Муркаш районӗсем хӑйсен тӑрӑхӗпе тата унти паллӑ ҫынсемпе паллаштаракан энциклопедие ҫитес ҫул ҫӗнӗрен пичетлесе кӑларасшӑн. Ҫапла паян иртнӗ ларура йышӑннӑ.
Муркаш район администрацийӗн пуҫлӑхӗ ҫумӗнче культура енӗпе ӗҫлекен координаци канашӗпе Муркаш районӗн энциклопедине кӑларас енӗпе ӗҫлекен редакци канашӗ паян пӗрлехи ларӑва пуҫтарӑннӑ. Районти тӗп вулавӑшӑн ертӳҫи Ирина Николаева энциклопеди хатӗрлес ӗҫ епле пынипе паллаштарнӑ.
Сӑмах май, асӑннӑ муниципалитет ӑна хӑй вӑхӑтӗнче ытти районтан маларах кӑларнӑ. Вӑхӑт иртнӗҫемӗн нумай япала ылмашнӑ. Унччен сиксе юлнисене те ҫӗнӗ кӑларӑма кӗртесшӗн.
Райадминистрацин сайтӗнче йӗркеленӗ «Краткая энциклопедия Моргаушского района» (чӑв. Муркаш районӗн кӗске энциклопедийӗ) баннера кӗрсе кирек кам та кирлӗ информаци хӑварма пултарать.
Чӑваш Енре транспорт налукне ӳстересшӗн. Ҫапла майпа хыснана 70,4 миллион тенкӗ ытларах кӗрӗ. Кун пирки ЧР Финанс министерстви пӗлтерет.
Налука 2019 ҫулта ӳстересшӗн. Ку ыйтӑва правительство ларӑвӗнче пӑхса тухнӑ. Элтепер администрацийӗн пресс-служби хыпарланӑ тӑрӑх, транспорт налукӗ 20,7 процент ӳсӗ.
Халӗ автомобильсен хуҫисем 1 лаша вӑйӗшӗн (100 лаша вӑйӗллӗ машинӑшӑн) 13 тенкӗ тӳлеҫҫӗ. Ку категорипе коэффициент 1,207 пулсан налук 15,69 тенкӗ таран ӳсӗ.
Аса илтерер: транспорт налукӗ юлашки хутчен 2015 ҫулхи кӑрлач уйӑхӗнче ӳснӗ. 2014 ҫулта вӑл 11 тенкӗпе танлашнӑ.
Шупашкар мэрӗ Ирина Клементьева тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнине, ӑна «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» партирен кӑларма пултарнине Чӑваш халӑх сайтӗнче хыпарланӑччӗ.
Ҫу уйӑхӗн 22-мӗшӗнче Шупашкарта «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» политика партин регионти политканашӗн Президиумӗн ларӑвӗ иртнӗ. Унта Ирина Клементьевӑна партирен кӑларас е хӑварас ыйтӑва пӑхса тухнӑ.
Партин Уставӗпе килӗшӳллӗн, Ирина Клементьевӑна пуҫиле ӗҫе пӑхса тухиччен Пӗтӗм Раҫҫейри «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» партирен кӑларма йышӑннӑ.
Аса илтерер: мэр тӗлӗшпе икӗ пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Вӑл ӗҫ вырӑнӗпе ытлашши усӑ курнӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Следстви малалла пырать.
Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен порталӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, «республикӑри чи таса мар вырӑнти хӑй тытӑмлӑх органӗ — Вӑрмар». Асӑннӑ муниципалитетра юхӑнса выртакан ҫӳп-ҫап куписем ҫав тери нумай иккен. Ҫавна пулах ӑна Пӗтӗм Раҫҫейри халӑх фрончӗн регионти уйрӑмӗн пайташӗсемпе республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев паян тӗл пулнӑ чухне «Генеральная уборка» (чӑв. Тӗплӗ тирпейлӳ) проектӑн кураторӗ Владимир Михайлов вӑрмарсене начар енпе асӑнса хӑварнӑ.
Калаҫу вӑхӑтӗнче вӗсем Пӗтӗм Раҫҫейри Халӑх фрончӗн проекчӗсем епле пурнӑҫланнине сӳтсе явнӑ. Тавралӑха тирпей-илем кӗртес, ҫулсем ҫинчи путӑксене вӑхӑтра тупса палӑртас тата ытти хӑш-пӗр саманта тишкернӗ, ҫитменлӗхсене вӑраха хӑвармасӑр пӗтермелли пирки калаҫнӑ.
Кӑҫалхи пӗрремӗш кварталта пирӗн республикӑра ҫынсене 10 млрд тенкӗ ытла кивҫен панӑ. Кредит учрежденийӗсен умӗнчи халӑхӑн парӑмӗ — 81 млрд тенкӗ. Вӑхӑтра тӳлесе татман парӑм 4 млрд тенке ҫитсе кайнӑ. Тӳлейменнине кура 295 ҫынна панкрута кӑларма йышӑннӑ.
Халӑхран кивҫен илнин тата ӑна кивҫен панин ырӑ енӗсемпе тӳнтерлӗхне паян Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче иртнӗ право сехетӗнче сӳтсе явнӑ. Унта Чӑваш Республикин Юстици министерствин, Чӑваш Республикин прокуратурин, Шалти ӗҫсен министерствин, Адвокат палатин ӗҫченӗсем хутшӑннӑ. Вӗсем финанспа кредит организацийӗсен тытӑмӗнчи преступленисемпе, кредиторсем парӑма тавӑрас тӗлӗшпе туса пыракан ӗҫ-хӗлпе ҫыхӑннӑ ыйтусене сӳтсе явнӑ. Право сехетӗнчи тӗп шухӑш — кивҫен патне кайиччен ҫиччӗ виҫсе пӗрре касмалли.
Чӑваш Енре коммуналлӑ хуҫалӑхпа ҫурт-йӗр хуҫалӑхӗнче топливӑпа энергетика ресурсӗсемпе (газпа, ҫутӑпа тата ытти те) усӑ курнӑшӑн вӑхӑтра тӳлеменнин хисепӗ ӳссе пырать.
Паян иртнӗ республикӑн Правительствин канашлӑвӗнче ЧР строительство, архитектура тата ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх министрӗ Владимир Михайлов каланӑ тӑрӑх, парӑм пӗлтӗрхинчен 15 процент ӳснӗ. Хальхи вӑхӑтра парӑм 3 млрд 830 млн тенкӗпе танлашать. Куншӑн министр Чӑваш Енӗн ҫурт-йӗр инспекцине критикленӗ. Владимир Михайлов шухӑшланӑ тӑрӑх, парӑмсене вӑхӑтра татса пыманнисене явап тыттармалла.
«Малалли тӗллев – парӑма ӳстермесси», — тенӗ Михаил Игнатьев.
Парӑма татас ыйтупа епле ӗҫленине республика Правительствине вӑхӑтра пӗлтерсе тӑма хушнӑ.
Паян, ҫу уйӑхӗн 10-мӗшӗнче, Чӑваш Енри ҫынсене пурӑнма кирлӗ чи пӗчӗк виҫене ҫирӗплетнӗ. Кунта сӑмах кӑҫалхи пӗрремӗш кварталти пирки пырать. Республикӑн Министрсен Кабинечӗн ларӑвӗнче йышӑннӑ тӑрӑх, пурӑнма сахалтан та кирлӗ виҫе пӗлтӗрхи тӑваттӑмӗш кварталтинчен 1,2 процент хутшӑннӑ. Тепӗр майлӑ каласан, вӑл 102 тенкӗ ӳснӗ. Ҫапла пурӑнма кирлӗ чи пӗчӗк виҫе 8448 тенке ҫитнӗ.
Социаллӑ демографи ушкӑнӗсемпе илсен, вӑй питтисене пурӑнма 8931 тенкӗ кирлӗ (ӳсӗм — 1,06%, е 94 тенкӗ), пенсионерсене – 6917 тенкӗ (ӳсӗм 0,99%, е 68 тенкӗ), ачасене – 8591 тенкӗ (ӳсӗм 2,03%, е 171 тенкӗ).
Республикӑн Министрсен Кабинечӗн ларӑвне Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев ертсе пынӑ. Унта ытти ыйтӑва та сӳтсе явнӑ.
Чӑваш Енре пӗлтӗр общество транспорчӗпе ҫӳрекенсем сахалланнӑ. Кун пирки паян ЧР Министрсен Кабинечӗн ларӑвӗнче Владимир Иванов министр пӗлтернӗ.
Транспортшӑн тата ҫул-йӗршӗн яваплӑ ҫак специалист транспорт тытӑмӗ иртнӗ ҫул епле аталаннине тишкернӗ. Ку енӗпе пирӗн республикӑра ятарлӑ программа ӗҫлет. 2013 ҫулта пурнӑҫа кӗме пуҫланӑскер 2022 ҫулччен вӑйра тӑрӗ.
Программӑна пурнӑҫласа республикӑри регион пӗлтерӗшлӗ ҫул-йӗре пӗлтӗр 139 км юсанӑ, муниципалитетсенче — 10,3 км, ял тӑрӑхӗсенче — 74,5 км.
Пассажирсене общество транспорчӗпе турттарасси пӗлтӗр чакнӑ пулин те самолетпа вӗҫекенсем йышланнине палӑртмалла. Пӗлтӗр ун пеккисем 165 пин ҫын пулнӑ, ку вӑл унчченхи ҫулхинчен 2 хута яхӑн ытларах.
Чӑваш Енре малашне те фанфурик суттармӗҫ. Кун пирки ЧР сывлӑх сыхлавӗн министрӗ тата полици пуҫлӑхӗ калаҫса татӑлнӑ.
Аса илтерер: республикӑра фанфурика пӗлтӗрхи раштав уйӑхӗнчен суттармаҫҫӗ. Ҫакна Иркутск облаҫӗнче ҫынсем фанфурик ӗҫсе вилнӗ хыҫҫӑн йышӑннӑ.
Нумаях пулмасть ЧР сывлӑх сыхлавӗн министрӗ Владимир Викторов тата Шупашкарти полици пуҫлӑхӗ Сергей Павлов тӗл пулнӑ, ҫак ыйтӑва сӳтсе явнӑ.
Ҫу уйӑхӗн 10-мӗшӗнче ведомство элчисем тата министерствӑсем анлӑ лару ирттерӗҫ, унта фанфурик сутассине Роспотребнадзор, Росздравнадзор, РФ ШӖМӗн Чӑваш Енри управленийӗн ертӳҫисемпе сӳтсе явӗҫ.
Чӑваш Енри нумай ачаллӑ ҫемьесене виҫҫӗмӗш е ун хыҫҫӑнхи ача ҫуралнӑ хыҫҫӑн укҫа парассине пӑрахӑҫланӑччӗ. Халӗ вара Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче «О ежемесячной денежной поддержке семьям в случае рождения (усыновления) третьего ребенка или последующих детей» (чӑв. Ҫемьере виҫҫӗмӗш е ун хыҫҫӑнхи ача ҫуралсан (усрава илсен) уйӑхсерен укҫан пулӑшасси ҫинчен) текен документ вырнаҫтарнӑ иккен. Вӑл ҫу уйӑхӗн 12-мӗшӗнче иртекен ЧР Патшалӑх Канашӗн сессине халалланӑ баннерта тӑнине «Ҫыхӑнура» портал асӑрханӑ.
Ӗҫлӗ хутра каланӑ тӑрӑх, уйӑхсерен паракан укҫана 2016 ҫулхи раштав уйӑхӗн 31-мӗшӗ хыҫҫӑн ҫемьере виҫҫӗмӗш е ун хыҫҫӑнхи ача ҫуралнисене пепке виҫӗ ҫула ҫитиччен памалла.
Саккуна йышӑннипе йышӑнманнине чӑваш парламенчӗн черетлӗ сессийӗ хыҫҫӑн пӗлӗпӗр.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (02.04.2025 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 751 - 753 мм, 7 - 9 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 0-2 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Агеев Владимир Иванович, чӑваш ӳнерҫи ҫуралнӑ. | ||
| Агеев Владимир Иванович, чӑваш графикӗ, живописецӗ ҫуралнӑ. | ||
| Золотов Виталий Арсентьевич, чӑваш ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Витвинский Валентин Федорович, Совет Союзӗн Паттӑрӗ вилнӗ. | ||
| Мадуров Дмитрий Фёдорович, культура тӗпчевҫи, историк ҫуралнӑ. | ||
| Раман Иринкки, ҫамрӑк чӑваш ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |