Юсанмалли 6-мӗш колонире ларакан Андрей Соколов голодовка тӑвасси пирки пӗлтернӗ. Вӑл унта ҫынна вӗлернӗшӗн ултӑ ҫул ларать. Арҫын пулӑшу ыйтать.

Айӑпланнисене прависене пӑснӑ тесе вӑл темиҫе кун каялла выҫӑ тытасси пирки заявлени ҫырнӑ. Вӑл УФСИНа, прокуратурӑна пӗрре мар заявлени янӑ. Вал каланӑ тӑрӑх, юсанмалли колонисенче айӑпланнисен прависене пӑсаҫҫӗ.

Андрей патне ҫырӑнмасӑр пурӑнакан арӑмне те кӗртмеҫҫӗ-мӗн. Выҫӑ тытни пирки заявление вӑл ҫу уйӑхӗн 25-мӗшӗнче ҫырнӑ. Анчах ӑна пӑхса тухман.

Каярахпа колони администрацийӗ заявление йышӑннӑ. Айӑпланнӑ ҫынна уйрӑм пӳлӗме вырнаҫтарнӑ-и? Тухтӑр сӑнаса тӑрать-и? Паллӑ мар.

Сӑмах май, юсанмалли 6-мӗш колонире, правӑсене хӳтӗлекен Андрей Глухов каланӑ тӑрӑх, айӑпланнисем ҫӑхав ҫырнӑ тӗслӗх нумайланнӑ.

ЧР сывлӑх сыхлавӗн министрӗ Алла Самойлова ачасем ҫӳллӗ хутран ӳкнӗ тӗслӗхсем пирки сӑмах хускатнӑ. Ку ыйту ӑна самай хумхантарать, мӗншӗн тесен кунашкал тӗслӗх сайра тӗл пулмасть.

Ҫулла ҫынсем чӳречесене уҫаҫҫӗ. Иртнӗ эрнере республикӑра ҫул ҫитмен икӗ ача чӳречерен тухса ӳкнӗ.

Пӗр тӗслӗх Муркаш районӗнче пулнӑ. Икӗ ҫул ҫурӑри ача халӗ реанимацире выртать. Унӑн пуҫ мими чӗтреннӗ.

Тепӗр тӗслӗх Канашра пулнӑ. Унта, шел те, ача вилнӗ. Вӑл нумай хутлӑ ҫурт чӳречинчен ӳкнӗ. 10 уйӑхри пепке сывлама чарӑннӑ.

Алла Самойлова каланӑ тӑрӑх, 2014 ҫулта кунашкал тӗслӗх нумай пулнӑ. Ун чухне 5 ача ҫӳллӗшӗнчен ӳкнӗ. 2015 ҫулта пилӗк ҫемье шар курнӑ.

Ку инкек москитлӑ сеткӑсене пула сиксе тухать. Ҫавӑнпа ашшӗ-амӑшне асӑрхануллӑрах пулма сӗнеҫҫӗ.

Ҫу уйӑхӗн 27-мӗшӗнче «Чӑваш Ен» ПТРК журналисчӗ Алена Павлова (хӗр чухнехи хушамачӗ Кириллова) пурнӑҫран уйрӑлнӑранпа ҫулталӑк иртнӗ. Ӗҫтешӗсем ачисене, ҫу уйӑхӗн 20-мӗшӗнче 1 тултарнӑ Кристинӑпа Вероникӑна тата 3-ри Кирила, кайса курнӑ, парнесемпе савӑнтарнӑ.

Ачасем валли парнесем туянмашкӑн ПТРК ӗҫченӗсем укҫа пухнӑ. Хӗрачасем валли велосипед, асли валли самокат, «Лего» туяннӑ. Ытти теттесем те, пылак ҫимӗҫ те илсе килнӗ вӗсем.

Ачисем ашшӗпе ӳсеҫҫӗ, кукамӑшӗпе кукашшӗ пӑхма пулӑшаҫҫӗ. Халӗ ачасемшӗн амӑшӗ — кукамӑшӗ. Хӗрачасем амӑшне аса илтереҫҫӗ. Кристина Аленӑ пекех. Халӗ ачасем утма хӑтланаҫҫӗ.

Йывӑр самантра ҫемьене ҫынсем пулӑшнӑ. Аленӑпа университетра ӑс пухнӑ ҫамрӑксем укҫан пулӑшнӑ. Аленӑн амӑшӗ Валя Езюковӑна, Кирилӑн хреснамӑшне, уйрӑмах тав тунӑ. Вӑл пуҫарнипе ҫамрӑксем укҫа пухнӑ

Ҫамрӑксем каникул вӑхӑтӗнче укҫа ӗҫлесе илме тӑрӑшаҫҫӗ. Пӗрисем уйлӑхсенче вожатӑйра тӑрӑшаҫҫӗ, теприсем пуйӑсри проводнике ӗҫлеме вырнаҫаҫҫӗ.

Ҫамрӑксен пуҫарӑвӗн центрӗнче «Пассажир вакунӗнчи проводник» вӗренӳ иртнӗ. Унта студентсем 220 сехет ӑс пухнӑ. Вӗсем хӑйсем экономикӑна тата Раҫҫей саккунӗсене хӑш шайра пӗлнине тӗрӗсленӗ. Чукун ҫулӑн пӗтӗмӗшле курсӗ, пассажирсене пулӑшу кӳни тата ытти темӑпа вӗреннӗ вӗсем.

Ҫу уйӑхӗн 25-мӗшӗнче 80 ҫамрӑк квалификаци экзаменне тытнӑ, удостоверени илнӗ. Ҫӗртмен 4-мӗшӗнче 47 яш-хӗр «Питӗр – Анапа» рейсра ӗҫлеме тытӑнӗҫ.

Сӑмах май, пӗлтӗр ку енӗпе ҫулла 47 ҫын ӗҫленӗ.

Элтепер чыславне тивӗҫнӗ усламҫӑсем

Нумаях пулмасть К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче Раҫҫейри усламҫӑсен кунне халалласа савӑнӑҫлӑ уяв иртнӗ. Унта Михаил Игнатьев Элтепер те хутшӑннӑ.

Мероприятие чӑваш парламенчӗн спикерӗн ҫумӗ Николай Малов, Чӑваш Енри усламҫӑсен прависене хӳтӗлекен уполномоченнӑй Владимир Иванов, республикӑри суту-илӳпе промышленноҫ палатин президенчӗ Игорь Кустарин, ытти тӳре-шара хутшӑннӑ.

Республика Элтеперӗ уяв пӗлтӗрхи ҫул ӗҫ кӑтартӑвӗсене тишкерме май панине, малашлӑхри тӗллевсене палӑртма, пултаруллисене чыслама ирӗк панине асӑннӑ. Усламҫӑсем производствӑсем уҫса, хушма ӗҫ вырӑнӗсем йӗркелесе тата хыснана налук тӳлесе, халӑха кирлӗ таварсемпе тата пулӑшупа вӑхӑтра тивӗҫтерсе республикӑн социаллӑ пурнӑҫӗпе экономикин аталанӑвне питех те паха тӳпе хывнине уйрӑммӑн ырласа каланӑ тесе пӗлтерет Элтепер Администрацийӗн пресс-служби.

Чӑваш Енре килсӗр-ҫуртсӑр ҫынсене шута илме палӑртнӑ. Ҫавсем миҫен пулнине шутласа кӑларма республикӑра пӗрлехи информаци бази йӗркелӗҫ. Ку ӗҫе яваплисен виҫӗ уйӑхра туса пӗтермелле.

Килсӗр-ҫуртсӑр ҫынсене картса пыма, вӗсен хисепне шутласа кӑларма республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев ҫак эрнере, эрнекун, ҫу уйӑхӗн 27-мӗшӗнче, правӑна сыхлас енӗпе ӗҫлекен координаци канашӗн ларӑвӗнче хушнӑ.

Канашлура Элтепер килсӗр-ҫуртсӑр ҫынсене социаллӑ пурнӑҫа хӑнӑхтарас темӑна хускатнӑ май хайхисене асӑрхаса-сӑнаса тӑмасан вӗсем обществӑри тӑнӑҫ лару-тӑрӑва пӑсма, «регионти ӗҫлӗ климата япӑхлатма» пултараҫҫӗ.

Пурӑнма вырӑн ҫук ҫынсен пӗрлехи базине пухассишӗн яваплисен шутӗнче информаци ушкӑнӗсен ертӳҫисене, ӗҫ тӑвакан влаҫ тата вырӑнти хӑй тытӑмлӑх органӗсене асӑннӑ. Республикӑн Финанс министерстви, Элтеперӗн Администрацийӗн Тӗрӗслев тата общество хӑрушсӑрлӑхӗн управленийӗ те ку ӗҫре айккинче тӑрса юлаймӗҫ. Вӗсен килсӗр-ҫуртсӑррисене тытса тӑма мӗн хака ларнине шутласа кӑлармалла.

Чӑваш Енри харӑсах темиҫе массӑллӑ информаци хатӗрӗнче пуҫлӑхсене шыранине пӗлтереҫҫӗ.

