Ӗнер Шупашкарта Чӑваш Енри паллӑ журналистпа, педагогпа, Раҫсей Федерацийӗн тата Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗпе Сергей Карягинпа сывпуллашнӑ.
Унӑн ҫывӑх тӑванӗ Марина Карягина тележурналист, драматург, поэт Фейсбукра пӗлтернӗ тӑрӑх, сумлӑ ҫын кӑшӑлвируспа чирленӗ.
Сергей Афанасьевич Патӑрьел районӗнчи Кивӗ Ахпӳртре 1932 ҫулхи чӳк уйӑхӗн 20-мӗшӗнче ҫуралнӑ. Канашри учительсем хатӗрлекен институтран, Чӑваш патшалӑх педагогика институчӗн чӑваш уйрӑмӗнчен, каярах унти вырӑс уйрӑмӗнчен вӗренсе тухнӑ. Шкулта та ӗҫленӗ, колхозра партком, райком секретарӗ пулнӑ, 1976–2000 ҫулсенче «Коммунизм ялавӗ» («Хыпар») хаҫатра корреспондентра, пай заведующийӗнче тӑрӑшнӑ.
Республикӑри «Астӑвӑм» кӗнекене кӑларас, Патӑрьел районӗн энциклопедине пухса йӗркелес ӗҫе хастар хутшӑннӑ. Шупашкарти ветерансен «Шанчӑк» халӑх хорне юрлама ҫӳренӗ.
Ӗнер, утӑ уйӑхӗн 15-мӗшӗнче, Чӑваш Енри темиҫе ҫынна республикӑн Хисеп грамотипе чыслама йышӑннӑ. Хушӑва Олег Николаев Элтепер алӑ пуснӑ.
«Чӑваш Республики умӗнчи тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн» орден медальне Куславкка районӗнчи «Автофургон» предприятин директорӗ Игорь Комаров тивӗҫнӗ. Асӑннӑ савутра ӗҫлекен тепӗр ҫынна, йывӑҫ тирпейлекен станоксен станочникне Камиль Максутова, Чӑваш Республикин Хисеп грамотипе чыслӗҫ. Ку грамотӑпа Шупашкар хулинчи халӑхӗн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен центрта стационар уйрӑмӗн производство заведующийӗнче тӑрӑшакан Альбина Федоровӑна та хавхалантарнӑ.
Утӑ уйӑхӗн 14-мӗшӗнче Шупашкарти пульницӑран пациент ҫухалнӑ. Вӑл неврологи уйрӑмӗнче сипленнӗ.
63 ҫулти арҫынна ҫав кун киле ямалла пулнӑ. Анчах 11-12 сехетсенче вӑл ҫуккине асӑрханӑ. Тӑванӗсем «Лиза Алерт» шырав отрядӗнчен пулӑшу ыйтнӑ.
Арҫын психика тӗлӗшӗнчен сывах пулман, хӑй мӗн тунине ӑнланман. Пульница ҫумӗнче – вӑрман, ҫырма-ҫатра, никама кирлӗ мар дачӑсем. Ҫакӑ хӑратнӑ та тӑванӗсене, мӗншӗн тесен арҫын ӑҫта кайнине ӑнланмасть.
Арҫынна ҫур ҫӗр иртни 3 сехет те 45 минутра тупнӑ. Автопатруль ӑна Шупашкарта асӑрханӑ. Ӑна тухтӑрсем каялла ҫав пульницӑна илсе кайнӑ.
«Шупашкар хулин хисеплӗ ҫынни» ята илессишӗн ҫичӗ ҫын кандидатурине тӑратнӑ. Кун пирки республикӑн тӗп хулин сити-менеджерӗ Алексей Ладыков Инстаграмра пӗлтернӗ.
Кандидатсене ӗҫ коллективӗсемпе общество организацийӗсем тӑратнӑ. Алексей Ладыков шухӑшланӑ тӑрӑх, вӗсенчен кашниех нумай ҫул ӗҫленӗ, асра юлмалла проектсемпе, ӗҫе ҫӗнӗлле пурнӑҫланипе палӑрнӑ.
Хулан хисеплӗ ҫынни пулма тивӗҫ тесе шухӑшлакан ҫыншӑн «Открытый город» (чӑв. Уҫӑ хула) электрон референдумсен порталӗнче сасӑлав иртет. Вӑл утӑ уйӑхн 23-мӗшӗнче вӗҫленӗ.
Кандидатсем хушшинче ҫаксем: «Энергия» спорт шкулӗн тренерӗ Анатолий Финогенов, Федерацин Чӑваш Республикинчи тӗп инспекторӗ Геннадий Фёдоров; Ревель Фёдоров ӳнерҫӗ, график, монументалист; Виталий Петров (Праски Витти) художник, ӳнерҫӗ-монументалист; Шупашкарти коопераци институчӗн ветерансен канашӗн председателӗ Миранда Кольцова, «Уяв» фольклор ансамблӗн ертӳҫи Зинаида Козлова, Шупашкарти 3-мӗш лицей директорӗ пулнӑ Ираида Полбенникова.
⠀
«Ӗҫ паттӑрлӑхӗн хули» стела ӑҫта вырнаҫӗ? «Уҫӑ хула» порталта иртнӗ сасӑлава пӗтӗмлетнӗ.
Сасӑлава хутшӑннисен 40 проценчӗ палӑкӑн Ленин проспектӗнче Тӗп почта умӗнче лармалла тесе шухӑшлать. Куншӑн 1792 ҫын сасӑланӑ.
1127 ҫын Ҫӗнтерӳ паркне суйланӑ. Респондентсен 20,4 проценчӗ палӑка Чукунҫул вокзалӗ умне лартма сӗннӗ, 11 проценчӗ – Президент бульварӗпе 30-мӗш автоҫул хӗресленнӗ вырӑна.
Палӑртмалла: 2 эрнене тӑсӑлнӑ сасӑлава 4407 ҫын хутшӑннӑ. «Ӗҫ паттӑрлӑхӗн хули» ята Шупашкара кӑҫалхи ҫу уйӑхӗнче панӑ.
Ҫӗртме уйӑхӗн 12-мӗшӗнче Шупашкарти ломбардран ылтӑн сӑнчӑр варлани пирки пӗлтернӗ. Палламан арҫын ӑна тӑхӑнса пӑхас тесе илнӗ те йӑтса тарнӑ.
Ҫак ӗҫе Ижевск хулинче пурӑнакан арҫын тунине палӑртнӑ. Вӑл кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗнче ҫеҫ тӗрмерен тухнӑ. Ижевскри полицейскисем те ҫак арҫын унти ламбардран вӑрланӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ.
Арҫынна тытса чарнӑ. Хӑй каласа кӑтартнӑ тӑрӑх, вӑл Ижевскран таксипе килнӗ, Шупашкарта сӑнчӑра вӑрласан Хусана кайнӑ, ӑна унти ломбарда панӑ. Кайран киле таврӑннӑ.
Халӗ йӗрке хуралҫисем вӑл ҫакнашкал ытти преступление тунипе туманнине тӗрӗслеҫҫӗ.
Иртнӗ канмалли кунсенче республикӑра икӗ ача ҫӳллӗшӗнчен ӳкнӗ. Пӗрремӗш тӗслӗх утӑ уйӑхӗн 10-мӗшӗнче пулнӑ. Шупашкарта 2 ҫулти хӗрача москитлӑ сетка ҫине таянса 3-мӗш хутран персе аннӑ. Вӑл лавкка тӑррине ӳкнӗрен вӑйлах суранланман.
Ҫав кунах каҫхине Йӗпреҫре 4-ри арҫын ача 3-мӗш хутри чӳречерен ӳкнӗ. Ӑна Шупашкарти пульницӑна илсе ҫитернӗ. Ача амӑшӗпе уҫӑлса таврӑннӑ. Киле кӗрсен алӑк хупӑнса ларнӑ, аслисем тулта юлнӑ, ача – хваттерте. Аслисем алӑка уҫнӑ самантра ача чӳречерен ӳкнӗ.
Утӑ уйӑхӗн 10-мӗшӗнче Шупашкар хула администацийӗ кӑшӑлвируса сарӑлма парас мар тесе чару мерисем йышӑннӑ. Кун пирки администраци пресс-служби пӗлтерет.
Тӳре-шара Хӗрлӗ лапамра тата Мускав ҫыран хӗрринче ирттерме палӑртнӑ мероприятисене йӗркелеме чарни пирки пӗлтернӗ. Ку йышӑнӑва кӑшӑлвирус сарӑлассине хирӗҫ кӗрешекен оперативлӑ штаб тунӑ.
Ку чару мерисем эпидемиологи лару-тӑрӑвӗ йӗркелениччен вӑйра пулӗҫ.
Утӑ уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче Шупашкарта пурӑнакан 32 ҫулти хӗрарӑм полицие пырса пулӑшу ыйтнӑ. Вӑл банк карттине ҫухатнӑ.
Ӑна вара тивӗҫлӗ канури хӗрарӑм тупнӑ. Хайхискер тӳрех лавккана кайнӑ, ҫын карточкипе апат-ҫимӗҫ, аялти тум туяннӑ. Ҫапла вӑл 11 пин тенкӗ тӑкакланӑ.
74 ҫулти хӗрарӑма темиҫе кунран полицие илсе ҫитернӗ. Вӑл лавккара ҫӳренине видеокамера ӳкернӗ. Шӑпах ҫакӑ ӑна тупма пулӑшнӑ та. Полици уйрӑмӗнче вӑл тӑкакланӑ укҫана тавӑрса пама шантарнӑ. Апла пулин те унӑн саккунпа килӗшӳллӗн явап тытма тивӗ.
Шупашкарта общежити чӳречи айӗнче хӗрарӑм виллине тупнӑ. Кун пирки «Про Город» хаҫата халӑх корреспонденчӗ пӗлтернӗ.
Ку пӑтӑрмах Октябрт: 50 ҫул урамӗнче пулнӑ. 22-мӗш ҫуртӑн чӳречи айӗнче хӗрарӑм вилли выртнӑ. 1974 ҫулта ҫуралнӑскер 5-мӗш хутран ӳкнӗ. Халӗ следовательсем ӗҫ-пуҫа тӗпчеҫҫӗ.
Шупашкарта Калинин кӗперӗ айӗнче 60 ҫулти хӗрарӑм виллине тупнӑ. Вӑл унтан ӳкме пултарнӑ. Кун тӗлӗшпе тӗрӗслев пырать.
-0.7 °C