Пурнӑҫра укҫасӑр ниепле те май ҫук та, ирӗксӗрех ун виҫи пирки шухӑшлама тивет.
Чӑвашстат пӗлтернӗ тӑрӑх, пӗлтӗрхи кӑрлач-чӳк уйӑхӗсенче (ҫулталӑка пӗтӗмлетсе ӗлкӗреймен-ха) пирӗн республикӑри вӑтам шалу виҫи 31 пин те 44 тенкӗпе танлашнӑ. Ку вӑл 2019 ҫулхи танлаштаруллӑ тапхӑртинчен (тепӗр майлӑ каласан, кӑрлач-чӳк уйӑхӗсенчинчен) 6,8 процент нумайрах.
Чи пысӑк ӗҫ укҫи — компьютер, электрон тата оптика хатӗрӗсем туса кӑларакансен. Вӗсем уйӑхсерен вӑтамран 52 пин те 336 тенкӗ ӗҫлесе илеҫҫӗ. Тумтир кӑларнӑ ҫӗрте ӗҫлекенсен вара ӗҫ укҫи пӗчӗк. Вӗсен уйӑхне 14 пин та 697 тенкӗ илнипех ҫырлахма тивет.
Нарӑс уйӑхӗн 12-мӗшӗнче «Чӑвашавтотранс» патшалӑхӑн унитарлӑ предприятийӗн кредиторӗсем черетлӗ пухӑва пуҫтарӑнӗҫ. Унта вӗсем предприяти епле майпа панкрута (ку вӑл 2018 ҫулта пулса иртнӗччӗ) тухнине тишкересшӗн. Ҫак ыйтӑва кун йӗркине кӗртме конкурс кредиторӗсенчен пӗри сӗннӗ. Вӑл — финанспа экономика экспертизишӗн.
Экспертиза предприятие панкрута юри кӑларнипе кӑларманнине, ҫавӑнта республикӑн Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑх министерстви тата предприятин ертӳҫисен тӳпе еплерех пулнине палӑртма пулӑшӗ.
Пухӑва пуҫтарӑннӑ кредиторсем экспертиза тӑвассине, ирттерес пулсан мӗнле укҫапа йӗркелессине татса парӗҫ.
Экспертиза ирттерме сӗнекен кредитор тӗрӗслесе тӑракан органсене те явап тыттарасшӑн.
Чӑваш Ен вице-премьерӗ — экономика аталанӑвӗн тата пурлӑх хутшӑнӑвӗсен министрӗ Дмитрий Краснов Монголи посолӗпе тӗл пулнӑ. Енсем малашне те килӗштерсе ӗҫлес ыйтусене сӳтсе явнӑ.
«Республика Европӑпа Азие ҫыхӑнтаракан ҫул ҫинче вырнаҫнӑ. вырнаҫнӑ. Кунтан машинӑсем хӑвӑрт ҫуремелли «Мускав – Хусан» магистраль иртӗ, вӑл «Ҫӗнӗ Пурҫӑн ҫулӗн» пӗр пйаӗ пулнӑ май Чӑваш Ене ҫывӑх тата инҫет чикӗ леш енчи ҫӗршывсемпе хастаррӑн килӗштерсе ӗҫлеме май парӗ», — тенӗ Дмитрий Краснов.
Монголи электротехника оборудованийӗ, машина тата механизмсем, апат-ҫимӗҫ, пир-авӑр, стройматериалсем туянма пултарать. Асӑннӑ ҫӗршыв предприятийӗсен хӑйсен усламне пирӗн патра аталантарма май пур.
Чӑваш Енри препаратсемпе банана эмеллеҫҫӗ.
Юлашки ҫулсенче пирӗн тӑрӑхри предприятисем хӑйсен продукцине ют ҫӗршыва ӑсатма тытӑнчӗҫ. Иртнӗ ҫул, акӑ, Чӑваш Енри тата тепӗр 55 предприяти экспорта тухнӑ.