Чӑваш Енӗн Наци телекуравӗпе радио компанийӗн ертӳҫи валли кандидатсенчен заявлени йышӑнма пӑрахнӑ. Конкурса, астӑвасса, ҫӗртмен 9-мӗшӗнче пӗтӗмлетме палӑртнӑччӗ. Ку хыпара халӗ республикӑн Информаци политикин тата массӑллӑ коммуникацисен сайтӗнче асӑрхамарӑм. Александр Магарина вӑл должноҫрен иртнӗ уйӑхӑн 14-мӗшӗнче хӑтарнӑччӗ.

Хӗрлӗ Чутай районӗнчи «Пирӗн пурнӑҫ» хаҫат редакторне утӑ уйӑхӗн 19-мӗшӗнче палӑртмалла.

Чӑваш Енӗн Пурлӑх тата ҫӗр хутшӑнӑвӗсен комитечӗн сайтӗнче «Советская Чувашия» хаҫат редакторне палӑртма конкурс валли заявленисене ҫӗртмен 14-мӗшӗччен йышӑнассине пӗлтернӗ. Хӑшӗсем вара ку хыпар пирки унчченхи редакторах ҫӗнӗрен ҫирӗплетмелли процедура тесе калаҫҫӗ.

Иван тунӑ сӑн

Ҫӗркаҫ, ҫу уйӑхӗн 26-мӗшӗнче, Ҫӗрпӳ районӗнче ҫӳп-ҫап свалки ҫунма тытӑннӑ. Вырӑнти администраци пӗлтернӗ тӑрӑх, пушара паян 11 сехетре ҫеҫ сӳнтернӗ.

Ку свалкӑна районти мӗн пур ҫӳп-ҫапа килсе тӑкнӑ. Пушар ҫӗрле тухнӑ. Ҫӑра тӗтӗм ҫывӑхри ялсене ҫитнӗ.

«Тӗтӗм пӗр уйӑх пулӗ ӗнтӗ. Торф пек мӑкӑрланса выртӗ. Ку, ахӑртнех, такамӑн ӗҫӗ. Халӑх ӑна хуптарассишӗн пӗрре мар ыйту ҫӗкленӗ, анчах усӑсӑр», — тенӗ ҫав тӑрӑхри Иван.

Пушара сӳнтернӗ. Ҫуннӑ вырӑна тӑпрапа хупланӑ. Пӗтӗмпе 70-80 тӑваткал метр ҫуннӑ.

Ҫу уйӑхӗн 24-мӗшӗнче «Эсӗ манӑн тӗлӗке килетӗн…» куравра Православи тухтарӗсен обществин медсестрисемпе ыркӑмӑллӑх сестрисем Афган вӑрҫинче пулнӑ медсестрасемпе тӗл пулнӑ. Ӑшшӑн калаҫса ларнӑ, экскурси ирттернӗ.

1980 ҫулхи кӑрлач уйӑхӗнче Чӑваш Енри 10 хӗрарӑма Афганистана аманнисене сиплеме янӑ. Наталия Максимовӑпа Тамара Петрова Афганистанра 1981 ҫулхи юпа уйӑхӗччен пулнӑ. Вӗсем палатӑсенче пурӑннӑ. Госпитальте палаткӑра пулнӑ. Условисем пулман. Медиксем салтаксене леш тӗнчерен кӑларнӑ тесен те йӑнӑш мар.

Пирвайхи ҫулсенче медиксене питӗ йывӑр килнӗ. Тухтӑрсем ҫитмен, таса шыв та пулман. Совет Союзӗнче тахҫанах маннӑ инфекцисем ҫеҫ ӗрченӗ. Кун пирки пухӑннисене Наталия Максимова, Тамара Петрова, Светлана Егорова, Елена Алексеева каласа кӑтартнӑ.

Ҫӗмӗрлесем ыйтнипе «Чулхула – Хусан» маршрутпа ҫӳрекен пуйӑса «лармалли» вакун кӗртнӗ. Кун пирки «Раҫҫей чукун ҫулӗ» АУОн филиалӗ пӗлтерет.

Паянтан, ҫу уйӑхӗн 26-мӗшӗнчен, пуҫласа ҫынсем тата Ҫӗмӗрле хула администрацийӗ ыйтнипе ҫӳлерех асӑннӑ маршрутпа ҫӳрекен пуйӑса лармалли вырӑнсемлӗ вакун кӗртнӗ. Ку улшӑнӑва «студентсене илсе ҫӳремешкӗн» йышӑннӑ.

Хушма вакуна эрнекунсерен яраҫҫӗ. Хусантан вара вӑл вырсарникун кайӗ. Пуйӑс Чӑваш Енре тӑватӑ вырӑнта чарӑнӗ: Ҫӗмӗрлере, Вӑрнарта, Канашра, Вӑрмарта.