххи». Хӗрӳллӗ чӑваш поэзи ӗҫченӗ 1922 ҫулхи ҫӗртмен 15-мӗшӗнче Украинӑри Старогородка салинче вилнӗ.
-0.7 °C