«Август» фирма туса кӑларакан пӗр препарат Эквадора ӑсанать. Унпа банан плантацийӗсене эмеллеҫҫӗ. Пӗлтӗр Эквадорти аграрисем 30 пин гектар лаптӑка чӑвашсен препарачӗпе сапнӑ.
Пӗлтӗрхи иккӗмӗш ҫур ҫулта Вӑрнарти фирма хӑйӗн продукцине Тунис, Алжир, Египет, Колумби, Марокко, Зимбабва тата хӑш-пӗр ҫӗршыва ӑсатнӑ. Бразилире туса илекен мамӑка та Вӑрнарти эмелпе им-ҫамлаҫҫӗ.
Чӑваш Енре чухӑнлӑх шайне чакарасшӑн. Паян республикӑн Министрсен Кабинечӗн ларӑвӗнче регионӑн 2030 ҫулччен пурӑнма кирлӗ виҫерен пӗчӗкрех тупӑшлӑ йыша чакармалли программипе паллаштарнӑ. Ку ыйтупа ӗҫлев министрӗ Алена Елизарова сӑмах илнӗ.
Ҫӗршыв Президенчӗн хушӑвӗпе килӗшӳллӗн 2030 ҫул тӗлне ҫӗршыври чухӑнлӑх шайне 2017 ҫулхипе танлаштарсан икӗ хут чакармалла. Чӑваш Енре ҫак шай 2017 ҫулта 18,2% пулнӑ.
Пулӑшу мелӗсенчен пӗри — социаллӑ контракт. Ҫапла майпа хӑйсен ӗҫне пуҫарма, килти хушма хуҫалӑха аталантарма пулӑшаҫҫӗ. Ача-пӑчаллӑ, сахал тупӑшлӑ ҫемьесенчи кашни ҫын пуҫне вӑтамран тивекен виҫе халех 3,1 пин ытла тенкӗ ӳснӗ.
Федерацин налук службин республикӑри управленийӗ пирӗн тӑрӑхри икӗ савута панкрута кӑларасшӑн. Тавӑҫсене налукҫӑсем Чӑваш Енӗн Арбитраж судне ҫитернӗ ӗнтӗ. Вӗсене судра раштав уйӑхӗн 18-мӗшӗнче регистрациленӗ.
Шупашкарта вырнаҫнӑ Тимӗр-тӑмӑр тирпейлекен савут налукҫӑсен умӗнче 652,9 пин тенкӗ парӑм пухса тултарнӑ. Шупашкар районӗнчи Ишлей станцийӗнче вырнаҫнӑ «Техполимер» полимер композицийӗсен савучӗн парӑмӗ — 410,2 пин тенкӗ.
Маларах налукҫӑсем Ҫӗнӗ Шупашкарти строительство материалӗсен савутне панкрута кӑларасшӑн пулнӑ, анчах Арбитраж сучӗ апла тума килӗшмен.
Чӑваш Енре коммуналлӑ пулӑшушӑн тӳлемелли хаксем ҫитес ҫулхи утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен ӳсӗҫ. Ҫакӑн пирки республикӑри тӳре-шара ӗнерхи брифингра пӗлтернӗ.
Ҫутӑшӑн ҫитес ҫулхи хула ҫыннисем хальхинчен 12 пус ытларах тӳлеме тытӑнӗҫ, хак 3 тенкӗ те 60 пуса ҫитӗ, ялтисемшӗн тата ҫутӑ плитисемпе усӑ куракансемшӗн хак 8 пус ӳссе 2 тенкӗ те 52 пуспа танлашӗ.
Ҫутҫанталӑк газӗ пӗр куб метршӑн 6 тенкӗ те 6 пуса ларӗ.
Йӑлари хытӑ каяша турттарнишӗн хула ҫыннисем хальхинчен 2 тенкӗ те 13 пус нумайрах тӳлеме тытӑнӗҫ, ҫак тӑкак виҫи 64 тенкӗ те 89 пуса ҫитӗ; ялта 51 тенкӗ те 71 пус пулӗ е 1 тенкӗ те 69 пус хакланӗ.
