Ҫӗмӗрле хулинчи 2-мӗш вӑтам шкулти ҫамрӑк тӗпчевҫӗсем «Эп — тӗпчевҫӗ» Пӗтӗм Раҫҫейри конкурсӑн регионти тапхӑрне хутшӑннӑ. Ӑна шкул ҫулне ҫитменнисем тата кӗҫӗн классенче вӗренекенсем куҫӑнсӑр тура 638 тӗпчев ӗҫӗ тӑратнӑ.
Пуш уйӑхӗн 28-мӗшӗнче куҫӑн тур иртнӗ. Унта Чӑваш Енри 15 районпа 5 хуларан 165 ача хӑйӗн ӗҫӗпе тупӑшӑва тухнӑ. Куҫӑн тур икӗ тапхӑрпа иртнӗ. Пӗрремӗшӗнче ачасем тӳресене хӑйсен ӗҫӗ пирки каласа кӑтартнӑ, иккӗмӗшӗнче ӗҫсене хӳтӗленӗ.
Ҫӗмӗрлери 2-мӗш вӑтам шкулта вӗренекенсем «Физика» тата «Естествознани» секцисемпе хутшӑннӑ. Андрей Чебутов шыв хӑҫан тӑвалла юхни пирки ӑнлантарса панӑ, Матвей Ефимов вӗлле хурчӗ ӳрӗккипе кахаллине тишкернӗ. Вӗсен иккӗшӗн те ӗҫӗсем иккӗмӗш вырӑн йышӑннӑ.
Чӑваш халӑх сайтӗнчи чӑвашла версийӗнче пуш уйӑхӗн 26-мӗшӗнчен пуҫласа 5 пин хыпар ытла. Юбилейлӑ хыпар шутне «Ют ҫӗршывра кӑларнӑ медицина хатӗрӗсене «хӗсесшӗн» ятли кӗчӗ — вӑл медицинара Раҫҫейре туса кӑларнӑ хатӗрсемпе ытларах усӑ курма шутлани пирки пулчӗ. Ун хыҫҫӑн тата та ҫырнине шута илсен ку 5 006-мӗш пулнине пӗлтерме пулать.
Аса илтеретпӗр, пирӗн сайтри чи пӗрремӗш хыпар 2005 ҫулхи юпан 5-мӗшӗнче тухса. Ку вӑл — тепӗр движок ҫине куҫнӑ хыҫҫӑн. Унччен эпир 1 уйӑх хушши Друпал ҫинче ӗҫлесе пӑхсаччӗ те, анчах вӑл пире тивӗҫтерменнипе хамӑрӑннипе усӑ курма тытӑнтӑмӑр. Унтанпа вӑхӑт чылай иртрӗ, хыпарсем те пирӗн улшӑнса пычӗҫ. Тӗслӗхрен, чи малтанах вӗсен пуҫелӗк ячӗ те ҫукччӗ. Хальхи вӑхӑтра вара кашнин ячӗ те пур, рубрики те, тэгӗсем те. Унсӑр пуҫне тӑтӑш ҫырса тӑракан авторсен йышӗ пиллӗк ҫынна ҫитет — вӗсем кашни кун сире ҫӗнӗ хыпарсемпе паллаштараҫҫӗ. Ытларах эпир, паллах, республикӑри хыпарсене ҫутататпӑр, анчах та ун тулашне те тухмасӑр иртместпӗр. Ҫав шутра — чикӗ леш енчи кӑсӑклӑ хыпарсемпе те тивӗҫтеретпӗр. Пирӗн хыпарсемпе тӗрлӗ халӑх тетелӗсенче паллашма май пур.
