Раштав уйӑхӗн 14-мӗшӗнче Ҫӗнӗ Шупашкар администрацийӗн экс-пуҫлӑхӗ тӗлӗшпе суд пулнӑ. Приговорпа килӗшӳллӗн, Олег Бирюковӑн влаҫ органӗсенче икӗ ҫул ӗҫлеме юрамӗ.

Следстви версийӗ тӑрӑх, Олег Бирюков администраци пуҫлӑхӗ пулнӑ чухне ҫӗр тата пурлӑх хутшӑнӑвӗсен управленийӗн экс-пуҫлӑхне Елена Егоровӑна судпа айӑпласан унран тӑкака шыраса илес тесе нимӗн те туман. Ҫӗнӗ Шупашкар хулин сучӗ палӑртнӑ тӑрӑх, 2016 ҫулхи нарӑс уйӑхӗнче ҫав хӗрарӑм Ҫӗнӗ Шупашкар хыснине 3,1 миллион тенкӗлӗх тӑкак кӳнӗ. Ҫав тӑкака шыраса илес тесе Бирюков нимӗн те туман.

Олег Бирюков 2016 ҫулхи ака уйӑхӗнче ӗҫрен кайнӑ. Ҫӗртме уйӑхӗнче вара администрацире ухтару пуҫланнӑ.

Паян Владимир Путин журналистсемпе пысӑк пресс-конференци ирттерет. Хуравланӑ чи пӗрремӗш ыйтусенчен пӗри — наци чӗлхисем пирки пулчӗ. «Раҫҫейре ҫивӗч наци ыйтӑвӗ те ҫук», — тесе каланӑ вӑл Тутарстан журналисткине. Чӗлхе политикинче пур ачасем валли те пӗрешкел условисем пулмалли пирки пӗлтернӗ, халӑха хӑйсен тӑван чӗлхисене вӗренме майсем туса памалли пирки каланӑ. Анчах вырӑс чӗлхине вӗренессине ҫакӑ хӗсӗрлемелле марри пирки хушнӑ. Ҫапла май вырӑс чӗлхипе (ӑна нацисем пӗр-пӗринпе хутшӑнмалли чӗлхе тенӗ) наци чӗлхисен пӗртанлӑхӗ ҫуккине тепӗр хут хӑйӗн сӑмахӗнче ҫирӗплетнӗ.

Сӑмах май журналисткӑн плакатне Раҫҫей президенчӗ «Путин бай-бай» тесе вуланӑ, анчах тӗрӗссипе унта тутарла «Путин бабай» (чӑв. Путин мучи) ҫырни тӳрре тухнӑ.

Аса илтеретпӗр, Владимир Путин 2018 ҫулхи суйлава хутшӑнас кӑмӑлне пӗлтернӗ. Ҫӗнтерес шанчӑкӗ унӑн питӗ пысӑк, ҫапла май чӑваш чӗлхин статусӗ тата шайӗ тепӗр 6 ҫул хушши пысӑк хӑрушлӑха лекесси питӗ уҫҫӑн курӑнса тӑрать.

Ҫулсерен иртерекен пресс-конференцие РФ Президенчӗ Владимир Путин кӑҫал раштав уйӑхӗн 14-мӗшӗнче ирттерме палӑртнӑ. Вӑл 12 сехетре пуҫланмалла.

РФ Президенчӗн сайтӗнче пресс-конференцие хутшӑнакан журналистсен списокне пичетленӗ. Аккредитациленисен списокӗнче Чӑваш Енри виҫӗ МИХ пур: «Правда ПФО» интернет-хаҫат, Наци телерадиокомпанийӗ тата «Советская Чувашия» хаҫат.

Владимир Путин пресс-конференцине 1640 журналист хутшӑнӗ. Чӑваш Енрисенчен ҫак йышра – «Советской Чувашия» хаҫат корреспонденчӗ Джульетта Федорова, НТРК шеф-редакторӗ Галина Титарчук тата телеоператорӗ Александр Петров, «Правда ПФО» интернет-хаҫатӑн экономика тишкерӳҫи Андрей Иванов.

Пресс-конференцие «Россия-1», «Россия-24» тата Пӗрремӗш канал телеканалсем, «Маяк», «Вести ФМ» и «Радио России» радиостанцисем трансляцилӗҫ.

Чӗлхе ыйтӑвӗ халӑхшӑн пурнӑҫпа вилӗм ыйтӑвне куҫнӑ вӑхӑтра чӗрре кӗрсе калаҫасси вӑй илме пуҫламалла. «Чӗрре кӗрсе шухӑшлакан кӑна – чӑн философ», – тет Мартин Хайдеггер. Ҫирӗм пӗррери Валери Туркай 1982 ҫулта ҫырнӑ сӑввинче философилле чӑнлӑх пирки калаННӑ.

Ҫӗр ҫул пурӑнасчӗ,

Пурнӑҫра!

Манифест пек, ӗненӳ символӗ пек вуланакан сӑвва Валерий Владимирович 35 ҫул каялла мар – паян ҫырнӑ тейӗн. Какӑр (горн) сассине илтсен вӑрҫа хӑнӑхтарнӑ ут, ватӑ пулсан та, чӗрнисемпе ҫӗре чӑтӑмсӑррӑн чавать.

Малалла...

Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Японин Раҫҫей Федерацийӗнчи Чрезвычайлӑ тата Полномочиллӗ Посолӗ Кодзуки Тоёхиса йыхравланипе Япони Императорӗ ҫуралнӑ кунне халалласа ирттернӗ пулӑма хутшӑннӑ. Уяв ӗнер, раштав уйӑхӗн 7-мӗшӗнче, иртнӗ.

«Раҫҫей – вӑйлӑ ҫӗршыв! Эпир пӗр-пӗрин хушшинче ӗҫлӗ ҫыхӑнусене Правительство шайӗнче кӑна тытса йӗркелесе пымастпӑр, регионсен тытӑмӗнче те ҫирӗппӗн вӑй илтерме тӑрӑшатпӑр. Паян пирӗн тӗлпулӑва Чӑваш Республикин Пуҫлӑхӗ Михаил Васильевич Игнатьев господин тата Чӗмпӗр облаҫӗн губернаторӗ Сергей Иванович Морозов господин ҫитнӗ», — тесе паллаштарнӑ пухӑннисене Японин Раҫҫейри Чрезвычайлӑ тата Полномочиллӗ пайташӗ. Ку хыпара Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче паян хыпарланӑ.

2018 ҫулхи кӑрлач уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен муниципалитет ӗҫченӗсен ӗҫ укҫи ӳсет. ЧР Финанс министерстви хатӗрленӗ постановлени проектне республикӑри норма право акчӗсен порталӗнче пичетленӗ.

Документра палӑртнӑ тӑрӑх, муниципалитет ӗҫченӗсен оклачӗ 1,04 хут ӳсет. Ку хула, район, ял администрацийӗсен пуҫлӑхӗсене, вӗсен ҫумӗсене, администраци пайӗсен пуҫлӑхӗсене тата специалистсене пырса тивет. Оклада республика хыснинчи укҫапа ӳстерӗҫ.

Тӗслӗхрен, Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн оклачӗ 33,1 тенкӗпе танлашӗ. Уйӑхсерен хавхалантаракан укҫана шута илес тӗк – 39,7 пин тенкӗ. Пӗлтӗрхи декларацие пӑхас тӑк, хула пуҫлӑхӗ 1,3 миллион тенкӗ ӗҫлесе илнӗ.

100-450 пин ҫын пурӑнакан хула е район администрацийӗн пуҫлӑхӗн оклачӗ 22,1 пин тенке ҫитӗ. Премисене шута илсен – 26,5 пин тенкӗ.

Паян, раштав уйӑхӗн 7-мӗшӗнче, Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Мускавра ҫӗршывӑн транспорт министрӗ Максим Соколов ирттернӗ ирхи ӗҫлӗ апатланӑва хутшӑннӑ. Мероприятине «Транспорт эрнелӗхӗ – 2017» пулӑма халалланӑ.

Ӗҫлӗ тӗл пулӑва РФ тата регионсенчи ӗҫ тӑвакан влаҫ органӗсенче тӑрӑшакансем, саккун кӑларакан тытӑмра ӗҫлекенсем, инвесторсем, консультантсем, финанс пайӗнче вӑй хуракан ертӳҫӗсем пуҫтарӑннӑ.

Форум вӑхӑтӗнче Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Раҫҫей Федерацийӗн Правительствин Председателӗн ҫумӗпе — спорт, туризм, ҫамрӑксен ыйтӑвӗпе ӗҫлекен Виталий Муткопа тӗл пулнӑ, Чӑваш Республикинче пурнӑҫа кӗрекен «Этническая Чувашия» (чӑв. Этносла Чӑваш Ен) проекта сӳтсе явнӑ тесе хыпарлать республикӑри влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗ.

Ӗнер, раштав уйӑхӗн 4-мӗшӗнче, Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев право хуралӗнче тӑрӑшакансемпе Юристсен кунне халалласа иртнӗ «ҫавра сӗтеле» хутшӑннӑ.

2017 ҫул Раҫҫейри ЗАГС уйрӑмне йӗркелесе янӑранпа 100 ҫул ҫитнӗ. Чӑваш Енре кӑҫал Ашшӗпе Амӑшӗн ҫулталӑкӗ тесе йышӑннӑччӗ. Республикӑра мӑшӑрланакансен йышӗ пӗлтӗрхинчен 8 процент ӳснӗ. Уйрӑлакансен йышӗ чакнӑ. «Килӗштерсе пурӑнакан ҫемье – Раҫҫей тӗрекӗ. Обществӑн тӗп никӗсӗ тесен те йӑнӑш мар», — ҫак шухӑша палӑртнӑ юристсемпе тӗл пулӑва кайнӑ Элтепер.

Унтан вӑл Раҫҫей Президенчӗ Владимир Путин ҫемьесене пулӑшма нумаях пулмасть тунӑ йышӑнусем ҫинчен каласа кӑтартнӑ.

Сӑмах май, виҫҫӗмӗш е ун хыҫҫӑнхи ача ҫуратакансене укҫа-тенкӗпе пулӑшас йӗркене Чӑваш Енре нумаях пулмасть тепӗр хут йышӑнса хӑварчӗҫ.

Чӑваш Енри чи паллӑ та сумлӑ юристсенчен пӗри, Юрий Кручинин, иртнӗ уйӑх вӗҫӗнче ҫӗршыври партисенчен пӗрин пайташӗ пулса тӑнӑ.

Чӳк уйӑхӗн 27-мӗшӗнче «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» партин регионти уйрӑмӗн канашӗн бюровӗ черетлӗ ларӑва пуҫтарӑннӑ. Ларӑва РФ Патшалӑх Думин депутачӗ Олег Николаев тата ыттисем хутшӑннӑ.

Паллӑ юрист хӑйсен йышне кӗнине каярах Олег Николаев Фейсбукра пӗлтернӗ. «Пытармастӑп. Юрий Сергеевич пирӗн йыша кӗме кӑмӑл тунинчен тӗлӗнтӗм. Кун пек пулӑмсем хаваслантараҫҫӗ паллах, малалла ӗҫлеме кӑмӑл хушаҫҫӗ», — тесе ҫырнӑ Олег Николаев.

Аса илтерер, Чӑваш Республикинчи ҫынсен прависене хӳтӗленӗ уполномоченнӑй Юрий Кручинин должноҫрен вӑхӑтсӑр кайнӑччӗ, каярах вӑл «Правозащитный бастион» (чӑв. Правӑна хӳтӗлекен бастион) ятлӑ коммерцилле мар организаци туса хунӑччӗ.

Раштав уйӑхӗн 1-мӗшӗнче Шупашкарти И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗнче Пӗтӗм Раҫҫейри «Единая Россия» (чӑв. Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей) партин регионти уйрӑмӗн XXVI конференцийӗ иртнӗ.

Унта партин регионти уйрӑмне ертсе пынӑ Николай Малов ку тивӗҫе пӑрахассине пӗлтернӗ.

Аса илтерер, иртнӗ ҫулхи ҫӗртме уйӑхӗнче Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн Ертӳҫин ҫумне, «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» партин регионти секретарьне, Николай Малова, РФ Патшалӑх Думинчи депутат мандатне панӑччӗ. Федераци Пухӑвӗн ҫиччӗмӗш созыври Патшалӑх Думин депутачӗн пушаннӑ мандатне Николай Малова пама йышӑннӑччӗ.

Шупашкарти эрнекунхи конференцие Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев хутшӑннӑ, «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» партие тата унӑн пайташӗсене пысӑка хурса хакланӑ.

Конференцире Валерий Филимонова партин регионти уйрӑмне ертсе пыма шаннӑ.