Ӗнер, раштав уйӑхӗн 15-мӗшӗнче, Чӑваш Ен федераци хыснинчен паракан ҫӑмӑллӑхлӑ кредита илнӗ. Пирӗн республикӑна 1 миллиард та 400 миллион тенке яхӑн лекнӗ. Унӑн процент ставки — 0,1 процент. Парӑмпа 2021 ҫулхи утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗччен татӑлмалла.
Республикӑн Финанс министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, хысна кредичӗ коммерци займӗсене пӗчӗклетме, патшалӑх парӑмне татма май парӗ. Халӑх умӗнчи социаллӑ яваплӑха туллин пурнӑҫлама та пулӑшӗ.
Раҫҫей субъекчӗсене федераци бюджечӗ шучӗпе пулӑшма ҫӗршыв Президенчӗ хушнипе кӑҫалхи раштав уйӑхӗн 8-мӗшӗнче саккун йышӑннӑ.
Чӑваш Енре пурӑнакансем банкра 150 миллиард тенкӗ ытла упраҫҫӗ. Кун пирки Наци банкӗн Чӑваш Енри уйрӑмӗ пӗлтернӗ.
Чӳк уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне илсен уйрӑм ҫын вклачӗсен виҫи пӗлтӗрхи ҫав вӑхӑтринчен 13,2 процент тӳснӗ. Ҫапла вара банкра тытакан укҫа виҫи 153 миллиард тенке ҫитнӗ.
Пиӗн республикӑра пурӑнакансем Раҫҫейрисем пекех — укҫана тенкӗпе упрама кӑмӑллаҫҫӗ. Банка хунӑ «кӗмӗлрен» тенкӗллӗ вклад виҫи — 91,8 процент.
Банкри укҫана 1,4 миллион тенкӗ таран страхлаҫҫӗ. Ҫапах та вӑл е ку кредит учрежденине суйличчен банкӑн лицензи пуррипе-ҫуккипе кӑсӑкланмалла.
Чӑваш Енри кафесемпе ресторансем икӗ миллиард тенкӗлӗх шар курнӑ. Ҫакӑн пирки республикӑн экономика аталанӑвӗн министрӗ Дмитрий Краснов кӑшӑлвируспа кӗрешес енӗпе ӗҫлекен оперштабӑн эрнекун иртнӗ ларӑвӗнче пӗлтернӗ.
Министр хӑйӗн сӑмахӗнче Чӑвашстатӑн цифрисемпе усӑ курнӑ. Кӑҫалхи кӑрлач-чӳк уйӑхӗнсенче обществӑлла апатлану предприятийӗсен тавар ҫаврӑнӑшӗ икӗ миллиард тенкӗ ытла чакнӑ. Ҫав вӑхӑтрах вӗсем налук тата ӗҫ укҫи тӳлесси унчченхинчен сахалланман.
Аса илтерер: кафесемпе ресторансем пӗр вӑхӑтра хупӑнчӗҫ, унтан вӗсене хатӗр апат-ҫимӗҫе киле парса сутма ҫеҫ ӗҫлеме ирӗк пачӗҫ. Ҫакӑ йӑлтах кӑшӑлвирус сарӑлнипе ҫыхӑннӑччӗ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (03.04.2025 03:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 746 - 748 мм, 2 - 4 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 2-4 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
| Агеев Владимир Иванович, чӑваш ӳнерҫи ҫуралнӑ. | ||
| Агеев Владимир Иванович, чӑваш графикӗ, живописецӗ ҫуралнӑ. | ||
| Золотов Виталий Арсентьевич, чӑваш ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Витвинский Валентин Федорович, Совет Союзӗн Паттӑрӗ вилнӗ. | ||
| Мадуров Дмитрий Фёдорович, культура тӗпчевҫи, историк ҫуралнӑ. | ||
| Раман Иринкки, ҫамрӑк чӑваш ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |