Шкулсенче чӑваш чӗлхи вӗрентес ыйтупа Виталий Станьял ӑсчах иртнӗ ҫулхи чӳк уйӑхӗнче ҫӗршыв Президенчӗ Владимир Путин патне ҫырнӑччӗ. Анчах халӗ вӑл унта кӑлӑхах шӑрҫаланине палӑртнӑ.
Ҫук, чӑваш чӗлхи хӑйӗншӗн ик айкки те тӑвайккине ҫаврӑннӑшӑн мар. Усси ҫуккишӗн. «Идель-Реалии» сайта Виталий Станьял пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫӗршыв пуҫлӑхӗ Владимир Путин патне янӑ ҫырӑва Чӑваш Ен ертӳҫисем хуравланӑ. Республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев та мар. Чӑваш Ен Правительствин ертӳҫи Иван Моторин. Виталий Станьял шухӑшланӑ тӑрӑх, вӑйлӑ халӑхсемпе вӗсен чӗлхисем ҫеҫ упранса юлайӗҫ.
Шурсухал, сӑмах май, нумаях пулмасть республикӑн клиника пульницине инсульта пула лекнӗ. Шанчӑклӑ ҫӑлкуҫсем пӗлтернӗ тӑрӑх, халӗ унӑн сывлӑхӗ лайӑхланнӑ.
Ӗнерхи кун тӗлне Шупашкар районӗнчи пилӗк шкул ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулне хатӗрленсе ҫитеймен. Ҫакна Чӑваш Ен Элтеперӗ ӗҫ тӑвакан влаҫ органӗсен тата муниципалитетсен ертӳҫисемпе тунтикунсерен ирттерекен канашлура сӳтсе явнӑ.
Республикӑн вӗренӳ министрӗ Александр Иванов пӗлтернӗ тӑрӑх, 849 шкултан 843-шне ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулне комиссисем йышӑннӑ. Культура, Спорт, Сывлӑх сыхлав министерствисен балансӗсем ҫинчи шкулсем те пур. Вӗсем — 81. Вӗсене те ятарлӑ комиссисем тӗрӗслесе йышӑнӗҫ.
Шупашкар районӗнчи пилӗк шкулта юсав ӗҫе графикран юлса пырать. Александр Иванов министр ҫавӑншӑн район администрацине ӳпкелесе калаҫнӑ.
Шкулсенче юсав ӗҫӗ ирттермелли килӗшӗве ҫурла уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче кӑна алӑ пуснӑ-мӗн.
Чӑваш Енӗн предприятийӗсем тата Михаил Игнатьев Элтепер Мускав облаҫӗнче иртекен ҫарпа ҫыхӑннӑ «Армия-2018» форума хутшӑнаҫҫӗ. Ҫурла уйӑхӗн 21-26-мӗшӗсенчи мероприятие Мускав облаҫӗнчи Кубинка хулинчи «Патриот» конгреспа курав центрӗнче йӗркеленӗ.
Чӑваш Енри паллӑ промышленность предприятийӗсем форумра хӑйсен продукцийӗпе паллаштараҫҫӗ. Пӗтӗм тӗнчери мероприятире «ВНИИР-Прогресс», «Волгостальконструкция», «Комбинат автомобильных фургонов» (чӑв. Автомобиль фургонӗсен комбиначӗ), «Лента», Шупашкарти В.И. Чапаев ячӗллӗ производство пӗрлешӗвӗ, «ХСН» тулли мар яваплӑ общество, «ЭЛАРА» Г.А. Ильенко ячӗллӗ ӑслӑлӑхпа производство комплексӗ ҫар промышленноҫӗ валли кӑларакан продукцине хаклама май килӗ.
«Армия-2018» форум вӑхӑтӗнче ӑслӑлӑхпа ӗҫ программисен шучӗ 140-рен иртмеллине пӗлтереҫҫӗ.
Раҫҫейӗн ҫар техникин хӑвачӗпе те паллаштарӗҫ.
Ӗнер Чӑваш Енри 31 ҫын Раҫҫей Федерацийӗн тата Чӑваш Республикин патшалӑх наградисене тивӗҫнӗ. Вӗсем тӗрлӗ сферӑра: медицинӑра, культурӑра, строительствӑра, промышленноҫра, сывлӑх сыхлавӗнче, вырӑнти хӑй тытӑмлӑхра, экологи тытӑмӗнче — ӗҫлеҫҫӗ.
Сывлӑх сыхлавӗнче тӑрӑшакансенчен Федерацин травматологи, ортопеди тата эндопротезировани центрӗнче ӗҫлекен Игорь Журавлев врача, ав, Раҫҫейӗн Президенчӗ Тав ҫырӑвӗпе чысланӑ. Журавлев тухтӑр анестезиологин хальхи вӑхӑтри меслечӗсемпе ӗҫре усӑ курма тытӑннӑ.
Шупашкарти электромеханика савучӗн электромонтажник-схемщикӗ Ираида Иванова та РФ Президенчӗн Тав ҫырӑвне тивӗҫнӗ. Вӑл ятарлӑ техника шухӑшласа кӑларнӑ. Савут РФ Хӳтӗлев министерствин саккасӗсене йышӑнать.
Вӗсене тата ытти маттура республикӑн Правительствин ҫуртӗнче Михаил Игнатьев Элтепер чысланӑ.
Паян Шупашкарти Элкер урамӗнче ачасен ӳнер академийӗ уҫӑлнӑ. Вӑл Шупашкарти ача-пӑчан 2-мӗш ӳнер шкулӗн балансӗ ҫинче пулӗ. Академи ҫуртӗнче малтан Федерацин суд приставӗсен Чӑваш Енри управленийӗ вырнаҫнӑ. Тата маларах вара ача пахчи пулнӑ.
Ача-пӑча академине уҫма Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев хутшӑннӑ. Ӑна-кӑна питех чухламан ачасем унран вӑл хӑш студине вырнаҫасшӑнни пирки чупса пырса ыйтнӑ. Республика ертӳҫи пӗчӗкскерсене кӳрентермен. Питех ыйтсан ҫырӑнма хирӗҫ мар тесе хуравланӑ.
Паян уҫӑлнӑ академире тӗрлӗ студи ӗҫлӗ. Тӗслӗхрен, хореографи ӑсталӑхне, бал ташшине хӑнӑхма май килӗ. Инженери, конструктор енӗпе те пултарулӑха аталантарма пулӑшӗҫ. Унтах — ал ӗҫ шкулӗсем.
Ӳнер академине уҫма 52 млн тенке хӑн уйӑрнӑ, вӗренӳ класӗсемпе залӗсене уҫма — тепӗр 13 миллион тенкӗ.
Паян Шупашкарти Трактор тӑвакансен проспектӗнчи Кадет корпусне тата Кадет паркне 180 волонтер ӗҫе тухнӑ. Вӗсен йышӗнче студентсем тата влаҫ органӗсенче тӑрӑшакансем пур. Пулас кадетсен ашшӗ-амӑшӗ те, пурӗ 70 ҫын, шӑматкунлӑха хутшӑнать.
Строительство объектӗнче Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев канашлу ирттернӗ. Генподрядчика, «Старко» тулли мар яваплӑ обществӑна тата унӑн пуҫлӑхне Андрей Александрова, паян каллех хытах ятланӑ. Ӳпкевӗ строительство организацийӗ хӑй ӗнер шантарнине паян пурнӑҫламаннипе ҫыхӑннӑ. Алӑксене тата кухня оборудованине вырнаҫтарма тытӑнмалла пулнӑ, анчах ӗҫе пуҫӑнман.
Кадет корпусне хӑтлӑх кӗртме шантарнине те строительсем пурнӑҫламан.
Пулӑшма волонтерсене чӗннӗ те, анчах пӳлӗмсене тата чӳречесене ҫума шыв та пулман — ӑна кӳршӗллӗ ҫуртсенчен илсе пыма тивнӗ. Элтепер ятланӑ хыҫҫӑн ҫеҫ цистернӑпа кӳрсе килнӗ. Пулӑшакансене ӗҫ хатӗрӗсемпе те туллин тивӗҫтермен.
Атӑл юханшывне таса мар шывсем юхса кӗрессине 2024 ҫул тӗлне виҫ хут чакармалла. Паян Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Шыв ресурсӗсен федераци агенствин Атӑлҫи тӑрӑхӗн управленийӗн ертӳҫипе Александр Бариновпа тӗл пулсан шӑпах ҫак ыйтӑва сӳтсе явнӑ.
Чӑваш Енӗн Ҫут ҫанталӑк ресурсӗсемпе экологи министерстви Атӑла сыватас программӑна хутшӑнма федераци хыснинчен 4,7 миллирада яхӑн укҫа имле ӗмӗтленет.
Пӗлтерер, Раҫҫей Президенчӗ кӑҫалхи ҫу уйӑхӗнче Атӑла сыватассипе хушу кӑларнӑ.
Раҫҫейӗн пысӑк юханшывне тасатас ыйтупа кӑҫал авӑн уйӑхӗнче Аҫтӑрханта «ҫавра сӗтел» иртӗ.
Александр Бариновпа Михаил Игнатьев экологипе тата шыв ресурсӗсене тытса тӑрассипе ҫыхӑннӑ ытти ҫивӗч ыйтӑва та тӗплӗн сӳтсе явнӑ.
Шупашкарта Федерацин Атӑлҫи округӗн шайӗнче тума пуҫланӑ кадет корпусне кӑҫалхи авӑн уйӑхӗн пуҫламӑшӗ тӗлне хута ярасшӑннине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ.
Унта ҫак эрнере Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев кунсерен тӗрӗслев ирттерет. Объектра вӑл паян та пулнӑ. Ирхи ҫиччӗре строительсене канашлӑва пухнӑ.
«Хӑвӑртлӑха чакарма юрамасть, тӗллевлӗн малашне те ӗҫлесе пымалла, нимӗнле кӑлтӑк та пулмалла мар», – асӑрхаттарса каланӑ Михаил Игнатьев.
Ачасене ҫывӑрмалли 250 вырӑнлӑх корпус хатӗр. Ҫав вӑхӑтрах 150 вырӑнлине туса пӗтермен-ха. Строительсем ӑна ҫурла уйӑхӗн 17-мӗшӗ тӗлне вӗҫлеме шантарнӑ.
Аса илтерер, ҫурла уйӑхӗн 17, 18, 19-мӗшӗсенче кадет корпусӗнче шӑматкунлӑх ирттермелле. Унта вырӑнти хӑй тытӑмлӑхра тата ӗҫ тӑвакан влаҫ органӗсенче тӑрӑшакансене, хула ҫыннисене, кадетсен ашшӗ-амӑшне явӑҫтарасшӑн.
Шупашкарти кадет корпусне тӑвасси малалла пырать. Унта ӗҫлекенсен йышне виҫ хут ӳстермлеле. Ҫакӑн пирки Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев ӗнер Правительство ҫуртӗнче хӑй ирттернӗ канашлура хытарсах каланӑ.
Строительство епле пынипе Михаил Игнатьев вырӑна тухса тӑтӑшах паллашнине палӑртнӑ. Чӑн та, ӗнер вӑл унта пулнине ҫирӗплетекен фоторепортажа Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче кӑнтӑрла хыҫҫӑн лартнӑччӗ.
Ирхи канашлура вара республика ертӳҫи «Старко» строительство компанине хурланӑ. Ӗҫе хӑвӑртлатма ыйтнӑ май рабочисен йышне виҫ хут ӳстермеллине каланӑ. Стройкӑра 300 ҫын тӑрӑшмалла-мӗн, унччен пурӗ те 90 ҫын ӗҫленӗ. Ӗнер Элтепер стройкӑпа паллашнӑ самантра унта, чӑн та, 300 ҫын тимленӗ. Ҫакна Михаил Васильевич Инстаграмра паян ирпе ҫырнӑ.
Ҫурла уйӑхӗн 17, 18, 19-мӗшӗсенче кадет корпусӗнче шӑматкунлӑх ирттермелле. Унта вырӑнти хӑй тытӑмлӑхра тата ӗҫ тӑвакан влаҫ органӗсенче тӑрӑшакансене те явӑҫтарасшӑн.
Стройкӑна авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне вӗҫлеме ӗмӗтленеҫҫӗ.
Ҫурла уйӑхӗн 11-мӗшӗнче Комсомольски районӗнчи Явӑш ялӗнче тата Патӑрьелти Крепков урамӗнче специалистсем карантина пӑрахӑҫланӑ. Постановление ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев алӑ пуснӑ.
Аса илтерер: унччен асӑннӑ тӑрӑхсенче кайӑк-кӗшӗк грипне тупса палӑртнӑ. Унти чӑх-чӗпе, ҫӑмартасене ҫынсенчен пуҫтарнӑ, вӗсене ҫунтарса тӗп тунӑ. Чӗрӗ какайшӑн тата ҫӑмарташӑн укҫа тӳленӗ.
Халӗ унта карантин пӗтнӗ. Кайӑк-кӗшӗке тӗп тунӑ хыҫҫӑн 21 кун иртнӗ. Ҫапах кӑҫалхи чӳк уйӑхӗн 10-мӗшӗччен ҫак тӑрӑхсенчен ҫӑмартасене, чӑх-чӗпе урӑх ялсене илсе тухма юрамасть.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (20.04.2025 15:00) пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 748 - 750 мм, 22 - 24 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 6-8 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
| Золотов Василий Гордеевич, халӑха ҫутта кӑларас ӗҫе йӗркелекенӗсенчен пӗри ҫуралнӑ. | ||
| Иванов Алексей Иванович, чӑваш чӗлхи тӗпчевҫи, журналист редактор вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |