Вӑрнар районӗнчи Кӳлхӗрри ялӗнче пурӑнакан Елизавета Егоровна Родионова 100 ҫул тултарнӑ. Юбиляр хӑйӗн ӗмӗрӗнче чылай терт-нуша курнӑ.

Елизавета Егоровна Октябрь революцийӗччен ҫуралнӑ. Вӑл Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫи вӑхӑтӗнчи йывӑрлӑха та чӑтса ирттернӗ.

Елизавета Родионова мӑшӑрӗпе пӗрле 5 ачана тивӗҫлӗ воспитани панӑ. Шел те, халӗ вӗсенчен 3-шӗ ҫеҫ пурӑнать. Мӑшӑрӗ те ку тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ.

Елизавета Егоровна тек качча кайман. Вӑл ачисене ӳстернӗ, хуҫалӑх тытса пынӑ. Вӑл ӗмӗрӗпех колхозра тар тӑкнӑ.

Юбилейпе саламламашкӑн тӑванӗсем кӗрекене пухӑннӑ. Чиновниксем те пӗр ӗмӗр хыҫа хӑварнӑ кинемее саламланӑ: чечек ҫыххи тата Владимир Путин янӑ ҫырӑва тыттарнӑ.

Паян РФ Президенчӗ Владимир Путин ҫуралнӑ кунне паллӑ тӑвать. Владимир Владимирович 64 ҫул тултарнӑ.

Паян ҫӗршыв ертӳҫи нимӗнле официаллӑ мероприятие те хутшӑнмасть. Ҫапах, унӑн пресс-секретарӗ Дмитрий Песков каланӑ тӑрӑх, Владимир Владимирович паян телефонпа ӗҫпе калаҫнӑ.

Кӑҫал Владимир Путин ҫуралнӑ кунне тӑванӗсемпе, ҫывӑх ҫыннисемпе тата юлташӗсемпе паллӑ тӑвать. Кунсӑр пуҫне ҫӗршыв пуҫлӑхне ытти ҫӗршыв ертӳҫисем шӑнкӑравласа саламланӑ. Тӗслӗхрен, Беларуҫ пуҫлӑхӗ Александр Лукашенко ӑшӑ сӑмахсем каланӑ.

Сӑмах май, пӗлтӗр Владмир Путин ҫуралнӑ кунне Сочири Олимп паркӗнче паллӑ тунӑ. Вӑл ун чухне паллӑ спортсменсемпе, политиксемпе, усламҫӑсемпе хоккейла вылянӑ, хапхана 7 шайба кӗртнӗ.

Чӑваш Ен каччи, велоҫулҫӳреве тухнӑ Никита Васильев Китая ҫитнӗ. Халӗ вӑл 9 миллион ҫын пурӑнакан Шеньянг ятлӑ хулара.

Ку хула — Китайри мегаполис. Унти вӑхӑт Мускаврипе 5 сехет уйрӑлса тӑрать. Никита каланӑ тӑрӑх, унта водительсем ҫулпа питӗ асӑрханса ҫӳреҫҫӗ. Китай ҫыннисем туристсене питӗ хисеплеҫҫӗ. Пурте ун ҫине ҫаврӑнса пӑхаҫҫӗ. Ара, Никита ҫутӑ ҫӳҫлӗ-ҫке-ха. Хӑшӗсем унпа селфи ӳкерӗнеҫҫӗ.

Никитӑна Китайри апат килӗшнӗ. Унта вӑл тутлӑ тата йӳнӗ. Никита Пекина та ҫитсе курасшӑн. Унта ҫитмешкӗн — 700 ҫухрӑм. Кун хыҫҫӑн унӑн ҫулӗ Шанхая выртӗ. 50 кунра вӑл Вьетнама ҫитесшӗн.

Елчӗк районӗнчи Аслӑ Елчӗкре ҫуралнӑ Николай Карлин композитор тата педагог авӑн уйӑхӗн 28-мӗшӗнче 70 ҫул тултарать.

Паллӑ куна халалласа Елчӗкри историпе краеведени музейӗнче пӗчӗк курав йӗркеленӗ. Музей хӑйӗн хӑнисене Николай Карлин юррисемпе, сӑнӳкерчӗкӗсемпе, хаҫатра ун ҫинчен тӗрлӗ ҫулта ҫырнисемпе, унӑн юррисен пуххисемпе паллаштарать.

