Чӑваш Республикинче хуҫнӑ ҫӑпатана Раҫҫейри рекордсен кӗнекине кӗртӗҫ. Питӗ пӗчӗкскере, 10x7 миллиметр калӑпӑшлӑскере «Ясна» этнографи комплексӗн пултарулӑх лаҫҫинче ӑсталанӑ. Кун пирки «Мой город Чебоксары» (чӑв. «Ман хула Шупашкар») портал пӗлтерет.
«Ясна-тур» туризм компанийӗн ертӳҫи Елена Клементьева хуҫнӑ ҫӑпатана Раҫҫейри рекордсен кӗнекин эксперчӗсем хакланӑ та ӗнтӗ. Кунта палӑртса хӑварар, Елена Клементьева фирмӑна ертсе пынипе пӗрлех этнокомплекс хӑнисене тата кӑмӑл тӑвакансене пурне те ӗлӗкхи ӑсталӑха алла илме пулӑшать.
Иртнӗ ҫул «Ясна» комплексра хатӗрленӗ сувенирсене Пӗтӗм тӗнчери «Халӑх еткерӗ» конкурса тӑратнӑ, вӗсене жюри пайташӗсем пысӑк хак панӑ, лауреат ятне пама йышӑннӑ.
К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх драма театрӗ 100 ҫулхи юбилейӗ тӗлне музей уҫасшӑн. «Хыпар» издательство ҫурчӗн сайтӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, экспонатсемпе ҫитес эрнери ытларикунтан, кӑрлач уйӑхӗн 30-мӗшӗнчен, паллашма май килӗ.
Аса илтерер, академи драма театрӗ кӑҫалхи кӑрлачӑн 27-мӗшӗнче 100 ҫул тултарать.
Юбилей мероприятийӗсене ҫав кун тата кӑрлачӑн 30-мӗшӗнче ирттерӗҫ.
Музей пирки каласан, театрӑн тӗп режиссерӗ, СССР халӑх артисчӗ Валерий Яковлев ун пирки тахҫанах ӗмӗтленнӗ-мӗн. Унта архиври сӑн ӳкерчӗксем, афишӑсем, реквизитсем вырӑн тупӗҫ.
«Иртнӗ ӗмӗрӗн 60-мӗш ҫулӗсенчех «Хура ҫӑкӑр» спектакль валли асаттен ҫавра хӑйрине, асаннен ҫип арламалли урапине илсе килнӗччӗ. «Юнлӑ туйри» ал арманӗ те, «Кай, кай Ивана» ӗҫри шӑнкӑравсем те музейре упранӗҫ», — каласа кӑтартнӑ Валерий Яковлев Марина Тумаланова журналиста.
Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ ҫӗнӗ ҫуртри ҫӗнӗ сценӑна халӑхпа уҫма хатӗрленет.
Хӑйӗн килӗсӗр нумай ҫул ӗҫлесе пурӑннӑ ӳнер учрежденине 2016 ҫулхи раштавра Шупашкарти «Ҫеҫпӗл» кинотеатра куҫарасси ҫинчен республика шайӗнче йышӑну турӗҫ. Унчченхи пек пӗр-пӗр учреждение тара пама мар. Хальхинче ку ҫурт театрӑн тӑван килӗ пулса тӑчӗ.
Нарӑс уйӑхӗн 15-мӗшӗнче театр «Ҫӗнӗ сцена – Ҫӗнӗ сывлӑш – Кӗтрет» ятпа уяв программине йыхравлать. Ӑна учреждени хӑйӗн кун-ҫулӗнчи ҫӗнӗ ярӑм тесе хаклӗ.
Юсаса йӗркене кӗртнӗ хыҫҫӑн ҫӗнӗ сцена ӗҫлесе кайӗ. Вӑл — 375 ҫынлӑх. Ӑна хатӗрлеме, ҫутӑ хатӗр-хӗтӗрӗ тата ытти кирлӗ оборудовани туянма пӗлтӗр республика хыснинчен 12 миллион тенкӗ ытла уйӑрнӑ.
Ӗнер, чӑваш халӑх сӑвӑҫи Петӗр Хусанкай ҫуралнӑ кунӗнче, ҫулсеренхи йӑлана кӗнӗ тӑрӑх, паллӑ поэтӑн вил тӑпри ҫине чечексем хучӗҫ. Яланхи пекех ку мероприятие чӑваш хастарӗсем пухӑнчӗҫ — Атнер Хусанкай, Владимир Степанов, Алексей Иванов–Сӗрмек, Владимир Милютин, Тимӗр Тяпкин тата ыттисем. Йӑлана кӗнӗ тӑрӑх Петӗр Хусанкайӑн сӑввисене вуларӗҫ, апат-ҫимӗҫпе асӑнчӗҫ.
Петӗр Хусанкай 1907 ҫулхи кӑрлачӑн 22-мӗшӗнче Тутарстанти Сиктӗрме ялӗнче ҫуралнӑ. Хусанти Чӑваш педагогика техникумӗнче, Хӗвелтухӑҫ педагогика институтӗнче, Мускаври аслӑ литература курсӗсенче вӗреннӗ. Унӑн пурӗ 50 кӗнеке ытла тухнӑ, вӗсенчен 35-ӗшӗ — чӑвашла. Чи паллӑ хайлавӗ — «Аптраман тавраш» сӑвӑллӑ романӗ. Петр Петрович куҫару ӗҫӗпе чылай ӗҫленӗ, тӗслӗхрен вӑл Александр Пушкинӑн «Евгений Онегин» романне чӑвашла куҫарнӑ. Сӑмах май, унӑн сӑввисене те чылай чӗлхе ҫине куҫарнӑ.
Патӑрьел районӗнчи Хирти Пикшик ялӗнче тутар драматургне, ҫыравҫине, публицистне, сатирикне, тӑлмачне, поэтне, театроведа Фатхи Бурнаша асра тытнине палӑртса палӑк уҫнӑ. Ӑна вӑл ҫуралнӑ ҫурт тӗлне вырнаҫтарнӑ.
Фатхи Бурнаш ҫуралнӑранпа 120 ҫул ҫитнине халалласа Патӑрьел районӗнчи тутар ялӗнче ирттернӗ мероприятие райадминистраци пуҫлӑхӗ Рудольф Селиванов, Тутарстанри ҫыравҫӑсен пӗрлешӗвӗн ертӳҫи Данил Салахов ертсе пыракан делегаци, Чӑваш Республикинчи тутарсен наципе культура автономийӗн ертӳҫи Фарит Гибатдинов тата ыттисем хутшӑннӑ.
Фатхи Бурнаш (Фатхелислам Закирович Бурнашев) 1898 ҫулхи кӑрлачӑн 13-мӗшӗнче Чӑваш Республикинчи Патӑрьел районӗнчи Хирти Пикшикре ҫуралнӑ. Октябрьти революци хыҫҫӑн вӑл тутар пичетне йӗркеленӗ. 1940 ҫулта ӑна националист тесе айӑпласа кӑштахран персе пӑрахмалла тунӑ.
Кӑҫалхи пуш уйӑхӗн 12-мӗшӗнче «Шупашкар-Арена» пӑр керменӗнче Раҫҫей ҫарӗн А.В. Александров ячӗллӗ икӗ хут Хӗрлӗ ялавӗллӗ юрӑпа ташӑ академи ансамблӗ концерт кӑтартӗ.
Автокатастрофа хыҫҫӑн ҫӗнӗрен йӗркеленӗ ансамбле Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗн артисчӗсем лекнине эпир пӗлтернӗччӗ.
Бас сасӑллӑ Константин Москалевӑн малтанхи пӗлӗвӗ — журналист. Тахӑҫан вӑл «Аргументы и Факты» хаҫатра ӗҫленӗ. Константин Москалев Етӗрне ҫӗрӗ ҫинче ҫуралса ӳснӗ, Сергей Кузнецов — Улатӑрта. Халӗ вӗсем Александров ячӗллӗ ансамбльте солистра ӗҫлеҫҫӗ.
Концерт пуш уйӑхӗн 12-мӗшӗнче Пӑр керменӗнче 18 сехетре пуҫланӗ. Билет хакӗ — 600 тенкӗрен пуҫласа 1500 тенкӗ таран (партерта ларас текенсем валли).
Чӑваш Республикин ача-пӑчапа ҫамрӑксен вулавӑшӗн таврапӗлӳлӗх тата наци литературин пайӗнче Светлана Гордеева поэтӑн пултарулӑх каҫӗ иртнӗ.
Вулавӑш «Юбиляры года» (чӑв. Ҫулталӑкри юбилярсем) ярӑмпа мероприятисен ярӑмне йӗркелеме палӑртнӑ. Светлана Гордеевӑпа тӗл пулма Шупашкарти 17-мӗш шкулти 2-мӗш класра вӗренекенсене йыхравланӑ.
Светлана Денисовна Гордеева — поэт ҫеҫ мар, художник, журналист. Вӑл 1968 ҫулхи кӑрлач уйӑхӗн 1-мӗшӗнче Комсомольскинче ҫуралнӑ.
Ачасем Денис Гордеев ҫыравҫӑн хӗрӗ сӑвӑ ҫырма хӑҫан пуҫланипе кӑсӑклансах паллашнӑ. Пӗрремӗш сӑввисене «Молодежный курьер» хаҫатра пичетленӗ. 2004 ҫулта «Литературная Чувашия» журналта унӑн сӑввисен суҫлӑ ярӑмӗ кун ҫути курнӑ. «Хаваслӑ карусель=Веселая карусель» сӑвӑсен пуххи 2012 ҫулта республикӑри конкурсра чи вуланакан кӗнеке ҫӗнтернӗ.
