Ялсенче пултарулӑх ушкӑнӗсем аталанаҫҫӗ, тӗрлӗ районсене тухса ҫӳреҫҫӗ, концерт лартаҫҫӗ. Ҫакӑ ял халахӗн пурнӑҫне илем кӳрет.
Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Ҫатракасси ялӗнче Татьянӑсен кунӗнче Куславкка районӗнчен хӑнасем килнӗ. Аманик ялӗнчи пултарулӑх ушкӑнӗ ҫатракассисене анлӑ концерт программипе савӑнтарнӑ.
Хӑнана килнӗ пултарулӑх ушкӑнӗ ҫатракассисене уяв ячӗпе саламланӑ. Шӑпах ҫаван чухне Нина Васильевна Козырева 70 ҫул тултарнӑ. Унӑн ячӗпе те ырӑ сӑмахсем янӑранӑ.
Аманикри пултарулӑх ушкӑнӗ сцена ҫинче янӑраттарнӑ юрӑсем, ташӑсем ҫатракассисен асӑнче чылайлӑха юлӗ.
Чӑваш кӗнеке издательстви ҫулсерен иртекен «Чӑваш кӗнеки. Ҫамрӑк талантсем» конкурс пирки пӗлтерет. Ӑна кӑҫалхи Литература, Константин Иванов ҫулталӑкӗсене тата издательство 95 тултарнине халалланӑ.
Конкурса Чӑваш Енри кӑна мар, чӑваш чӗлхине вӗренекен ытти регионти ачасем те хутшӑнма пултараҫҫӗ. Чӑваш культурипе кӑсӑкланакан ытти ачан та ку ӑмӑртура хӑйне кӑтартма май пур. Конкурса хутшӑнакансене ҫулне кура ҫапларах уйӑрнӑ: 6–12 ҫултисем, 13–15-рисем, 15–18-тисем.
Кӑҫалхипе улттӑмӗш хут иртекен конкурса кӑҫал ҫак номинаципе йӗркелеҫҫӗ:
1. «Кӑсӑклӑ кӗнеке» темӑпа сочинении е калав ҫырмалла.
2. «Литературӑри манӑн юратнӑ сӑнар» ӳкерчӗк.
3. «Вулама сӗнетӗп!» темӑпа плакат, буклет, листовка е календарь.
4. «Ача аллипе ӑсталанӑ кӗнеке» номинацие хутшӑнас тесен ачасем хӑйсем ҫырнӑ сӑвӑсен, калавсен, заметкӑсен, очерксен кӗнекине алӑпа хатӗрлемелле. Кӗнекен хуплашки, ячӗ, автор тата художник-иллюстратор ҫинчен ҫинчен калани кирлӗ.
5. «Кӗнеке — пирӗн ҫемьери чи лайӑх тус». Кунта кӗнеке этем пурнӑҫӗнче епле вырӑн йышӑнни пирки эссе ярса парасса кӗтеҫҫӗ.
6. Конкурса хутшӑннӑ чух 2010–2014 ҫулсенче Чӑваш кӗнеке издательствинче кун ҫути курнӑ кӗнексемпе усӑ курма сӗнеҫҫӗ.
Муркаш районӗнче ҫулсерен пултарулӑх конкурсӗсен конкурс фестивалӗ иртет. Кӑҫал вӑл кӑрлачӑн 20-мӗшӗнчен пуҫласа нарӑсӑн 27-мӗшӗччен пулӗ. Ӑна Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫи пӗтнӗренпе 70 ҫул ҫитнине, Раҫҫейре — Литература ҫулталӑкӗ, Чӑвашра — Константин Иванов ҫулталӑкӗ пулнине халалланӑ.
Кӑрлачӑн 21-мӗшӗнче Кӑшмаш ялӗнчи культура ҫуртӗнче «Чечеклен, Муркаш ен!» фестивальпе килӗшӳллӗн концерт иртнӗ. Жюри ушкӑнсен пултарулӑхне хакланӑ: хор, уйрӑм ҫынсем юрланине, ансамбль юррисене, ташӑ номерӗсене…
Жюри пайташӗсем Ҫатракасси ял тӑрӑхӗнчи пултарулӑх ушкӑнӗсем чӑннипех те мухтава тивӗҫ пулнине палӑртнӑ. Кашнин — хӑйӗн колоричӗ.
Ятман ялӗн ушкӑнӗ ертсе пыраканӗсемпе, солисчӗсемпе палӑрнӑ. Уйрӑмах Валентина Ивановӑна, Кронид тата Людмила Агаповсене, Лилия Грачевӑна, Максим Архипова, Виктор Сергеева, Галина Юнусовӑна, Елена Бычковӑна палӑртнӑ.
Кӑрлачӑн 24-мӗшӗнчен пуҫласа нарӑс уйӑхӗн 1-мӗшӗччен Шупашкарта Шотланди культурин фестивалӗ иртет.
Роберт Бернс поэта халалланӑ фстивальпе килӗшӳллӗн икӗ конкурс йӗркелеҫҫӗ. Пӗри — ачасен ӳкерчӗкӗсен «Юмахри Шотланди» конкурс тата сӑвӑ вулакансен «Манӑн чӗре — тусем ҫинче» конкурсӗ.
Фестивале Мускаври Scottish SpiritS пултарулӑх ушкӑнӗ пӗрремӗш хут хутшӑнать. Вӑл ачасене «Зеленое знамя фей» (чӑв. Фейӑсен симӗс ялавӗ) интерактивлӑ Шотланди юмахне кӑтартӗ.
Мускаври паллӑ аккордионист Анатолий Исаев та фестивале хутшӑнӗ. Шотланди культурипе шупашкарсем кӑна мар, Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакансем те пуллашма пултараҫҫӗ. Унти 11-мӗш шкулта музыкӑпа литература каҫӗ йӗркелӗҫ.
Фестиваль пӗрремӗш хут иртмест. Ун пирки официаллӑ сайтӗнче ытларах пӗлме пулать: http://scotincheb.jimdo.com.
Кӑҫал Раҫҫейре Литература ҫулталӑкӗ пулнӑ май вулавӑшсен ҫанӑ тавӑрса ӗҫлемелле пулӗ. Ҫынсене вулавӑша илӗртмелле, мӗнпе те пулин тӗлӗнтермелле. Ҫапларах тӗллев лартаҫҫӗ вӗсем.
Мероприятисем йӗркелеме тытӑннӑ ӗнтӗ. Ҫак кунсенче эрнипех «Полигон» лапамра Франци фильмӗсене кӑтартаҫҫӗ. Кунашкал фильмсене кинотеатрсенче кӑтартсах каймаҫҫӗ. Вӗсем ыттисенчен уйрӑлса тӑраҫҫӗ.
«Полигон» пултарулӑх лапамӗн директорӗ Михаил Кузьмин пӗлтернӗ тӑрӑх, Франци институчӗ 7 фильм панӑ. Кашнин теми расна: камит, драма, анимации, документаллӑ кино.
Лапама Шупашкарти Иван Франко урамӗнчи вулавӑш ҫумӗнче йӗркеленӗ. Вӑл хӑйне евӗр культура тавралӑхӗ.
Литература ҫулталӑкӗнче тата мӗнле мероприятисем йӗркелӗҫ? Пултарулӑх пӗрлӗхӗсем, тӗрлӗ клубсем уҫӗҫ, ҫамрӑк вулавҫӑсен шкулӗ ӗҫлӗ. Кӑҫал вулавӑшсен сӑн-сӑпачӗ тӗлӗшпе те ҫанӑ тавӑрса ӗҫлесшӗн.
Ҫулла уҫӑ сывлӑшра кӗнеке вулассине каллех йӗркелӗҫ. Вӗсем кӳлмекре, суту-илӳ центрӗсен ҫумӗнче, Республика тӳремӗнче пулӗҫ. Электронлӑ кӗнеке вулакансем валли те хыпар пур. Вӗсем валли лицензиллӗ кӑларӑмсене тӳлевсӗр илме май туса парӗҫ.
Кӑрлачӑн 15-мӗшӗнче Тӑвайри таврапӗлӳ музейӗнче ҫӗнӗ курав уҫӑлнӑ. Ӑна Тӑвайра пурӑнакан алӗҫ ӑсти Галина Аполосовна Мясникова йӗркеленӗ.
Хӑй вӑл Красноармейски районӗнче ҫуралнӑ, Хусанти ветеринари институтне пӗтернӗ. Вӑл Тӑвайри ветеринари станцинче тухтӑрта ӗҫленӗ. Халӗ вӑл Тӑвайри ветеринари аптекинче вӑй хурать.
Галина Мясникова ҫыхассипе ачаранпах кӑсӑкланнӑ. Вӑл пуканесем, юмах сӑнарӗсем валли тум ҫыхнӑ. Кашнинех тумлантарма кӑмӑллать.
Куравра — унӑн 59 ӗҫӗ. Кашнинех илемлӗ, тӗплӗн пурнӑҫланӑ. Ҫавӑн пекех музейра Вӑрманхӗрри ялӗнче ҫуралнӑ Геннадий Васильевич Козловӑн картинисемпе паллашма пулать. Курав нарӑс уйӑхӗн варриччен ӗҫлӗ.
2015 ҫул Константин Иванов ҫулталӑкӗ тесе йышӑннӑ. Ӑна палӑртса республикӑра мероприятисем те иртме пуҫларӗҫ ӗнтӗ. Культура министерстви вара ҫак ҫулталӑка халалласа хатӗрленӗ эмблемӑсен конкурсне йӗркелет. Вӑл иртнӗ ҫулхи равтавӑн 24-мӗшӗнче пуҫланнӑ, ҫитес тунтикун, кӑрлачӑн 19-мӗшӗнче заявкӑсене йышӑнса пӗтересшӗн.
Конкурсӑн йӗрки-шывӗ (положенийӗ) тӑрӑх хутшӑнакансен хӑйсен ӗҫне А4 форматран пӗчӗкрех мар тӗрлӗ тӗслӗ пичетлесе ярса памалла, тата электронлӑ варианчӗпе тивӗҫтермелле. Конкурсӑн комиссине 9 ҫын кӗрет — вӗсен шутӗнче Сергей Павлов, Валерий Комиссаров, Алексей Трофимов та пур. Культура министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх хальлӗхе 2-3 эскиз кӑна ҫитнӗ, конкурс вӗҫленнӗ тӗле вӗсен йышӗ пысӑкланасса шанаҫҫӗ (чылайӑшӗ хӑйсен ӗҫне халь тӳрлетет иккен). Камӑн вариантне суйласа илнине министерство сайтӗнче пӗтӗмлетӳ тунӑ хыҫҫӑн 5 кунран пӗлтерӗҫ.
Аса илтеретпӗр, пӗлтӗрхи конкурсра Красноармейскинчи тӑрӑхсен пӗрлехи информаципе культура центрӗнче тӑрӑшакан Александр Анатольевич Казаков эрешлевҫӗ-художник ӗҫне суйланӑччӗ.
Паян Чӑваш патшалӑх художество музейӗнче халӑх промыслисене аталантарассипе «ҫавра сӗтел» иртнӗ. Унта Михаил Игнатьев Элтеперсӗр пуҫне экономика аталанӑвӗн министрӗ Владимир Аврелькин, культура министрӗ Вадим Ефимов, Суту-илӳпе промышленноҫ палатин президенчӗ Игорь Кустарин, Чӑваш наци конгресӗн ертӳҫи Николай Угаслов тата ыттисем хутшӑннӑ.
Михаил Васильевич чӑваш тӗррине халӑх культурин иксӗлми пуянлӑхӗ тесе хакланӑ. Ӑстасене хӑйсен ӗҫне аталантарма влаҫ органӗсем малашне те пулӑшса пырасси пирки палӑртса хӑварнӑ. Ҫакӑн пирки калаҫнӑ май Михаил Васильевич чӑваш тӗррин музей-центрне уҫас шухӑшлине пӗлтернӗ.
Чӑваш патшалӑх академи симфони капелли вилӗмсӗр Константин Иванов ҫуралнӑранпа 125 ҫул ҫитнине халалласа «Нарспиана» ҫӗнӗ программа хатӗрленӗ. Оркестрӑн аслӑ администраторӗ Марина Подъячева ун пирки «хӑйӗн илемӗпе тата пуянлӑхӗпе тӗлӗнмелле» тесе пӗлтерет.
«Нарпи» поэма тӑрӑх хатӗрленӗ музыкӑпа сӑвӑ реминисценцийӗнче Г. Хирпӳн «Нарспи» оперинчи сыпӑксем, Ф. Васильевӑн «Слакпуҫ юррисем» хор валли ҫырнӑ юррисем, А. Асламасӑн, Ф. Павловӑн, И. Пустыльникӑн, В. Иванишинӑн хайлавӗсем янӑрӗҫ.
Тӗлӗнмелле программӑллӑ концерта кӑрлачӑн 29-мӗшӗнче, Чӑваш патшалӑх филармонийӗн залне йыхравлаҫҫӗ. Ҫӗнӗ программӑна окрестрӑн илемлӗх ертӳҫи тата тӗп дирижерӗ Морис Яклашкин хатӗрленӗ.
Солисчӗсем, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗсем Татьяна Сергеева Михаил Мокшанов, ҫавӑн пекех Василий Николаев, Елена Игнатьева, Юрий Унегеров. Вулаканӗсем — Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ Юрий Филиппов тата Екатерина Александрова.
Кӑҫал Литература ҫулталӑкӗ пулнӑ май «Асамат кӗперӗ» культурӑпа курав центрӗнче проектсем старт илнӗ. Кунта «Вырӑс пейзажӗн поэзийӗ» экспозици уҫӑлнӑ.
Куравра паллӑ поэтсен сӑввисем живописҫӑсен картинисемпе пӗрлешеҫҫӗ. Вӗсем — 19–20-мӗш ӗмӗрсенче ҫыравҫӑсемпе ӳнерҫӗсен.
Исаак Левитан, Иван Шишкин, Борис Кустодиев, Алексей Саврасов, Михаил Клодт… Раҫҫей паллӑ ҫынсемпе пуян.
Картинӑсем паллӑ вырӑс поэчӗсен сӑввисене уҫса параҫҫӗ: Фет: Тютчев, Некрасов, Пушкин, Есенин.
Центра кашниех Илья Остроуховӑн «Ылтӑн кӗркунне» картина пазлне пуҫтарма пултарать. Ҫавӑн пекех сӑвӑ вулакансен конкурсне йӗркелесшӗн. Унта шкул ачисемпе студентсем хутшӑнма пултараҫҫӗ. Центр сайтне ҫутҫанталӑкпа ҫыхӑннӑ сӑвва вуланӑ видеоролик ярса памалла ҫеҫ. Ҫӗнтерӳҫӗсене парнесемпе чыслӗҫ.
+20.3 °C