Велосипедпа ярӑнма юратакан Канашри ҫамрӑксем Хусанта иртнӗ велосипед каҫне хутшӑннӑ.

Ку хыпар пирки пӗлтернӗ май Канаш хула администрацийӗнче канашсем велочупупа ҫыхӑннӑ мероприятисемпе кӑсӑкланни пирки палӑртнӑ. Ҫӗнтерӳ кунне, Хула кунне халалласа велочупусем йӗркелесси ырӑ йӑлана кӗнӗ тесен те йӑнӑш мар. Муниципалитет шайӗнчисемсӗр пуҫне хастарсем республика тулашне те ҫитсе килеҫҫӗ. Ҫавӑн пек маттурсен шутӗнче — Сергей Макаров, Сергей Скворцов, Олег Мыльников, Владимир Шашков, Сергей Чернов, Юлия Чернова, Евгений Евдокимов тата ыттисем.

Канаш ҫамрӑкӗсем нумаях пулмасть, акӑ, Хусанти велосипед каҫне ҫитсе килнӗ. Ӑна Мускаври Сергей Никитин историк тата культуролог йӗркелет иккен. Каҫхи хулапа велосипедпа ярӑнас шухӑша хусансем те ырланӑ. Ӑна унта кӑҫалхипе иккӗмӗш хут йӗркеленӗ. Хулари хитре вырӑнсем пирки Бим-радиопа тӳрӗ эфирта каласа пынӑ. Хусанти велокаҫа 4 пинтен 8 пин таран (йыша тӗрлӗрен асӑнакан пур ) ҫын хутшӑннӑ теҫҫӗ.

Сӑнсем (27)

Чӑваш Енӗн пурлӑх министерстви иртнӗ эрне вӗҫӗнче 167 917 тӑваткал метр калӑпӑшлӑ ҫӗре тара парасси пирки аукцион ирттернӗ. Ҫӗрӗн хуҫи пулса тӑрассишӗн «Тус» акционерсен уҫӑ обществи «кӗмӗл» пуринчен ытла сӗннӗ. 154,7 миллионпа тара илме хатӗр пулнӑскер ҫапла вара аукционта ҫӗнтернӗ. Кунсӑр пуҫне ҫӗнтерӳҫӗн хыснана ҫулталӑкне 13-шар миллион тенкӗ, 2015 ҫулхи ҫу уйӑхӗччен, тӳлесе тӑмалла. Аукционта ҫӗнтернӗшӗн «Тус» тӳлекен укҫа республика тата Шупашкар хыснисене кайӗ.

«Университетски» микрорайона комплекслӑ аталантармалли шутланакан 167 917 тӑваткал метр лаптӑк ҫинче «Тус» ҫурт-йӗр хӑпартса лартӗ. Унта 6–16 хутлӑ нумай хваттерлӗ ҫуртсем те, хушма хуҫалӑхсемлӗ ҫуртсем те тума шухӑшлаҫҫӗ. Юлашкинчен каланисем темиҫе ҫемье пурӑнмаллисем те, пӗрер ҫемье валли ҫӗкленисем те пулӗҫ.

Атӑлӑн Шупашкарӑн Мускав районӗнчи ҫырӑнӗнчен кимӗсене тӗп хулан тепӗр районне, Гремячево текеннине, куҫарасшӑн.

Кимӗсене ҫырана ҫирӗплетнӗ лартнӑ территорире лартма юраманни пирки ҫутҫанталӑка сыхлакан прокуратура та кимӗ хуҫисене пӗлтернӗ иккен. Унтан та ытларах — прокуратура кимӗсем Атӑлӑн ҫыранӗнче саккунлӑ мар майпа ларнине ҫирӗплетме суда та тавӑҫпа тухнӑ. Тӳре те тивӗҫлӗ йышӑну кӑларнӑ. Кунсӑр пуҫне Ҫутҫанталӑк министерстви, Строительство министерстви тата хула администрацийӗ кимӗ хуҫисене вӑл вырӑнтан куҫарасшӑн иккен.

Кимӗ хуҫисем Гремячево тӑрӑхне куҫас килменнине депутатсенчен те пулӑшу ыйтаҫҫӗ иккен. Вӗсем Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашне ҫитнӗ. Гремячево текен района каяс килменнисем «Тӳрӗ кӑмӑллӑ Раҫҫей» партие тӗмсӗлеҫҫӗ иккен. Анчах саккунлӑ йышӑнӑва вӑл та пӑрахӑҫлаттараймӗ.

Нина Яковлева

Паян, ҫӗртмен 8-мӗшӗнче, Чӑваш АССР, РСФСР тава тивӗҫлӗ артистки, Чӑваш АССР тата РСФСР халӑх артистки, Чӑваш патшалӑх драма театрӗн артистки Нина Яковлева 75 ҫул тултарать.

Нина Михайловна Вӑрмар районӗнчи Пысӑк Енккасси ялӗнче ҫуралнӑ. 1956 ҫулта ГИТИСӑн чӑваш студине вӗренме кӗнӗ. 1961 ҫултанпа Чӑваш патшалӑх драма театрӗн сцени ҫинче вылять.

Нина Яковлева чӑваш халӑхӗн наци сӗмне, психологине туйса рольсене вылять. Ӑна куракансем юратаҫҫӗ. Вӑл вун-вун сӑнара калӑпланӑ: Виола («Вун иккӗмӗш каҫ»), Надежда («Аркатакансем»), Лиза («Тӑван кил»), Екатерина Андреевна («Хумсем ҫырана ҫапаҫҫӗ»), Праски инке («Праски инке хӗр парать»), Сетнер амӑшӗ («Нарспи») тата ыттисем те.

Унӑн пултарулӑхне Чӑваш Енре кӑна мар, ытти тӑрӑхра та килӗштереҫҫӗ. Мусквра, Питӗрте, Ярославльте, Хусанта, Ӗпхӳре, Самарта, Чӗмпӗрте тата ытти хулара куракансем ӑна ура ҫине тӑрса алӑ ҫупаҫҫӗ.

2010 ҫулта Нина Михайловнӑна «Чӑваш Республики умӗнчи тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн» орденпа чысланӑ.

Ҫу уйӑхӗн 22-мӗшӗнче ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев Мускавра «Вечерняя Москва» хаҫатӑн тӗп редакторӗпе Александр Куприяновпа тӗл пулнӑ чухне чӑваш ял хуҫалӑх комплексӗсен организацийӗсем, халӑх ӳнерӗн ӑстисем малашне те Мускаври ярмӑрккӑсене хутшӑнассине палӑртнӑ.

Ҫӗртмен 1-мӗшӗнче вара ЧР Ял хуҫалӑх министерстви Мускава чӑваш таварӗсене туса кӑларакансене ярмӑрккӑна ӑсатнӑ. «Ҫӗнӗ Черумушки» метроран тухнӑ чухнех чӑваш кӗвви янӑранӑ.

Кӑҫал ярмӑрккӑра Чӑваш Енри ултӑ муниципалитет хӑйӗн продукцийӗпе паллаштарать. Ҫав шутра — Шупашкар хули те. Чӑвашсем халӑх мускавсене чӑваш апатне тутанма чӗнеҫҫӗ.

Ярмӑрккӑна Чӑваш Республикин РФ Президенчӗ ҫумӗнчи тулли праваллӑ элчи Леонид Волков та ҫитсе курнӑ.

Мускавра тата ун ҫывӑхӗнче пурӑнакан чӑвашсене пурне те ярмӑрккӑна йыхравлаҫҫӗ. Вӑл паян, ҫӗртмен 7-мӗшӗнче, вӗҫленӗ.

Сӑнсем (15)

Нумаях пулмасть шкултан вӗренсе тухакансем пирвайхи экзаменсене тытнӑ. Халӗ вӗсене пӗтӗмлетӗвӗсем те паллӑ ӗнтӗ.

ЧР Вӗренӳ министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, географипе тата вырӑс литературипе ППЭне 3 ҫын 100 баллӑх тытнӑ. Аса илтерер: географие Чӑваш Енре 163 ҫын тытнӑ. Вӗсенчен пӗри ҫеҫ задание пурнӑҫлайман. Пӗри 100 балл пухнӑ. 21 ҫын вара 80 ытла балл пухнӑ.

Вырӑс литературине 194 ҫын тытнӑ. Тӑватӑ ҫын экзаменра «2» илнӗ. 2 ҫын вара 100 балл пухма пултарнӑ. 31 ҫын 80 ытла баллӑх тытнӑ.

Географипе тата вырӑс литературипе ППЭ тытнӑ чухне икӗ ҫамрӑка экзаменран кӑларса янӑ. Вӗсем шпаргалкӑпа тата телефонпа усӑ курнӑ-мӗн.

Кӑҫал ытларахӑшӗ обществознани предметне тытать-мӗн. Иккӗмӗш вырӑнта — физика, виҫҫӗмӗшӗнче — биологи.

Чӑваш Ен Раҫҫейри чи таса регионсен йышне кӗнӗ. Пирӗн республика чи таса регионсен списокӗнче малти вырӑнсенчен пӗринче.

Чӑваш Республикипе пӗрле малти вырӑнсене Тамбов, Белгород, Томск, Курск облаҫӗсем, Алтай Республики йышӑннӑ.

«Симӗс патруль» ҫутҫанталӑка хӳтӗлекен программа директорӗ Роман Пукалов палӑртнӑ тӑрӑх, чылай регионта ҫӳп-ҫап нумай, ӗҫмелли шыв пахалӑхӗ начар. Чӑваш Енре ку енӗсемпе лару-тӑру япӑх мар-мӗн.

Рейтингри аутсейдерсем Тула, Мускав, Свердловск, Челябинск облаҫӗсем, Ханты-Манси автономи округӗ пулнӑ. Волгоград облаҫӗ вара хальхинче 25-мӗш вырӑнтан 40-мӗшне аннӑ. Мускав та танлашӑмра аяларах аннӑ.

Шупашкарти 1-мӗш номерлӗ типографи

Шупашкарти 1-мӗш номерлӗ типографи 6,9 миллион тенкӗ парӑма кӗрсе кайнӑ. Тулли мар яваплӑ общество шутланакан ҫак предприятире хальхи вӑхӑтра 130-ы яхӑн ҫын ӗҫлет иккен.

Типографи вӗсем тар тӑкнишӗн вӑхӑтра тӳлесе пырайманнине кура пысӑк парӑма кӗрсе ӳкнӗ. Типографи ӗҫ-хӗлӗ пирки каланӑ май, Чӑваш Енӗн Информаци политикин министерстви предприятире пушӑ лаптӑксем нумаййине те пӗлтернӗ. Территори тимӗр-тӑмӑрпа ҫӳп-ҫап айне пулнӑ имӗш. Котельнӑй ҫурчӗн тӑрӑмӗ те начар-мӗн. Типографи ҫурчӗ тул енчен те килӗшӳллӗн курӑнса ларманнине палӑртнӑ иккен министерствӑра.

Информаци политикин министерстви типографири лару-тӑрӑва тӗрӗслесе тӑни пирки ӗнентерет иккен. Ҫывӑх вӑхӑтра канашлу ирттермелле-мӗн. Хальлӗхе вара типографире Арбитраж сучӗ сӑнав процедури пуҫарса янӑ.

«ЭнергосбыТ Плюс» акционерсен уҫӑ обществи тата РФ Патшалӑх Думин энергетика енӗпе ӗҫлекен комитечӗ «Кивӗ парӑма – кивӗ хакпа» пӗтӗм Раҫҫейри акци ирттерессине пӗлтернӗ. Ку уйрӑм ҫынсене пырса тивет. Ҫав шутра – Чӑваш енре пурӑнакансене те. Сӑмахӗ ҫутӑ тата ӑшӑ энергийӗ пирки пырать.

Ҫутӑшӑн тӳлессипе парӑмлисем акци вӑхӑчӗпе усӑ курса ҫак уйӑх вӗҫлениччен хӑйсен парӑмне пенисӗр тӳлесе татма пултараҫҫӗ. Унсӑр пуҫне вӗсен хӑйсен парӑмне пӗчӗккӗн тӳлесе татма май килӗ. Анчах апла тӑвас тесен ятарлӑ килӗшӳ тумалла та виҫӗ уйӑхра татӑлма сӑмах памалла.

Нумай хваттерлӗ ҫуртсенче пурӑнакансем хӑйсен хваттерӗнчишӗн кӑна мар, ҫуртӑн пӗтӗмӗшле нуши валли тесе тӑкакланнине те маларах асӑннӑ мелпе усӑ курса татма пултарӗҫ.

«Про Город» тунӑ сӑн

«Эксперт РА» рейтинг агентстви Раҫҫейри чи лайӑх шкулсен списокне хатӗрленӗ. Унта Шупашкарти вӗренӳ учрежденийӗсем те кӗнӗ.

Танлашӑма ачасем ППЭне мӗнле тытнине шута хурса мар хатӗрленӗ. Унта шкултан вӗренсе тухакансем Раҫҫейри аслӑ шкулсене вӗренме кӗнисене хакланӑ. Кӑтартусене 2014 ҫулхисене шута илнӗ.

Рейтинга 200 шкул кӗнӗ. Вӗсенче вӗренекен ачасем аслӑ шкулсене вӗренме кӗреҫҫӗ. Танлашӑма пӑхас-тӑк малти вырӑнсене Мускаври шкулсем йышӑнаҫҫӗ.

Шупашкарти 3-мӗш лицей унта 51-мӗш вырӑн йышӑннӑ. Шупашкарти 5-мӗш гимнази вара рейтингра 151-мӗш вырӑна тухнӑ.

Даннӑйсене танлашӑм валли аслӑ шкулсем панӑ. Пӗтӗмпе Раҫҫейри 9 пин шкултан вӗренсе тухнӑ 40 пин ача пирки информацие шута илнӗ.