Шупашкарти наци вулавӑшӗн «Серебряный век» (чӑв. Кӗмӗл ӗмӗр) галерейинче ҫак кунсенче Любовь Остерлевина (1930–2008) художник куравӗ ӗҫлет.
Курав кӑрлачӑн 17-мӗшӗнче уҫӑлнӑ, вӑл нарӑсӑн 2-мӗшӗччен ӗҫлӗ.
Любовь Георгиевна Алма-Атари театрпа ӳнер училищинче тата Мускаври пир-авӑр институтӗнче вӗреннӗ. Шупашкарти пир-авӑр хапрӑкӗнче художник пулса ӗҫленӗ.
«Кӗмӗл ӗмӗр» куравра «Крым», «Вӑтам Ази» ярӑмри ӗҫсем, живопиҫпе графика произведенийӗсем, пуҫри шухӑша васкаса хут ҫине куҫарнисем, гобелен тӗслӗхӗсем вырӑн тупнӑ.
Мероприятие уҫма художниксем, журналистсем, Шупашкарти Акцыновсем ячӗллӗ 6-мӗш ӳнер шкулӗнче вӗренекенсем, ӳнере хаклакансем пуҫтарӑннӑ.
Художника аса илсе Чӑваш Республикин халӑх художникӗ Раиса Терюкалова, Геннадий Иванов-Орков искусствовед, Раҫҫей художниксен союзӗн пайташӗ Нина Алимасова сӑмах каланӑ.
Яков Ухсай ячӗллӗ культура керменӗнче ӗнер Раҫҫей тата Чӑваш Республикин пичет кунне уявларӗҫ. Сумлӑ журналистсене премисемпе чысланӑ май темиҫе ҫынна «Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗ» ятпа наградӑларӗҫ. Вӗсен йышне «СВ-Пресс» издательство ушкӑнӗн директорӗ Александр Вражкин, «Советская Чувашия» хаҫат тишкерӳҫи Алена Ткач, «Чебоксарские новости» хаҫат тишкерӳҫи Вера Фомулина пулчӗҫ. Александр Вражкина илес пулсан вӑл чӑвашлӑхшӑн сахал мар ӗҫ тунине пӗлетпӗр, ҫавна май Чӑваш халӑх сайчӗ ӑна чун-чӗререн саламлать!
Вражкин Александр Николаевич Чӗмпӗр облаҫӗнчи Ирҫел ялӗнче 1962 ҫулхи чӳкӗн 19-мӗшӗнче ҫуралнӑ. 1980 ҫулта Вӑта Тимӗрҫен ялӗнчи вӑтам шкула вӗренсе пӗтернӗ хыҫҫӑн Чӑваш патшалӑх университетне ҫул тытнӑ. 1985 ҫулта аслӑ пӗлӳ илсен «Коммунизм ялавӗ» (хальхи «Хыпар») хаҫатра журналистра тӑрмашнӑ. 1991–1995 ҫулсенче «Чебоксарские новости» хаҫатра ӗҫленӗ: культура тата воспитанипе вӗрентӳ пай редакторӗнче, редакцин яваплӑ секретарӗнче. Вӑл вӑхӑтрах чӑвашла тухакан «Шупашкар» хула хаҫатне редакциленӗ.
Кӑрлачӑн 19-мӗшӗнче Китайра «All Nations 2018» пӗтӗм тӗнчери конкурс иртнӗ. Унта Чӑваш Енри Александра Николаева пилӗк финалист йышне лекнӗ.
«Volga Models» модель агентствинче (хӗр унтан тухнӑ) конкурса тӗнчен мӗнпур континенчи 30-а яхӑн ҫӗршывран хутшӑннине пӗлтернӗ.
Александра Николаева «3-вице пике» титула тивӗҫнӗ.
Тӗнче шайӗнчи конкурса вӑл пуҫласа хутшӑнӑ. Ӑмӑртура пӗр пикене чи хитри тесе чысланӑ, тӑваттӑшне вице ятсем панӑ. Конкурсра Таиланд пики мала тухнӑ, Австралинчи хӗр — 1-вице, Вьетнамри — 2-вице, Канадӑри — 4-вице.
Виҫҫӗмӗш вице мисс, Александра, Чӑваш Енӗн чипер пики ята пӗлтӗр тивӗҫнӗ, «Раҫҫей туризм пики» конкурсра вӑл пӗрремӗш вице-пике ята ҫӗнсе илнӗ. Нумаях пулмасть вӑл «Grace Models» пӗтӗм тӗнчери модель агентствипе килӗшӳ тунӑ, ҫулла чикӗ леш енне модель пулса ӗҫлеме тухса кайӗ.
+2.3 °C