2015 ҫулта литературӑпа ӳнерте тата культура аталанӑвӗнче палӑрнӑ ҫынсене Нестер Янкас ячӗллӗ премие пама вӑхӑт ҫитнӗ. Ҫавна май Нестер Янкас ячӗллӗ пӗрлӗх кандидатсене тӑратма йыхравлать. Хутсене преми паракан комиссие 2016 ҫулхи нарӑсӑн 20-мӗшӗччен ҫитерме ыйтаҫҫӗ. Унта кандидатӑн характеристики тата ӑна тӑратакан пӗрлӗхӗн ыйтса ҫырни пулмалла.
Нестер Янкас ячӗллӗ премие чӑваш культурине, литературипе искусствине малалла аталантарас ӗҫре уйрӑмах палӑрнӑшӑн, районти ял ҫыннисен тӗрлӗ социаллӑ сийӗн культура аталанӑвӗнчи халӑх пултарулӑхӗн хастарлӑхне ӳстернӗшӗн параҫҫӗ. Кандидатсен йышӗнче уйрӑм пултаруллӑ ҫынсем, пултарулӑх ушкӑнӗсем пулма пултараҫҫӗ. Ҫавӑн пекех шкулсемпе ача сачӗсене те, патшалӑх предприятийӗсемпе учрежденийӗсене те, коммерциллӗ фирмӑсене тата ӗҫ коллективӗсене те пама пултараҫҫӗ. Премипе пӗрле лауреата ҫакна ҫирӗплетекен Диплом тата лауреатӑн ятарлӑ паллине (медальне) параҫҫӗ. Лауреатсене пӗрлӗхӗн поэт ҫуралнӑ кунне халалланӑ савӑнӑҫлӑ каҫӗнче парса чыслаҫҫӗ.
2014 ҫулта Нестер Янкас ячӗллӗ премие Валерий Виноградовпа Елена Маркова таврапӗлӳҫесем тата чӑваш халӑх кӗввин «Хавал» пултарулӑх ушкӑнӗ (ертӳҫи — Никоноров Н.
Ку мероприяти раштавӑн 18–19-мӗшӗсенчех иртнӗ-ха. Ӑна репрессиленӗ чӑваш поэтне Митта Ваҫлейне халалланӑ. Хӑйне евӗр шухӑшланӑ ҫав ҫынна кӗске ӗмӗрӗнче виҫӗ хутчен сӑлтавсӑрах айӑпланӑ. 18 ҫулта чухне ӑна комсомолтан тата Чӗмпӗрти педагогика техникумӗнчен кӑларса янӑ. Кайран лагерьсенче 17 ҫул ирттернӗ. Сталин вилсен кӑна ирӗке кӑларнӑ ӑна. Анчах сывлӑхӗ самай хавшанӑран 49 ҫулта вилнӗ.
Поэта асӑнса 1983 ҫултанпа ун ячӗпе преми параҫҫӗ. Ун пек награда Раҫҫей шайӗнче те чи аслисенчен пӗри шутланать. Митта Ваҫлейӗн премине Чӑваш Енре тата Раҫҫейре пурӑнакансене кӑна мар, чӑваш культурине сарнишӗн Великобританире, Францире, Италире, Венгрире, Швецире, Турцинче, Казахстанра, Украинӑра параҫҫӗ.
Кӑҫалтанпа ку премипе чӑваш халӑхӗн демократилле аталанӑвне тӳпе хывнӑшӑн та чыслама тытӑннӑ. Кун пек чыса «Шанчӑклӑх» (Надежность) ваккатсен Шупашкарти коллегийӗн
Николай Столбов ваккачӗ тивӗҫнӗ. Ӑна Илле Иванова хӳтӗлессишӗн ҫине тӑнине кура ҫак премие панӑ. Н. Столбов тӑрӑшулӑхне чӑваш халӑхӗн сӑмах тата пичет ирӗклӗхӗшӗн ҫине тӑнӑшӑн хисеп тунӑ.
Асӑну кунӗ ирттернӗ май Митта Ваҫлейӗн вил тӑпри ҫине чечек хунӑ.
Чӑваш Енре те, Раҫҫейре те пултаруллӑ та пуҫаруллӑ ҫамрӑксене укҫан хавхалантараҫҫӗ. Ҫулсерен 15–25 ҫулсенчи яш-хӗре «Вӗренӳ» наци программипе килӗшӳллӗн преми параҫҫӗ.
Чӳк уйӑхӗн 3-мӗшӗ тӗлне пӗлтернӗ тӑрӑх, 2015 ҫулта ирттернӗ мероприятисен пӗтӗмлетӗвӗсемпе килӗшӳллӗн Чӑваш Енри 34 ҫамрӑка РФ Президенчӗн премине пама йышӑннӑ. Вӗсенчен 12-шӗ — 60-шер пин, 22-шӗ 30-шар пин тенкӗ илӗҫ.