Нумаях пулмасть пире паралимпиецсем хӑйсен пултарулӑхӗпе тӗлӗнтернӗччӗ. Ӳт-пӳ енчен сывлӑхӗ ҫирӗпех мар пулин те йывӑрлӑха парӑнманскерсем тепӗр вӑйпиттине ирттернине кӑтартса пачӗҫ. Халӗ, ав, Ленинград облаҫӗнче хӑлха илтменнисен хушшинче бадминтон енӗпе Раҫҫейри чемпионат иртнӗ.
Унта Пушкӑртстан, Чӑваш Енри, Чулхула тата Свердловск облаҫӗсенчи, Мускаври тата Питӗрти 26 спортсмен хутшӑннӑ. Чемпионатра Шупашкарти ачасемпе ҫамрӑксен 1-мӗш спорт шкулӗнче вӗренекен Анастасия Седова пӗччен тата мӑшӑрлӑ ӑмӑртусенче кӗмӗл медале тивӗҫнӗ. Чӑваш Енӗн ушкӑнӗ виҫҫӗмӗш вырӑнпа таврӑннӑ.
Ишес тесен пӑрлӑ шывӗ кунтах пур та, анчах Чӑваш Енӗн аквайсерӗсем (сивӗ шывра ишекенсене ҫапла калаҫҫӗ иккен) Мурманск хулинче иртекен Ҫурҫӗр уявне хутшӑннӑ. Кӑҫал тӗнче шайӗн правилисемпе йӗркеленӗ мероприяти хальхинче 80-мӗш ҫул пуҫтарӑннӑ иккен.
Унта Раҫҫейӗн 26 хулинчи тата 6 ҫӗршыври: Австралири, Аслӑ Британири, Италири, Чехири, Америкӑри Пӗрлешӳллӗ Штатсенчи, Кӑнтӑр Африкӑри 230 спортсмен пуҫтарӑннӑ. Чӑвашсен ушкӑнне 8 ҫын кӗнӗ.
Татьяна Александрова, вӑл «АквАйСпорт–Чӑваш Ен» федерацин президенчӗ, 450 метра ишессипе, Валерий Губаньков финн брасс мелӗпе ишсе ылтӑн медале тивӗҫнӗ. Валерий Губаньков тепӗр тӗрлӗ стильпе ишсе те ҫӗнтерме пултарнӑ. Ылтӑн мар та, анчах кӗмӗле ҫӗннӗ. Кӗмӗл медале Михаил Андронов та тивӗҫнӗ. Маларах асӑннӑ Татьяна Александрова 25 тата 50 метра ишнӗ чух та лайӑх енчен палӑрнӑ — бронза медале ҫӗннӗ. Бронза медаль унччен каланӑ Валерий Губанькова та лекнӗ. Ӑна вӑл 25 метра тупӑшнӑшӑн илнӗ. Тепӗр бронза хуҫи — 450 метра ишнӗ Алексей Лисов.
Мурманскран чӑвашсем Финляндинчи Ровани хулинче Хӗлле ишевпе иртекен 9-мӗш тӗнче чемпионатне тухса кайнӑ. «АквАйСпорт-Чӑваш Ен» федерацин президенчӗ 450 метра ишсе унта пӗрремӗш кунхинех «ылтӑнлӑ» пулса тӑнӑ.
Нумаях пулмасть Шупашкарти И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика университетӗнче «Стиль территорийӗ» ятпа ҫи-пуҫ дизайнӗн тата декоративлӑ прикладной ӳнерӗн конкурсӗ иртнӗ. Кӑҫал ӑна Пӗтӗм тӗнче шайне кӑларнӑ.
Унта маларах Чӑваш Енрисемсӗр пуҫне Казахстанри Актобе хулинчи К. Жубанов ячӗллӗ патшалӑх университечӗн тата Мари Эл студенчӗсемпе вӗренекенӗсем хутшӑннӑ.
Конкурса хутшӑннӑ ӗҫсен шучӗ 180-ран та иртсе кайнӑ. Декоративлӑ прикладной ӳнерте «Текстиль» номинацире Елчӗк районӗнчи Аслӑ Елчӗкри вӑтам шкулта 10-мӗш класра вӗренекен икӗ хӗрача ҫӗнтернӗ. Татьяна Хушкина 2-мӗш вырӑн йышӑннӑ, Наталья Ефимова — 3-мӗш.
Пушӑн 4–5-мӗшӗсенче Хусанти культурӑпа ӳнер университечӗ ҫумӗнче вокалистсен «Сандугач-Соловей» халӑхсем хушшинчи I конкурс иртнӗ. Конкурса пуҫарма М.Джалиль ячӗллӗ Тутар патшалӑх академи оперӑпа балет театрӗн примадонни Винера Ахатовна сӗннӗ.
Паллӑ артистсем, педагогсем, режиссёрсем, пултарулӑх ушкӑнӗсен ертӳҫисем, культурӑпа ӳнер ӗҫченӗсем, Австралипе Китай сценин ӑстисем жюри пулнӑ.
Жюри председателӗ — Раҫҫей тата Тутарстан халӑх артистки, Г. Тукай ячӗллӗ патшалӑх премийӗн лауреачӗ, хисеплӗ профессор, 2 орден кавалерӗ В.А.Ганеева. Конкурса Раҫҫейри, ют ҫӗршыври 50 ытла ҫын хутшӑннӑ. Ҫивӗч кӗрешӳре Чӑваш патшалӑх культурӑпа ӳнер институтӗнче 2-мӗш курсра вӗренекен Максим Карсаков II степень лауреачӗ пулса тӑнӑ. Маттур!
Нумаях пулмасть «Pro Город» порталӗ пӑр ҫинче илемлӗ ярӑнас енӗпе Олимп чемпионкин Ксения Столбовӑн инкӗшӗ Шупашкарта пурӑннине пӗлнӗ. Хаҫат журналисчӗсем Зоя Кирилловӑпа ҫыхӑннӑ, спортсменкӑн ачалахӗ пирки ыйтса пӗлнӗ.
Хӗрарӑм каланӑ тӑрӑх, унӑн тӑван пиччӗшӗ Зиновий Васильевич Васильев — Ксения Столбовӑн аслашшӗ. Зиновийпе Зоя Етӗрне районӗнчи Анатри Ачак ялӗнче ҫуралнӑ. Ҫемьере вӗсемсӗр пуҫне тепӗр тӑватӑ ача ӳснӗ.
— Пиччене хӑй вӑхӑтӗнче Санкт-Петербурга ҫар службине янӑ. Ҫар-тинӗс флотӗнче вӑл 4,5 ҫул пулнӑ. Кун хыҫҫӑн Зиновий Чӑваш Ене таврӑнман. Унтах хӑйӗн пулас мӑшӑрӗпе паллашнӑ. Пиччепе тачӑ ҫыхӑну тытатпӑр, телефонпа час-часах калаҫатпӑр, — каласа кӑтартнӑ Зоя Кириллова. Ксения 2-мӗш класра вереннӗ чухне хӗрарӑм вӗсем патӗнче Питӗрте хӑнара пулнӑ. Зоя Кириллова каланӑ тӑрӑх, Ксюша ун чухнех вӑр-вар пулнӑ, ҫынсемпе калаҫма юратнӑ. Хӗрача яланах тӗллевӗ патне талпӑннӑ. Зиновий мӑнукӗпе мухтанать, ӑна юратать, вӗсен ҫемйине яланах пулӑшать. Зоя Кириллова Олимп вӑййине телекуравпа тимлӗн пӑхнӑ.
Мӑкшӑ Республикин тӗп хулинче — Саранскра — мордва чӗлхипе (мӑкшӑ тата ирҫе) тата литературипе регионсен хушшинчи XVI олимпиада иртнӗ. Унта Мӑкшӑ Республикинчи вӗренекенсем, Пушкӑртри, Тутарстанри, Пенза тата Ӑренпур облаҫӗсенчи ачасем хутшӑннӑ.
Чӑваш Енрен Улатӑр тата Пӑрачкав районӗсенчи шкулсенче вӗренекенсем олипиадӑна хутшӑннӑ. Екатерина Кулясова тата Дарья Солдайкина (иккӗшӗ те Пӑрачкав районӗнчи Напольное шкулӗнчен) пӗрремӗш вырӑн йышӑннӑ. Республика ачисем мордва литературинче те маттур пулнӑ. Екатерина Кулясова — иккӗмӗш вырӑна, Дарья Солдайкина виҫҫӗмӗш вырӑна тивӗҫнӗ. Дарья «Пултарулӑх секцинче» те 1-мӗш вырӑна тухнӑ. Мария Кузнецова (Улатӑр районӗнчи Алтышево шкулӗ) 2-мӗш пулнӑ, Екатерина Кулясова — 3-мӗш. Олипиада ҫӗнтерӳҫисене Хисеп хучӗсемпе, кубоксемпе чысланӑ.
Олимпиада М.Е.Евсевьев ячӗллӗ Мордва патшалӑх педагогика институчӗ ҫумӗнче иртнӗ. Ачасем ӗҫсене пурнӑҫланӑ вӑхӑтра верентекенсем валли «Наци учебникӗ: истори, хальхи вӑхӑт, малашлӑх» семинар тата «ҫавра сӗтел» иртнӗ.
Сочире иртекен Олимп вӑййинче паян юлашки ӑмӑртусем иртӗҫ. Ҫав шутра хоккей финалӗ те. Унта Швеципе Канада тӗл пулӗҫ.
Паянпа ӗнер Раҫҫей ушкӑнӗ пурӗ 3 ылтӑн медаль ҫӗнсе илнине шута илсе пирӗннисем медальсен йышӗпе те ушкӑнсен тупӑшӗвӗпе те чи малти вырӑна тухрӗҫ. Уйрӑмах паян тухӑҫлӑ пулчӗ теме пулать — йӗлтӗрпе 50 ҫухрӑма чупассипе пирӗн арҫынсем пӗтӗм малти вырӑнсене йышӑнчӗҫ. Мала Александр Легков тухрӗ, иккӗмӗш вырӑна — Максим Вылегжанин, виҫҫӗмӗшне — Илья Черноусов.
Паянах олимп вӑййине чыслӑ уяв ирттерсе хупӗҫ. Вӑл 20 сехетре пуҫланмалла. Олимп вӑййине уҫни илемлӗ те кӑсӑклӑ пулнине шута илсен хупни те япӑхах мар пек пулмалла.
Виҫӗмкун олимп вӑййинче 17 ҫулхи Аделина Сотникова тӑркӑчпа (конькипе) илемлӗ ярӑнса ылтӑн медале тивӗҫрӗ. Кунашкал ҫитӗнӗве унччен ни Совет Союзӗнче ни Раҫҫей вӑхӑтӗнче туманччӗ, ҫаванпах пулӗ ҫӗршыв чӑннипе те савӑнчӗ.
Аделина Сотникова Улатӑрта ҫуралса ӳснӗ Совет Союзӗн Паттарӗн Александр Васильевич Кочетовӑн мӑнукӗн хӗрӗ иккен. Виҫӗ ҫулта чухне вӑл хӑйӗн амӑшӗпе Улатӑра тӑванӗсем патне хӑнана та килсе кайнӑ иккен. Халӗ Улатӑрта унӑн аякри тӑванӗсем Анатолий Николаевичпа Любовь Александровна Федотовсем пурӑнаҫҫӗ.
«ПроГород» хаҫат хыпарланӑ тӑрӑх Шупашкарта та тӑванӗсем ҫук мар. Унта пурӑнакан тӑванӗ патне Аделина пӗрре мар килсе кайнӑ тет.
+18.3 °C