Николай Карлин — Музыка обществин президиумӗн пайташӗ, Чӑваш Енри композиторсен ассоциацийӗн пайташӗ. Малтанласа Курганти профтехучилищӗре ӑс пухнӑ. Вунӑ ҫултан вӑл Шупашкарти Ф. Павлов ячӗллӗ музыка училищинчен вӗренсе тухнӑ. Малтан Ленин ячӗллӗ колхозри хора ертсе пынӑ, кайран — Шупашкарти П. Хусанкай ячӗллӗ культура ҫуртӗнчи хора. Ҫапла вара Николай Карлин тӗрлӗ ӗҫре тӑрмашнӑ вӑхӑтрах юрӑ ҫырма та вӑхӑт тупнӑ.

Елчӗкри музейри курав юпа уйӑхӗччен ӗҫлӗ.

Валериан Соколов олимп чемпионӗ

Паян Чӑвашран тухнӑ пӗрремӗш Олимп чемпионӗ Валериан Соколов 70 ҫул тултарнӑ.

Вӑл 1946 ҫулта Вӑрмар районӗнчи Аслӑ Пинер ялӗнче ҫуралнӑ. Ялти чылай арҫын ача евӗрех спорта юратнӑ. Техникумра вӗренме тытӑнсан вӑл вӑхӑтра анлӑ сарӑлнӑ бокс секцине кӗме ӗмӗтленнӗ, анчах унта ӑна тӳрех илмен. Ырханкка кӗлеткине курсан ку ачаран нимӗн те пиҫмӗ тенӗ пулинех? Ҫапах та кӑштахран хыткан яш Николай Лукин тренер аллине лекнех.

Тӑрӑшни сая кайман: СССР тава тивӗҫлӗ спорт маҫтӑрӗ, 1968 ҫулта Мехикора иртнӗ XIX Олимп вӑййинче чемпион ятне тӑватӑ хутчен СССР чемпионӗ ята тивӗҫнӗ.

Пысӑк спортран кайнӑ хыҫҫӑн Валериан Соколов Ленинградри физкультурӑн ҫар институтӗнчен вӗренсе тухса педагогика ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗн ятне илнӗ. Халӗ те вӑл Мускавра пурӑнать.

Иван Торин

Ҫӗнӗ Шупашкар хулин ҫуралнӑ кунӗ умӗн «Ҫӗнӗ Шупашкарӑн хисеплӗ ҫынни» ята панӑ. Ӑна кӑҫал Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫинче нимӗҫсемпе ҫапӑҫнӑ Иван Торин тивӗҫнӗ.

Иван Тимофеевич Сӗнтӗрвӑрри районӗнче 1925 ҫулта ҫуралнӑ. 1942 ҫулта ӑна Совет Ҫарне илнӗ. 1943 ҫулта вӑл Курск пӗккинче ҫапӑҫнӑ. Киева ирӗке кӑларнӑ чухне Иван Тимофеевич вӑйлӑ аманнӑ. 1945 ҫулта ӑна суранӗсене пула демобилизациленӗ.

Вӑрҫӑ пӗтсен вӑл Сӗнтӗрвӑрринчи вӑрман техникумӗнче ӑс пухнӑ. Унтан лесникре ӗҫленӗ. Каярахпа вӑрман хуҫалӑхӗн директорӗ пулнӑ.

1968 ҫулта парти путевкипе «Химпрома» ӗҫлеме килнӗ. Тивӗҫлӗ канӑва вӑл 70 ҫулта тухнӑ. Халӗ Иван Тимофеевич шкулта вӗренекенсемпе час-часах тӗл пулать, общество ӗҫне хастар хутшӑнать. Нумаях пулмасть ветеран 91 ҫул тултарнӑ.

Петӗр Яккусен. «Чӑваш хӗрарӑмӗ» хаҫатра 2014 ҫулта пичетленӗ сӑнӳкерчӗк

Паян — Петӗр Яккусен ҫыравҫӑн ҫуралнӑ кунӗ. Вӑл 1950 ҫулта Красноармейски районӗнчи Упа Ҫырми ялӗнче ҫуралнӑ. 1967 ҫулта Мӑн Шетмӗри вӑтам шкултан, 1975 ҫулта Чӑваш патшалӑх университетӗнчи историпе филологи факультечӗн чӑваш уйрӑмӗнчен вӗренсе тухнӑ.

Википедире ҫырнӑ тӑрӑх, Петӗр Яккусен Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институтӗнче ӗҫленӗ, чӑваш чӗлхин пусӑм йӗркине тӗпчесе темиҫе статья пичетлесе кӑларнӑ.

1978–1984 ҫулсенче Элӗк районӗнчи Мартынккӑ шкулӗнче завучра тата чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентнӗ. 1984 ҫулта Петр Яковлев Чӑваш патшалӑх университечӗн чӑваш чӗлхи пӗлӗвӗн кафедринче ӗҫлеме тытӑннӑ, аспирантурӑра вӗреннӗ. 1989 ҫулта «Чӑваш чӗлхинчи сӑмах пусӑмӗ» темӑпа кандидат диссертацине хӳтӗленӗ. 1995 ҫулта унӑн «Чӑваш фонетики» вӗренӳ кӗнеки пичетленсе тухнӑ.

Петӗр Яккусен тӗлӗнмелле илемлӗ сӑвӑсем ҫырать. Вӑл — СССР Писательсен союзӗн пайташӗ.

Ылтӑн сехетлӗ Валентина Тарават

Чӑваш Енӗн профессионал писательсен пӗрлӗхӗпе Чӑваш телекуравӗ Тутарстанри Ҫӗпрел районӗнчи Упи ялне Валентина Тарават ҫыравҫӑна 70 ҫулхипе чыслама кайса килнине эпир пӗлтернӗччӗ.

РФ культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗпе ҫыхӑннӑ халӗ тата тепӗр ырӑ хыпар. Ун пирки Тутарстанра тухса тӑракан «Сувар» хаҫат пӗлтерет.

«Тӗлӗнмелле хыпар ҫитрӗ редакцине. Августӑн 23-мӗшӗнче Аслӑ Нагаткинра юбилейне паллӑ тӑвакан Валентина Тарават патне хӑнана Ульяновск облаҫӗн кӗпӗрнаттӑрӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Сергей Морозов тата облаҫри саккун кӑларакан Пухӑвӑн председателӗ Анатолий Бакаев килсе чечек ҫыххисем панӑ. Анатолий Бакаев юбиляра саламланӑ май ӑна ылтӑн сехет парнеленӗ. Пирӗн республикӑри чӑваш ҫыравҫисенчен хӑшӗ ҫакӑн пек хисепе тивӗҫӗ-ши?» — тесе ҫырнӑ статьяра.

Ҫак кунсенче Чӑваш Енри тепӗр ҫын 100 ҫулхи юбилейне паллӑ тунӑ. Елчӗк районӗнчи Кивӗ Арланкасси ялӗнче пурӑнакан Раиса Богданова хӑйне РФ Президенчӗ саламласа открытка янӑшӑн питӗ хӗпӗртенӗ.

Юбилее кинемей тӑванӗсемпе, ял тӑрӑхӗн администрацийӗн ӗҫченӗсемпе, культура ӗҫченӗсемпе пӗрле уявланӑ. Раиса Богдановӑна саламламашкӑн ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Георгий Зайцев та килнӗ. Шӑпах Путин янӑ открыткӑна юбиляра вӑл тыттарнӑ. Пуҫлӑх кинемее шурӑ тӗслӗ кӗлчечек те парнеленӗ.

Пултарулӑх ушкӑнӗ вара илемлӗ тумсем тӑхӑнса Раиса Богдановӑна ҫепӗҫ юрӑсемпе савӑнтарнӑ.

Александр Дымич кинооператор

Чӑваш Енӗн кинематографисчӗсем тата культурӑра ӗҫлекенсем ыран Александр Дымич кинооператорпа сывпуллашӗҫ. СССР кинематографистсен пӗрлешӗвӗн пайташӗ, Чӑваш АССР культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, РСФСР культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ ӗнер, ҫурла уйӑхӗн 22-мӗшӗнче, пурнӑҫран уйрӑлнӑ. Вӑл 77-мӗш ҫула кайнӑ.

Чӑваш Енӗн Культура министерстви Александр Дымич пирки республикӑн тӗп летопиҫҫи тесе хаклать. Пурнӑҫӑн тӗп пайне вӑл оператор ӗҫне халалланӑ. Тӗрлӗ студире тӑрӑшнӑскер 1956—1962 ҫулсенче Иркутскри киностудире, Норильскри, Иркутскри, Якутскри телестудисенче оператор пулӑшуҫинче тимленӗ. 1962 ҫулта вӑл Хусанти кинохроника студийӗнче тӑрӑшма тытӑнать. Унта тимленӗ чух вӑл пуҫарнипе Хусанти кинохроника студин Шупашкарти корреспондент пунктне йӗркеленӗ. Унти ӗҫленӗ ҫулсенче Александр Дымич "На Волге широкой" киножурнал валли Чӑваш Ен ҫинчен документлӑ фильмсем нумай ӳкернӗ.

Александр Дымичпе ыран, ҫурла уйӑхӗн 24-мӗшӗнче, Шупашкарти "Ритуальные услуги" (чӑв. Ритуаллӑ пулӑшу) МУПра 12 сехетрен пуҫласа 13 сехетчен сывпуллашӗҫ.