Лауреатсен йышне Раҫҫей шайӗнче иртнӗ олимпиадӑсен, республика конкурсӗсенче ҫӗнтернисене кӗртнӗ. Кӑҫал премие тивӗҫнисенчен ытларахӑшӗ — Шупашкартан. Муркаш районӗнчен — 3 ҫын, Ҫӗнӗ Шупашкартан — 2 ҫын. Патӑрьел, Йӗпреҫ, Канаш, Ҫӗрпӳ, Шупашкар, Шӑмӑршӑ районӗсенчен пӗрер ҫын.
Пултаруллӑ ҫамрӑксене правительство хавхалантарма тӑрӑшать. Тӗрлӗ ҫӗрте ӳсӗм тунӑ яш-хӗре степнеди, преми параҫҫӗ. Ку ҫамрӑксемшӗн самаях тӗрев.
РФ Вӗренӳпе ӑслӑлӑх министерствин Хушӑвӗпе килӗшӳллӗн «Вӗренӳ» наци проектне пурнӑҫа кӗртнӗ май премие тивӗҫнӗ ҫамрӑксен списокне хатӗрленӗ. Ку преми 30 пин тенкӗпе танлашать.
Палӑртма кӑмӑллӑ: премие тивӗҫнисен йышне пирӗн ентеш те кӗнӗ. И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУн журналистика факультетӗнче 4-мӗш курсра вӗренекен Артем Гаврилов — хастар ҫамрӑк. Ҫакна кура ӑна списока кӗртнӗ.
Сӑмах май, Артем кӑҫал РФ Президенчӗн стипендине те тивӗҫнӗ. Ӑна вӗренӳре, ӑслӑлӑхра, общество пурнӑҫӗнче ҫитӗнӳсем тунӑшӑн панӑ.
Калифорни ӑсчахӗсем пӗҫернӗ ҫӑмартана чӗрӗ тума пӗлеҫҫӗ. Ҫавӑншӑн вӗсене Шнобель премийӗпе чысланӑ.
Тӗрлӗ ӑслӑлӑхри ҫӗнӗлӗхсемшӗн паракан премие Гарвардра йӗркеленӗ. Хальхинче ун пек церемони 25-мӗш хут иртнӗ.
Шнобель премине тивӗҫекен ӑслӑлӑхри ҫӗнӗлӗхсене хӑшӗсем малтанласа кулса, кайран вӗсенче тӗшши пур евӗр йышӑнаҫҫӗ.
Джорджи университечӗн физикӗсем, акӑ, ҫурисене сӗтпе ӳстерекен чӗрчунсен «ҫӑмӑл ӗҫпе» тула кайма вӑтамран 21 ҫеккунт иртнине шутласа кӑларнӑ. Ҫак тӗпчев вӗсен шучӗпе питех те кирлӗ. Вӑл чӗрчунсен тула каяс енпе йывӑрлӑх сиксе тухсан ӑна диагностлама пулӑшмалла тесе шанаҫҫӗ.
Чилинчи биологсем чӑхсене... хӳреллӗ тунӑ. Ҫапла хӑтланса вӗсем ҫунатлӑ хӑш-пӗр динозаврсем хальхи кайӑксене ҫаврӑннине кӑтартас тенӗ.
Литература тата ӳнер енӗпе Чӑваш Енӗн Патшалӑх премине Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗн пуҫлӑхне Юрий Исаева тата И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн вырӑс тата ют ҫӗршыв кафедрин ертӳҫине Юрий Артемьева парас тенӗ. Кун пек йышӑнӑва Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Михаил Игнатьев ӗнер кӑларнӑ.
Хисепе Юрий Исаев виҫӗ монографирен тӑракан ӗҫшӗн тивӗҫнӗ. Вӗсем пурте — ӳсентӑран терминологине халалланӑскерсем: «Словообразовательный и семантический анализ флористической терминологии языков различных систем», «Флористическая терминология в языках Туранского союза», «Фитонимический концептуарий как словарь нового типа». Юрий Артемьева вара «Чӑваш Енӗн чаплӑ ҫыннисем» ярӑмпа «Константин Иванов: жизнь, судьба, бессмертие» кӗнеке кӑларнишӗн лауреат ятне парас тенӗ.
Естествӑлла тата техника ӑслӑлӑхӗ енӗпе патшалӑх премине тивӗҫлӗ кандидастем тупӑнман.
2014 ҫулхи кӑтартусене шута илсе ЧР Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑха пурнӑҫлакан Михаил Игнатьев ҫамрӑксен патшалӑх премийӗ пирки хушӑва алӑ пуснӑ. Камсем ӑна тивӗҫнӗ-ха?
Ӑслӑлӑх, техника тата производство тытӑмӗнче «ЧЕТРА — промышленноҫ ураписем» АУО менеджерне Александр Вячеславович Егорова панӑ.
Вӗренӳ, воспитани, ҫамрӑксен политикин тытӑмӗнче Шупашкарти механикӑпа технологи техникумӗн преподавательне Андрей Витальевич Андрейчука пама йышӑннӑ.
Литература, культура тата ӳнер тытӑмӗнче Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗн ертсе пыракан мастерне, балет артистне Анастасия Станиславовна Абрамовӑна панӑ.
Журналистика тытӑмӗнче «Хыпар» Издательство ҫурчӗн «Ҫамрӑксен хаҫачӗн» редакторне Дмитрий Андреевич Моисеева пама йышӑннӑ.
Сывлӑх сыхлавӗн тытӑмӗнче Травматологи, ортопеди тата эндопротезировани федераци центрӗн методист тухтӑрне Алёна Владиславовна Орловӑна пама йышӑннӑ.
Тавралӑха сыхлас тытӑмра премие «Карӑш» экологипе биологи центрӗн педагогӗ Евгений Аркадьевич Синичкин тивӗҫнӗ.
Вӑй-хал культурин тытӑмӗнче Олимп резервӗсен ачасемпе ҫамрӑксен 2-мӗш ятарлӑ спорт шкулӗн тренер преподавательне Никита Валерьевич Васильева панӑ.
Шупашкар хулинчи Андрей Растворцев ҫыравҫӑ Мускаври «Камертон» сеть журналӗ ирттернӗ конкурсра ҫӗнтернӗ.
Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫине халалланӑ конкурса тӗрлӗ ҫӗршыври 200 ытла ҫын хутшӑннӑ иккен. Шупашкар ҫыравҫи хӑйӗн «Встреча» калавне ярса панӑ. Ку хайлава, сӑмах май, «Хыпар» издательство ҫурчӗ кӑларса тӑракан «Лик» журналта маларах пичетленӗ.
Конкурсра пӗрремӗш вырӑн йышӑннӑ Андрей Растворцева укҫан премипе хавхалантарнӑ.
Ҫыравҫӑпа кӗскен паллаштарас тӑк, унӑн «Хранители очага» ачасем валли ҫырнӑ кӗнеки республикӑра ҫулсерен ирттерекен «Ҫулталӑкри чи нумай вулакан кӗнеке» конкурса та хутшӑннӑ. Ҫыравҫӑ ачасемпе вулавӑшсем йӗркелекен тӗлпулусене тухса ҫӳрет, вӗсене вӑл хӑйӗн пултарулӑхӗпе паллаштарать.
Ака уйӑхӗн 16-мӗшӗнче вӗлернӗ Украина ҫыравҫи, журналисчӗ, телеведущийӗ Олесь Бузина ячӗпе литература премийӗ пама тытӑнӗҫ. Кун пирки «Известия» хаҫата проект пуҫаруҫи, Украина журналисчӗ Оксана Шкода пӗлтернӗ.
Пуҫаруҫӑсем премие Бузина ҫуралнӑ кун — утӑ уйӑхӗн 13-мӗшӗнче, пама палӑртаҫҫӗ.
Литература премийӗн ҫум учредителӗ пулас кӑмӑллине Александр Проханов публицист, Максим Шевченко журналист, «Роснефть» вице-президенчӗ Михаил Леонтьев, Борис Межуев философ, Захар Прилепин ҫыравҫӑ пӗлтернӗ. Вӗсем тӳресен йышне те кӗрӗҫ.
Оксана Шкода премие виҫӗ тӗп номинацире ҫирӗплетессине пӗлтернӗ: «Журналистика», «Публицистика», «Ҫыравҫӑсем».
Премие паракансем РФ Ҫыравҫӑсен тата РФ Журналистсен пӗрлӗхӗсемпе килӗштерсе ӗҫлесшӗн.
Ҫӗрпӳ хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ тӗлӗшпе РФ Следстви комитечӗн республикӑри тӗпчевҫисем пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Николай Ленотьев ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курса укҫа кӗсьене чикнӗ тата ӗҫ вырӑнӗпе ӳстерсе усӑ курнӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ.
Тӗпчевҫӗсем шухӑшланӑ тӑрӑх, иртнӗ ҫулхи ҫу уйӑхӗн 21-мӗшӗнче пуҫлӑх муниципалитет служащийӗсене укҫа-тенкӗ енчен тытса тӑрасси ҫинчен калакан нормативлӑ актсене пӑснӑ пулать. Вӑл хӑйне тата хӑйне пӑхӑнакан тӑватӑ ӗҫчене 35 пин тенкӗ преми памалла тунӑ. Анчах кун пек йышӑну кӑларма унӑн ниепле те ирӗк пулман иккен, мӗншӗн тесен укҫан хавхалантарассине ӗҫ укҫипе ахаль те пӑхса хӑварнӑ-мӗн те, лешсене те ахаль те параҫҫӗ иккен. Хушма преми парса хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ хыснана 35 пин тенкӗлӗх тӑкак кӳнӗ тесе шухӑшлаҫҫӗ.
+8.3 °C